prof.dr.Koray Başol
NÜFUS ARTIŞININ DİĞER ALANLARA ETKİSİ
Hızlı nüfus artışının diğer alanlara etkisini de büyük bir baskı unsuru olarak görmekteyiz. Bunlar arasında ise, milli gelir, gelir dağılımı, kamu harcamaları, konut ihtiyacı, beslenme durumu, iç göç, kentleşme ve çevre başta sayılabilir.
MİLLİ GELİR
Herhangi bir ülkede fert başına düşen gelir, o ülkedeki ekönomik gelişmenin bilinen en iyi ölçüsüdür. Bazı sakıncaları olmasına rağmen, fert başına gelirler uluslararası karşılaştırmalar bakımından da elde bulunan en iyi ölçü niteliğindedir.
Nüfus artışının ekonomik gelişme üzerindeki değişmelerin fertlerin maddi refahlarını nasıl etkilediğini göz önünde bulundurmak zorunludur. Ortalama fert başına refahın en iyi ölçüsü de fert başına gelirlerdir. Öte yandan, bir toplumda fert başına gelirleri bulmak için her şeyden önce gayri safi milli hasılanın bilinmesi gerekir.
Burada, çeşitli nüfus artış hızlarının fert başına gelirleri nasıl etkilediğini bulabilmek için, gayri safi milli hasılanın plan hedeflerine uygun olarak 2000 yılına kadar her yıl ortalama %7Tık bir hızla artacağı varsayılmıştır. Daha sonra her yıl için bulunan gayri safi milli hasıla rakamı, aynı yıl çeşitli nüfus artış hızların agöre elde edilen nüfus rakamlarına bölünmüştür. Aslında daha hassas bir hesaplama yapabilmek için, gayri safi milli hasılanın her yıl ortalama yüzde %7'lik bir hızla artacağını kabul etmeyip, nüfus artış hızlarının etkisi altında kalacağını düşünmek daha gerçekçi olur. Çünkü biraz önce de belirtildiği üzere nüfus artış hızı büyüdükçe kaynakların daha büyük bir kısmı tüketime gitmektedir. Bu da yatırıma gidecek kaynakların azalmasına, dolayısıyla gelişme hızının düşmesine sebep olmaktadır. Burada problemi biraz daha basitleştirmek amacıyla, nüfus artış hızı ne olursa olsun, devletin %7 gelişme hızını sağlamak için gerekli tedbirleri alacağı varsayılmıştır.
Hızlı nüfus artışına rağmen, toplum belli bir gelişme hızını devam ettirebilmek için olağanüstü çaba göllermiş bile olsa, hızlı nüfus artışı bu defa fert başına gelirleri olumsuz olarak etkilemeye devam edecektir. Oç nüfus artış hızına göre fert başına gelirler 3.919 TL idi. 1987’de 5.668 TL, 2000 yılında 10.297 TL olacaktır (123). Öte yandan nüfus aıtış hızının yılda ortalama yüzde 2‘ys düşmesi halinde fert başına gayri safi milli hasıla 2000 yıllarında 12.643 seviyelerine yükselecektir. Yılda ortalama yüzde 3 seviyesindeki nüfus artış hızı ise, aynı yıllarda gayri safi milli hasılanın, 8.985 TL olması sonucunu doğuracaktır.
Yıllık nüfus artış hızının yüzde! nisbetinden daha büyük veya daha küçük olması, fert başına gelirlerin 2000 yılında yüzde 41 oranında farklı olması sonucunu doğuracaktır. Diğer bir deyirnla, nufusun yüzde 3 yerine yılda ortalama yüzde 2 seviyesinde artması, ortalama olarak fert gelirlerinin %41 kadar daha büyük olması imkânını sağlayacaktır. Nüfus artış hızının yılda ortalama yüzde 2.6'dan yüzde 2‘ye inmesi ise fert başına gelirlerde, 2000 yılında, yüzde 26 oranında bir fazlalık sağlayacaktır.Fert başına gelirlerde sağlanabilecek bu fazlalığın, aynı zamanda daha az çaba sarfını gerektireceği de unutulmamalıdır.
NÜFUS ARTIŞININ DİĞER ALANLARA ETKİSİ
Hızlı nüfus artışının diğer alanlara etkisini de büyük bir baskı unsuru olarak görmekteyiz. Bunlar arasında ise, milli gelir, gelir dağılımı, kamu harcamaları, konut ihtiyacı, beslenme durumu, iç göç, kentleşme ve çevre başta sayılabilir.
MİLLİ GELİR
Herhangi bir ülkede fert başına düşen gelir, o ülkedeki ekönomik gelişmenin bilinen en iyi ölçüsüdür. Bazı sakıncaları olmasına rağmen, fert başına gelirler uluslararası karşılaştırmalar bakımından da elde bulunan en iyi ölçü niteliğindedir.
Nüfus artışının ekonomik gelişme üzerindeki değişmelerin fertlerin maddi refahlarını nasıl etkilediğini göz önünde bulundurmak zorunludur. Ortalama fert başına refahın en iyi ölçüsü de fert başına gelirlerdir. Öte yandan, bir toplumda fert başına gelirleri bulmak için her şeyden önce gayri safi milli hasılanın bilinmesi gerekir.
Burada, çeşitli nüfus artış hızlarının fert başına gelirleri nasıl etkilediğini bulabilmek için, gayri safi milli hasılanın plan hedeflerine uygun olarak 2000 yılına kadar her yıl ortalama %7Tık bir hızla artacağı varsayılmıştır. Daha sonra her yıl için bulunan gayri safi milli hasıla rakamı, aynı yıl çeşitli nüfus artış hızların agöre elde edilen nüfus rakamlarına bölünmüştür. Aslında daha hassas bir hesaplama yapabilmek için, gayri safi milli hasılanın her yıl ortalama yüzde %7'lik bir hızla artacağını kabul etmeyip, nüfus artış hızlarının etkisi altında kalacağını düşünmek daha gerçekçi olur. Çünkü biraz önce de belirtildiği üzere nüfus artış hızı büyüdükçe kaynakların daha büyük bir kısmı tüketime gitmektedir. Bu da yatırıma gidecek kaynakların azalmasına, dolayısıyla gelişme hızının düşmesine sebep olmaktadır. Burada problemi biraz daha basitleştirmek amacıyla, nüfus artış hızı ne olursa olsun, devletin %7 gelişme hızını sağlamak için gerekli tedbirleri alacağı varsayılmıştır.
Hızlı nüfus artışına rağmen, toplum belli bir gelişme hızını devam ettirebilmek için olağanüstü çaba göllermiş bile olsa, hızlı nüfus artışı bu defa fert başına gelirleri olumsuz olarak etkilemeye devam edecektir. Oç nüfus artış hızına göre fert başına gelirler 3.919 TL idi. 1987’de 5.668 TL, 2000 yılında 10.297 TL olacaktır (123). Öte yandan nüfus aıtış hızının yılda ortalama yüzde 2‘ys düşmesi halinde fert başına gayri safi milli hasıla 2000 yıllarında 12.643 seviyelerine yükselecektir. Yılda ortalama yüzde 3 seviyesindeki nüfus artış hızı ise, aynı yıllarda gayri safi milli hasılanın, 8.985 TL olması sonucunu doğuracaktır.
Yıllık nüfus artış hızının yüzde! nisbetinden daha büyük veya daha küçük olması, fert başına gelirlerin 2000 yılında yüzde 41 oranında farklı olması sonucunu doğuracaktır. Diğer bir deyirnla, nufusun yüzde 3 yerine yılda ortalama yüzde 2 seviyesinde artması, ortalama olarak fert gelirlerinin %41 kadar daha büyük olması imkânını sağlayacaktır. Nüfus artış hızının yılda ortalama yüzde 2.6'dan yüzde 2‘ye inmesi ise fert başına gelirlerde, 2000 yılında, yüzde 26 oranında bir fazlalık sağlayacaktır.Fert başına gelirlerde sağlanabilecek bu fazlalığın, aynı zamanda daha az çaba sarfını gerektireceği de unutulmamalıdır.
