Canlılarda Enerjinin Temel Molekülü ATP

~meLek~

GalataSaray'ım
Canlılarda meydana gelen yapım ve yıkım olaylarının tümüne birden metabolizma denir.

Metabolizma olaylarının bazılarında enerji üretilirken bazılarında enerji tüketilir

Kimyasal tepkime sonucu enerji açığa çıkıyorsa bu tür tepkimelere ekzergonik (ekzotermik) tepkime denilmektedir. Canlılarda meydana gelen oksijenli ve oksijensiz solunum ekzotermik tepkimeye örnek verilebilir.

Kimyasal tepkime ile enerji tüketiliyorsa bu tür tepkimelere endergonik (endotermik) tepkime denir. Fotosentez ve biyosentez olayları endotermik tepkimelerdir

- Enerji üretilen tepkimeler: Oksijenli solunum, oksijensiz solunum
- Enerji tüketilen tepkimeler: Biyosentez, aktif taşıma, hareket ve kasılma, sinirsel iletim ve dönüşümler, aktivasyon enerjisi, mitoz ve mayoz bölünme

ATP'NİN YAPISI

ATP hücrenin kullanabildiği, hücrede iş görebilen enerjidir. Her hücre kendi ATP'sini üretir. ATP hücreden hücreye, canlıdan canlıya aktarılamaz. ATP üretmeyen hücreler canlılık faaliyetlerini sürdüremezler bu nedende her hücre sürekli olarak kendi ATP'sini üretir. ATP'nin açılımı Adenozintrifosfat'tır

ATP'nin yapısında Adenin, riboz ve 3 adet fosfat bulunmaktadır. Adenin ile riboz arasında glikozit bağı, riboz ile fostat arasında ester bağı, fosfatlar arasında ise yüksek enerjili bağlar vardır. ATP deki enerji bu yüksek enerjili bağlardan kaynaklanır. ATP'den bir fosfat kopmasıyla ADP (adenozindifosfat), ADP'den bir fosfat kopmasıyla AMP (adenozinmonofosfat) oluşur. ATP'den 2 fosfat kopmasıyla oluşan yapı RNA'nın yapısına katılabilir. Adenin ve ribozun birleşiminede Adenozin adı verilmektedir.

Besinlerden elde edilen enerji hücrede doğrudan kullanılmaz. Önce ATP adı verilen özel bir molekülün yapısında tutulur. ATP de bu enerji kısa süreli olarak depo edilir İhtiyaç halinde ATP enerjinin acil kaynağı olarak kullanılır ve birkaç dakika içerisinde tüketilir.

Besinlerdeki enerji ATP'de kimyasal enerjiye dönüşmüştür. Bu kimyasal enerji yaşamsal faaliyetlerde kullanılır. ATP hücreden hücreye aktarılamadığı gibi canlıdan canlıya da aktarılamaz. Her hücre kendi ATP'sini üretir ve tüketir. ATP hücre içinde sentezlenir. ATP nin yapısındaki fosfat bağlarının her birinde 7.3 kcal enerji bulunmaktadır.
 
Top