Manilerdeki aşk,sevgi,kıskançlık,hasret vb. konularının en ince noktalarını bulmak mümkündür.Mesela,sevgilisinin asaletini dile getiren şu örnek:
İncili,fesli yarim
Bülbül kafesli yarim
Aceb benim olur mu
Padişah nesli yarim
Yine hasret duygusunun incelikleri:
Gergefte sırma mısın
Bağdat’ta hurma mısın
Ben burada ah ederim
Sen orada duyma(z)mısın
Yine,Türk kızının gelin olurken gösterdiği naz ve utangaçlık duygusunu dile getiren mısralar:
Ay doğar ayazlanır
Gün doğar beyazlanır
O yar beni gördükçe hem güler hem nazlanır
Örnekler çoğaldığında görülür ki,Türk şiirinin en eski sanatkar söyleyişi,onun ince,kıvrak zekasındaki san’at anlayışından ileri gelmektedir.Yine bunu ispatlayan şu mizahi mani bunun örneği sayılabilir.
Bahçede iğde midir
Dalları yerde midir
Her gördüğün seversin
Sendeki mide midir
1) Kişisel Taşlama Manileri
Maşa maşaya benzer
Maşa şişeye benzer
Gidi cavurun kızı
Kösnük eşeğe benzer
Dağlarda olur keklik
Kızlar giyer eteklik
Hani beni alacaktın
Nerde kaldı erkeklik
Dalaman'ın ça1ıları
Gezerim ya1ıları
İnadımdan severim
Şu koca karı1arı
Sarı pabuç tokalı
Benim yarim Molalı
Alacaksan tezce al
Şimdiki kızlar pahalı
Mektup yazdım acele
Al eline hecele
Mektup benim hayatım
Al koynunda gecele
Kar yağar ipek gibi
Savrulur kepek gibi
Sizin salak oğlunuz
Yalvarır köpek gibi
Karanfilim kırk yaprak
Kırkına vurdum dayak
Senin yarin varmış
Ben oldum oturak
Oy şingala şıngala
Saçın düşsün mangala
Yanağın ütülensin
Domuz yüz1ü kaynana
Kapı1arı kepen kli
Kız gülüşün ne tatlı
Seni bana yar etmezler
Anan kafir inatlı
Bahçalarda bal kabak
Açılır tabak tabak
Beni beğenmeziken
Aldığın maytaba b a k
2) Toplumsal Taşlama Manileri
Muğla toplumsal taşlama manilerinde toplumsal ve kişisel taşlama iç içedir. Toplumda değerlerin değişmesi, yapılan haksızlıklar, toplumun aksayan noktalarının ancak bir yönü hicvedilir.
Birkaç örnek verelim.
Hastane yatakları
Taksinin kapakları
Saat onda geliyor
Dalamanın kopukları
Sarı üzüm parmak gibi
Benim yarim kaymak gibi
Benim yarime göz diken
Kurusun değnek gibi
Çanaklıkta çanak var
Şu kızda yanak var
Bir kere öpçem ama
Karakolda dayak var
Bahçelerde maydanoz
Tutam tutam yoldunuz
Bizim köyün kızları
Yeni moda oldunuz
Ak burçak sarı burçak
Babam dükkan açacak
Evlenmeyin oğlanlar
Naylon kızlar çıkacak
Marmaris'in kızları
Ne güzeldir sözleri
Aldanmayın oğlanlar
Pudralıdır yüzleri
Güneş vurdu tepeye
Kalkın kızlar çapaya
Salıncak mı kuralım
Karnındaki sıpaya
3) Şaka- Takılma Manileri
Takılmalar kırıcı olmadan yapılan şakalaşmalardır. Topluluğu neşelendirmesi yönüyle işlevseldir.
Birkaç örnek verelim
Ulum ulum uluma
Bal koydum tuluma
Söylersen mani söyle
Köpek gibi uluma
Mendilin ipeklisi
Tarlanın tezeklisi
İyi olur oğlanlar
Karının göbeklisi
Maşa maşaya benzer
Oğlan paşaya benzer
Eski köyün kızları
Çingen Ayşe'ye benzer
Kaleden iniş m'olur?
Ham demir gümüş m'olur ?
Genç gelinler dururken
Kızlara cümbüş m'olur ?
Çay kıyının kayırı
Elif fıstık kavuru
Esma'ya da sorarsan
Mahallenin cavırı
Arabam iki teker
Tepelere kum çeker
Ortacı'nin kızları
Tek lokuma diz çöker
Ak yemiş, kara yemiş
Dalları yere eğmiş
Eniştem bana bakarken
Bıyıklarını keme yemiş.
Tavada kediler
Miyav miyav dediler
Daha çok yazcaktım
Kalemimi yediler
İncili,fesli yarim
Bülbül kafesli yarim
Aceb benim olur mu
Padişah nesli yarim
Yine hasret duygusunun incelikleri:
Gergefte sırma mısın
Bağdat’ta hurma mısın
Ben burada ah ederim
Sen orada duyma(z)mısın
Yine,Türk kızının gelin olurken gösterdiği naz ve utangaçlık duygusunu dile getiren mısralar:
Ay doğar ayazlanır
Gün doğar beyazlanır
O yar beni gördükçe hem güler hem nazlanır
Örnekler çoğaldığında görülür ki,Türk şiirinin en eski sanatkar söyleyişi,onun ince,kıvrak zekasındaki san’at anlayışından ileri gelmektedir.Yine bunu ispatlayan şu mizahi mani bunun örneği sayılabilir.
Bahçede iğde midir
Dalları yerde midir
Her gördüğün seversin
Sendeki mide midir
1) Kişisel Taşlama Manileri
Maşa maşaya benzer
Maşa şişeye benzer
Gidi cavurun kızı
Kösnük eşeğe benzer
Dağlarda olur keklik
Kızlar giyer eteklik
Hani beni alacaktın
Nerde kaldı erkeklik
Dalaman'ın ça1ıları
Gezerim ya1ıları
İnadımdan severim
Şu koca karı1arı
Sarı pabuç tokalı
Benim yarim Molalı
Alacaksan tezce al
Şimdiki kızlar pahalı
Mektup yazdım acele
Al eline hecele
Mektup benim hayatım
Al koynunda gecele
Kar yağar ipek gibi
Savrulur kepek gibi
Sizin salak oğlunuz
Yalvarır köpek gibi
Karanfilim kırk yaprak
Kırkına vurdum dayak
Senin yarin varmış
Ben oldum oturak
Oy şingala şıngala
Saçın düşsün mangala
Yanağın ütülensin
Domuz yüz1ü kaynana
Kapı1arı kepen kli
Kız gülüşün ne tatlı
Seni bana yar etmezler
Anan kafir inatlı
Bahçalarda bal kabak
Açılır tabak tabak
Beni beğenmeziken
Aldığın maytaba b a k
2) Toplumsal Taşlama Manileri
Muğla toplumsal taşlama manilerinde toplumsal ve kişisel taşlama iç içedir. Toplumda değerlerin değişmesi, yapılan haksızlıklar, toplumun aksayan noktalarının ancak bir yönü hicvedilir.
Birkaç örnek verelim.
Hastane yatakları
Taksinin kapakları
Saat onda geliyor
Dalamanın kopukları
Sarı üzüm parmak gibi
Benim yarim kaymak gibi
Benim yarime göz diken
Kurusun değnek gibi
Çanaklıkta çanak var
Şu kızda yanak var
Bir kere öpçem ama
Karakolda dayak var
Bahçelerde maydanoz
Tutam tutam yoldunuz
Bizim köyün kızları
Yeni moda oldunuz
Ak burçak sarı burçak
Babam dükkan açacak
Evlenmeyin oğlanlar
Naylon kızlar çıkacak
Marmaris'in kızları
Ne güzeldir sözleri
Aldanmayın oğlanlar
Pudralıdır yüzleri
Güneş vurdu tepeye
Kalkın kızlar çapaya
Salıncak mı kuralım
Karnındaki sıpaya
3) Şaka- Takılma Manileri
Takılmalar kırıcı olmadan yapılan şakalaşmalardır. Topluluğu neşelendirmesi yönüyle işlevseldir.
Birkaç örnek verelim
Ulum ulum uluma
Bal koydum tuluma
Söylersen mani söyle
Köpek gibi uluma
Mendilin ipeklisi
Tarlanın tezeklisi
İyi olur oğlanlar
Karının göbeklisi
Maşa maşaya benzer
Oğlan paşaya benzer
Eski köyün kızları
Çingen Ayşe'ye benzer
Kaleden iniş m'olur?
Ham demir gümüş m'olur ?
Genç gelinler dururken
Kızlara cümbüş m'olur ?
Çay kıyının kayırı
Elif fıstık kavuru
Esma'ya da sorarsan
Mahallenin cavırı
Arabam iki teker
Tepelere kum çeker
Ortacı'nin kızları
Tek lokuma diz çöker
Ak yemiş, kara yemiş
Dalları yere eğmiş
Eniştem bana bakarken
Bıyıklarını keme yemiş.
Tavada kediler
Miyav miyav dediler
Daha çok yazcaktım
Kalemimi yediler
