Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımında ilişkili kişi
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımında ilişkili kişi tanımı örtülü sermaye kavramında sözü edilen ilişkili kişi tanımından farklıdır. Buna göre ilişkili kişi; kurumların kendi ortakları, kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade etmektedir. Ortakların eşleri, veya ortakların yada eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları da ilişkili kişi sayılmaktadır.
Ayrıca Bakanlar Kurulunca, kazancın elde edildiği ülke vergi sisteminin, Türk Vergi Sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkânı sağlayıp sağlamadığı hususları ve bilgi değişimi hususunun göz önünde bulundurulmak suretiyle tespit ve ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler de ilişkili kişilerle yapılmış sayılmaktadır.
Görüldüğü üzere kanunda ilişkili kişi tanımı çok geniş çerçevede ele alınmıştır. İlişkili kişi tanımının bu kadar geniş çerçevede yapılmış olmasının vergi kaybına sebebiyet verilmesini engelleme düşüncesinden kaynaklandığı söylenebilir. Ancak bu yaklaşımın ticari işlemlerde büyük ölçüde örtülü kazanç uygulamasına yol açabileceği ve bu suretle mükellefler hakkında haksız uygulamalara yol açabileceği endişesi de söz konusudur.
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımında ilişkili kişi tanımı örtülü sermaye kavramında sözü edilen ilişkili kişi tanımından farklıdır. Buna göre ilişkili kişi; kurumların kendi ortakları, kurumların veya ortaklarının ilgili bulunduğu gerçek kişi veya kurum ile idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu gerçek kişi veya kurumları ifade etmektedir. Ortakların eşleri, veya ortakların yada eşlerinin üstsoy ve altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hısımları ve kayın hısımları da ilişkili kişi sayılmaktadır.
Ayrıca Bakanlar Kurulunca, kazancın elde edildiği ülke vergi sisteminin, Türk Vergi Sisteminin yarattığı vergilendirme kapasitesi ile aynı düzeyde bir vergilendirme imkânı sağlayıp sağlamadığı hususları ve bilgi değişimi hususunun göz önünde bulundurulmak suretiyle tespit ve ilan edilen ülkelerde veya bölgelerde bulunan kişilerle yapılmış tüm işlemler de ilişkili kişilerle yapılmış sayılmaktadır.
Görüldüğü üzere kanunda ilişkili kişi tanımı çok geniş çerçevede ele alınmıştır. İlişkili kişi tanımının bu kadar geniş çerçevede yapılmış olmasının vergi kaybına sebebiyet verilmesini engelleme düşüncesinden kaynaklandığı söylenebilir. Ancak bu yaklaşımın ticari işlemlerde büyük ölçüde örtülü kazanç uygulamasına yol açabileceği ve bu suretle mükellefler hakkında haksız uygulamalara yol açabileceği endişesi de söz konusudur.
