Şeker fabrikalarının özelleştirilmesi konusu yeniden gündeme geldi. Kârda olan 6 fabrika satışa çıkarıldı. Muhtemel alıcı ise Ortadoğu’nun en büyük şirketlerinden Savola..
Haber: Dinçer GÖKÇE
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’ye (TŞFAŞ) ait 25 fabrikadan kârda olan 6 fabrika özelleştirme kapsamında satışa çıkarıldığı açıklandı. Bu açıklama üzerine Ege Üniversitesi’nden bir grup profesör ve öğretim görevlisi bir bildirge hazırlayarak, söz konusu fabrikaların satışıyla TŞFAŞ’ın zarar etmeye başlayacağı, bu zarardan sonra da Doğu illerinde bulunan fabrikaların ya kapatılacağı ya da yok pahasına satılacağını açıkladı. Komuoyuna fabrikaların satışına karşı çıkmak için çağrıda bulunulan bildirgede, Şeker Yasası’nın da değiştirilmesi istendi.
Yıllık kâr 3 milyar TL
TŞFAŞ’ın Türkiye çapında toplam 25 fabrikasının bulunduğu, bu fabrikalardan bazılarının zarar ettiğini, bazılarının ise kar ettiği, TŞFAŞ’ın toplamda kar eden bir kurum olduğu 2008 yılında 3 milyar 193 milyon TL kâr ettiği kaydedilen bildirgede, Çarşamba, Çorum, Kastamonu, Kırşehir, Turhal ve Yozgat fabrikalarının 11 Eylül’de satışa çıkarıldığı, bu satışların hem tarıma zarar vereceği, hem kırsal kesimde işsizliği körükleyeceği, hem de şeker piyasasında uluslar arası tekellerin denetiminin pekişeceği ifade edildi.
Yasa zarar verdi
Şeker Yasası’nın ve daha önce satılan fabrikaların da ekonomiye büyük zarar verdiği hatırlatılan bildirgede, TŞFAŞ aracılığıyla şeker tarımının ekonomiye sağladığı katkıların, 2001 yılında çıkarılan Şeker Yasası ile sekteye uğramaya başladığı ifade ediliyor. Bu yasa ile kimi fabrikaların satıldığına ve pancardan elde edilen şeker üretimine kota getirildiğine işaret edilen bildirgede, kota ile toplam şeker üretimi içinde Nişasta Bazlı Şekerin (NBŞ) payının yüzde 15'e çıkarıldığı belirtilirken, bu oranın AB ülkelerinde ortalama yüzde 2 civarında olduğuna dikkat çekiliyor. Bu kotanın en büyük şeker üreticisi olan Fransa'da yüzde 0.5, Almanya'da yüzde 1'in altında olduğu belirtilen bildirgede, NBŞ’nin büyük ölçüde Genetiği Değiştirilmiş Organizma’lı (GDO) mısırdan elde edildiğinin altı çizildi.
Tatlandırıcıların önü açıldı
Şeker Yasası’nın, pancar ekim alanlarının daralmasına, şeker fabrikalarının düşük kapasite ile çalışmasına ve yüksek yoğunluklu tatlandırıcı (YYT) dışalımının patlamasına neden olduğu belirtilen bildirgede, Şeker Kurulu’nun, sadece 2009 yılının ilk 8 ayında, 172 bin 42 ton şekere eşdeğer YYT dışalımı için uygunluk belgesi verdiği ifade ediliyor. Kayıtlı olarak yapılan YYT yanında, önemli miktarda kimyasal tatlandırıcının Türkiye'ye kaçak olarak girdiğinin de tahmin edildiği belirtilen bildirgede, “Bunların sonucunda, ekonomi olumsuz etkilenmekte, pancar çiftçisi ve TŞFAŞ'a ait fabrikaların bir kısmı zarar etmektedir” denildi.
Bildirgede, yasadan karlı çıkanların ise NBŞ ve kimyasal tatlandırıcı üreticileri ile şeker ticareti yapan uluslararası tekeller olduğu vurgusu yapıldı.
450 bin ailenin ekmek kapısı
Devletin elinde kalan şeker fabrikalarının satışına karşı çıkılması çağrısında bulunulan bildirgede verilen bilgilere göre, topraktan en yüksek düzeyde yararlanılan şeker pancarı tarımı işgücü açısından büyük önem taşıyor. Dört yüz elli binin üstünde çiftçi ailesi geçimini pancardan sağlıyor. Hasat döneminde sayıları yüz bini geçen mevsimlik tarım işçisi çalışıyor. Şeker fabrikalarında, daimi ve mevsimlik binlerce işçi çalıştırılıyor.
Bildirgede son olarak şu taleplere yer verildi:
*Şeker fabrikalarının satışa çıkarılmaları durdurulmalıdır,
*Çiftçi örgütleri, tüketici dernekleri ve şeker piyasasının aktörleri satışa karşı tavır göstermelidirler,
*Türkiye şeker pancarı üreticisi, AB’deki üreticiler kadar desteklenmelidir,
*Pancardan üretilen şekerin dışsatımı için gerekli desteklemeler yeniden gündeme getirilmelidir,
*Şeker Yasası, yeniden değiştirilmelidir,
*NBŞ kotası, yüzde 2'nin altına indirilmelidir,
*Kimyasal tatlandırıcıların dışalımı yasaklanmalıdır,
‘Türkiye’deki tüm şeker fabrikalarıyla ilgiliyiz’
Türkiye'deki şeker fabrikaların özelleştirilmesi ile baştan bu yana ilgili olan Arap sermayesi. Ortadoğu'nun önde gelen gruplarından Suudi Savola'nın CEO'su Zouhair Eloudghiri özelleştirme kapsamındaki tüm şeker fabrikalarıyla ilgilendiklerini söyledi. Eloudghiri, "Grubumuz yurtdışı yatırımlar için 1 milyar dolar ayırdı. Türkiye en çok değer verdiğimiz ülkelerden biri. Türkiye'nin bu pastadan en büyük payı almasını arzu ediyoruz" dedi.
Suudi yetkili, şirketin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde tarım yatırımı için bir dizi çalışma yürüttükleri bilgisini verdi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) bünyesinde halen 24 şeker fabrikası bulunuyor. ÖİB, Türk Şeker'e ait 6 şeker fabrikasını (Kastamonu, Kırşehir, Yozgat, Turhal, Çorum, Çankırı) 11 Eylül tarihinde satışa çıkarmıştı. Fabrikalara son teklif verme tarihi 19 Kasım. . Savola'nın açıklamasına göre, gıda birimi olan Savola Foods, Türkiye'den Tarım Kredi Kooperatifleri ve Suudi Arabistan şirketi Nesma Holding ile ortak girişim oluşturdu. Savola Foods ve Tarım Kredi Kooperatifleri ortaklıkta ayrı ayrı yüzde 40 pay alacaklar. Nesma'nın payı da yüzde 20 olacak.
Bildirgeyi hazırlayanlar
Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı, Prof. Dr. Tayfun Özkaya, Prof. Dr. Melih Ertan Çınar, Prof. Dr. Turgay Taşkın, Öğretim Görevlisi Mehmet Esen, Yrd. Doç. Dr. Şenay Kaymakçı, Doç. Dr. Fatih Başaran, Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Gökhan Günaydın, ZMO İstanbul Şubesi Başkanı Ahmet Atalık, Köy-Koop’tan Muhittin Akbulud, Çiftçiiplat’tan Hidayet Petin ve fabrika işçisi İkbal Polat şeker fabrikalarına ilişkin bildirge hazırladı.
Haber: Dinçer GÖKÇE
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş’ye (TŞFAŞ) ait 25 fabrikadan kârda olan 6 fabrika özelleştirme kapsamında satışa çıkarıldığı açıklandı. Bu açıklama üzerine Ege Üniversitesi’nden bir grup profesör ve öğretim görevlisi bir bildirge hazırlayarak, söz konusu fabrikaların satışıyla TŞFAŞ’ın zarar etmeye başlayacağı, bu zarardan sonra da Doğu illerinde bulunan fabrikaların ya kapatılacağı ya da yok pahasına satılacağını açıkladı. Komuoyuna fabrikaların satışına karşı çıkmak için çağrıda bulunulan bildirgede, Şeker Yasası’nın da değiştirilmesi istendi.
Yıllık kâr 3 milyar TL
TŞFAŞ’ın Türkiye çapında toplam 25 fabrikasının bulunduğu, bu fabrikalardan bazılarının zarar ettiğini, bazılarının ise kar ettiği, TŞFAŞ’ın toplamda kar eden bir kurum olduğu 2008 yılında 3 milyar 193 milyon TL kâr ettiği kaydedilen bildirgede, Çarşamba, Çorum, Kastamonu, Kırşehir, Turhal ve Yozgat fabrikalarının 11 Eylül’de satışa çıkarıldığı, bu satışların hem tarıma zarar vereceği, hem kırsal kesimde işsizliği körükleyeceği, hem de şeker piyasasında uluslar arası tekellerin denetiminin pekişeceği ifade edildi.
Yasa zarar verdi
Şeker Yasası’nın ve daha önce satılan fabrikaların da ekonomiye büyük zarar verdiği hatırlatılan bildirgede, TŞFAŞ aracılığıyla şeker tarımının ekonomiye sağladığı katkıların, 2001 yılında çıkarılan Şeker Yasası ile sekteye uğramaya başladığı ifade ediliyor. Bu yasa ile kimi fabrikaların satıldığına ve pancardan elde edilen şeker üretimine kota getirildiğine işaret edilen bildirgede, kota ile toplam şeker üretimi içinde Nişasta Bazlı Şekerin (NBŞ) payının yüzde 15'e çıkarıldığı belirtilirken, bu oranın AB ülkelerinde ortalama yüzde 2 civarında olduğuna dikkat çekiliyor. Bu kotanın en büyük şeker üreticisi olan Fransa'da yüzde 0.5, Almanya'da yüzde 1'in altında olduğu belirtilen bildirgede, NBŞ’nin büyük ölçüde Genetiği Değiştirilmiş Organizma’lı (GDO) mısırdan elde edildiğinin altı çizildi.
Tatlandırıcıların önü açıldı
Şeker Yasası’nın, pancar ekim alanlarının daralmasına, şeker fabrikalarının düşük kapasite ile çalışmasına ve yüksek yoğunluklu tatlandırıcı (YYT) dışalımının patlamasına neden olduğu belirtilen bildirgede, Şeker Kurulu’nun, sadece 2009 yılının ilk 8 ayında, 172 bin 42 ton şekere eşdeğer YYT dışalımı için uygunluk belgesi verdiği ifade ediliyor. Kayıtlı olarak yapılan YYT yanında, önemli miktarda kimyasal tatlandırıcının Türkiye'ye kaçak olarak girdiğinin de tahmin edildiği belirtilen bildirgede, “Bunların sonucunda, ekonomi olumsuz etkilenmekte, pancar çiftçisi ve TŞFAŞ'a ait fabrikaların bir kısmı zarar etmektedir” denildi.
Bildirgede, yasadan karlı çıkanların ise NBŞ ve kimyasal tatlandırıcı üreticileri ile şeker ticareti yapan uluslararası tekeller olduğu vurgusu yapıldı.
450 bin ailenin ekmek kapısı
Devletin elinde kalan şeker fabrikalarının satışına karşı çıkılması çağrısında bulunulan bildirgede verilen bilgilere göre, topraktan en yüksek düzeyde yararlanılan şeker pancarı tarımı işgücü açısından büyük önem taşıyor. Dört yüz elli binin üstünde çiftçi ailesi geçimini pancardan sağlıyor. Hasat döneminde sayıları yüz bini geçen mevsimlik tarım işçisi çalışıyor. Şeker fabrikalarında, daimi ve mevsimlik binlerce işçi çalıştırılıyor.
Bildirgede son olarak şu taleplere yer verildi:
*Şeker fabrikalarının satışa çıkarılmaları durdurulmalıdır,
*Çiftçi örgütleri, tüketici dernekleri ve şeker piyasasının aktörleri satışa karşı tavır göstermelidirler,
*Türkiye şeker pancarı üreticisi, AB’deki üreticiler kadar desteklenmelidir,
*Pancardan üretilen şekerin dışsatımı için gerekli desteklemeler yeniden gündeme getirilmelidir,
*Şeker Yasası, yeniden değiştirilmelidir,
*NBŞ kotası, yüzde 2'nin altına indirilmelidir,
*Kimyasal tatlandırıcıların dışalımı yasaklanmalıdır,
‘Türkiye’deki tüm şeker fabrikalarıyla ilgiliyiz’
Türkiye'deki şeker fabrikaların özelleştirilmesi ile baştan bu yana ilgili olan Arap sermayesi. Ortadoğu'nun önde gelen gruplarından Suudi Savola'nın CEO'su Zouhair Eloudghiri özelleştirme kapsamındaki tüm şeker fabrikalarıyla ilgilendiklerini söyledi. Eloudghiri, "Grubumuz yurtdışı yatırımlar için 1 milyar dolar ayırdı. Türkiye en çok değer verdiğimiz ülkelerden biri. Türkiye'nin bu pastadan en büyük payı almasını arzu ediyoruz" dedi.
Suudi yetkili, şirketin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde tarım yatırımı için bir dizi çalışma yürüttükleri bilgisini verdi. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı (ÖİB) bünyesinde halen 24 şeker fabrikası bulunuyor. ÖİB, Türk Şeker'e ait 6 şeker fabrikasını (Kastamonu, Kırşehir, Yozgat, Turhal, Çorum, Çankırı) 11 Eylül tarihinde satışa çıkarmıştı. Fabrikalara son teklif verme tarihi 19 Kasım. . Savola'nın açıklamasına göre, gıda birimi olan Savola Foods, Türkiye'den Tarım Kredi Kooperatifleri ve Suudi Arabistan şirketi Nesma Holding ile ortak girişim oluşturdu. Savola Foods ve Tarım Kredi Kooperatifleri ortaklıkta ayrı ayrı yüzde 40 pay alacaklar. Nesma'nın payı da yüzde 20 olacak.
Bildirgeyi hazırlayanlar
Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mustafa Kaymakçı, Prof. Dr. Tayfun Özkaya, Prof. Dr. Melih Ertan Çınar, Prof. Dr. Turgay Taşkın, Öğretim Görevlisi Mehmet Esen, Yrd. Doç. Dr. Şenay Kaymakçı, Doç. Dr. Fatih Başaran, Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Başkanı Gökhan Günaydın, ZMO İstanbul Şubesi Başkanı Ahmet Atalık, Köy-Koop’tan Muhittin Akbulud, Çiftçiiplat’tan Hidayet Petin ve fabrika işçisi İkbal Polat şeker fabrikalarına ilişkin bildirge hazırladı.
