Forumlar
Yeni Mesajlar
CerezExtra
EĞLENCE ↓
Şans Kurabiyesi
Renk Falınız
ÇerezRADYO
Sevgiliye Özel
ÇerezDERGİ
Hızlı Okuma Testleri
Pratik Çözümler
Yeniler
Yeni Mesajlar
Yeni ürünler
Yeni kaynaklar
Son Aktiviteler
İndir
En son incelemeler
Dükkan
Giriş
Kayıt
Yeniler
Yeni Mesajlar
Menu
Giriş
Kayıt
Uygulamayı yükle
Yükle
Forumlar
Eğitim
BilgiBANK
Coğrafya
Jeopolitik teoriler ve coğrafi güç
JavaScript devre dışı bırakıldı. Daha iyi bir deneyim için, devam etmeden önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Konuya cevap yaz
Mesaj
<blockquote data-quote="Suskun" data-source="post: 388876" data-attributes="member: 21093"><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"><span style="color: #FF0000"></span></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"><span style="color: #FF0000">4. Kenar Kuşak Teorisi (Nicholas Spykman 1893-1943)</span></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Bir gazeteci olan Spykman, daha sonra uluslar arası ilişkiler alanında çalışmaya başlar ve bu alanda Profesör olur. “Dünya Siyasetinde Amerikan’nın Stratejisi”; ve “Barışın Coğrafyası” adlı kitapları bulunmaktadır.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Spykman, Mackinder’in Kara Hakimiyet Teorisini eleştirmektedir. Şöyle der: “Mackinder’in tezi yanlıştır. Eğer Eski Dünya’nın güç siyaseti için bir slogan gerekiyorsa bu, olmalıdır.” Bu anlamda bakıldığında, aslında Mackinder’in Heartland’ı ile Spykman’in Avrasya’sı aynıdır. Aradaki fark, Mackinder’in teorisinde Heartland’ı kontrol etmek için Doğu Avrupa eksenli olarak,Heartland’dan dışarıya doğru bir gücün yayılması vurgulanırken, bu teoride Dünyanın Kalbinin (Heartland) kuşatılması öngörülmektedir.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Spykman’a göre, dünyanın kuzey yarıküresinde yer alan ülkeler tarih boyunca dünya siyasetinde daha etkili olmuşlardır. Ona göre, ABD çok önemli bir güçtür. Atlantik’in karşı kıyısında ise en önemli merkez Avrasya’nın bir yarımadası olan Avrupa’dır.ABD’nin izolasyonizm siyasetini terk etmesi gerektiğini ve İngiltere ile yakın ilişki kurması gerektiğini belirtir.Bu, günümüzdeki ABD-İngiltere stratejik ortaklık ilişkisini de açıklar niteliktedir. AB bağlamında düşündüğümüzde de, İngiltere’nin Avrupa’da oluşturulacak bir siyasi birliğe katılmasının ABD’ye zarar vereceğinden bahseder. Ona göre, Avrupa’nın bütünleşmiş bir devlet haline gelmesi ya da iki Avrupalı hegemon tarafından paylaşılması ABD çıkarlarına aykırıdır. ABD’nin çıkarına olan, Avrupa’da dengelere dayanan bir siyasi sistemdir. Yine, I. ve II. Dünya Savaşları’nda görüldüğü gibi, ABD Avrupa’daki savaşa müdahale etmek durumunda kalmıştır. Bunun için, ABD Avrupa’da kalıcı askeri üsler kurarak bölgedeki dengeyi koruyan bir unsur haline gelmelidir.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Avrasya’yı yani Dünyanın Kalbini, kenar kuşak çevrelemektedir. Kenar Kuşak; Doğu Avrupa’nın sahil ülkelerini, Ortadoğu ülkelerini, Hindistan ve Çin’i kapsar.Bu ülkelerin önemli özelliği, kendilerini hem karada hem de denizde savunmak durumunda olmalarıdır.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Spykman’in teorisi, II. Dünya Savaşı’ndan sonra yani Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği’ne karşı izlenen siyasetin temelini oluşturmuştur. Bu siyaset “çevreleme” siyasetidir. Soğuk Savaş döneminde Heartland ve Doğu Avrupa’nın hakimi Sovyetler Birliği idi. Kendisini “Hür Dünya” olarak niteleyen Batı Bloku ise, Demir Perde’nin genişlemesini engellemek için ABD’nin öncülüğünde NATO ittifakını kurdu. 1952 yılında Türkiye ve Yunanistan da bu ittifaka dahil oldu.Sonrasında da Türkiye-İran-Pakistan mihverinde CENTO (Merkezi Antlaşma Organizasyonu) kurularak, Kenar Kuşak ülkeleri üzerinde etkili oldu.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Soğuk Savaş döneminde ABD ve Sovyetler Birliği arasında sıcak savaş yaşanmadı. Ancak, örtülü olarak iki blok sıcak savaşlarda karşı karşıya geldi. Kenar kuşak ülkeleri önemli olduğundan, bu ülkede ayaklanmalar kışkırtıldı, darbeler ve darbe girişimleri yaşandı,istikrarı bozarak diğer bloğa olan desteğin kesilmesi amaçlandı.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Bu dönemde çevreleme siyasetinin kanıtını oluşturan iki önemli sıcak savaş yaşanmıştır. Bunlardan birisi Kore Savaşı, diğeri de Vietnam Savaşı’dır. II. Dünya Savaşı’ndan sonra komünist bir rejimin kurulduğu Kuzey Kore’nin Amerikan yanlısı Güney Kore’ye saldırması ile başlayan savaş 1953 yılında sona erdi. Savaştan önce de sınır olan 38. paralel yine sınır olarak kabul edildi.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Diğer sıcak savaş ise, 1963 yılında başlayan Vietnam Savaşıdır. Fransa’nın sömürgesi olan Vietnam ya da Hindiçini’den Fransa’nın çekilmesi üzerine, Güney Vietnam hükümeti, Kuzey Vietnam’dan gelen gerillalarla mücadelede başarısız olmuş ve ABD yardıma gitmiştir. ABD, ilk başlarda Güney Vietnam’a askeri malzeme ve danışman/eğitmen göndermiş, ardından bilfiil ABD kuvvetleri gerillalarla çarpışmaya başlamıştır. ABD başarısız olmuş ve Vietnam’dan çekilmek zorunda kalmıştır. Bu büyük oranda kamuoyunda savaşa olan desteğin azalmasından kaynaklanmıştır. Çünkü 50.000′den fazla asker savaşta ölmüştür. Sonunda 1975 yılında Kuzey Vietnam güneyi işgal etmiş ve Vietnam birleşmiştir.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Sovyetler’in Afganistan’ı işgal etmesi üzerine, yine Spykman’in teorisinin bir sonucu olarak, ABD Afgan milisleri her bakımdan desteklemiştir.Pek çok petrol zengini Arap ülkesi de, Afgan milislere yoğun mali destek sağlamıştır. 11 Eylül Saldırıları ile dünya gündemine oturan Ladin de, o sıralar Sovyet işgaline karşı direnişin önemli yöneticilerinden birisiydi. Sonuçta Sovyet işgali başarısız oldu. Orta Asya’nın Hint Okyanusu’na açılan kapısı olan Hayber Geçidi Sovyetler tarafından ele geçirilemedi. Ayrıca, Sovyetler’in komşusu olan Müslüman ülkelerde radikal İslamcıların desteklenerek “Yeşil Kuşak” oluşturma projesi de yine bu amaçlarla ortaya çıkmıştır.</span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'"></span></span></span></p><p><span style="color: #0000CD"><span style="font-size: 15px"><span style="font-family: 'Comic Sans MS'">Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte, dünya sistemi büyük değişimler yaşamıştır. Bu sebeple ortaya yeni teoriler çıkmıştır. Bunlar; Samuel Huntington’un “Medeniyetler Çatışması” teorisi, Zbignew Brezezinski’nin “Büyük Satranç Tahtası” teorisi ve Alexander Dugin’in “Yeni Avrasyacılık” teorisidir.</span></span></span></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Suskun, post: 388876, member: 21093"] [COLOR="#0000CD"][SIZE=4][FONT=Comic Sans MS][COLOR="#FF0000"] 4. Kenar Kuşak Teorisi (Nicholas Spykman 1893-1943)[/COLOR] Bir gazeteci olan Spykman, daha sonra uluslar arası ilişkiler alanında çalışmaya başlar ve bu alanda Profesör olur. “Dünya Siyasetinde Amerikan’nın Stratejisi”; ve “Barışın Coğrafyası” adlı kitapları bulunmaktadır. Spykman, Mackinder’in Kara Hakimiyet Teorisini eleştirmektedir. Şöyle der: “Mackinder’in tezi yanlıştır. Eğer Eski Dünya’nın güç siyaseti için bir slogan gerekiyorsa bu, olmalıdır.” Bu anlamda bakıldığında, aslında Mackinder’in Heartland’ı ile Spykman’in Avrasya’sı aynıdır. Aradaki fark, Mackinder’in teorisinde Heartland’ı kontrol etmek için Doğu Avrupa eksenli olarak,Heartland’dan dışarıya doğru bir gücün yayılması vurgulanırken, bu teoride Dünyanın Kalbinin (Heartland) kuşatılması öngörülmektedir. Spykman’a göre, dünyanın kuzey yarıküresinde yer alan ülkeler tarih boyunca dünya siyasetinde daha etkili olmuşlardır. Ona göre, ABD çok önemli bir güçtür. Atlantik’in karşı kıyısında ise en önemli merkez Avrasya’nın bir yarımadası olan Avrupa’dır.ABD’nin izolasyonizm siyasetini terk etmesi gerektiğini ve İngiltere ile yakın ilişki kurması gerektiğini belirtir.Bu, günümüzdeki ABD-İngiltere stratejik ortaklık ilişkisini de açıklar niteliktedir. AB bağlamında düşündüğümüzde de, İngiltere’nin Avrupa’da oluşturulacak bir siyasi birliğe katılmasının ABD’ye zarar vereceğinden bahseder. Ona göre, Avrupa’nın bütünleşmiş bir devlet haline gelmesi ya da iki Avrupalı hegemon tarafından paylaşılması ABD çıkarlarına aykırıdır. ABD’nin çıkarına olan, Avrupa’da dengelere dayanan bir siyasi sistemdir. Yine, I. ve II. Dünya Savaşları’nda görüldüğü gibi, ABD Avrupa’daki savaşa müdahale etmek durumunda kalmıştır. Bunun için, ABD Avrupa’da kalıcı askeri üsler kurarak bölgedeki dengeyi koruyan bir unsur haline gelmelidir. Avrasya’yı yani Dünyanın Kalbini, kenar kuşak çevrelemektedir. Kenar Kuşak; Doğu Avrupa’nın sahil ülkelerini, Ortadoğu ülkelerini, Hindistan ve Çin’i kapsar.Bu ülkelerin önemli özelliği, kendilerini hem karada hem de denizde savunmak durumunda olmalarıdır. Spykman’in teorisi, II. Dünya Savaşı’ndan sonra yani Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği’ne karşı izlenen siyasetin temelini oluşturmuştur. Bu siyaset “çevreleme” siyasetidir. Soğuk Savaş döneminde Heartland ve Doğu Avrupa’nın hakimi Sovyetler Birliği idi. Kendisini “Hür Dünya” olarak niteleyen Batı Bloku ise, Demir Perde’nin genişlemesini engellemek için ABD’nin öncülüğünde NATO ittifakını kurdu. 1952 yılında Türkiye ve Yunanistan da bu ittifaka dahil oldu.Sonrasında da Türkiye-İran-Pakistan mihverinde CENTO (Merkezi Antlaşma Organizasyonu) kurularak, Kenar Kuşak ülkeleri üzerinde etkili oldu. Soğuk Savaş döneminde ABD ve Sovyetler Birliği arasında sıcak savaş yaşanmadı. Ancak, örtülü olarak iki blok sıcak savaşlarda karşı karşıya geldi. Kenar kuşak ülkeleri önemli olduğundan, bu ülkede ayaklanmalar kışkırtıldı, darbeler ve darbe girişimleri yaşandı,istikrarı bozarak diğer bloğa olan desteğin kesilmesi amaçlandı. Bu dönemde çevreleme siyasetinin kanıtını oluşturan iki önemli sıcak savaş yaşanmıştır. Bunlardan birisi Kore Savaşı, diğeri de Vietnam Savaşı’dır. II. Dünya Savaşı’ndan sonra komünist bir rejimin kurulduğu Kuzey Kore’nin Amerikan yanlısı Güney Kore’ye saldırması ile başlayan savaş 1953 yılında sona erdi. Savaştan önce de sınır olan 38. paralel yine sınır olarak kabul edildi. Diğer sıcak savaş ise, 1963 yılında başlayan Vietnam Savaşıdır. Fransa’nın sömürgesi olan Vietnam ya da Hindiçini’den Fransa’nın çekilmesi üzerine, Güney Vietnam hükümeti, Kuzey Vietnam’dan gelen gerillalarla mücadelede başarısız olmuş ve ABD yardıma gitmiştir. ABD, ilk başlarda Güney Vietnam’a askeri malzeme ve danışman/eğitmen göndermiş, ardından bilfiil ABD kuvvetleri gerillalarla çarpışmaya başlamıştır. ABD başarısız olmuş ve Vietnam’dan çekilmek zorunda kalmıştır. Bu büyük oranda kamuoyunda savaşa olan desteğin azalmasından kaynaklanmıştır. Çünkü 50.000′den fazla asker savaşta ölmüştür. Sonunda 1975 yılında Kuzey Vietnam güneyi işgal etmiş ve Vietnam birleşmiştir. Sovyetler’in Afganistan’ı işgal etmesi üzerine, yine Spykman’in teorisinin bir sonucu olarak, ABD Afgan milisleri her bakımdan desteklemiştir.Pek çok petrol zengini Arap ülkesi de, Afgan milislere yoğun mali destek sağlamıştır. 11 Eylül Saldırıları ile dünya gündemine oturan Ladin de, o sıralar Sovyet işgaline karşı direnişin önemli yöneticilerinden birisiydi. Sonuçta Sovyet işgali başarısız oldu. Orta Asya’nın Hint Okyanusu’na açılan kapısı olan Hayber Geçidi Sovyetler tarafından ele geçirilemedi. Ayrıca, Sovyetler’in komşusu olan Müslüman ülkelerde radikal İslamcıların desteklenerek “Yeşil Kuşak” oluşturma projesi de yine bu amaçlarla ortaya çıkmıştır. Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle birlikte, dünya sistemi büyük değişimler yaşamıştır. Bu sebeple ortaya yeni teoriler çıkmıştır. Bunlar; Samuel Huntington’un “Medeniyetler Çatışması” teorisi, Zbignew Brezezinski’nin “Büyük Satranç Tahtası” teorisi ve Alexander Dugin’in “Yeni Avrasyacılık” teorisidir.[/FONT][/SIZE][/COLOR] [/QUOTE]
Alıntıları ekle...
İsim
Spam kontrolü
Turizmin başkenti olarak bilinen güneydeki ilimiz?
Cevapla
Forumlar
Eğitim
BilgiBANK
Coğrafya
Jeopolitik teoriler ve coğrafi güç
Top