Verimli Ders Programı Nasıl Hazırlanır ?

Zamanını verimli kullanmak isteyen öğrenciler, öncelikle TV seyretmek, arkadaşlarıyla buluşmak kendine zaman ayırmak gibi uğraşlarla ders çalışmak arasında seçim yapmak durumundadırlar. Bu seçimi yaparken dikkat edilmesi gereken önemli nokta, bunlardan hangisinin öncelikli olduğunun bireyce saptanmış olmasıdır. Ders çalışma programı yapmadan önce, zamanınızı nasıl kullandığınızı çok iyi bilmelisiniz. Bunun için, bir not defteri edinmeli ve bu deftere, uyanma ile öğle yemeği arası, öğle yemeği ile akşam yemeği arası, akşam yemeği sonrası ile uyku arası neler yaptığınızı not etmelisiniz. Ancak bu saptamalarınız ışığında, kendinize uygun bir ders çalışma programı hazırlayabilirsiniz.

Günlük program yaparken şu noktalara öncelikle yer vermelisiniz:

* Uykudan uyanış saati
* Kahvaltının bitiş saati
* Okul ya da dershaneye gidiş geliş saatleri
* Yolda geçen süre
* Yemek için verilen aralar
* Çalışma için ayırdığınız süreler (başlama ve bitiş saatleri)
* Dinlenme, eğlenme, TV seyretme gibi uğraşlar için saptanan zamanlar
* Tekrarlar için ayrılan zamanlar
* Ev ödevlerine ayrılan zaman
* Uykuda geçen süre

Planlı Çalışma: Hangi dersi ne kadar ve ne zaman çalışabileceğinizi, zamanı en verimli şekilde nasıl kullanacağınız belirlemektir.

DAHA ETKİLİ DERS ÇALIŞMAK İÇİN YAPILABİLECEK DÜZENLEMELER
* Mümkün ise her gün aynı masada ders çalışmaya başlayın.
* Ders çalışılan yerde dersten başka hiçbir şey yapmayın.
* Masayı soba veya kaloriferden uzak, fazla sıcak olmayan bir yere kurun.
* Derse başlamadan önce çalışılan odayı havalandırın.
* Derse çalışmadan önce fazla karbonhidratlı yiyecekler (Ekmek, makarna, kek... gibi) yemeyin.
* Mümkün olduğunca gürültüsüz bir yerde çalışın.
* Çalışılan yer ne rahat ve ne da çok rahatsız edici bir yer olmamalıdır (Sandalye fazla yumuşak veya fazla sert olmalıdır).
* Ders araçları ihtiyaç duyulduğunda hemen alınabilecek bir yerde olmalıdır.
* Masanın üstünde sadece çalışırken gerekli şeyleri bulundurun. Diğer şeyleri mutlaka kaldırın.
* Daha önceki işlediğiniz, konuları, mutlaka çalışma programı dahilinde zihninizde canlı tutmalısınız. Konular belli bir sistem içerisinde çalışılmalıdır.

Verimli Çalışmayı Engelleyen Tuzaklar.
(Lütfen bunları azaltmaya çalışın!)
• Gözlerini yapamadıklarınıza çevirmek
* Müzik eşliğinde çalışmak
* Zorlanılan derslerin dışlanması,
* Aşırı kaygı (güvensizlik)
* Yatarak (uzanarak) çalışmak,
* Çalışma anında hayallere dalmak,
* Çalışma anında hayallere dalmak,
* Uzayıp giden telefon konuşmaları yapmak,
* Motivasyon noksanlığı, İsteksizlik.
* Günlük ayrıntılara boğulmak,
* Çalışmayı tamamlamadan bırakmak,
* Amaçların özelliklerin belirlenmesi,
* Arkadaşlara "hayır! Diyememek,
* Televizyona takılıp kalmak,
* Dersler, konular hakkında yetersiz bilgi sahibi olmak,
* Düzenli tekrarlar yapmamak
* Plansız programsız çalışmak,
* Kendinizi başkalarıyla kıyaslamak,
* Zamanı denetleyememek,
* Çevrenizin sizden beklentilerinin yüksek olması,
* Sınav bilgi ve tekniklerini yeterince bilmemek,
* Çalışma anında uygun dinlenme aralıklarını vermemek,
* Yanlışlardan ders almamak, noksanları gidermemek,
* Çözümlenemeyen ailevi veya kişisel sorunlar içinde boğulmak,
* Fazla dışa açık olmak,

Kısacası verimli ders çalışmayı aşağıdaki şekilde özetleyebiliriz.

• AMAÇLARINIZI BELİRLEYİNİZ

• PLANLI ÇALIŞINIZ

• ZAMANI VERİMLİ KULLANINIZ

• VERİMİ AZALTICI ETKENLERİ ORTADAN KALDIRINIZ

• UYGUN BİR ÇALIŞMA ORTAMI SEÇİNİZ

• DİKKATİNİZİ UYANIK TUTUNUZ

• DERSE HAZIRLIKLI GELİNİZ

• NOT TUTUNUZ

• ARALIKLI TEKRAR YAPINIZ

• İYİ DİNLENİNİZ

Verimli ders çalışma kuralları aslında herkes için geçerli kurallar olmakla birlikte, aileler çocuğun çalışmadığından, çocuklar ailelerinin çalışmalarını anlamadığından sık sık yakınırlar. Verimli ders çalışmak anlayarak, öğrenerek ve bu süreç içinde yoğun stres altında kalmadan ders çalışmaktır. Burada öncelikle bakılması gereken şey, çocuğun ders çalışmasını engelleyecek bir durumu olup olmadığıdır.
Dikkat eksikliği, öğrenme güçlüğü, anksiyete bozukluğu, arkadaş ilişkilerinde sorunlar, depresyon, davranım sorunları bizim gözümüzden kaçıyor olabilir. Bunlar için gerekeni yapmışsak veya bunlar yoksa çocuğun kapasitesine bakmak gerekir. Belki de bizim beklentilerimiz çocuğumuzun yeteneklerinin üstünde olabilir. O zaman yapılması gereken onu bizim isteklerimizi gerçekleştirmek için zorlamak değil, beklentilerimizi onun düzeyine göre ayarlamak olmalıdır.. Bu şekilde herkes daha mutlu olabilir.

Verimli ders çalışma kuralları​

Verimli ders çalışma kuralları herkes için geçerlidir. Bunlar;
1- Öncelikle karar vermek gerekir. Ders çalışma bir iştir. Bu işe başlamak için onunla inatlaşmamak, istek gelmesini beklememek ve karar verildiği an uygulamak gerekmektedir.
2- Çalışılacak ders ve amaç belirlenmelidir. Çalışmaya harcanan zaman değil, ne yapıldığı önemlidir. Aileler sık sık süreyi az bulurlar. Ama uzun süre masa başında oturmak demek, çalışmak demek değildir.
3- Çalışma, ara verilerek yapıldığı zaman verimlidir. 45 dakikalık çalışma aralarına, 15ʼer dakikalık dinlenme zamanları koyulmalıdır. Dikkat eksikliği olan çocuklarda oranlar değişebilir.
4- Başlarken nereden nereye ve ne süre çalışacağınızı saptamış olmalısınız.
5- Çalışma saatlerini en iyi öğrendiğiniz, dikkatinizin en iyi olduğu zamanlara göre ayarlayın. Yemekten hemen sonra, yorgun olduğunuz bir zaman, başlamak için uygun zaman değildir.
6- Dinlenme hava almak, su içmek, biraz ev içinde dolaşmak gibi aktiviteleri içerir. Arkadaşlarla telefonda konuşma, TV izleme, uyuma gibi şeyler geri dönüşü engeller.
7- Ders çalışma sırası da önemlidir. En verimli zamanda daha zorlanılan derslerin çalışılması, benzer derslerin art arda çalışılmayarak, araya farklı dersler konulması verimi arttırır.

Ders çalışmayı engelleyen koşullar​

Çalışmak ne kadar çok istense de ve ne kadar iyi planlansa da bazı dış koşullar çalışmayı engelleyebilir.
1- Çalışılan yer çok önemlidir. Karışık, çok eşyalı, güzel manzaralı, duvarlarında bolca poster olan, TV bulunan bir oda çalışma odasından çok çalışamama odası haline gelecektir.
2- Çalışma masasının üstü de, oda kadar önemlidir. Koltuk, yatak üstünde çalışma verimli olmaz. Çalışma masada ve sandalyesinde olmalıdır. Masanın üstü dikkat dağıtacak objelerden temizlenmeli, sadece ders araç gereçlerine yer verilmelidir.
3- Aklımız başka şeylere takılabilir. Dışarıdaki bir aktiviteye ya da kendi hayallerimize. Dışarıdaki aktiviteden soyutlanmanın yolu uzak olmaktır. Kapı kapalı, sesler gelmediğinde dışarının cazibesi azalır. Hayallerimizi ise biraz ara vererek geçiştirebiliriz.

Verimli ders çalışma konusunda ebeveynler neler yapabilir!​

En başta belirttiğimiz sorunlar olduğunda çözüm aramak anne-babanın görevidir. Ama bir sorun yoksa, o zaman kendi tutumlarını gözden geçirmekte yarar vardır. Çocuk okula başladığı andan itibaren ders çalışma, ödev yapma gibi konularda tüm sorumluluğu kendi üstüne alan bir ailenin, çocuğun birden bunun kendi sorunu olduğunu fark etmesini istemesi mantıklı değildir. Ailenin görevi en baştan, uygun ortamı hazırlamak, kararlı olmak ve kontrol etmektir. Onun yerine endişelenmek, ondan daha çok olayı sahiplenmek, çocuğun ders çalışmayı ailesi için yapması gereken bir olay olarak algılamasına neden olur. O zaman çalışmayı aileye karşı kullanır. Yani onları mutlu etmek ya da isteklerine ulaşmak, kızdırmak için kullanmaya başlar. Oysa bu onun işidir ve olumlu, olumsuz sonuçlarına da katlanmalıdır. Ailenin evde devamlı “çalış, hadi lütfen çalış” demesi ya da bağırıp, kızması sonuçları değiştirmemektedir. Benzer şekilde rüşvet teklifi yanlış sonuçlara yol açar. Aileler, ders çalışırsa çocuğa bir şeyler vadederler ve bunun adına “ödül” derler. Oysa bu rüşvettir. Ve çocuğa aslında yapmakla yükümlü olduğu bir işten kazanç sağlama yolunu açar. Benzer şekilde boşa yapılan tehditlerin de anlamı yoktur. Ders zamanı TV, bilgisayar, playstation gibi aktiviteleri kısıtlamak, kontrol etmek kadar, görev yapılmadığında bazı aktivitelerden mahrum ederek ceza vermek de ailelere düşmektedir.
Sonuç olarak, herkes üstüne düşeni yapar, zamanında sorunlar belirlenir ve çözümler araştırılırsa ders çalışmak kâbus olmaktan çıkar ve hoş zamanlar haline gelebilir.