Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı
Görevde
Doğum 26 Şubat 1954 (1954-02-26) (56 yaşında)[1]
Kulaksız, Beyoğlu, İstanbul
Partisi - Adalet ve Kalkınma Partisi (2001-)
Eşi(leri) - Emine Erdoğan (e. 1955-)
Çocukları - Ahmet Burak, Necmeddin Bilal, Esra, Sümeyye
Bitirdiği okul - Marmara Üniversitesi
Dini -İslam
Recep Tayyip Erdoğan (d. 26 Şubat 1954, Kulaksız, Beyoğlu, İstanbul) , Türkiye Cumhuriyeti'nin 59. ve 60. dönem hükûmeti başbakanı, Adalet ve Kalkınma Partisi Genel Başkanıdır.
İlk yılları
Memleketi Rize'nin Güneysu ilçesidir. Rizeli bir aile olan Ahmet ve Tenzile Erdoğan çiftinin oğlu olarak İstanbul'da doğdu. 11 Ağustos 2004 tarihinde Gürcistan'a yaptığı bir gezide verdiği demece göre ailesi Rize'ye Batum'dan göç etmiş Gürcü bir aileydi.
Eğitimi
İlkokulu Kasımpaşa Piyale İlkokulu'nda, liseyi ise İstanbul İmam Hatip Lisesi'nde okudu. 1973 yılında İmam Hatip'ten mezun oldu. O yıllarda İmam Hatip Lisesi mezunları üniversite sınavına sokulmadığı için dışarıdan bitirme imtihanlarına girerek fark derslerini verdi, böylece Eyüp Lisesi'nden de ikinci bir lise diploması aldı. Daha sonra Marmara Üniversitesi'ne bağlanarak adı Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi olarak değiştirilen Aksaray İktisadi ve Ticari İlimler Yüksek Okulu'ndan önlisans derecesiyle 1981 yılında mezun oldu.
Özel hayatı
1969 yılında 15 yaşındayken 1000 lira transfer parası alarak Camialtı Spor Kulübü'nde amatör futbolcu oldu. Daha sonra İETT Spor Kulübü'nün amatör futbolcusu oldu. 1976 yılında, İETT şampiyon olduğunda, Erdoğan da bu takımda oynamaktaydı. Erokspor Kulübünde de futbola devam etti ve 16 yıllık futbol yaşamını 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sonrasında bıraktı ve daha fazla siyasi faaliyet ve girişimlerine ağırlık vermeye başladı. Bilinenin aksine Recep Tayyip Erdoğan hiçbir zaman profesyonel sporcu lisansı almadı, futbol hayatını hep amatör sporcu olarak devam ettirdi.
Yedek subay olarak yaptığı askerliğinin acemiliğini Tuzla Piyade Okulu'nda; kıt'a hizmetini ise yine İstanbul Kâğıthane'deki Hasdal kışlasında 3. Kolordu, 6. Piyade Tümeni, 77. Piyade Alayı, Karargâh Servis Bölüğü'nde yaptı. Askerde kışla kantinlerinin idaresinden sorumlu oldu.
1977 yılında tanıştığı Emine Gülbaran ile, 4 Temmuz 1978 tarihinde evlendi. Ahmet Burak ve Necmeddin Bilal isimli iki oğlu, Esra ve Sümeyye adında da iki kız çocuğu oldu. Çocuklarının hepsi eğitim hayatlarına ABD'de devam ettiler.
Nakşibendi tarikatının kollarından olan İskenderpaşa Dergahı'na devam etti. Burada dergahın şeyhi Mahmud Esad Coşan'ın sohbetlerine katıldı
Siyasi kariyeri
Üniversite yıllarında Milli Türk Talebe Birliği'ne girdi, 1976 yılında Millî Selâmet Partisi (MSP) Beyoğlu Gençlik Kolu Başkanlığına ve aynı yıl MSP İstanbul İl Gençlik Kolları Başkanlığına seçildi.
Refah ve Fazilet Partisi
12 Eylül 1980 darbesinden sonra 1983 yılında kurulan Refah Partisi ile siyasi hayata tekrar atıldı. 1984 yılında Beyoğlu İlçe Başkanı, 1985 yılında da İl Başkanı ve MKYK üyesi seçildi. 1986 ara seçimlerinde milletvekili adayı oldu. Ardından 1989 yılında da Beyoğlu ilçesinden belediye başkan adayı oldu ve 1989 seçimlerinden Refah Partisi 2. parti olarak çıktı. 1991 yılında tekrar milletvekili adayı oldu ve parti barajı geçince milletvekili oldu. Tercihli oy sistemi nedeniyle yüksek seçim kurulu milletvekilliğini iptal etti.
27 Mart 1994 seçimlerine kadar İstanbul İl Başkanlığı görevini sürdüren Erdoğan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı oldu ve 27 Mart 1994 seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi. Başkanlığı döneminde İstanbul'daki kaçak yapılaşma ile mücadele etti . Hakkında 18 dosyadan İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde dava açıldı.[kaynak belirtilmeli] Bunlardan bazıları Akbil, İsfalt, İstaç ve İdo davalarıdır. Bu davalar, milletvekili olduğunda dokunulmazlığı nedeniyle dokunulmazlığı süresince donduruldu.
Adalet ve Kalkınma Partisi
Fazilet Partisi'nin, Anayasa Mahkemesi tarafından daimi kapatılmasının ardından, bağımsız kalan milletvekilleri, yeni parti kurma çalışmalarını "gelenekçiler" ve "yenilikçiler" olarak adlandırılan iki kanattan sürdürdü. "Millî Görüş'çü" olarak adlandırılan kanat, Recai Kutan'ın genel başkanlığında 20 Temmuz 2001'de Saadet Partisi'ni kurarken, "değişimci" kanat da, Tayyip Erdoğan liderliğinde 14 Ağustos 2001'de, Adalet ve Kalkınma Partisi'ni kurdu ve Tayyip Erdoğan, parti genel başkanlığına seçildi. Erdoğan "biz gömleğimizi değiştirdik" ifadesiyle gelenekçilerden büyük tepki aldı.
Kurulan Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), 3 Kasım 2002 seçimlerinde kayıtlı 41.291.568 seçmenin oy kullanan 32.652.702 kişisi içinden 10.770.704 adet oy alarak %34,29 ile birinci parti oldu.
Başbakanlığı
Erdoğan seçim yasağı bulunduğu için meclise giremedi. Abdullah Gül bir süreliğine başbakanlığı yürüttüyse de, seçimlerde Siirt milletvekili seçilen Fadıl Akgündüz'ün milletvekilliğinin düşürülmesinin ardından Siirt seçimlerinde Ak Parti'den ilk sıradaki Mervan Gül'ün adaylıktan çekilmesi ile seçime giren Erdoğan seçimi oyların % 85'ini alarak kazandı ve Ak Parti Hükûmeti'ni Abdullah Gül'den devralarak başbakan oldu.
22 Temmuz 2007 tarihinde yapılan 23. Dönem Milletvekili Seçimlerinde %46,6 oy alarak 341 milletvekili çıkaran Ak Parti, Recep Tayyip Erdoğan'ı başbakanlık koltuğuna ikinci kez taşıdı. [13] Başbakan olarak görevde olduğu 2003 yılından bugüne (2009) kadar Türkiye ekonomisi büyüme göstermiş ve Türkiye'nin GSMH'si Dünya toplamının yüzde 1.11'undan yüzde 1.37'sine yükselmiştir.
Olaylar
Silahlı Suikast Girişimi
13 Ekim 2009 tarihinde Kütahya'da bulunan Erdoğan'ın minübüsüne ekmek arasına sakladığı bıçağı ile binmeye çalışan şahıs polis tarafından yakalanıp, etkisiz hale getirilmiştir. Şahısın üzerinde yapılan aramada mermi dolu bir poşet ve içi mermi ile dolu silah ele geçirilmiştir.[16]
Hakime hakaret
Erdoğan 1989 Beyoğlu Belediye Başkanlığına Refah Partisinden aday olmuş, ancak az farkla seçimi kaybederek, seçim kuruluna itiraz etmiştir. İtirazının hakim tarafından reddedilmesi üzerine, görevli hakime "Sarhoş kafayla karar veremezsin" şeklinde hitap etmesi üzerine dava savcılığa intikal etmiş ve Erdoğan Bayrampaşa Cezaevinde 1 hafta gözaltında kalmıştır. Daha sonra cezası para cezasına çevrilerek serbest bırakılmıştır.
12 Aralık 1997'de Siirt’te topluluğa konuşma yaptığı bir miting sırasında Ziya Gökalp'ın 1912 yılında Balkan Savaşı için yazdığı Asker Duası'nın değiştirilmiş bir sürümü ile; orduyu öven dizeyi söylemeden, yerine aşağıdaki mısraları eklediği ve ardından konuşmasının devamında "her devrin Firavun ve Nemrutları olduğunu bunun karşısına çıkacak Musa ve İbrahimlerin engeleri aşarak pislik dolu yolları temizleyeceğini" söylemesi nedeniyle Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi’nde yargılanmaya başlandı. 21 Nisan 1998 tarihinde mahkeme, sanığın Türk Ceza Kanunu’nun 312/2 maddesinden “Halkı din ve ırk farkı gözeterek kin ve düşmanlığa açıkça tahrik etmek” suçunu işlediği kararını verdi ve Erdoğan bir yıl hapis ve 860 Milyon TL para cezasına çarptırıldı. Daha sonra sanığın mahkemedeki tavrı ve duruşmadaki hali gözönüne alınarak cezası 10 ay hapis ve 176,666,666 TL para cezasına indirildi. Ceza infaz yasası gereği 10 aylık hapis cezası 4 aya indi. Erdoğan Diyarbakır DGM'nin kararına temyiz başvurusu yaptı. 24 Eylül 1998 tarihinde Yargıtay 8. Ceza Dairesi Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi kararını onadı ve bu tarihte hüküm kesinleşti. Erdoğan 4.5 yıl sürdürdüğü İstanbul Belediye Başkanlığını bırakarak 26 Mart 1999 günü Pınarhisar Cezaevine girdi ve cezasını çekerek 24 Temmuz 1999 günü hapisten çıktı
Ziya Gökalp'in şiiri
Asker Duası
Elimde tüfenk, gönlümde iman,
Dileğim iki: Din ile vatan...
Ocağım ordu, büyüğüm Sultan,
Sultan'a imdâd eyle Yârabbi!
Ömrünü müzdâd eyle Yârabbi!
Erdoğan'ın okuduğu değiştirilmiş şiir
Minareler süngü, kubbeler miğfer
Camiler kışlamız, mü'minler asker
Bu ilâhi ordu dinimi bekler
Allahu Ekber, Allahu Ekber.
Bilinenin aksine Recep Tayyip Erdoğan'ın okuduğu, yargılanıp hapis cezası almasına sebep olan şiir Ziya Gökalp'in Asker Duası isimli şiirinin değiştirilmiş bir versiyonu değildir. Onun okuduğu şiir yukarıda geçtiği şekliyle Romen Diyojen ve Büyük Selçuklu Türk Hükümdarı Alparslan'ın karşılıklı konuşmalarını gösteren Türk Standartları Enstitüsü tarafından basılmış "Türk ve Türklük" isimli kitapta geçen Ziya Gökalp'in başka bir şiiridir. Milli Eğitim Bakanlığı bu kitabın okunmasını öğretmenlere ve orta dereceli okul öğrencilerine tavsiye etmiştir.
Tazminat
14 Ocak 2000 tarihinde Avusturalya'nın Melbourne şehrinde yayın yapan SBS radyosuna verdiği mülakatta kendisini Abdullah Öcalan ile karşılaştıran bir kişiye "Sayın Öcalan şu an, düşüncelerinin değil, almış olduğu kellelerin hesabını veriyor. Bense düşüncelerimden dolayı 4 ay hapis yattım, aramızdaki fark çok büyük." şeklinde cevap verdi. Şehitlerden ve hayatını kaybeden mağdurlardan "kelle" ve yasa dışı silahlı örgüt lideri Öcalan'dan "sayın" diye söz etmesi nedeniyle eleştirildi.Şehit Anaları Derneği tarafından kendisine sembolik bir manevi tazminat davası açıldı. Davacıların avukatlığını Kemal Kerinçsiz'in yaptığı davada, İstanbul Kartal 2. Sulh Ceza Mahkemesi Aralık 2007 tarihinde Erdoğan'ın 3 kuruş tazminat ödemesine karar verdi. Hâkim, kararında şehitlere kelle ve yasa dışı silahlı örgüt liderine sayın denmesinin dil sürçmesi olamayacağına hükmetti.Erdoğan kararı temyiz etti. Yargıtay temyiz başvurusunu hem usulden, hem esastan inceledi ve mahkemenin kararını onadı.
Şahsına yönelik hakaret
6 Şubat 2010 tarihinde Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti tarafınca, TBMM genel kurulunda Erdoğan'a yönelik "kişilik hakları ile parti tüzel kişiliğine saldırıda bulunulduğu" iddiasıyla MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli aleyhinde 50 bin TL'lik manevi tazminat davası açılmış. Dava dilekçesinde Bahçeli'nin; Türkiye'yi bölmeye çalışmak, etnik bölücülük konusunda sicil sahibi olmak, Türkiye'yi ayrıştırma ve bölme projelerini İmralı, Kandil ve Barzani'nin desteğiyle hayata geçirmek için çalışmak, İmralı canisi ile rol paylaşmak, işbirliği içinde olmak, kol kola girmek, aynı çizgide olmak; kimliksiz ve kişiliksiz siyasetin temsilcisi olmak, hayasızlık, ahlaksızlık, namussuzluk, edepsizlik; çürümüş bir zihniyete sahip olarak, etrafa mide bulandıran koku yaymak, ahlak bunalımına girmek, ahlaki ve vicdani bütün ölçülerini kaybetmek, seviye ve seviyesizlik ölçüleriyle tarif edilemeyecek bir çukura düşmek, utanç verici bir kişi olmak, teröristleri kucaklamak, alçaklık, yalancılık, riyakarlık, yalanlarla Türk milletine hakaret etmek gibi ifadeleri ve sözleriyle Erdoğan ve AKP'yi itham ettiği kaydedildi. Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen davada, her davacı için 10 bin TL olmak üzere toplam 20 bin TL manevi tazminat cezasının ödenmesine karar verilmiştir.
Hakaret davası
Kişilik hakları ve parti tüzel kişiliğine saldırıda bulunduğu iddiasıyla Ataol Behramoğlu aleyhine Recep Tayyip Erdoğan ve AKP tarafınca açılan 20 bin TL'lik manevi tazminat davası Ankara 15. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülmüştür.
Ödülleri ve övgüleri
Ödüller
* 29 Ocak 2004 - Amerikan Yahudi Komitesi'nden (AJC) cesaret karakteri ödülü (İngilizce: Profiles of Courage)
* 18 Nisan 2004 -Time dergisi tarafından "dünyanın en etkili 100 kişisi" listesine seçildi.
* 13 Haziran 2004 - Academy of Achievement tarafından geleneksel "Golden Plate" ödülü. Ödül, aktör James Earl Jones tarafından sunuldu.
* 1 Aralık 2004 - European Voice Dergisinin "Yılın Avrupalısı" ödülü
* 2 Eylül 2005 - İtalyan Akdeniz Laboratuvarı Vakfı'nın "Avrupa Kurumlar" ödülü.
* 1 Haziran 2006 - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından Tatar madalyası.
* 8 Ağustos 2006 - Hazar Enerji Entegrasyonu'nun "Karadeniz Ülkelerinde Yılın Reformcusu ödülü".
* 1 Kasım 2006 - Kızılay'dan Erdoğan'a "Üstün İnsani Hizmet Nişanı".
* 2 Şubat 2007 - Tataristan Cumhurbaşkanı Mintimer Şeymiyev tarafından Kültürler Arası Diyaloğu Himaye Ödülü.
* 12 Mart 2007 - Rumi Forum tarafından Başbakan Erdoğan'a ve İspanya Başbakanı Zapatero'ya "2007 Barış ve Diyalog Ödülü".
* 15 Nisan 2007 - Almanya'nın Hannover kentinde Angela Merkel tarafından "Kristal Hermes Ödülü" verildi.
* 14 Haziran 2007 - İmedya tarafından 2006 yılının "en başarılı lideri ödülü".
* 11 Temmuz 2007 - BM Gıda ve Tarım Örgütü'nden (FAO) açlıkla mücadele ve gıda üretiminin artırılması konusunda önemli katkılar sağlayan saygın şahsiyetlere verilen agricola ödülü.
* 15 Ocak 2008 - Müslüman Sosyal Bilimciler Derneği tarafından "Köprüleri İnşa Etmek" ödülü.
* 11 Mayıs 2009 - Kofi Annan ve Zapatero ile birlikte İbn-i Sina ödülüne layık görüldü.
* 9 Haziran 2009 - Crans Montana Forumu tarafından "Barış, Özgürlük ve Demokrasi" ödülü.
* 26 Ekim 2009 - Pakistan devletinin en büyük ödülü olan Devlet Onur Nişanı (Nişan-ı Pakistan).
* 29 Aralık 2009 - Turgut Özal Düşünce ve Hamle Derneği'nden "Dünya Barışına Katkı" ödülü.
* 12 Ocak 2010 - Kral Faysal Fonu'ndan "İslam'a Hizmet Ödülü".
* 23 Şubat 2010 - İspanya'dan Medeniyetler İttifakı projesinin harekete geçirilmesinde üstlendiği önemli rolü nedeniyle "Sevilla, Kültürler Arasındaki Bağ Ödülü" (İspanyolca: Sevilla, Nodo entre Culturas)
* 1 Mart 2010 - BM Habitat ve Refik Hariri Vakfı tarafından İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı sırasındaki başarılarından ötürü Erdoğan’a liderlik, devlet adamlığı ve iyi yönetişim’ konusunda "Hariri Ödülü" verildi.
* 29 Nisan 2010 - Time dergisi tarafından ikinci kez "dünyanın en etkili 100 kişisi" listesine seçildi. Listeye bu yıl Başbakan Erdoğan "liderler" kısmında 17'nci sıradan girdi.
* 17 Mayıs 2010 - Gürcistan devlet liyakat madalyası.
* 27 Mayıs 2010 - Brezilya Sao Paulo Sanayi Federasyonu Merkezi'nden sanayiye yaptığı katkılardan dolayı "FIESP Nişanı".
* 28 Mayıs 2010 - BM Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından, Erdoğan'a, "Küresel Sigara ile Mücadele Özel Ödülü".[39]
* 29 Haziran 2010 - Dünya Aile Örgütü'nün 2010 yılı "Dünya Aile Ödülü".
* 4 Kasım 2010 - Kosova’nın en büyük devlet nişanı olan "Kosova Bağımsızlık Altın Madalyası".
* 25 Kasım 2010 - Lübnan ziyareti çerçevesinde Erdoğan'a Arap Bankalar Birliği tarafından "Yılın Lideri" ödülü verildi.
* 29 Kasım 2010 - Libya ziyareti çerçevesinde Erdoğan'a "Kaddafi İnsan Hakları Ödülü" verildi.
* 11 Ocak 2011 - Kuveyt ziyareti sırasında Şeyh Fahad Al-Ahmad Uluslararası Hayır İşleri Ödülü Kurulu tarafından kendisine tevcih edilen “İslam Dünyası Mümtaz Şahsiyet Ödülü".
Fahri doktora
* 26 Ocak 2004 tarihinde Aziz John's Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 3 Nisan 2004 tarihinde Kırım Devlet Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 18 Mayıs 2006 tarihinde Bulgar Bilimler Akademisi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 20 Temmuz 2006 tarihinde Girne Amerikan Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 29 Mart 2008 tarihinde Saraybosna Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 15 Ekim 2008 tarihinde Fatih Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 4 Temmuz 2009 tarihinde Maltepe Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 4 Temmuz 2009 tarihinde İstanbul Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 22 Ağustos 2009 tarihinde Halep Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 16 Nisan 2010 tarihinde Gazze İslam Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 18 Mayıs 2010 tarihinde Avrupa Madrid Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 12 Haziran 2010 tarihinde Karadeniz Teknik Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 2 Ekim 2010 tarihinde Piri Reis Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
* 31 Ekim 2010 tarihinde Harran Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı
* 4 Kasım 2010 tarihinde Priştine Üniversitesi'den Erdoğan fahri doktora aldı.
Fahri vatandaşlık
* Şubat 2004 tarihinde Erdoğan Seul'de fahri vatandaşlık unvanını aldı.
* Şubat 2009 tarihinde Erdoğan Tahran'da fahri vatandaşlık unvanını aldı.
* Kasım 2010 tarihinde Erdoğan Prizren'de fahri vatandaşlık unvanını aldı.
* Kasım 2010 tarihinde Erdoğan Mamuşa'da fahri vatandaşlık unvanını aldı.