Türkiye'de mahkemeler
Hukuk mahkemeleri
Sulh hukuk mahkemeleri
Asliye hukuk mahkemeleri
Asliye ticaret mahkemeleri
Tapulama mahkemeleri
İcra mahkemeleri
Aile mahkemeleri
İş mahkemeleri
Tüketici mahkemeleri
Fikrî ve sınaî haklar hukuk mahkemeleri
Hukuk mahkemeleri
Sulh hukuk mahkemeleri
Asliye hukuk mahkemeleri
Asliye ticaret mahkemeleri
Tapulama mahkemeleri
İcra mahkemeleri
Aile mahkemeleri
İş mahkemeleri
Tüketici mahkemeleri
Fikrî ve sınaî haklar hukuk mahkemeleri
Sulh hukuk mahkemeleri
Türkiye'deki sulh hukuk mahkemeleri, Türkiye'de adli yargı kolunun içinde yer alan hukuk mahkemelerinden biridir. Asliye hukuk mahkemeleriyle birlikte temel hukuk mahkemelerini oluştururlar. Her iki hukuk mahkemesi de bulundukları il veya ilçenin adı ile adlandırılır.
Türkiye'deki sulh hukuk mahkemelerinde, asliye hukuk mahkemelerine oranla dava konusu şeyin değeri ya da miktarı daha düşük olan davalar görülür. İhtiyaç sayısına göre birden fazla kurularak numaralandırılabilirler.(Ankara 1. Sulh Hukuk Mahkemesi, Beyoğlu 2. Sulh Hukuk Mahkemesi gibi.)
Görev alanına giren davalar HMK madde 4'de sayılmıştır. Buna göre, Sulh hukuk mahkemeleri, dava konusunun değer veya tutarına bakılmaksızın; kiralanan taşınmazların, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalra karşı açılan davaları, taşınır ve taşınmaz mal veya hakkın paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin davaları, taşınır ve taşınmaz mallarda, sadece zilyetliğin korunmasına yönelik davaları, bu kanun ile diğer kanunların, sulh hukuk mahkemesi veya hakimini görevlendirdiği davaları, görürler.
Asliye hukuk mahkemeleri
Türkiye'deki asliye hukuk mahkemeleri, Türkiye'de adli yargı kolunun içinde yer alan hukuk mahkemelerinden biridir. Sulh hukuk mahkemeleriyle birlikte temel hukuk mahkemelerini oluştururlar. Her iki hukuk mahkemesi de bulundukları il veya ilçenin adı ile adlandırılır.
Türkiye'deki asliye hukuk mahkemelerinde, sulh hukuk mahkemelerine oranla dava konusu şeyin değeri ya da miktarı daha fazla olan davalar görülür. Her ilde ve ilçe merkezinde kurulmakla birlikte ihtiyaç sayısına göre birden fazla kurularak numaralandırılabilirler. (Ankara 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, Beyoğlu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi gibi.) Mal varlığına ilişkin dava ve işlerde; Davanın açıldığı tarihteki müddeabihin tutarı HUMK 8/1'deki değerin üzerinde ise görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Dava konusu ticari ise değeri ne olursa olsun dava asliye ticaret mahkemelerinde görülür ancak ihtisas mahkemesi sayılan Ticaret mahkemelerinin olmadığı yerlerde asliye hukuk mahkemeleri görevlidir ve bu mahkemenin görevlerini yerine getirir.
Asliye hukuk mahkemeleri, diğer hukuk mahkemelerinin görev alanına girmeyen hukuk davalarının görüldüğü mahkemelerdir. Adli yargının "asıl" hukuk mahkemeleri niteliğindedir. Aile mahkemesi olmayan yerlerde asliye hukuk mahkemeleri bu mahkemenin görevini de yapar. Medeni Kanun ve Borçlar Kanunu dışında, Kamulaştırma Kanunu, 3533 sayılı kanun, Hukuk Usulü Yargılamaları Kanunu, Kooperatifler Kanunu'nda asliye hukuk mahkemelerinin göreceği bir kısım işler düzenlenmiştir
Asliye ticaret mahkemeleri
Türkiye'de asliye ticaret mahkemeleri, kanunlarda aksi belirtilmedikçe tüm ticari davalara, dava konusu şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın bakmakla görevli mahkemelerdir. Bir yerde asliye ticaret mahkemesi bulunması halinde, asliye hukuk mahkemelerinde görülen ticari davalar ile özel kanunlarda asliye ticaret mahkemelerinin görevli olduğu düzenlenen iş ve davalar, asliye ticaret mahkemelerinde görülür. Bir yerde birden fazla asliye ticaret mahkemesi bulunması halinde, iş durumuna göre Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu bu mahkemelerden biri veya birkaçını yalnızca Türk Ticaret Kanunundan ve diğer kanunlardan kaynaklanan deniz ticareti ve deniz sigortasına ilişkin davalara bakmakla görevlendirebilir
Tapulama mahkemeleri
bilgi yok
İcra mahkemeleri
Türkiye'de icra mahkemeleri, icra ve iflas müdürlüklerinin işlemlerine karşı yapılan şikayetler ve itirazların incelenmesi için kurulmuştur. İcra mahkemesinde icra hakimi ya da kanun gereğince bu görev kendisine verilmiş olan hakim görev yapar. İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca birden fazla icra mahkemesi dairesi kurulur ve icra mahkemesi daireleri numaralandırılır. İcra mahkemesinin birden fazla dairesi olan yerlerde iş dağılımı, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. İcra mahkemelerinde Adli Yargı Adalet Komisyonu Başkanlığınca o mahkemeye bağlanan icra ve iflas müdürlüklerinin işlemlerine ilişkin şikayetler ve itirazlar incelenir, mahkeme bu dairelerin gözetim ve denetimlerini yapar ve idari işlerine bakar (İİK. m. 4).
Aile mahkemeleri
Türkiye'de aile mahkemeleri, aile hukukundan doğan dava ve işleri görmek üzere 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun ile kurulmuştur. Aile mahkemeleri, Adalet Bakanlığı tarafından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun görüşü alınarak kurulur. Aile mahkemeleri her ilde ve merkez nüfusu yüz binin üzerindeki her ilçede, tek hâkimli bir asliye mahkemesi olarak kurulur. Aile mahkemelerinin yargı çevresini kurulduğu il ve ilçenin mülki sınırları belirler. Fakat aile mahkemesinin yargı çevresi, Adalet Bakanlığı'nın teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından değiştirilebilir. İhtiyaca göre aile mahkemesinin birden çok dairesi kurularak daireler numaralandırılır. Aile mahkemesi bulunmayan yerlerde bu mahkemenin görev alanına giren dava ve işlere, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından bakılır. Aile mahkemelerine, adli yargıda görev yapan, tercihen evli ve çocuk sahibi, otuz yaşını doldurmuş ve aile hukuku alanında lisansüstü eğitim yapmış olan hâkimler arasından atama yapılır.
İş mahkemeleri
Türkiye'de iş mahkemeleri, 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ile kurulmuştur. İş mahkemeleri, İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş sözleşmesinden veya iş Kanununa dayanan her türlü talepten doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözülmesi için Adalet Bakanlığı ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun kararı ile kurulur. Aynı yerde birden fazla iş mahkemesi dairesi kurulması halinde bunlar numaralandırılır.
Tüketici mahkemeleri
Türkiye'de tüketici mahkemeleri, 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak ortaya çıkan her türlü uyuşmazlığa bakmakla görevlidir. Tüketici mahkemelerinin yargı çevresi, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. Tüketici mahkemelerinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından açılacak davalar her türlü resim ve harçtan muaftır.
Değeri her yıl Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayınlanacak tebliğle belirlenen parasal tutarların altında bulunan uyuşmazlıklarda "tüketici sorunları hakem heyetlerine" başvurmak zorunludur. Hakem heyetinin vereceği kararlar tarafları bağlar. Bu kararlar İcra ve İflas Kanunu gereğince ilam niteliğinde sayılan belgelerdendir. Taraflar hakem heyeti kararlara karşı on beş gün içinde tüketici mahkemesine itiraz edebilirler. Tüketici sorunları hakem heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir.
Fikrî ve sınaî haklar hukuk mahkemeleri
bilgi yok
