Antisosyal kişilik bozukluğu veya diğer adıyla sosyopati, psikopati ile alâkalı bir psikolojik bozukluktur (düzensizliktir). Bir sosyopatı bir psikopattan ayıran özellik, patolojidir, yani semptom farklılığıdır. Psikopati, sosyopatiye göre daha ağır bir bozukluk olup, sosyopatide görülen semptomlara ilâveten özellikle ahlâka aykırı davranışlar ihtiva eder.
Sosyopatiye sosyal çevrenin sebep olduğu düşünülmektedir. Antisosyal kişilik bozukluğuna (ASKB) sahip olan insanlar, halk arasında yaygın olarak “sosyopat” olarak adlandırılırlar. ASKB, bir kişilik bozukluğudur; bir akıl hastalığı değildir.(Vikipedi)
Sosyal kanunlara, toplumsal hayatın gerektirdiği kurallara uyamama durumuna sosyopati denir.
Sosyopat, antisosyal kişilik bozukluğu olarak tanımlanan durumun sosyal ortamda görülen halidir. Kişiler kurallara uymakta zorluk çeker, kanunları çiğner, diğer kişilerin haklarına saygı duymazlar. Karşılarındaki bireyle etkili bir iletişime geçemezler, duygularını anlayamazlar ve onlardan etkilenmezler, hatalarından pişmanlık duymazlar. Kısacası empati yoksunu bir kişilikleri vardır.
Bu kişilere sosyopat denir.
Bu rahatsızlıkta en sık görülen durum suç işleme, saldırganlık gibi problemlerdir.
Kişiler suç işlemeye karşı her zaman meyillidirler.
Ruhsal yada fizyolojik bir bozukluk değil, bir kişilik bozukluğudur ve erken yaşlarda belirtiler verir.
Ancak tanısı 18 yaşından sonra konur.
Bebeklik yaşlarında belirti vermez, çocukluk dönemlerinde yavaş yavaş toplum kurallarına uymama, davranış bozuklukları ile kendini göstermeye başlar. İlerleyen yaşlarda ise kişiye, sosyopati kişilik bozukluğu olarak tanı konur.
Sosyopatlar nasıl davranır?
Sosyopatlar için aile, arkadaş gibi kavramlar yoktur. Herkesin hakkını ihlal edecek şekilde davranış gösterirler. Bu kişiler ailelerinde de, okul ve iş yerlerinde de, tanımadıkları insanların yanında da sorun yaratabilirler. Sosyal ortamda diğer kişilerin isteklerini ve duygularını sezemediği yada sezse bile bunu çok umursamadıkları için genellikle sosyopat toplumda farkedilir.
Bir sosyopatın yakın arkadaşları, bir grupları yoktur. Grup içindeki kurallara uyma eğilimleri olmadığından ortamdan dışlanırlar. Aile ve eşleriyle de devamlı sorunlar yaşarlar, ailelerine karşı duygu ve bağlılıkları yoktur.
Haksızlığa tahammül edemediklerini söylerler ve bunun için tartışırlar. Haklı olduklarını göstermek içinse bir başkasının hakkını gasp edebilirler.
Sosyopat Tedavisi Nasıl Yapılır, Antisosyal Kişilik Bozukluğu Düzlier mi?
Sosyopatisi olan kişiler çoğunlukla doktora gitmezler.
Genellikle çevrelerinde sorun yarattıkları, kurallara uymadıkları için daha çok ceza evlerine giderler ve buradan doktorlara yönlendirilirler.
Kişinin ailesinin, kişiden şikayetçi olduğu durumlarda yada okulda uyumsuzluk yarattığı için okulun yönlendirmesi ile de doktora başvurabilirler.
Ne yazık ki tedavisi mümkün değildir.
Çünkü bu bir akıl hastalığı yada davranış bozukluğu değil, bir kişilik bozukluğudur.
Uygun olabilecek yöntemler; bir şekilde bu kişilerin kurallara uymasını sağlamak yada dönem dönem tepkilerini kontrol altında tutabilecek ilaçlar vermek olabilir. Ancak genellikle sonuç istenilen gibi olmaz ve bu kişiler bir suça karışır yada başlarını belaya sokarlar. Hapishanedeki mahkumların en tehlikelileri psikopat ve sosyopat olmaktadır.
Her ne kadar, antisosyal kişilik bozukluğu 18 yaşından önce resmen teşhis edilemese de, bu hastalığın, MacDonald Üçlüsü olarak bilinen üç işaretçisi, bazı çocuklarda bulunabilir. Bunlar; normalden uzun bir süre devam eden yatak ıslatma, hayvanlara eziyet ve piromani (yangın çıkarma hastalığı, yani yangın çıkarma hususunda kontrol edilemez bir isteğe sebep olan akıl hastalığı).
Bu işaretleri sergileyen çocukların ne kadarının büyüyünce antisosyal kişilik bozukluğu geliştirecekleri bilinmemektedir. Fakat bu işaretler, teşhis konulmuş yetişkinlerin hayat hikâyelerinde sıklıkla bulunmaktadır. Kaç sayıda çocuğun, bu semptomlara sahip olduğu hâlde antisosyal kişilik bozukluğu geliştirmediği bilinmediği için, tahminî değer (diğer bir ifadeyle, bu semptomların gelecekteki antisosyal kişilik bozukluğunu tahmindeki faydası) net değildir. Bu üç özellik, Akıl Hastalıkları IV–TR Teşhis ve İstatistik Rehberi’nde (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders IV-TR) “davranış bozukluğu” ismi altında yer almaktadır.
Antisosyal kişilik bozukluğunun işaretlerini sergileyen bir çocuğa, ya “davranış bozukluğu” veya “ihtilâfî husumet bozukluğu” (oppositional defiant disorder) teşhisi konulabilir. Fakat bu çocukların tamamının yetişkinliklerinde antisosyal kişilik bozukluğu geliştirecekleri söylenemez.(Vikipedi)
Bu işaretleri sergileyen çocukların ne kadarının büyüyünce antisosyal kişilik bozukluğu geliştirecekleri bilinmemektedir. Fakat bu işaretler, teşhis konulmuş yetişkinlerin hayat hikâyelerinde sıklıkla bulunmaktadır. Kaç sayıda çocuğun, bu semptomlara sahip olduğu hâlde antisosyal kişilik bozukluğu geliştirmediği bilinmediği için, tahminî değer (diğer bir ifadeyle, bu semptomların gelecekteki antisosyal kişilik bozukluğunu tahmindeki faydası) net değildir. Bu üç özellik, Akıl Hastalıkları IV–TR Teşhis ve İstatistik Rehberi’nde (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders IV-TR) “davranış bozukluğu” ismi altında yer almaktadır.
Antisosyal kişilik bozukluğunun işaretlerini sergileyen bir çocuğa, ya “davranış bozukluğu” veya “ihtilâfî husumet bozukluğu” (oppositional defiant disorder) teşhisi konulabilir. Fakat bu çocukların tamamının yetişkinliklerinde antisosyal kişilik bozukluğu geliştirecekleri söylenemez.(Vikipedi)
