Hayatımızın tamamını planlayarak yaşarız. Bazılarını farkında olarak bazılarını da farkında olmadan planlarız. Planlar kısa, orta ve uzun vadeli; önemsiz, az önemli, önemli ve çok önemli; az esnek, orta esnek ve çok esnek gibi çeşitlendirilerek uygulamaya konulabilir.
Sabah kalktığımızda önce ne yapacağımıza karar vermek ve uygulamak, zihnimizden hızlıca yaptığımız bir planın sonucudur. Özellikle zaman planlamasını doğru, düzgün ve stratejik bir şekilde yap(a)madığımız takdirde, kendi ellerimizle krizler üretmiş oluruz.
Önemli işlerin acil işlerden ayırt edilmesi için, esnek ve stratejik planlara ihtiyacımız vardır. Acil işlerin baskılama ve zorlama yetenekleri vardır. Ama o ölçüde de önemsizdirler. Halbuki, önemli işler sürekli ertelemeye ve geciktirmeye müsaittirler. Çünkü bunların zorlama ve baskılama yetenekleri yoktur. Fakat ihmal edilen ve gereksiz yere ertelenen önemli işlerin uzun vadedeki intikamları çok acı olur. Çoğu zaman da telafisi mümkünsüz sorunlar yumağı haline gelir.
Dengeli, sağlıklı ve kaliteli beslenmemize göstermemiz gereken ehemmiyet; okuma, öğrenme, araştırma-geliştirme, paylaşma, üretme, sinerji ortaklığına katkı sunma gibi önemli kaliteli yaşam unsurlarının stratejik planları zamanında yapılmalı ve uygulanmalıdır.
Sevgi sermayesi hesabını yüksek tutma, dost ve arkadaşlık havuzuna yatırımlar yapma, pozitif iletişim, kaliteli empati yapma ve uygulama, etkin ve güzel beden dili kullanma gibi güzel yatırımlar için de, stratejik planlar uygulamaya konmalıdır.
Boşa zaman öldürme, can sıkıntısına esir olma, ihmalkarlıklar göstererek bedavaya sorunlar üretme, eyleme geçme yerine, suçlama, suçlu arama, savunmaya geçme, üste çıkma, inatlaşma, iddialaşma gibi sevimsiz hırsızlarla kucaklaştığımız zaman stratejik planlarımız lime lime olacaktır.
Stratejik planlama, her türlü önlem ve tedbirleri almamıza rağmen, bizim dışımızda çevresel faktörlerin özünden kaynaklanan veya diğer ortaklarımızın kötü niyetlerinden kaynaklanan sorunlarla karşılaştığımız zaman, daha büyük bir önem arz edecektir.
MESELA; pikniğe gitmek için sözleştiğimiz ekibimizden birisinin yolda gelirken trafik kazasına maruz kalması, önceki planımızı altı-üst etmemelidir. Derhal yeni durum hızla değerlendirilmeli, önceki güzel plan akılcı bir şekilde dondurulmalı (paramparça edilmemeli), aciliyet arz eden yeni duruma uygun derhal bir yeni stratejik plan geliştirilmeli ve uygulamaya konmalıdır. Burada aksi şeytana suç yüklemek, olaya maruz kalan arkadaşı dikkatsizlikle suçlamak, bütün planların alt-üst olduğu sonucuna vararak hayıflanmak, kendini suçlamak gibi olumsuz eylem ve düşünceler, stratejik yeni bir plan yaptırtmayacağı gibi, yeni yeni problemlerin ateşine benzin taşıyacaktır.
Olmasaydı iyiydi, ama olduktan sonra, zaman çözüm zamanı olmalıdır, mevcut sorunları körüklemek değil…
Evinde yaşlı bir ebeveynine bakan çalışan bir birey düşünelim. Her zamanki gibi büyüğü için bütün tedbirleri alarak, görevine gitmiş olsun. İşyerinde de planlanmış birçok işi var. Zaten onları yetiştirememenin baskısı içinde yuvarlanırken, babasının düşüp kolunu veya ayağını kırdığı haberini aldı. Olağanüstü stratejik yeni bir plana ihtiyaç hasıl oldu. Hem de en acele cinsinden.
“Ah baba ben sana evden çıkma demedim mi? (Halbuki, evde de düşüp bir yerini kırabilirdi).
“Sen ne zaman benim sözümü dinleyeceksin? “Benim iş yoğunluğumdan dolayı şimdi sana ayıracak zamanım mı var? Cinsinden serzenişler, yeni yapmamız gereken “stratejik planların” en büyük düşmanlarıdır. Babanın geçirdiği beklenmedik kazadan dolayı (ki kaliteli insanlar bu türden olağanüstü problemlere dahi hazırlıklı ve stratejik planlı olmalıdır), yeni ve yüksek kaliteli stratejik planlara ihtiyacımız vardır. Bunun sağlıklı ve etkin yapılabilmesi için de, tevekküle, sabıra, hoş görmeye, affetmeye, soruna değil çözüme odaklanmaya, etkin kriz yönetimine, liderlik ve bilgelik vasıfları taşımaya çok büyük ihtiyacımız vardır.
Üniversite sınav sonucunda herkesin heyecanla beklediği fakülteyi tutturamayan gencin durumu, çok önemli stratejik ve esnek planların uygulamaya konulmasına ihtiyaç duyar. Planlarına katı ve sıkı bir şekilde sarılanlar, esnek ve stratejik planlamaya geçmeyi beceremeyenler; derhal çocuğunu iyi çalışmamakla suçlayacak ve sorunun ateşine odun taşıyacaktır.
Yapılması gereken; çocuğun eğitim ve öğrenim kapasitesi zamanında öğretmenlerinin yardımıyla büyük ölçüde tahmin edilip, muhtemel iyi sonucun yanında muhtemel olumsuz sonuç için de, esnek ve stratejik planların hazırlanması gerekirdi. Asla ve asla çocuğu rencide etmeden, aşağılamadan, başkalarıyla karşılaştırmadan, suçlamadan, (gerekirse suçu kendimizde arayarak) çözüm odaklı yaklaşmamız gerekir. Yeniden sınava hazırlanma, yeni bir meslek seçimi, yeni bir sanat dalına yönelme, çocuğun yetenekli olduğu bir dalda eğitimini yoğunlaştırma, ticarete atılma vb. alternatif stratejik planların zorlama ve emretme olmaksızın, istişare ile geliştirilmiş olması gerekir.
Çok önemli bir ihaleye katılacak şöhretli bir iş adamının aceleyle koşuştururken, bir trafik kazasına şahit olması, yaralıların onun maddi ve manevi imkanlarına muhtaç olduğu bir durumda iki seçeneğe sahiptir.
- Çalışma hayatı için çok önemli olan büyük ihaleye katılmak için kazayı görmezden gelmek. (Erdem ve diğergamlığın, maneviyatın, yardım etmenin, paylaşmanın, stratejik yeni planın katledildiği an).
- Önümdeki yardım bekleyenlerin bana olan ihtiyacı var diyerek, eski çok önemli planını buz dolabına kaldırarak, yeni ve yüksek kaliteli bir stratejik plan olan yardım etmeyi seçmesi. (İnsanlığın, yardımlaşmanın, katkı ve destek vermenin, maneviyatın, erdem ve diğergamlığın pik yaptığı an)
Değişmeyen tek şeyin değişim olduğu dinamik bir dünyada yaşadığımızı düşündüğümüzde, her an her türlü verilmiş karar ve planlarımızın ani ve tedrici değişikliklere uğrayabileceğini hesap etmemiz gerekir. Aksi davranış, katı ve sert tutuma, değişim ve gelişmeye direnmeye, tembelliğe, uyuşukluğa, bahaneler üretmeye, suçlular aramaya, haklılıkta inat etmeye delalettir.
Bu davranışlar ki, stratejik planlar ve eylemlerin en büyük hırsızlarıdır. “Ya tozu dumana katacaksın, ya da tozu dumanı yutacaksın” felsefesi bu durumu çok iyi açıklar.
Stratejik planlarını zamanında düşünmeyenlerin ve yerine getirmeyenlerin mazeretleri de hazırdır. (Nedense onlar için güya iyi savunma gerekçeleri vardır).
- Ben ne bileyim öyle olacağını.
- Daha önce ben hep böyle yapardım.
- Aksi şeytanın işi.
- Kaderin işine bak…
- Birileri manipüle ettiler.
- Hükümetin politikası iyi değildi.
- Birçok engelleyenim oldu, vb.
Stratejik planlar yapmak için, uzağı iyi görmek ve okumak gerekirken, geçmişten dersler ve deneyimler kazanarak, mevcut durumu da ıskalamamak oldukça önemlidir. Mevcut duruma sıkı sıkıya bağlı kalarak, gelecek için stratejik planların yapılması gerekirken;
- Hele bir o zaman gelsin, düşünürüz.
- Başkaları bir yapsın görelim.
- Şimdi işimiz başımızdan aşkın.
- Eski köye yeni adet getirmeyelim.
Türünden savunmaların hiçbir geçerliliğinin olmaması gerekir.
Aynı zamanda kaliteli stratejik planların yapıldığının varsayılması, zamanında alınması gereken önleyici ve koruyucu tedbirlerin de önüne geçmemesi gerektiği aşikardır.
Sabah kalktığımızda önce ne yapacağımıza karar vermek ve uygulamak, zihnimizden hızlıca yaptığımız bir planın sonucudur. Özellikle zaman planlamasını doğru, düzgün ve stratejik bir şekilde yap(a)madığımız takdirde, kendi ellerimizle krizler üretmiş oluruz.
Önemli işlerin acil işlerden ayırt edilmesi için, esnek ve stratejik planlara ihtiyacımız vardır. Acil işlerin baskılama ve zorlama yetenekleri vardır. Ama o ölçüde de önemsizdirler. Halbuki, önemli işler sürekli ertelemeye ve geciktirmeye müsaittirler. Çünkü bunların zorlama ve baskılama yetenekleri yoktur. Fakat ihmal edilen ve gereksiz yere ertelenen önemli işlerin uzun vadedeki intikamları çok acı olur. Çoğu zaman da telafisi mümkünsüz sorunlar yumağı haline gelir.
Dengeli, sağlıklı ve kaliteli beslenmemize göstermemiz gereken ehemmiyet; okuma, öğrenme, araştırma-geliştirme, paylaşma, üretme, sinerji ortaklığına katkı sunma gibi önemli kaliteli yaşam unsurlarının stratejik planları zamanında yapılmalı ve uygulanmalıdır.
Sevgi sermayesi hesabını yüksek tutma, dost ve arkadaşlık havuzuna yatırımlar yapma, pozitif iletişim, kaliteli empati yapma ve uygulama, etkin ve güzel beden dili kullanma gibi güzel yatırımlar için de, stratejik planlar uygulamaya konmalıdır.
Boşa zaman öldürme, can sıkıntısına esir olma, ihmalkarlıklar göstererek bedavaya sorunlar üretme, eyleme geçme yerine, suçlama, suçlu arama, savunmaya geçme, üste çıkma, inatlaşma, iddialaşma gibi sevimsiz hırsızlarla kucaklaştığımız zaman stratejik planlarımız lime lime olacaktır.
Stratejik planlama, her türlü önlem ve tedbirleri almamıza rağmen, bizim dışımızda çevresel faktörlerin özünden kaynaklanan veya diğer ortaklarımızın kötü niyetlerinden kaynaklanan sorunlarla karşılaştığımız zaman, daha büyük bir önem arz edecektir.
MESELA; pikniğe gitmek için sözleştiğimiz ekibimizden birisinin yolda gelirken trafik kazasına maruz kalması, önceki planımızı altı-üst etmemelidir. Derhal yeni durum hızla değerlendirilmeli, önceki güzel plan akılcı bir şekilde dondurulmalı (paramparça edilmemeli), aciliyet arz eden yeni duruma uygun derhal bir yeni stratejik plan geliştirilmeli ve uygulamaya konmalıdır. Burada aksi şeytana suç yüklemek, olaya maruz kalan arkadaşı dikkatsizlikle suçlamak, bütün planların alt-üst olduğu sonucuna vararak hayıflanmak, kendini suçlamak gibi olumsuz eylem ve düşünceler, stratejik yeni bir plan yaptırtmayacağı gibi, yeni yeni problemlerin ateşine benzin taşıyacaktır.
Olmasaydı iyiydi, ama olduktan sonra, zaman çözüm zamanı olmalıdır, mevcut sorunları körüklemek değil…
Evinde yaşlı bir ebeveynine bakan çalışan bir birey düşünelim. Her zamanki gibi büyüğü için bütün tedbirleri alarak, görevine gitmiş olsun. İşyerinde de planlanmış birçok işi var. Zaten onları yetiştirememenin baskısı içinde yuvarlanırken, babasının düşüp kolunu veya ayağını kırdığı haberini aldı. Olağanüstü stratejik yeni bir plana ihtiyaç hasıl oldu. Hem de en acele cinsinden.
“Ah baba ben sana evden çıkma demedim mi? (Halbuki, evde de düşüp bir yerini kırabilirdi).
“Sen ne zaman benim sözümü dinleyeceksin? “Benim iş yoğunluğumdan dolayı şimdi sana ayıracak zamanım mı var? Cinsinden serzenişler, yeni yapmamız gereken “stratejik planların” en büyük düşmanlarıdır. Babanın geçirdiği beklenmedik kazadan dolayı (ki kaliteli insanlar bu türden olağanüstü problemlere dahi hazırlıklı ve stratejik planlı olmalıdır), yeni ve yüksek kaliteli stratejik planlara ihtiyacımız vardır. Bunun sağlıklı ve etkin yapılabilmesi için de, tevekküle, sabıra, hoş görmeye, affetmeye, soruna değil çözüme odaklanmaya, etkin kriz yönetimine, liderlik ve bilgelik vasıfları taşımaya çok büyük ihtiyacımız vardır.
Üniversite sınav sonucunda herkesin heyecanla beklediği fakülteyi tutturamayan gencin durumu, çok önemli stratejik ve esnek planların uygulamaya konulmasına ihtiyaç duyar. Planlarına katı ve sıkı bir şekilde sarılanlar, esnek ve stratejik planlamaya geçmeyi beceremeyenler; derhal çocuğunu iyi çalışmamakla suçlayacak ve sorunun ateşine odun taşıyacaktır.
Yapılması gereken; çocuğun eğitim ve öğrenim kapasitesi zamanında öğretmenlerinin yardımıyla büyük ölçüde tahmin edilip, muhtemel iyi sonucun yanında muhtemel olumsuz sonuç için de, esnek ve stratejik planların hazırlanması gerekirdi. Asla ve asla çocuğu rencide etmeden, aşağılamadan, başkalarıyla karşılaştırmadan, suçlamadan, (gerekirse suçu kendimizde arayarak) çözüm odaklı yaklaşmamız gerekir. Yeniden sınava hazırlanma, yeni bir meslek seçimi, yeni bir sanat dalına yönelme, çocuğun yetenekli olduğu bir dalda eğitimini yoğunlaştırma, ticarete atılma vb. alternatif stratejik planların zorlama ve emretme olmaksızın, istişare ile geliştirilmiş olması gerekir.
Çok önemli bir ihaleye katılacak şöhretli bir iş adamının aceleyle koşuştururken, bir trafik kazasına şahit olması, yaralıların onun maddi ve manevi imkanlarına muhtaç olduğu bir durumda iki seçeneğe sahiptir.
- Çalışma hayatı için çok önemli olan büyük ihaleye katılmak için kazayı görmezden gelmek. (Erdem ve diğergamlığın, maneviyatın, yardım etmenin, paylaşmanın, stratejik yeni planın katledildiği an).
- Önümdeki yardım bekleyenlerin bana olan ihtiyacı var diyerek, eski çok önemli planını buz dolabına kaldırarak, yeni ve yüksek kaliteli bir stratejik plan olan yardım etmeyi seçmesi. (İnsanlığın, yardımlaşmanın, katkı ve destek vermenin, maneviyatın, erdem ve diğergamlığın pik yaptığı an)
Değişmeyen tek şeyin değişim olduğu dinamik bir dünyada yaşadığımızı düşündüğümüzde, her an her türlü verilmiş karar ve planlarımızın ani ve tedrici değişikliklere uğrayabileceğini hesap etmemiz gerekir. Aksi davranış, katı ve sert tutuma, değişim ve gelişmeye direnmeye, tembelliğe, uyuşukluğa, bahaneler üretmeye, suçlular aramaya, haklılıkta inat etmeye delalettir.
Bu davranışlar ki, stratejik planlar ve eylemlerin en büyük hırsızlarıdır. “Ya tozu dumana katacaksın, ya da tozu dumanı yutacaksın” felsefesi bu durumu çok iyi açıklar.
Stratejik planlarını zamanında düşünmeyenlerin ve yerine getirmeyenlerin mazeretleri de hazırdır. (Nedense onlar için güya iyi savunma gerekçeleri vardır).
- Ben ne bileyim öyle olacağını.
- Daha önce ben hep böyle yapardım.
- Aksi şeytanın işi.
- Kaderin işine bak…
- Birileri manipüle ettiler.
- Hükümetin politikası iyi değildi.
- Birçok engelleyenim oldu, vb.
Stratejik planlar yapmak için, uzağı iyi görmek ve okumak gerekirken, geçmişten dersler ve deneyimler kazanarak, mevcut durumu da ıskalamamak oldukça önemlidir. Mevcut duruma sıkı sıkıya bağlı kalarak, gelecek için stratejik planların yapılması gerekirken;
- Hele bir o zaman gelsin, düşünürüz.
- Başkaları bir yapsın görelim.
- Şimdi işimiz başımızdan aşkın.
- Eski köye yeni adet getirmeyelim.
Türünden savunmaların hiçbir geçerliliğinin olmaması gerekir.
Aynı zamanda kaliteli stratejik planların yapıldığının varsayılması, zamanında alınması gereken önleyici ve koruyucu tedbirlerin de önüne geçmemesi gerektiği aşikardır.
