1.1) Rehber nedir?
Görmeze yol gösteren,yardımcı olan ve tehlikelere karşı koruyan kişiye rehber denir.
Şu halde rehberin üç özelliği vardır:
Görme engelliye, tehlikelere karşı koruyacağı için her zaman rehberine güvenmesi gerektiği telkin edilmelidir. Bu güven, rehberli hareketleri yapabilmesi açısından önemlidir.
1.2) Rehber nasıl tutulur?
Rehberin kolu yan tarafta ve aşağıya sarkık olmalıdır.
Bu arada görme engelli dirseğini vücudunun yan tarafına yapıştırarak, baş parmağı rehberin kolunun dış tarafında, diğer dört parmağı da rehberin kolunun iç tarafında olacak şekilde rehberin dirseğinin hemen üstünden, avuçlayacak biçimde tutar.
Rehber tutuşunda görme engelli şunlara çok dikkat etmesi gerekir.
Küçük yaştaki görme engelli çocuklar boyları kısa olduğundan yetişkin rehberin bileğinden tutar. Bu arada rehber kolunu hareketsiz, sabit tutmalıdır.
1.3) Rehber tutuşunun faydası
Bu tutuş görme engellinin rehberi bir adım geriden takip etmesini sağlayacak, böylece tehlikeleri yada engelleri bir adım önceden fark ederek ona göre hareket edecektir. Mesela;, bir merdiven çıkılacağında şayet rehberle görme engelli yan yana gitmiş olsa , görme engelli basamağı fark edemeyeceği için basamağa ayağı takılıp düşebilir. Ancak rehber tutuşu ile giderse basamağın olduğunu bir adım önceden (rehberin hareketiyle) fark edecek ve basamağa takılmadan çıkacaktır. İkinci bir örnek vermek gerekirse; rehberle yan yana bir caddeden karşıya geçerken, gelmekte olan bir arabayı fark edince rehber birden bire durduğunda, görme engelli aracı fark etmediği için rehberden bir adım sonra durmak zorunda kalacak ve belki de bir kazaya sebebiyet verebilecektir. Ancak rehber tutuşuyla caddeyi geçerlerse, rehber aniden dursa bile , görme engelli en fazla rehberle yan yana kalacaktır.
1.4) Rehberle nasıl iletişim kurulur?
Rehberle iki şekilde iletişim kurulur:
a) Sesle iletişim kurma
Rehber görme engelliye seslenir ve kolunu tutmasını söyler. Görme engelli sesin geldiği tarafa dönerek rehberin kolunu bulur ve rehber tutuşuna geçer.
b) Dokunarak iletişim kurma
Sinema, tiyatro, otobüs, dolmuş gibi kalabalık yerlerde etraftaki insanları rahatsız etmemek için kullanılan bir tekniktir.
1.5) Hatalı tutuşların düzeltilmesi
Görme engellinin rehberi bir tek tutuş şekli vardır, o da yukarıda bahsettiğimiz Rehber Tutuşu dur. Bunun haricindeki tutuşlar, hatalı tutuşlardır. Burada dikkat edilmesi gereken şey, görme engellinin rehberden tutmasıdır. Rehber , görme engelliden tutarsa, hatalı tutuş yapmış olur. Rehber her zaman Rehber Tutuşunu bilemeyebilir. (Mesela; yolda yardım etmek isteyenler.)Bu yüzden hatalı tutuşları görme engellinin düzeltmesi gerekir. Rehber, görme engelliyi ne şekilde tutarsa tutsun, görme engelli hatalı tutuşu düzelterek rehberi Rehber Tutuşu ile tutmak zorundadır. Hatalı tutuşları düzeltirken rehberle teması kaybetmemek gerekir.
Burada belli başlı bazı hatalı tutuşlardan ve bunların düzeltilmesinden bahsedeceğiz.
1.6.1 Rehberin, görme engellinin koluna girerek götürmesi
Burada rehber, görme engelliyi yan yana olacak şekilde koluna girerek götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli boşta olan eliyle rehberin, kolunu tuttuğu bileğini yakalar. Rehberin kolundan çıkarak onu rehber tutuşuyla tutar.
1.6.2) Rehberin, görme engellinin elinden tutarak götürmesi
Rehber öndedir ve görme engelliyi elinden asılarak götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli boşta olan eliyle rehberin, elini tuttuğu bileğini yakalar. Diğer elini rehberin elinden kurtararak rehber tutuşuna geçer.
1.6.3) Rehberin, görme engellinin omzundan çekerek götürmesi
Rehber öndedir ve görme engelliyi omuz kısmından elbisesini çekerek götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli bir eliyle rehberin, elbisesini tuttuğu elin bileğini yakalar. Diğer eliyle rehberin kolundan tutarak rehber tutuşuna geçer.
1.6.4) Rehberin, görme engelliyi arkadan iterek götürmesi
Rehber arkadadır ve görme engelliyi tek omzundan iteleyerek götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli bir eliyle , rehberin omzunu tuttuğu elini yakalar ve kendisi rehberin arkasına doğru geçerken diğer eliyle rehberin kolundan tutarak rehber tutuşuna geçer.
1.6.5) Rehberin,görme engellinin omzuna elini atarak götürmesi
Rehberle görme engelli yan yanadır. Rehber elini görme engellinin omzuna atmış olarak götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli bir eliyle rehberin, omzuna attığı elini yakalayıp kafasının üzerinden geçirerek yan tarafına getirir. Kendisi rehberin arkasına doğru geçer ve diğer eliyle rehberin kolundan tutarak, rehber tutuşuna geçer.
1.6.6) Rehberin, görme engelliyi belinden tutarak götürmesi
Burada görme engelli iki harekette doğru rehber tutuşuna geçer. Birinci harekette , rehber belini hangi koluyla tutmuşsa(ör:sağ) görme engelli de o eliyle (sağ) rehberin bileğinden tutar ve arkadan öbür eline doğru iter. Sonra öbür eliyle (sol) rehberin bileğinden tutarak diğer elini bırakır. Rehberin kolunu ön tarafa getirerek yeniden diğer (sağ) eliyle rehberin bileğinden tutar. Sonra boşta kalan (sol) eliyle rehber tutuşuna geçer.
Bunlardan başka hatalı tutuşlar da olabilir ancak en yaygınları bunlardır
Görmeze yol gösteren,yardımcı olan ve tehlikelere karşı koruyan kişiye rehber denir.
Şu halde rehberin üç özelliği vardır:
1. Yol gösterecek,
2. Yardımcı olacak
3. Tehlikelere karşı koruyacak
2. Yardımcı olacak
3. Tehlikelere karşı koruyacak
Görme engelliye, tehlikelere karşı koruyacağı için her zaman rehberine güvenmesi gerektiği telkin edilmelidir. Bu güven, rehberli hareketleri yapabilmesi açısından önemlidir.
1.2) Rehber nasıl tutulur?
Rehberin kolu yan tarafta ve aşağıya sarkık olmalıdır.
Bu arada görme engelli dirseğini vücudunun yan tarafına yapıştırarak, baş parmağı rehberin kolunun dış tarafında, diğer dört parmağı da rehberin kolunun iç tarafında olacak şekilde rehberin dirseğinin hemen üstünden, avuçlayacak biçimde tutar.
Rehber tutuşunda görme engelli şunlara çok dikkat etmesi gerekir.
1.Dirseğini yerinden kıpırdatmamalıdır,
2.Bileğini düz tutmalı, sağa-sola bükmemelidir,
3.Rehberi tuttuğu kolunu yana açmamalı yada içe doğru çevirmemelidir. Yani dirseğini sabitledikten sonra kolunu ileri doğru düz tutmalıdır. Ancak rehberin boyu kısa ise görme engellinin kolu aşağı inebilir yada rehberin boyu uzun ise yukarı kalkabilir.
2.Bileğini düz tutmalı, sağa-sola bükmemelidir,
3.Rehberi tuttuğu kolunu yana açmamalı yada içe doğru çevirmemelidir. Yani dirseğini sabitledikten sonra kolunu ileri doğru düz tutmalıdır. Ancak rehberin boyu kısa ise görme engellinin kolu aşağı inebilir yada rehberin boyu uzun ise yukarı kalkabilir.
Küçük yaştaki görme engelli çocuklar boyları kısa olduğundan yetişkin rehberin bileğinden tutar. Bu arada rehber kolunu hareketsiz, sabit tutmalıdır.
1.3) Rehber tutuşunun faydası
Bu tutuş görme engellinin rehberi bir adım geriden takip etmesini sağlayacak, böylece tehlikeleri yada engelleri bir adım önceden fark ederek ona göre hareket edecektir. Mesela;, bir merdiven çıkılacağında şayet rehberle görme engelli yan yana gitmiş olsa , görme engelli basamağı fark edemeyeceği için basamağa ayağı takılıp düşebilir. Ancak rehber tutuşu ile giderse basamağın olduğunu bir adım önceden (rehberin hareketiyle) fark edecek ve basamağa takılmadan çıkacaktır. İkinci bir örnek vermek gerekirse; rehberle yan yana bir caddeden karşıya geçerken, gelmekte olan bir arabayı fark edince rehber birden bire durduğunda, görme engelli aracı fark etmediği için rehberden bir adım sonra durmak zorunda kalacak ve belki de bir kazaya sebebiyet verebilecektir. Ancak rehber tutuşuyla caddeyi geçerlerse, rehber aniden dursa bile , görme engelli en fazla rehberle yan yana kalacaktır.
1.4) Rehberle nasıl iletişim kurulur?
Rehberle iki şekilde iletişim kurulur:
a) Sesle iletişim kurma
Rehber görme engelliye seslenir ve kolunu tutmasını söyler. Görme engelli sesin geldiği tarafa dönerek rehberin kolunu bulur ve rehber tutuşuna geçer.
b) Dokunarak iletişim kurma
Sinema, tiyatro, otobüs, dolmuş gibi kalabalık yerlerde etraftaki insanları rahatsız etmemek için kullanılan bir tekniktir.
1.5) Hatalı tutuşların düzeltilmesi
Görme engellinin rehberi bir tek tutuş şekli vardır, o da yukarıda bahsettiğimiz Rehber Tutuşu dur. Bunun haricindeki tutuşlar, hatalı tutuşlardır. Burada dikkat edilmesi gereken şey, görme engellinin rehberden tutmasıdır. Rehber , görme engelliden tutarsa, hatalı tutuş yapmış olur. Rehber her zaman Rehber Tutuşunu bilemeyebilir. (Mesela; yolda yardım etmek isteyenler.)Bu yüzden hatalı tutuşları görme engellinin düzeltmesi gerekir. Rehber, görme engelliyi ne şekilde tutarsa tutsun, görme engelli hatalı tutuşu düzelterek rehberi Rehber Tutuşu ile tutmak zorundadır. Hatalı tutuşları düzeltirken rehberle teması kaybetmemek gerekir.
Burada belli başlı bazı hatalı tutuşlardan ve bunların düzeltilmesinden bahsedeceğiz.
1.6.1 Rehberin, görme engellinin koluna girerek götürmesi
Burada rehber, görme engelliyi yan yana olacak şekilde koluna girerek götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli boşta olan eliyle rehberin, kolunu tuttuğu bileğini yakalar. Rehberin kolundan çıkarak onu rehber tutuşuyla tutar.
1.6.2) Rehberin, görme engellinin elinden tutarak götürmesi
Rehber öndedir ve görme engelliyi elinden asılarak götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli boşta olan eliyle rehberin, elini tuttuğu bileğini yakalar. Diğer elini rehberin elinden kurtararak rehber tutuşuna geçer.
1.6.3) Rehberin, görme engellinin omzundan çekerek götürmesi
Rehber öndedir ve görme engelliyi omuz kısmından elbisesini çekerek götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli bir eliyle rehberin, elbisesini tuttuğu elin bileğini yakalar. Diğer eliyle rehberin kolundan tutarak rehber tutuşuna geçer.
1.6.4) Rehberin, görme engelliyi arkadan iterek götürmesi
Rehber arkadadır ve görme engelliyi tek omzundan iteleyerek götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli bir eliyle , rehberin omzunu tuttuğu elini yakalar ve kendisi rehberin arkasına doğru geçerken diğer eliyle rehberin kolundan tutarak rehber tutuşuna geçer.
1.6.5) Rehberin,görme engellinin omzuna elini atarak götürmesi
Rehberle görme engelli yan yanadır. Rehber elini görme engellinin omzuna atmış olarak götürür. Bu hatalı tutuşu düzeltmek için görme engelli bir eliyle rehberin, omzuna attığı elini yakalayıp kafasının üzerinden geçirerek yan tarafına getirir. Kendisi rehberin arkasına doğru geçer ve diğer eliyle rehberin kolundan tutarak, rehber tutuşuna geçer.
1.6.6) Rehberin, görme engelliyi belinden tutarak götürmesi
Burada görme engelli iki harekette doğru rehber tutuşuna geçer. Birinci harekette , rehber belini hangi koluyla tutmuşsa(ör:sağ) görme engelli de o eliyle (sağ) rehberin bileğinden tutar ve arkadan öbür eline doğru iter. Sonra öbür eliyle (sol) rehberin bileğinden tutarak diğer elini bırakır. Rehberin kolunu ön tarafa getirerek yeniden diğer (sağ) eliyle rehberin bileğinden tutar. Sonra boşta kalan (sol) eliyle rehber tutuşuna geçer.
Bunlardan başka hatalı tutuşlar da olabilir ancak en yaygınları bunlardır
