Türkiyedeki Mantar Türleri

YoRuMSuZ

Biz işimize bakalım...

Geyik Sütü Mantarı

geyik-mantari.jpg


Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan bir mantar türüdür. İlkbahar sonralarında, sonbahar aylarında, çam ormanı içinde, bazen çam iğneleri altında, bazen de açıkta yetiştiği görülmektedir. Tek tek ya da dağınık gruplar halinde görülür.

Kar Çanı Mantarı

kar-cani-mantari.jpg


Çap 3-7 cm genişliğinde, sarımsı tanecikler ile tüylü; zaman, dağınık sarı tanecikler beyaz nemli yapışkan yüzeyi, ikinci disk olarak konsantre; eti kalın, , beyaz yumuşaktır. Solungaçları balmumu, beyaz, dağınık sarı kenarları bazen uzaktır. Sap 2,5-7,0 cm boyunda, 0,5-1,3 cm, yapış yapış, yukarıdaki sarı eşit sarı tanecikler, aşağıda beyaz yapıştırmadan kalındır. Sporlar 8-10 x 4-5 mikron, eliptik, düzdür. Sporlar baskı beyazdır. Karışık ağaç içinde sokulgan kozalaklı ağaçlar da ,sonbaharda, dağınık olarak bulunurlar. Spor beyaz, yapışkan kap sarı tanecikler süslenmiş, en kolay tanınan orta-kış mantarı olarak kabul edilir. Başlangıçta mantarcı için, aralıklı, yaygın, balmumu, beyaz solungaçları ve beyaz sporlar Hygrophorus cinsine ait bu mantar belirlemeye yardımcı olacaktır. Belirgin sarı tanecikler, genellikle sap tepe üzerinde devam uzaklıkta yaş ama özellikle kapağı hava olabilir.

Bal Mantarı

bal-mantari.jpg


İstanbul civarında yetişir. Yenen bir türdür. Şapkası 3-15 cm. çapında, çok değişken, önce dışbükey, sonra yassılaşmakta ve merkezi basık, dalgalı kenarlı, kirli sarı, saman rengi veya koyu kahverengi, çoğunlukla zeytinimsi kırmızı renge dönüşür. Şapka üzerinde geçici balık pullarına benzer pullar vardır. Sap 6-15 x 1-1.5 cm., dip kısma doğru daralmakta, yada dip kısmı şişkin. Önce beyazımsı, sonra kırmızımsı kahverengi, sapın üst kısmına doğru halkası olup, bu halka önceleri beyaz, sonra sarımsı yada pembemsi kahverengi ve genellikle yaşlandıkça halka üzerinde koyu lekeli benekler oluşur.

Çayır Mantarı

cayir-mantari.jpg


Çayır mantarının özellikleri Şapka 3-10 cm çapında, genç mantarlarda yarım küre şeklinde, gelişmişlerde konveks, üzerinde küçük kahverengi pullar bulunmaktadır. Genellikle kirli beyaz yada krem sarısı renkte, kenarlarında velum artıkları görülür. Lameller koyu pembemsi, zamanla çikolata veya koyu kahverengi, serbest, sık ve geniştir. Spor izi siyahımsı kahverengi, sporlar eliptik, düz, morumsu kahverengi, 7-8 x 4-5 m dır. Sap 3-10 cm boyunda, silindirik, tabana doğru gittikçe incelir. Önceleri beyaz olan renk daha sonra dökülen spor tozlarından dolayı açık kahverengidir. Halkası beyaz, ince ve belirgindir. Etli kısmı beyaz, bol ve az suludur. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan çayır mantarının tadı ve kokusu mantarsı ve güzeldir. Genellikle orman içi açıklıklarında, çayır ve meralarda ilkbahar ve sonbahar aylarında görülmektedir. Artvin yöresinde çayır mantarı olarak bilinir. Bazı yörelerde kara dolaman olarakta bilinir. Düzenli olarak alındığında içerisinde bulundurduğu vitaminler sayesinde iştahsızlık, zayıflık, hazımsızlık, beriberi ve sütü kesilen emzikli kadınların sütünün arttırılması gibi rahatsızlıkları giderdiği saptanmıştır.

Karakız Mantarı

karakiz-mantari.jpg


Batı Karadeniz Bölgesin de Karaböcü vs gibi adla bilinen yenen mantar çeşitlerindendir.
Karakız mantarı Sivri yapraklı ağaçların bulunduğu bölgelerde yetişir ve nemi çok sever.. ..yol kenarlarında, çiğnenmiş olan otlaklarda, parklarda da yetişir. Kalkerli topraklarda Eylül, Ekim ve Mayıs aylarında kümeler halinde görülür.

İmparator Mantarı

imparator-mantari.jpg


Güney Avrupa kökenlidir, Roma imparatorlarının favori mantarı olduğu için caesarea yani Sezar mantarı olarak da isimlendirilmiştir. Tadı keskindir, balığı andırır.Turuncu şapkası ve sarı lamelleri vardır. Sporları beyazdır. Amanita umbonata olarak da sınıflandırılmıştır. Türkiye’de Göksu vadisi civarında Sarı göbelek olarak adlandırılmıştır. İstabul,Şile, Kandıra güzergahında ise “Gelin Mantarı” olarak bilinmektedir.Görünüşünün çok ayırdedici olması sayesinde Amanita türleri arasında nispeten en güvenli olarak yenebilecek olanıdır, ancak aynı aile mantarlar aleminin en tehlikeli mantarlarını da barındırdığından bu tür mantarlar kesinlikle sadece uzmanları tarafından toplanmalıdır. Amatör ve yeni başlayan mantar toplayıcılarına tavsiye edilmez.

Şemsiye Mantarı

semsiye-mantari.jpg


Mantarın bilinen adı Şemsiye Mantarı dır. Turna Bacağı diye de adlandırılır. Mantarın adı, çok büyük bir şapkası ve şapkasına göre dar ve uzun bir sapa sahip olmasından gelmektedir.Sapın boyu 30-40 cm yi, şapkasının çapı da 40-50 cm yi bulabilir. Şapkanın üzerindeki kahverengi zar, şapkanın büyüyüp gelişmesiyle birlikte parçalanır ve açık renkli şapkanın üzerinde pullar şeklinde kalır.Şapkanın altında beyaz, sık ve derin lameller vardır.

Posteki Mantarı

posteki-mantari.jpg


Halk arasında bilinen adı Söbelen Mantarı’dır. Mantarın adı, özellikle genç mantarların, söbe yani oval olmasından, yani yumurtaya benzemesinden gelmektedir. Bu mantara Pösteki Mantarı da denilmektedir. Bu ad ise mantarın dış görünüşü ile koyun postunu andırmasına bağlı olarak verilmiştir..mürekkep mantarı olarakta bilinir.

İSTİRİDYE MANTARI (KAYIN MANTARI)

istiridye-mantari.jpg


Türkiye’de ‘kayın mantarı’ ya da ‘kavak mantarı’ olarak tanınan bu tür, ağaçların gövdelerinde beslenerek büyümekte. Kısmen ya da tamamen çürümüş ya da devrilmiş Kızılağaç, akçaağaç, kavak ya da kayın gibi pek çok ağaç kütükleri üzerinde yetişmekte. Ilıman bölgelerde sonbahar, erken kış ve ilkbaharda yaygın olarak görülür. Nemli ve kuytu yerleri sever. Türkiye’de üretimine yeni yeni başlanan kayın mantarı, tadındaki mükemmelliğiyle diğer mantar türlerinden ayrılmakta. Kalsiyum, fosfor, potasyum, demir ve bakır yönünden zengin olan mantar; şeker, kalp, damar hastalıkları ve aneminin düşmanı. Mantar, bağışıklık sistemini güçlendirerek bünyeyi hastalıklara karşı koruyor.

Borazan Mantarı

borazan-mantari.jpg


Rengiyle, şekliyle ilginç bir mantardır. Siyah rengi nedeniyle yabancı dillerde “Ölüm Borazanı” diye adlandırıldığı da oluyor, ama zehirli bir mantar değil, tadı, aroması da son derece hoş. Borazan mantarı, sarıkız (chantarel) mantarının akrabası. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan kıvırcık mantar, Sarıkız mantarından boyut olarak daha ufak, rengi de siyah. Artebella’nın ürünlerinin içinde kuru ve taze olarak yer alıyor. Özellikle balık yemekleriyle son derece uyumlu bir mantar Borazan mantarıdır.

Kıvırcık Mantar

kivircik-mantari.jpg


Kıvırcık mantarı: Ağustos ve Kasım ayları arasında ladin, sedir ve yaşlı çam ve köknarlarda, yaşlı ağaçların ve kütüklerin kaidesinde ve yakınında, yaygın olarak görülmektedir. Lezzeti itibarıyla başka hiçbir mantara benzemez. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan kıvırcık mantar Yemeklik bakımından iyidir. Dalcıklara yapışmış bulunan kum ve toprak parçalarının titizlikle yıkanmasına dikkat etmek gerekir.

Biftek Mantarı

biftek-mantari.jpg


Şekli çiğ eti andırdığından ve kesildiği zaman kırmızı bir sıvı çıkardığı için biftek mantarı ismini almıştır. Fransa‘da pazarlarda halen satılmaktadır. Tadı, ekşimsi ve hafif asidiktir. Genelde canlı ve çürümüş ağaçlarda yetişir. Doğada toplanabilen ve yenilebilen mantarlar dan olan biftek mantarı Çınar ve kestane ormanlarında oldukça sık rastlanır. Avustralya’da okaliptüs ağaçlarının yaralanmış yerlerinde yetişir.

Pullu Mantar

pullu-mantar.jpg


5-60 cm genişliğinde, yarım şapka, yarı daire yada huni gibi, açık sarı bir zemin üzerinde, konsantrik olarak bulunan kırmızı esmer pulları vardır. Kısa, kalın ve yana kaymış bir sapı vardır (5-10 mm). Sporları beyaz, elipsoid, 10-15×4-5 m. Genç üreme organı sulu ve çok lezzetli bir yenen mantardır. Tadı yeni soyulmuş salatalığı anımsatır ve un gibidir. Parazit olarak yaprağını döken ağaçlarda, özellikle kayın, çınar ve karaağaçta görülür. Üreme organları genellikle arız olduğu ağaçlarda, topraktan metrelerce yukarıda, yaygın bir şekilde görülmektedir.
 

yesim434

Hırçın Karadeniz Kızı Biricik Yeşim
AdminE
Bu Ayın Lideri
Kanayan Diş Mantarı (Bleeding Tooth Fungus) "Yenilmez" olarak sınıflandırılmış bu bitki, "Şeytanın dişi", "çilek ve krema" olarak da isimlendirilebilen bu mantar türünün görünüşü oldukça ilginç.Üstünde gördüğünüz kırmızı kan gibi sıvılar da bir tür antibakteriyel savunma mekanizması...

uzey Amerika ve Avrupa’da yetişen son zamanlarda İran ve Kore’de görülmeye başlayan mantar türü, çoğunlukla kan kırmızı bazen turuncu ya da hardal sarısı bir sıvı salgılıyor sanki kanama geçiriyormuş gibi.
 
Top