Gebeliğin başından bu yana yaklaşık 4,5 - 5,5 kilo almış olmalısınız. Sırt ağrıları daha da artmış olabilir. Bu ağrılar dengesiz bir şekilde karnın ön kısmında taşınan ağırlığın karşılanması için omurga ve etrafındaki kasların yüklerinin artmasına bağlıdır. Sırt ağrılarını gidermek için dengeli hareket etmek , uygun oturuş şekilleri , masaj ve sıcak uygulamaları faydalı olabilir.
Eşiniz elini karnınıza koyduğunda bebeğinizin hareketlerini çok rahat hissedebilir, hatta bu hareketler dışarıdan gözle bile fark edilebilir. Bunun nedeni bebeğin içinde bulunduğu amniyon sıvısının göreceli olarak fazla olmasıdır. Yani bebeğin hareket etmesi için çok geniş bir alan vardır. Bebeğiniz sanki içeride taklalar atarmışçasına özgürce hareket eder!
Bu haftada bebeğin vücudu giderek normale dönmektedir. Ancak baş vücuda göre hala nispeten biraz daha büyük orta kulak kemikleri de gelişimini tamamlar ve sesler bebeğin işitme merkezine iletilmeye başlanır.Yani bebeğinizin kulakları duymaya başlar.Vücut oranları ise daha çok yeni doğan bir bebeği andırmaktadır.Cilt hala kırışıktır,çünkü hızla kilo almaya devam edecektir.Lanugo kılları daha koyu bir renk alır.
Kilo artış hızınız haftada 350 -500 gr civarında olmalıdır. Hızla kilo alır ve vücudunuzda şişlikler oluşmaya başlarsa doktorunuza danışın.Tansiyon takibi ve idrarda albumin bakılarak gebelik zehirlenmesi (pre-eklampsi) açısından araştırma gerekebilir.Genellikle kokusuz, sarı-beyaz renkli , normal vajinal akıntı artmıştır.
Bu haftadan itibaren bebeğin algılarının önemli bir kısmı geliştiği ve bebeğin uyaranlara refleks değil, bilinçli cevap verdiği bilimsel veriler tarafından gösterilmiştir.Yani bebek artık öğrenmeye, bilgileri hafızasında depolamaya ve düşünerek mantıklı tepkiler vermeye başlamıştır.Oldukça buruşuk olan cildini verniks olarak adlandırılan bir madde kaplanır. Bebek parmağını emebilir, öksürebilir ve hatta hıçkırabilir.Artık bebek gözlerini açabilir. Doğduğu takdirde yaşam şansı yok denecek kadar azdır.
Karın içinde rahmin hızla büyümesine bağlı olarak mide yanmaları ve hazımsızlık daha da artmıştır. Çocuk hareketlerinin en iyi duyulduğu dönemdir.Az ve sık yemeye , dinlenirken ayaklarınızı yukarıda tutmaya dikkat ediniz. Büyüyen rahmin baskı yapması ve dolaşımın bozulması nedeni ile bacaklarda ve belde ağrılar olabilir. Bazı gebelerde ise el parmaklarında dahi ağrılar olabilir. Bu gibi durumlarda soğuk tatbiki oldukça yararlı olmaktadır.
24 - 28.haftalarda 50 gr glukoz (şeker ) yükleme testi yaptırmanız gerekmektedir.Bu test ile daha önce şeker hastalığı olmayan gebelerde bile sadece gebelikte ortaya çıkan ,anne ve bebeği olumsuz etkileyen (iri bebek , zor doğum vb) şeker hastalığı (gestasyonel diabet) açığa çıkarılmaya çalışılır.Aç veya tok karna (tercihen açlığı takiben açlık kan sekeri ölçüldükten sonra) 50 gr glukoz(seker) verildikten 1 saat sonraki kan sekeri ölçümü 140 mg /dl altında olmalıdır.
Bebeğin cildi artık şeffaf görünümünü kaybetmektedir.Vücuduna bol gelircesine cilt kıvrımlarla kaplıdır.Kalp atımları stetoskop ile veya bebeğin pozisyonu da uygunsa karna kulağını dayayan biri tarafından duyulabilir.
Bebeğin hızla büyümesi ve hareketlerinin daha fazla güçlü olması nedeniyle kaburgalarınızda ve karnınızda ağrılar olabilir.
Bu haftada bebeğin akciğer gelişimi hızlanır. Akciğerler çalışmaları için çok gerekli olan, surfaktan denilen maddeyi üretmeye başlar. Ayrıca bu haftadan itibaren el ve ayak izleri oluşmaya başlar.Beyin fonksiyonları normal bir yeni doğanınkine benzer. Beynin uyku ve uyanıklık dönemlerine ait özellikler ayırt edilebilir.
Bu haftalarda birdenbire karında bir sertleşme hissedilebilir. Bunlar rahimde, normalde görülen kasılmalardır, ancak 30 saniyeden uzun süren ve 15 dakikadan daha sık aralıklarla oluşan periodik , düzenli kasılmalar hissederseniz, erken doğum eylemi olabileceğinden, hemen doktorunuzu arayınız! Ayrıca solunum ve uyku problemleri çekilebilir. Yatmadan önce ufak bir yürüyüşe çıkmak, ya da yatarken kullanılan yastık sayısının arttırılması önerilir. Ayrıca kan basıncını kontrol etmek amacıyla dört günde bir tansiyonun kontrol edilmesi faydalıdır.
Bu haftada beyin gelişimini hızla sürdürmeye devam ediyor ve akciğer gelişimleri devam ediyor. Bebek bu haftalarda parmak emer ve böylece sakinleşir , çene kasları gelişir.Artık ağlayabilir.
Karında büyüyen bebek nedeniyle sindirim sorunları, uykusuzluk, zor nefes alma gibi sıkıntılar artarak devam eder. Bol sıvı , taze sebze meyve almakla kabızlık azaltılabilir.Bu haftada bebeğiniz hızla büyümeye devam edecek ve rahim içini mümkün olduğunca dolduracak. Rahim büyüklüğünüz neredeyse kaburgalarınızın seviyesine ulaştı. Bu haftada bacaklarınızdaki varislerde artış ve şişme fark edebilirsiniz. Yine hemoroit probleminiz varsa bu kötüleşebilir, yada bacaklarınızda sık sık kramplar yaşayabilirsiniz.Yine bu haftada kan uyuşmazlığınız varsa doktorunuza bunu hatırlatın.
2.trimestr döneminde bebeğin kalsiyum ihtiyacı artar. Bebek asla kalsiyumsuz kalmaz ancak yeterli kalsiyum alınmazsa annenin kemiklerindeki depo azalır.
Bebeğin akciğerleri hızla yapı ve fonksiyon açısından dışarıda yaşamaya hazır hale gelmektedir. Beyinde (REM ) derin uyku (rüya görülen uyku) dalgaları tespit edilebilir . Erken doğum halinde yaşama olasılığı yükselmiştir.
Eşiniz elini karnınıza koyduğunda hareketleri hissedebilir. Doğarsa, çok iyi bakımla yaşatılabilir. Zayıfça ağlayabilir.Hıçkırır.Vücudu yağ depolamaya başlar.Bebek sesleri tanımaya başlar.Kişiliğin bu haftadan itibaren oluştuğu düşünülmektedir.
En son trimester tipik olarak bu hafta başlar ve 40 haftaya kadar ve bazen daha da sonrasına kadar devam eder. Çoğu kadın bu trimester sırasında ortalama 5 kg alır. Rahim büyümeye ve çevreye başı yapmaya devam eder. Böylece bu haftalardan sonra gebeliğin ilk haftalarındaki gibi sik idrar yapma isteği tekrar ortaya çıkabilir. Her türlü vaginal kanama ve bacaklarınızı, iç çamaşırlarınızı ıslatırcasına bol gelen akıntı veya sıvıyı doktorunuza bildiriniz.Su kesesi normalde doğumda veya doğuma yakın dönemde açılır.Erken açılması durumunda, anne ve bebek ciddi bir enfeksiyon riski ile karşı karşıya kalabilir.
Yaklaşık bu haftalarda, bebeğiniz gözlerini açabilir ve başını uterus içinde sürekli, parlak bir ışık kaynağını bulmak için döndürebilir. Yağ tabakaları oluşmaya devam eder ve tırnakları tomurcuklanır .Duyuları tamamen gelişmiştir,ışık,ses,tat ve kokuyu algılayabilir.
Anne adaylarında rastlanacak sindirim sistemi ile ilgili sorunlar az ama sık yüksek lifli yiyecekler tüketerek ve bol sıvı içerek azaltılabilir. Bacaklarda kramp şikayetleri ile oldukça sık karşılaşılır. Doğuma kadar vitamin ve mineral alımını sürdürmek hem anne hem de bebeğin sağlığı açısından oldukça önemlidir.Bu sırada annenin ağırlığı da 7 – 8 kilo kadar artmıştır.Bebek hareketleri sayılarak çocuğun durumu hakkında kabaca bilgi edinmek mümkündür. Bebek bir gün içerisinde, annenin uyanık olduğu yaklaşık 12 saatlik süre boyunca 10 kez hareket ediyorsa bu olumlu olarak yorumlanır. Bebek hareket etmiyor veya az hareket ediyorsa doktorunuza danışmalısınız.
Bebeğin gittikçe aşağıya indiğini fark etmeye başlayabilirsiniz. Bu durumda hafifleme ve karnın alt kısımlarında basınç artması hissinden, bebeğin dışarıya fırlayacağı hissine kadar her türlü hissi duyabilirsiniz. Nefes alma ve yemek yeme daha kolay olabilmesine rağmen yürümek rahatsız edici olabilir ve sürekli idrar yapma ihtiyacınız olduğunu hissedebilirsiniz.
Lanugo tüyleri kaybolur. Bebeğin başı uzamaktadır ve bu sırada beyin gelişimi çok hızlıdır.
31.HAFTA Rahim artık tüm karnı dolduracak kadar büyüdüğünden solunum,sindirim ve dolaşım sistemindeki yüklenme giderek artmaktadır.Anne normalde 8-10 kg civarında kilo almış olabilir. Bebeğinizin yeri iyice daralmıştır ve kendine yer açmak için organlarınızı yukarı doğru itmekte, midenizi iyice sıkıştırmaktadır. Midenizde yanma ve sindirim güçlüğü başlamıştır.
Bebeğiniz uterus içinde görebilir, ışığı karanlıktan ayırabilir. Ayrıca gözlerini kırpabilir ve kapatabilir.Bebek daha az hareket etmektedir, çünkü hareket etmesi için yeterince yer yoktur. Gittikçe artan cilt altı yağ dokusuna bağlı olarak şişmanlamaktadır.işitme duyusu iyice gelişmiştir tanıdık sesleri ve müziği ayırabilir.
Değişik uygulamalar olmakla birlikte doktor kontrollerine daha sık gitmeniz uygun olabilir ( 1 ay yerine 2 hafta arayla ). Son bir ay içerisinde ise doktor kontrollerine her hafta gidebilirsiniz. Bu aylarda bazı annelerin meme başından "colostrum" denilen ilk süt gelebilir. Bebeğin büyüklüğü , pozisyonu ve içinde yüzdüğü sıvı miktarına bağlı olarak karın değişik şekillerde görülebilir . Daha önce doğum yapmış olsanız bile her gebeliği farklı algılayabilirsiniz.
Bel,kasık , bacak ağrıları artabilir. Dinlenirken bacaklarınızı yüksekte tutunuz. Yatarken sol yana yatmaya ve bacak altı veya aralarına karnınızın yatağa dayandığı tarafa yastıklarla destek olabilirsiniz.
Rahim içinde hareket edebileceği alanlar hızla azalmaktadır. Gözlerini açıp kapar ve solunum hareketleri yapar.Saçları alın sınırına uzanmış yağ ve kas dokusunda artış hızlanmıştır.Cilt altı yağ dokusu gelişmeye devam ettikçe bebeğinizin rengi kırmızıdan pembeye doğru dönmeye başlar.Bu dönemde doğan bebekler solunum zorluğuna sahip olup emme refleksine sahip değildirler. Bu dönemde doğma ihtimali beliren bebekler mutlak yoğun bakım ünitesinin olduğu hastanelerde doğurtulmalıdırlar.Beyin gelişmeleri hızlanmış,gözler izleme hareketleri yapar,irisi ışık ve karanlığa cevap verir.Bebek uyur ve hareket eder bunları farklı hareketleri ile belli eder. Doğacağı zamanki haline benzer ama zayıftır.
