Yüce Atamız Ulu Önder ATATÜRK'ün Kronolojisi

1925



1 Ocak 1925 Gazi Mustafa Kemal Konya'ya doğru yola çıktı.
3 Ocak 1925 Türkiye-Letonya dostluk antlaşması (Varşova) yapıldı.
11 Ocak 1925 Mustafa Kemal Paşa'nın Birinci İnönü Zaferi'nin Dördüncü Yıldönümü dolayısıyla Konya'da bir konuşma yaptı ve bu zaferin inkılâp tarihimizin bir sayfası olduğunu belirtti.
11 - 15 Şubat 1925 Doğu'da Şeyh Sait ayaklanması başladı.
14 Şubat 1925 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Halit Paşa öldü. (T.B.M.M.'nde Ali Fuat (Cebesoy) ile vuruşması sonucu)
16 Şubat 1925 Türk Hava Kurumu (Türk Tayyare Cemiyeti adı ile) kuruldu.
17 Şubat 1925 Âşar kaldırıldı.
25 Şubat 1925 Dinin siyasete alet edilmemesi hakkındaki kanunun kabul edildi.
26 Şubat 1925 Fransız şirketince yönetilen Tütün Rejisi'nin 1 Mart'ta kaldırılmasına ilişkin "Tütün İdare-i Muvakkatesi ve Sigara Kağıdı İnhisarı Hakkında Kanun" T.B.M.M.'nde kabul edildi.
2 Mart 1925 Fethi (Okyar) kabinesi istifa etti. İsmet (İnönü) 3 Mart'ta Hükümeti kurdu. (Bu olay da Şeyh Sait Ayaklanmasına bağlıdır)
4 Mart 1925 Takrir-i Sükun (huzur ve güveni sağlama, anarşiyi önleme) Kanunu TBMM de kabul edildi.
8 Mart 1925 Adliye vekillerinden Prof. Seyit (Bey) öldü.
9 Mart 1925 6 Mart'ta Bakanlar Kurulu Kararı ile kapatılan dört gazeteden sonra bugün iki gazete daha kapatıldı.
5 Nisan 1925 Şeker Fabrikalarının kurulması ile ilgili kanun T.B.M.M.'nde kabul edildi.
17 Nisan 1925 Ankara-Yahşihan demiryolu işletmeye açıldı. (20 Kasım : Yahşiyan - Yerköy demiryolu işletmeye açıldı)
19 Nisan 1925 "Cumhuriyet'in İlanına Müsadif 29 Teşrinievvel (Ekim) Gününün Milli Bayram Addi Hakkında Kanun T.B.M.M.'nde kabul edildi.
19 Nisan 1925 T.B.M.M.'nde "Ticaret Sanayi ve Maadin Bankası Kanunu" kabul edildi.
22 Nisan 1925 T.B.M.M.'nde "Ticaret ve Sanayi Odaları Kanunu" kabul edildi.
22 Nisan 1925 T.B.M.M.'nde "Kadastro Kanunu" kabul edildi.
5 Mayıs 1925 Ankara'da Gazi Orman Çiftliğinin kurulması için işe başlandı.
5 Mayıs 1925 Yunanistan'daki Ermeni komitecilerinin Gazi Mustafa Kemal'i öldürmekle görevlendirdikleri Manok Manükyan Ankara'da idam edildi.
3 Haziran 1925 Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Bakanlar Kurulu Kararı ile kapatıldı.
29 Haziran 1925 Şeyh Sait ile 46 adamı Diyarbakır İstiklal Mahkemesi'nce bir gün önce idama mahkum edildi; bugün asıldı.
23 Ağustos 1925 İstanbul'da Sarayburnu'nda Mustafa Kemal'in ilk heykeli dikildi.
23 Ağustos - 1 Eylül 1925 Gazi Mustafa Kemal şapka ve tekkeler konusunda bir geziye çıktı..
27 Ağustos 1925 Mustafa Kemal Paşa şapka ile İnebolu Türkocağına geldi. (Kastamonu seyahati boyunca, kıyafet inkılabı ile ilgili konuşmaları.)
1 Eylül 1925 Ankara'da Birinci Türk Tıp Kongresi toplandı.
2 Eylül 1925 Tekke ve Zaviyeler kapatıldı.
2 Eylül 1925 Sivas'ta gericiler şapka ve tekkeler konusunda ayaklandı. (İstiklal Mahkemesi'nce cezalandırıldılar)
4 Eylül 1925 İstanbul'da bir baloda Türk Kadınları ilk kez güzellik yarışmasına katıldı.
13 Eylül 1925 Gazi Mustafa Kemal, Elazığ İstiklal Mahkemesinde yargılanan gazetecileri bağışladı.
1 Ekim 1925 Bursa dokuma fabrikası, Gazi Mustafa Kemal'in konuşmasıyla açıldı.
11 Ekim 1925 "İcra Vekilleri Heyet-i Celilesinin 2626 Numaralı ve 11 Teşrinievvel 1341 Tarihli Kararnamesi yayınlandı: Resmi Merasimde Giyilecek Elbise ve Teferruatı Hakkında Talimatname" (Frak, silindir v.b.)
14 Ekim 1925 Gazi Mustafa Kemal, İzmir Erkek Muallim Mektebi'nde yaptığı konuşmada : "Milletleri kurtaranlar yalnız ve ancak muallimlerdir" dedi.
5 Kasım 1925 Ankara Hukuk Mektebi açıldı.
14 Kasım 1925 Gazi Mustafa Kemal'in Mütareke sıralarında Şişli'de oturduğu eve bir plaka kondu.
22 Kasım 1925 İstanbul Darülfünunu'na İnkılap tarihi kürsüsü konulması ve bir inkılap müzesi kurulması konusunda Edebiyat Fakültesi meclisinde karar alındı.
23 Kasım 1925 Şuray-ı Devlet (Danıştay) yeniden kuruldu.
25 Kasım 1925 Şapka Kanunu çıktı.
30 Kasım 1925 Tekke ve Zaviyeler ile türbelerin kapatılmasına ve türbedarlar ile bazı ünvanların men ve ilgasına dair kanun yürülüğe girdi.
8 Aralık 1925 Maarif Vekaleti "Türk Birliğini Parçalamaya Çalışan Cereyanlar" üzerine bildiri yayınladı. (Kürt, Laz, Çerkez, Kürdistan, Lazistan adlarının kullanılmaması, bu konularda mücadele edilmesi)
9 Aralık 1925 T.B.M.M.'nde "Yerli Kumaştan Elbise Giyilmesine Dair Kanun" kabul edildi.
17 Ararlık 1925 Türk - Sovyet tarafsızlık ve saldırmazlık antlaşması ve bağlı üç protokol Paris'te imzalandı. (S.S.C.B. bu antlaşmayı 7 Kasım 1945'te bozdu.)
26 Aralık 1925 Milletlerarası saat ve takvimin kabulü hakkında Kanun kabul edildi.
 
1926


30 Ocak 1926 Türkiye - Şili dostluk antlaşması imzalandı.
11 Şubat 1926 İstanbul'da Mahmut (Soydan) "Milliyet" gazetesini çıkarmaya başladı. (Bugünkü "Milliyet" değildir. 1935'te "Tan" adı ile yayınını sürdürmüştür. Bugünkü "Milliyet" 3 Mayıs 1950'de çıktı.)
17 Şubat 1926 Medeni Kanunu'nun Kabulü (Kadının medeni haklara kavuşması, çok evliliğin yasaklanması, hukuk düzeninin çağdaşlaştırılması)
1 Mart 1926 Yeni "Türk Ceza Kanunu" kabul edildi.
3 Mart 1926 T.B.M.M.'de "Hakimler Kanunu" kabul edildi.
14 Mart 1926 Gazi Mustafa Kemal'in anıları, Ankara'da "Hakimiyeti Milliye" İstanbul'da "Milliyet" gazetesinde yayımlanmaya başlandı.
17 Mart 1926 T.B.M.M.'de "Demir Sanayinin Tesisine Dair Kanun" kabul edildi.
22 Mart 1926 "Memurin Kanunu" T.B.M.M.'de kabul edildi.
24 Mart 1926 Türkiye'de petrol arama ve işletilmesinin devletçe yönetilmesini öngören kanun T.B.M.M.'de kabul edildi.
1 Nisan 1926 T.B.M.M.'de "Zafer Bayramı Kanunu" ile 30 Ağustos günü bayram olarak kabul edildi.
10 Nisan 1926 "İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun" T.B.M.M.'de kabul edildi.
22 Nisan 1926 "Borçlar Kanunu" T.B.M.M.'de kabul edildi.
23 Nisan 1926 Samsun - Kavak Demiryolu işletmeye açıldı.
7 Mayıs 1926 Gazi Mustafa Kemal yurt gezisine çıktı.
13 Mayıs 1926 T.B.M.M'de "Sıtma Mücadelesi Kanunu" kabul edildi.
22 Mayıs 1926 T.B.M.M'de "Emlak ve Eytam Bankası Kanunu" kabul edildi.
26 Mayıs 1926 "Mücadele-i Milliye'ye İştirak Etmeyen Memurin Hakkında Kanun" T.B.M.M'de kabul edildi.
28 Mayıs 1926 Ödemiş'te, İlk Kurşun Anıtı açıldı.
31 Mayıs 1926 T.B.M.M'de "İskan Kanunu" kabul edildi.
2 Haziran 1926 T.B.M.M'de Genel Nüfus Sayımı konulu kanun kabul edildi.
5 Haziran 1926 İngiltere ve I



1928



1928 Amsterdam Olimpiyatları başladı. (İlk dördüncülüğümüzün alınması. Tayyar Yalaz)
8 Ocak 1928 Adliye Vekili Mahmut Esat (Bozkurt) Ankara Türk Ocağı'nda Latin Harfleri konusunda konuştu.
16 Ocak 1928 T.B.M.M'I, Ticaret ve Zıraat vekaletlerinin, İktisat vekaleti olarak birleştirilmesini sağlayan kanunu kabul etti.
29 Ocak 1928 Hristiyanlık propagandası ile öğrencilere zararlı olan Bursa Amerikan Kız Koleji Bakanlar Kurulu Kararı ile kapatıldı.
31 Ocak 1928 Türk Maarif Cemiyeti (Türkiye Eğitim Derneği) kuruldu.
3 Şubat 1928 Hutbe İstanbul'da Türkçe okunmaya başlandı.
10 Nisan 1928 Anayasa'nın dinle ilgili maddeleri kaldırıldı.
16 Nisan 1928 İlk Divan-ı Ali Kararı alındı. Eski Bahriye Vekili İhsan (Topçu) ile Dr. Fikret Divan-ı Ali mahkum oldular.
19 Mayıs 1928 T.B.M.M'de "Yüksek Mühendis Mektebi Kanunu" kabul edildi.
20 Mayıs 1928 Gazi Mustafa Kemal Sarayburnu'nda Türk Harfleri hakkındaki nutkunu söyledi.
20 Mayıs 1928 Afgan Kralı Amanullah Han ile Kraliçe İstanbul'da Gazi Mustafa Kemal tarafından kabul edildi.
22 Mayıs 1928 Türkiye - Afganistan dostluk ve işbirliği antlaşması yapıldı.
23 Mayıs 1928 T.B.M.M'de "Damga Resmi Kanunu" kabul edildi.
24 Mayıs 1928 Latin asıllı Türk rakamları kabul edildi.
28 Mayıs 1928 Millet Mekteplerinin açılması kanunu kabul edildi. Türk Vatandaşlığı Kanunu kabul edildi.
4 Haziran 1928 Gazi Mustafa Kemal İstanbul'a geldi.
13 Haziran 1928 Düyunu Umumiye (Dış Genel Borçlar) hakkında Paris'te, ilgililerle bir anlaşma yapıldı.
8 Ağustos 1928 Hakkı Şinasi Paşa İstanbul'da Taksim Anıtı'nı açtı.
11 Ağustos 1928 Dolmabahçe'de alfabe dersi verildi.
25 Ağustos 1928 Ankara'da toplanan dördüncü Muallimler Birliği Kongresi'nde öğretmenler, yeni Türk Harfleri'ni öğretecekleri konusunda ant içtiler.
2 Eylül 1928 Kütahya - Tavşanlı Demiryolu işletmeye açıldı.
21 Eylül 1928 Gazi Mustafa Kemal, başvekalete gönderdiği yazıda Türk Harfleri'nin kolaylıkla uygulanması konusunda direktif verdi.
29 Eylül 1928 Yeni Türk Harfleri Marşı yayımlandı.
1 Kasım 1928 Türk Harfleri'nin kabulü. (Latin asıllı)
31 Aralık 1928 Anadolu ve Mersin - Tarsus - Adana Demiryolları ile Haydarpaşa Limanının satın alınmasına ilişkin antlaşma T.B.M.M'de bir kanunla onaylandı.
 
1930


30 Ocak 1930 Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti (Ulusal Ekonomi ve Araştırma Kurumu) kuruldu.
1 Şubat 1930 Kayseri - Şarkışla Demiryolu işletmeye açıldı. (30 Ağustos'ta : Ankara - Kayseri - Sivas Demiryolunu İsmet (İnönü) Sivas'ta açtı.)
1 Şubat 1930 T.B.M.M. 'nde "İstatistik Umum Müdürlüğünün Vazife ve Selahiyetleri Hakkında Kanun" kabul edildi. (1962'de Devlet İstatistik Enstitüsü'ne dönüştürülmüştür.)
20 Şubat 1930 Türk Parasının Kıymetini Koruma Kanunu kabul edildi.
31 Mart 1930 Afet (İnan) Hanım, partiye yazılan ilk kadın üye oldu.
3 Nisan 1930 Türk kadınına seçme ve seçilme hakkını da tanıyan "Belediye Kanunu" T.B.M.M'nde kabul edildi.
24 Nisan 1930 T.B.M.M'nde "Umumi Hıfzısıhha Kanunu" kabul edildi.
29 Nisan 1930 İlk Türk Kadın Yargıçlar (Nezahet (Güreli), Beyhan Hanım) Asliye Mahkemesi üyeliğine atandı.
22 Mayıs 1930 Gazi Mustafa Kemal'e T.B.M.M'nce altın bir alfabe levhası sunuldu. (Bu Levha, Anıt - Kabir müzesindedir.)
22 Mayıs 1930 T.B.M.M'de "Askeri Ceza Kanunu" kabul edildi.
9 Haziran 1930 T.B.M.M'de "Tütün İnhisarı Kanunu" kabul edildi.
11 Haziran 1930 T.B.M.M'de "Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu" kabul edildi.
20 Haziran 1930 İran sınırını geçen eşkiyanın dürtüsü ile Ziylan bucağında gericilik hareketi başladı. (1930 Doğu Ayaklanması)
18 Temmuz 1930 Ankara Etnoğrafya Müzesi halka açıldı.
12 Ağustos 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası kuruldu. (Lideri Fethi (Okyar) Gericilerin Fırka'ya sızması sonucu, Fırka 17 Kasım'da kendi kendini feshetti.)
17 Eylül 1930 Türkiye - Lituanya Dostluk Antlaşması Moskova'da imzalandı.
29 Eylül 1930 Adana'da "Ahali Cumhuriyet Fırkası" kuruldu. (Abdülkadir Kemali Öğütçü 29 Eylül'de, Edirne'de "Türk Cumhuriyet Amele ve Çiftçi Fırkası'nın kurulmasına izin verilmedi)
27 Ekim 1930 Yunan Başbakanı Venizelos Ankara'da Atatürk'ü ziyaret etti.
17 Kasım 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası kendini feshetti.
23 Aralık 1930 Menemen'de İnkılaplar aleyhine ayaklanma çıktı. Öğretmen yedeksubay Kubilay şehit edildi.
 
1931


15 Mart 1931 Gölbaşı - Malatya Demiryolu işletmeye açıldı.
16 Mart 1931 İlk kadın Operatör Dr. Suat, Haseki Nisa Hastanesi'nde sınav vererek uzmanlık belgesi aldı.
23 Mart 1931 "Türkiye'de İlk Tahsillerini Mektepte Yapacak Türk Vatandaşı Çocukların Türk Mekteplerine Girmelerine Dair, 23 Eylül 1911 Tarihli Tedrisat-ı İptidaiye Kanunu'na Müzeyyel Kanun" T.B.M.M'de kabul edildi.
26 Mart 1931 Ölçüler Kanunu kabul edildi.
10 Nisan 1931 Ankara'da Türk Ocakları Fevkalade Kurultayı toplandı. Türk Ocakları'nın lağvını kabul etti. (1949'da yeniden kuruldu.)
12 Nisan 1931 Mustafa Kemal Paşa'nın direktifiyle Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti kuruldu. (Türk Tarih Kurumu)
20 Nisan 1931 C.H.F. Genel Başkanı Gazi Mustafa Kemal imzası ile yayınlanan seçim bildirisinde "Yurtta Sulh, Cihanda Sulh" ilkesi de yer aldı.
4 Mayıs 1931 Irak Kralı Emir Faysal Ankara'da Mustafa Kemal'i ziyaret etti.
4 Mayıs 1931 T.B.M.M''nin VI. Dönem Fevkalade toplantısında Gazi Mustafa Kemal üçüncü kez Cumhurbaşkanlığına seçildi.
10 - 18 Mayıs 1931 C.H.F.'nın Üçüncü büyük kurultayı toplandı.
1 Haziran 1931 Mudanya - Bursa demiryolu Hükümetçe satınalındı.
19 Temmuz 1931 Mustafa Kemal Paşa Ankara'da Türk Tarih Kurumu toplantısına başkanlık etti.
25 Temmuz 1931 T.B.M.M'de "Matbuat Kanunu" kabul edildi.
26 Ekim 1931 Gazi Mustafa Kemal, İkinci Balkan Konferansı'nın son toplantı gününde üyelerle konuşmasında şunları söyledi : "İnsanları mesut edeceğim diye onları birbirine boğazlatmak gayr-ı insani ve son derece teesüfe şayan bir sistemdir."
29 Aralık 1931 T.B.M.M'de "Gümrük ve İnhisarlar Vekaleti İhdasına dair Kanun" kabul edildi.
29 Aralık 1931 T.B.M.M'de "Ziraat Vekaleti Teşkiline Dair Kanun" kabul edildi.


1932



1932 Polis Teşkilat Kanunu kabul edildi.
30 Ocak 1932 Gazi Mustafa Kemal İstanbul'a geldi.
15 Ocak 1932 Samsun'da Atatürk Anıtı açıldı.
17 Ocak 1932 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Derviş Paşa öldü.
22 Ocak 1932 İstanbul'da Yerebatan Camisinde ilk kez Türkçe Kur'an, Hafız Yaşar (Okur) tarafından okundu. (İstanbul'da ilk Türkçe hutbe : 3 Şubat 1928)
28 Ocak 1932 Balkan Konferansı İstanbul'da açıldı. (31 Ocak'ta kapandı)
1 Şubat 1932 Malatya - Fırat Demiryolu işletmeye açıldı.
19 Şubat 1932 Halkevleri kuruldu.
1 Mayıs 1932 Ankara'da Milli Sanayi Sergisi açıldı.
22 Mayıs 1932 Adana Ağır Ceza Mahkemesi, Ağrı Dağı bölgesindeki ayaklanmaya katılanlardan 34 kişiyi idama mahkum etti.
12 Haziran 1932 Gazi Mustafa Kemal, Hicaz Genel Valisi Emir Faysal'ı Ankara'da kabul etti.
2 Temmuz 1932 Ankara Halkevi'nde birinci Türk Tarih Konferansı toplandı.
12 Temmuz 1932 Mustafa Kemal Paşa'nın direktifiyle Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nin kuruldu. (Türk Dil Kurumu)
12 Temmuz 1932 Yugoslavya Kralı Aleksandre Gazi Mustafa Kemal'i İstanbul'da ziyaret etti.
18 Temmuz 1932 Diyanet İşleri Başkanlığı'ndan İstanbul Müftülüğü'ne yazılan özel - 636 sayılı yazı ile ezan ve kametin birkaç ay içinde Türkçe okunacağı bildirildi. (16 Haziran 1950'de, D.P. İktidarı, TCK'nın ilgili maddesinde değişiklik yaparak ezanın Arapça okunmasına olanak verdi)
18 Temmuz 1932 Türkiye Milletler Cemiyeti'ne üye oldu.
27 Temmuz 1932 İzmir'de Gazi Mustafa Kemal'in heykeli, İsmet (İnönü)'nün konuşması ile açıldı.
30 Temmuz 1932 Türkiye parasızlıktan dolayı Amerika'da yapılan Olimpiyatlara katılamadı.
31 Temmuz 1932 Türkiye Güzellik Karliçesi Keriman Halis (Atatürk'ün verdiği ad : Ece) Belçika'da yapılan yarışmada Dünya Güzellik Kraliçesi seçildi.
27 Eylül 1932 Gazi Mustafa Kemal, General Mac Arthur'la görüştü.
13 Kasım 1932 Dr. Müfide Kazım ilk kadın Hükümet Tabibi oldu.
3 Aralık 1932 Türk Dil Kurumu ilk başkanı Samih Rıfat öldü.
12 Aralık 1932 Adile Ayda ilk kadın Dışişleri memuru seçildi.
 
1933



15 Ocak 1933 Gazi Mustafa Kemal, Ankara'dan Eskişehir'e yola çıktı.
16 Ocak 1933 Kurtuluş Savaşı Dışişleri Bakanlarından Bekir Sami öldü.
3 Şubat 1933 İstanbul - Ankara arasında ilk uçak seferi denemesi yapıldı.
7 Şubat 1933 İstanbul'da camilerde ezan ve kametin Türkçe olarak okunmaya başlanması.
25 Şubat 1933 İstanbul'da yüksek öğrenim gençliği; şirket memurlarından birinin Türkçe konuşmasına Fransız müdürün kızması üzerine, Vagon - Lit binası önünde gösteri yaptı.
15 Nisan 1933 Samsun - Çarşamba Demiryolu işletmeye açıldı.
20 Nisan 1933 İstanbul'da yüksek öğrenim gençliği, Razgrad'da BulgarlarınTürk mezarlığını yıkmaları üzerine (17 Nisan) İstanbul'daki Bulgar mezarlığına çelenk koyarak gösteri yaptı.
22 Nisan 1933 Türkiye Cumhuriyeti ile, Osmanlı Düyunu Umumiyesi hamilleri (alacaklılar) arasında, Paris'te borçların saptanması ve ödeme şekli hakkında anlaşma imzalandı.
31 Mayıs 1933 T.B.M.M'de "İstanbul Darülfünunu'nun Ilgasına ve Maarif Vekaletince Yeni Bir Üniversite Kurulmasına Dair Kanun" kabul edildi. (İstanbul Üniversitesi 1 Ağustos'da açıldı; 18 Kasım'da derslere başlandı. 31 Mayıs Darülfünun'un kaldırıldığı gündür)
3 Haziran 1933 Sümerbank'ın kurulmasını öngören Kanun T.B.M.M'de kabul edildi.
8 Haziran 1933 Halk Bankası'nın kurulmasını öngören Kanun T.B.M.M'de kabul edildi.
10 Haziran 1933 "Ankara Yüksek Ziraat Enstitüsü Kanunu" T.B.M.M'de kabul edildi. (Açılış : 30.10.1933. Enstitü, 30 Haziran 1948 günlü "Üniversiteler Kanununa ek kanun"la Ziraat ve Veteriner Fakülteleri olarak Ankara Üniversitesi'ne bağlandı.
11 Haziran 1933 "Cumhuriyet İlanının Onuncu Yıldönümü Kutlama Kanunu" T.B.M.M'de kabul edildi.
11 Haziran 1933 T.B.M.M'de "Belediyeler Bankası Kanunu" kabul edildi.
12 Haziran 1933 İzmir Rıhtım Şirketi'nin satın alınması ile ilgili Kanun T.B.M.M'de kabul edildi. (Sözleşme 3 Ekim 1932'de parafe edilmişti)
12 Haziran 1933 "Gazi Mustafa Kemal Hazretlerinin Kanun-ı Medeni'nin 452. Maddesine Göre Olan Tasarruflarının Mahfuz Hisseler Hakkındaki Hükümden Müstesna Olduğuna Dair Kanun" T.B.M.M'de kabul edildi.
20 Haziran 1933 Milli Eğitim Bakanlığı, üniversitede bir İnkılâp Enstitüsü açılması hakkında karar aldı.
27 Temmuz 1933 Gazi Mustafa Kemal, Dolmabahçe'de eski Afgan Kralı Amanullah'la görüştü.
14 Eylül 1933 Ankara'da Türkiye - Yunanistan dostluk antlaşması imzalandı.
26 Eylül 1933 Gazi Mustafa Kemal, Dolmabahçe'de Venizelos'u kabul etti.
4 Ekim 1933 Türk İnkılap Enstitüsü'nde ilk İnkılap dersi Milli Eğitim Bakanı Yusuf Hikmet (Bayur) tarafından verildi.
4 Ekim 1933 Gazi Mustafa Kemal, Dolmabahçe'de Yugoslavya Kralı I. Aleksandr ile Kraliçeyi kabul etti.
4 Ekim 1933 Gazi Mustafa Kemal Cumhuriyet'in onuncu yıldönümü dolayısıyla tarihi nutkunu söyledi.
26 Ekim 1933 Türk kadınlarına Köy İhtiyar Heyetlerine seçme ve seçilme hakkı tanındı.
26 Ekim 1933 T.B.M.M'de "Af Kanunu" kabul edildi.
29 Ekim 1933 Cumhuriyet'in Onuncu Yılı kutlandı.
4 Kasım 1933 Mustafa Kemal Paşa'nın Selanik'te doğduğu ev müze haline getirildi.
18 Kasım 1933 Yeni İstanbul Üniversitesi açıldı.
1 Aralık 1933 İktisat Vekaleti'nin hazırladığı, T.C. Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı Başbakanlığa sunuldu.
5 Aralık 1933 Eskişehir Şeker Fabrikası açıldı.
27 Aralık 1933 T.B.M.M, Şehit Kubilay'ın annesine maaş bağlayan kanunu kabul etti.
 
1934



1934 Polis Vazife Selahiyet Kanunu kabul edildi.
1 Şubat 1934 Gazi Mustafa Kemal Kırşehir'e geldi.
9 Şubat 1934 Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya, Romanya arasında Balkan Antantı imzalandı.
4 Mart 1934 İstanbul Üniversitesi'nde Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü öğretime başladı.
6 Mart 1934 Eski Milli Eğitim Bakanlarından Dr. Reşit Galip öldü.
20 Mart 1934 Başvekil İsmet (İnönü) Paşa Ankara Halkevi'nde devrim tarihi dersi verdi.
4 Nisan 1934 Ankara'da Türkiye - Çin dostluk antlaşması imzalandı.
15 Nisan 1934 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Kemalettin Sami Paşa öldü.
27 Nisan 1934 Menemen-Bandırma-Manisa Demiryolu satınalındı. (27 Mayıs: Basmane - Afyon Demiryolu satınalındı; 30 Haziran : Demiryolu Elazığ'a ulaştı).
3 Mayıs 1934 Kayseri uçak fabrikasında yapılan ilk uçaklardan biri Ankara'ya uçtu.
14 Haziran 1934 T.B.M.M'de "İskan Kanunu" kabul edildi.
16 Haziran 1934 İran Şehinşahı Rıza Pehlevi Gazi Mustafa Kemal'i Ankara'da ziyaret etti.
21 Haziran 1934 Soyadı Kanunu kabul edildi.
2 Temmuz 1934 "Basma, Yazı ve Resimleri Derleme Kanunu" yürürlüğe girdi.
13 Ağustos 1934 Bakırköy bez fabrikası açıldı.
18 Ağustos 1934 Dolmabahçe Sarayı'nda İkinci Türk Dil Kurultayı toplandı.
30 Eylül 1934 Keçiborlu'da Kükürt, Isparta'da Gülyağı Fabrikaları açıldı.
3 Ekim 1934 İsveç Veliahtı Prens Gustav Adolf, Ankara'da Gazi Mustafa Kemal tarafından kabul edildi.
19 Ekim 1934 Turhal Şeker Fabrikası açıldı.
1 Kasım 1934 Ankara Kızılay'da Güven Anıtı açıldı.
20 Kasım 1934 Konya Ereğlisi Bez Fabrikası açıldı.
24 Kasım 1934 Mustafa Kemal Paşa'ya ATATÜRK soyadı verilmesi hakkındaki kanunun kabul edildi.
24 Kasım 1934 Ayasofya Camisinin müze olması, Bakanlar Kurulu Kararı ile kabul edildi.
26 Kasım 1934 Efendi, Bey ve Paşa gibi lakap ve unvanların kaldırıldığına dair kanunun kabulü.
26 Kasım 1934 İsmet Paşa "İnönü" soyadını aldı.
3 Aralık 1934 Hangi dine mensup olursa olsun, din adamlarının mabet ve ayinler dışındaki dini kisve taşımalarının yasaklanmasına dair kanun kabul edildi.
5 Aralık 1934 Türk kadınlarına milletvekili seçme ve seçilme hakkının verildiğine dair kanunun kabul edildi.



1935



1 Ocak 1935 İstanbul Ruhtım Şirketi Devletçe satın alındı.
2 Şubat 1935 Ayasofya Müzesi halka açıldı.
18 Şubat 1935 "Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanunun Tatbik Suretini Gösterir Nizamname" yayınlandı.
1 Mart 1935 Atatürk dördüncü kez Cumhurbaşkanlığına seçildi.
1 Mart 1935 İlk kadın milletvekillerinin katıldığı beşinci dönem T.B.M.M çalışmalarına başladı.
1 Mart 1935 Kayseri'de Atatürk Heykeli açıldı.
9 Nisan 1935 2/2295 sayılı kararname ile ordudaki rütbe adlarının yeni karşılıkları (bugünkü adları) saptandı.
18 Nisan 1935 İstanbul'da Milletlerarası Kadınlar Kongresi toplandı.
27 Mayıs 1935 T.B.M.M'de "Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun" kabul edildi.
2 Haziran 1935 Eski Milli Eğitim Bakanlarından, büyükelçi Vasıf Çınar öldü.
14 Haziran 1935 "Diyanet İşleri Reisliği Teşkilat ve Vazifelerine Dair Kanun" T.B.M.M'de kabul edildi.
14 Haziran 1935 T.B.M.M'de "Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü Kurulması Hakkında Kanun" kabul edildi.
14 Haziran 1935 T.B.M.M'de "Etibank Kanunu" kabul edildi.
14 Haziran 1935 T.B.M.M'de "Elektrik İşleri Etüt İdaresi Teşkiline Dair Kanun" kabul edildi.
5 Ağustos 1935 Fevzi Paşa - Ergani Demiryolu işletmeye açıldı.
16 Eylül 1935 Kayseri bez fabrikası açıldı.
13 Ekim 1935 Türkiye Mason Locaları, İçişleri Bakanlığınca kapatıldı.
21 Ekim 1935 Çerkez Ethem ve kardeşlerinin Atatürk'e hazırladığı suikast üzerine İstanbul Üniversitesinde gençlik, protesto mitingi yaptı.
23 Kasım 1935 Çalışmalarına son veren İstanbul Haliç Şirketinin işletmesi Belediyeye geçti.
29 Kasım 1935 Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası açıldı.

1936



9 Ocak 1936 Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi Atatürk tarafından açıldı.
20 Ocak 1936 Ankara'da toplanan Endüstri Kongresinde İkinci Beş Yıllık Sanayi Planının esasları kabul edildi.
25 Ocak 1936 İstanbul'da Vapurculuk Şirketi ile yapılan sözleşme, bütün kabotajın Denizyolları İdaresine geçmesini sağladı.
6 Şubat 1936 Beyaz Olimpiyatlarda ilk kez Türk Bayrağı dalgalandı. (Garmisch Parten - Kirchen Olimpiyatları).
21 Şubat 1936 İzmir Havagazı şirketi satın alındı.
24 Mart 1936 Afyon Zafer Anıtı açıldı.
25 Mart 1936 Afyon - Karakuyu, Bozanönü - Isparta Demiryolları işletmeye açıldı.
9 Nisan 1936 İstanbul Telefon Şirketi satın alındı.
6 Mayıs 1936 Ankara'da Devlet Konservatuarı kuruldu.
29 Mayıs 1936 Türk Bayrağı Kanunu kabul edildi.
1 Haziran 1936 T.B.M.M'de "Bankalar Kanunu" kabul edildi.
8 Haziran 1936 Sosyal Haklar ve Sosyal Güvenlik açısından ilk önemli adım olan "İş Kanunu" kabul edildi
20 Temmuz 1936 Montrö Boğazlar Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Boğazlar tamamen Türk hakimiyetine geçti. Türk askerleri "gayri askeri" adı verilen bölgelere girdi.
11 Ağustos 1936 Berlin Olimpiyatları ile Türkiye Cumhuriyeti ilk altın madalyalarını kazandı ; Mersinli Ahmet Kireççi ve Yaşar Erkan. Ayrıca ilk bayan sporcularımız olan Suat Fetgeri Aşeni ile Halet Çambel Olimpiyatlara katıldı.
24 Ağustos 1936 Üçüncü Türk Dil Kurultayı Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı.
1 Eylül 1936 Atatürk, Devletçilik görüşünü açıkladı.
4 Eylül 1936 Atatürk, çiftliklerini Devlete, bir kısım gayrimenkullerinide
Ankara Belediyesi'ne bağışladı.
4 - 6 Eylül 1936 İngiltere Kralı VIII. Edward İstanbul'da Atatürk'ü ziyaret etti.
26 Ekim 1936 Kurtuluş Savaşı komutanlarından General Şükrü Naili Gökberk öldü.
1 Kasım 1936 Atatürk Toprak Kanunu üzerindeki düşüncelerini açıkladı.
3 Kasım 1936 Ankara'da Çubuk Barajı açıldı.
6 Kasım 1936 İzmit'de birinci Kağıt ve Karton Fabrikası açıldı.
28 Kasım 1936 Ereğli Kömür Şirketi'nin Hükümetçe satın alınma sözleşmesi imzalandı.
29 Kasım 1936 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Devrim Tarihi dersleri başladı.
10 Aralık 1936 Zonguldak'ta Türk Antrasit Fabrikası törenle açıldı.
27 Aralık 1936 "İstiklal Marşı" şairi Mehmet Akif Ersoy öldü

1937

Ocak 1937 Şark Demiryolları (Sirkeci - Edirne) satın alındı.
27 Ocak 1937 Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında, Hatay'ın bağımsızlığı kabul edildi.
4 Şubat 1937 İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi açıldı.
5 Şubat 1937 Altı ok, Anayasa'ya girdi. (T.B.M.M'de görüşülerek, kabul edilen "Teşkilat-ı Esasiye Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun" la altı ilke de Anayasa'ya alındı. Malatya milletvekili İsmet İnönü ve altı arkadaşının önerdiği değişiklik, ikinci maddeyi şu biçime soktu : "Türkiye Devleti Cumhuriyetçi, Milliyetçi, Halkçı, Devletçi, Laik ve İnkılapçıdır.")
8 Şubat 1937 T.B.M.M'de "Orman Kanunu" kabul edildi.
13 Şubat 1937 Atatürk'ün Selanik'te doğduğu ev Selanik Belediyesi'nce satın alınarak Atatürk'ün buyruğuna verildi.
28 Şubat 1937 Metoroloji Genel Müdürlüğü kuruldu.
3 Nisan 1937 Karabük Demir ve Çelik Fabrikasının temel atma töreni yapıldı.
7 Nisan 1937 Türkiye - Mısır dostluk, ikamet ve tabiiyet antlaşması yapıldı.
15 Nisan 1937 Selaların kaldırıldığı, diyanet işleri reisliğinin, yazısı ile valiliklere bildirildi.
23 Nisan 1937 İstanbul Yedek Subay Okulu'nda (Harbiye) Atatürk Anıtı açıldı.
4 Haziran 1937 T.B.M.M'de "Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Kanunu" kabul edildi.
9 Haziran 1937 T.B.M.M'de "Ankara'da Bir Tıp Fakültesi Tesisi Hakkındaki Kanun" kabul edildi.
11 Haziran 1937 Atatürk, Trabzon'dan, Hükümete "Bütün çiftliklerini ve mallarını millete bağışladığını" bildirmesi.
14 Haziran 1937 Hatay'ın Bağımsızlık Antlaşması Büyük Millet Meclisi tarafından onaylandı.
15 Haziran 1937 İş Kanunu yürürlüğe girdi.
17 Haziran 1937 "Kadıköy Su Şirketi"nin satın alınmasına dair sözleşme imzalandı.
1 Temmuz 1937 Fevzi Paşa - Meydanıekbez, Toprakkale - İskenderun Demiryolu satın alındı.
8 Temmuz 1937 Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında Tahran'da Sâ'dâbat Paktı imzalandı.
12 Eylül 1937 Tunceli'de olay çıkaran Seyit Rıza ve arkadaşları teslim oldu.
20 Eylül 1937 İkinci Türk Tarih Kurultayı Dolmabahçe Sarayı'nda toplandı.
20 Eylül 1937 Atatürk, Türkiye'nin ilk resim galerisini Dolmabahçe'de açtı.
9 Ekim 1937 Nazilli Basma Fabrikası Atatürk tarafından açıldı.
25 Ekim 1937 İnönü Başbakalıktan çekildi. Celal Bayar Başbakanlık görevini devraldı.
28-30 Ekim 1937 Atatürk Ankara'da son defa Cumhuriyet Bayramı törenlerine katıldı.
27 Aralık 1937 T.B.M.M'de "Denizbank Kanunu" kabul edildi.



1938


14 Ocak 1938 Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında aktedilen "Sadabat Paktı" T.B.M.M'de onaylandı.
22 Ocak 1938 Atatürk İzmit üzerinden Derince'ye geçti.
24 Ocak 1938 İzmir Telefon İşletmesi Hükümetçe satın alındı.
1 Şubat 1938 Atatürk'ün hazır bulunduğu törenle Gemlik Suniipek Fabrikası açıldı.
2 Şubat 1938 Bursa Merinos Fabrikası Atatürk tarafından açıldı.
13 Mart 1938 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Cevat Çobanlı öldü.
30 Mart 1938 Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği Atatürk'ün hastalığı hakkında ilk resmi bildiriyi yayınladı.
11 Nisan 1938 Üsküdar ve Kadıköy Su Şirketi satın alındı.
19 Mayıs 1938 Atatürk son defa 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı gösterilerini izledi ve Hatay sorunu ile ilgili olarak -rahatsızlığına rağmen- Güney gezisine çıktı.
20 - 24 Mayıs 1938 Atatürk Hatay Sorunu nedeniyle Mersin dolaylarına gitti.
21 Mayıs 1938 Atatürk Mersin'de askeri geçit törenini izledi.
23 Mayıs 1938 İstanbul Elektrik Şirketi satın alındı. 24 Mayıs 1938 Atatürk'ün Adana'da askeri geçit törenini izlemesi.
1 Haziran 1938 Devletçe satın alınan Savarona Yatı İstanbul'a geldi.
16 Haziran 1938 Kadın Havacımız Sabiha Gökçen tek başına uçakla Balkan turnesine çıktı.
19 Haziran 1938 Romanya Kralı II. Carol, Atatürk'ü İstanbul'da ziyaret etti.
20 Haziran 1938 T.B.M.M'de kabul edilen "Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkındaki 2739 Sayılı Kanuna Ek Kanun" ile 19 Mayıs günü "Gençlik ve Spor Bayramı" kabul edildi.
24 Haziran 1938 T.B.M.M, "Toprak Mahsulleri Ofisi Kurulması Hakkında Kanun"u kabul etti.
28 Haziran 1938 T.B.M.M, "Cemiyetler Kanunu"nu kabul etti.
3-4 Temmuz 1938 Türkiye ve Fransa, Hatay'da eşit sayıda asker bulundurmaları konusunda anlaşma yaptı. Birlikler 4 Temmuz'da Hatay'a girdi.
5 Temmuz 1938 Türk birliklerinin tümü Hatay'daki konuş yerlerine geldi.
24 Ağustos 1938 Demiryolu Kemah'a ulaştı.
29 Ağustos 1938 Askeri Mahkeme, Nazım Hikmet (Ran) ve başkalarını mahkum etti.
2 Eylül 1938 Hatay Millet Meclisi açıldı ve Devlet Başkanlığı'na Tayfur Sökmen seçildi.
5 Eylül 1938 Atatürk vasiyetnamesini yazdırdı.(Açılış: 28 Kasım 1938)
5 Eylül 1938 Atatürk'ün hastalık durumu hakkında, günlük resmi tebliğlerin yayımına başlandı. 17 Ekim 1938 Atatürk, ilk defa komaya girdi.
28 Ekim 1938 Ankara Radyosu yayına başladı.
29 Ekim 1938 Kuleli Askeri Lisesi öğrencileri, vapurla Dolmabahçe önünden geçerken hep bir ağızdan İstiklal Marşını söyleyerek Atatürk'ü selamladılar.
29 Ekim 1938 Cumhuriyet'in 15 nci Yıldönümü dolayısıyla Atatürk'ün Türk ordusuna mesajı.
1 Kasım 1938 Başbakan Celal Bayar, T.B.M.M açış konuşmasını yaptı.
8 Kasım 1938 Atatürk'ün hastalığının ağırlaştığını bildiren raporlar yeniden yayımlanmaya başlandı.
10 Kasım 1938 Atatürk maddi hayata gözlerini kapadı.


4m9hk48.gif
NE MUTLU TÜRK'ÜM DİYENE!!!
4m9hk48.gif
 

wien06

V.I.P
V.I.P
Paylasim icin cok tesekkürler enes daha öncede foruma Atatürk kronolojisi eklenmisti ama senin ekledigin kronoloji daha kapsamli bir icerige sahip.
O yüzden bu konuyu bu bölümde sabitliyorum tekrar tesekkürler.
 

yesim434

Hırçın Karadeniz Kızı Biricik Yeşim
AdminE
Bu Ayın Lideri
"Geleceğin güvencesi sağlam temellere dayalı bir eğitime, eğitim ise öğretmene dayalıdır."

author.png
 
Top