Karşılaştırma Türkçe Konu Anlatımı (7. Sınıf)
Anlamca ilgili kavram ya da varlıkların benzer ortak veya farklı yanlarını ortaya koymaktır.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur?
D seçeneğinde Karacaoğlan ile diğer halk ozanları karşılaştırılmıştır.
Yanıt D
Benzetme
Nitelikçe güçsüz olanı güçlü olana benzetmektir.
Tam bir benzetmenin dört unsuru vardır:
Tanımlama
Herhangi bir şeyin ne olduğunu anlatan cümlelerdir. Bu nedir? sorusuna yanıt verir.
Örnek Soru:
Çözümü:
Varsayım Cümleleri
Olasılık Cümleleri
Eylemin gerçekleşmesinin kesin olmadığı cümlelerdir.
Yakınma (Şikâyet) Cümleleri
Bir olay veya durumla ilgili hoşnutsuzluğu ifade eden cümlelerdir.
Örnek:
Örnek Soru:
Çözümü:
Sitem Cümleleri
Yapılan bir hareketten dolayı duyulan üzüntüyü, kırgınlığı anlatan cümlelerdir.
Örnek:
Örnek Soru:
Çözümü:
Küçümseme Cümleleri
Kişi ya da kişileri herhangi bir nedenle küçük görmektir.
Örnek:
Örnek Soru:
Çözümü:
Uyarı Cümleleri
Karşısındaki kişiyi herhangi bir olaya karşı tedbirli olmaya yönelten cümlelerdir.
Örnek:
Örnek Soru:
İletişim engellerinden bazıları yukarıdaki kartlarda verilmiştir. Bu kartlara göre aşağıdakilerden hangisi iletişimi engelleyen ifade biçimlerinden biri değildir?
Çözümü
Anlamca ilgili kavram ya da varlıkların benzer ortak veya farklı yanlarını ortaya koymaktır.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşılaştırma söz konusudur?
- Van Gölünün büyüklüğü karşısında büyülendim.
- Çalışkanlığıyla herkesin dikkatini çekiyor.
- Mektubunu betimlemelerle süslemiş.
- Karacaoğlandan güzel yazan halk ozanı var mı?
D seçeneğinde Karacaoğlan ile diğer halk ozanları karşılaştırılmıştır.
Yanıt D
Benzetme
Nitelikçe güçsüz olanı güçlü olana benzetmektir.
Tam bir benzetmenin dört unsuru vardır:
- Benzeyen: Nitelikçe güçsüz varlık
- Kendisine benzetilen: Nitelikçe güçlü varlık
- Benzetme yönü: Benzerlik noktaları
- Benzetme edatı: İki varlık arasındaki benzerlik ilişkisini kuran edat
Tanımlama
Herhangi bir şeyin ne olduğunu anlatan cümlelerdir. Bu nedir? sorusuna yanıt verir.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tanımlama yapılmıştır?
- Yarışı kazanmanın birinci şartı kendine güvenmektir.
- Gençliğin kıymeti ihtiyarlıkta bilinir.
- Buz, donarak katı hâle gelmiş sudur.
- Gezi yazıları, kuvvetli gözlem ile sağlam bilgiye dayanmaktadır.
Çözümü:
A, B ve D seçeneklerinde bir konu hakkında bilgi veren açıklamalar yapılmıştır. Bu cümlelerde
Bu nedir? sorusuna cevap olacak bir tanımlama söz konusu değildir. C seçeneğinde ise buzun tanımı yapılmıştır. Buz nedir? sorusunu yönelttiğimizde Donarak katı hâle gelen sudur. cevabını alabiliyoruz.
Yanıt C
Bu nedir? sorusuna cevap olacak bir tanımlama söz konusu değildir. C seçeneğinde ise buzun tanımı yapılmıştır. Buz nedir? sorusunu yönelttiğimizde Donarak katı hâle gelen sudur. cevabını alabiliyoruz.
Yanıt C
Varsayım Cümleleri
Olasılık Cümleleri
Eylemin gerçekleşmesinin kesin olmadığı cümlelerdir.
Yakınma (Şikâyet) Cümleleri
Bir olay veya durumla ilgili hoşnutsuzluğu ifade eden cümlelerdir.
Örnek:
Benden aldıklarını sürekli geç getiriyor.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yakınma söz konusu değildir?
- Zaman mı kaldı bunları yapmaya?
- Hangi gün, zamanında geldi ki?
- Odamı hiç düzenli göremeyecek miyim?
- Bu sözle düşündürmeyi mi amaçladınız?
Çözümü:
Yakınma, şikâyet etmek demektir. fiikâyet cümlelerinde herhangi bir olay ve durum hakkındaki hoşnutsuzluğumuzu dile getiririz. A, B ve C seçeneğinde hoşnutsuzluk dile getirildiği için bu cümlelerde şikâyet anlamı vardır. Ama D seçeneğinde herhangi bir hoşnutsuzluk yoktur.
Yanıt D
Yanıt D
Sitem Cümleleri
Yapılan bir hareketten dolayı duyulan üzüntüyü, kırgınlığı anlatan cümlelerdir.
Örnek:
Maça gidersiniz de bizi de götürmeyi düşünmezsiniz.
İzmire kadar geldin de bize uğramadın demek.
İzmire kadar geldin de bize uğramadın demek.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sitem söz konusudur?
- Gecikmeden gelse de hemen gitsek.
- Yeni elbisesini giyinip kuşansın da gör.
- Gezmeye gidersin de bizlere hiç haber vermezsin.
- O kadar parayı kazanacak da borcunu ödeyecek.
Çözümü:
A seçeneğinde koşul; B seçeneğinde beğenme; D seçeneğinde küçümseme anlamı vardır. C seçeneğinde ise gezmeye gittiğini söylemeyen kişiye sitem edilmektedir.
Yanıt C
Yanıt C
Küçümseme Cümleleri
Kişi ya da kişileri herhangi bir nedenle küçük görmektir.
Örnek:
Büyüyecek de adam olacak.
Kendi işini bitirmiş de bizim işimizi yapacakmış.
Adam olacak da ev bark geçindirecek.
Kendi işini bitirmiş de bizim işimizi yapacakmış.
Adam olacak da ev bark geçindirecek.
Örnek Soru:
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde küçümseme söz konusudur?
- Aklını başına topla da derslerine çalış.
- Her işi bitirmiş de yazarlığa soyunmuş.
- İşten sonra evden de çıkarırlarsa ne yaparız.
- Geleceği varsa göreceği de var.
Çözümü:
A seçeneğinde öğüt, C seçeneğinde çaresizlik,
D seçeneğinde tehdit anlamı vardır. B seçeneğinde ise karşısındakini küçük görme anlamı vardır.
Yanıt B
D seçeneğinde tehdit anlamı vardır. B seçeneğinde ise karşısındakini küçük görme anlamı vardır.
Yanıt B
Uyarı Cümleleri
Karşısındaki kişiyi herhangi bir olaya karşı tedbirli olmaya yönelten cümlelerdir.
Örnek:
Yolun karşı tarafına geçerken dikkatli ol.
Elektrikli ev aletlerini sudan uzak tutunuz.
Elektrikli ev aletlerini sudan uzak tutunuz.
Örnek Soru:
İletişim engellerinden bazıları yukarıdaki kartlarda verilmiştir. Bu kartlara göre aşağıdakilerden hangisi iletişimi engelleyen ifade biçimlerinden biri değildir?
- Hemen odana çık ve uyu.
- Benimle bir daha sakın böyle konuşma.
- Suyu boşa harcamasaydın hepimize yeterdi.
- Hastalandığı için davetimize gelemedi.
Çözümü
A seçeneği emir cümlesi,
B seçeneği uyarma cümlesi,
C seçeneği suçlama cümlesidir.
D seçeneği ise neden-sonuç cümlesidir.
Yanıt D
B seçeneği uyarma cümlesi,
C seçeneği suçlama cümlesidir.
D seçeneği ise neden-sonuç cümlesidir.
Yanıt D
