Somut Olmayan Kültürel Miras

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hakkında

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Teşkilatı (UNESCO) 17 Ekim 2003 tarihinde Paris’te düzenlenen 32. Genel Konferansında, Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesini kabul etmiştir. Türkiye 19 Ocak 2006 tarihli ve 5448 sayılı Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesinin Uygun Bulunduğuna Dair Kanunla bu sürece dâhil olmuş ve 27 Mart 2006 tarihinde resmen taraf olmuştur.
Kültür ve Turizm Bakanlığının, 4848 Sayılı Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanununun 13. maddesine göre Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü icracı birim olarak çalışmalarını sürdürmektedir.

Somut Olmayan Kültürel Miras

Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) UNESCO tarafından; toplulukların, grupların ve kimi durumlarda bireylerin, kültürel miraslarının bir parçası olarak tanımladıkları uygulamalar, temsiller, anlatımlar, bilgiler, beceriler ve bunlara ilişkin araçlar, gereçler ve kültürel mekânlar biçiminde tanımlanmaktadır.

Kuşaktan kuşağa aktarılan bu miras, toplulukların ve grupların çevreleriyle, doğayla ve tarihleriyle etkileşimlerine bağlı olarak, sürekli biçimde yeniden yaratılır ve bu onlara kimlik ve devamlılık duygusu verir; böylece kültürel çeşitliliğe ve insan yaratıcılığına duyulan saygıya katkıda bulunur.

Somut olmayan kültürel miras, özellikle aşağıdaki alanlarda belirir:

a) Somut olmayan kültürel mirasın aktarılmasında taşıyıcı işlevi gören dille birlikte sözlü gelenekler ve anlatımlar (destanlar, efsaneler, halk hikâyeleri, atasözleri, masallar, fıkralar vb.),

b) Gösteri sanatları (Karagöz, meddah, kukla, halk tiyatrosu vb.),

c) Toplumsal uygulamalar, ritüeller ve şölenler (nişan, düğün, doğum, Nevruz, vb. kutlamalar),

d) Doğa ve evrenle ilgili bilgi ve uygulamalar (geleneksel yemekler, halk hekimliği, halk takvimi, halk meteorolojisi vb. ),

e) El sanatları geleneği (dokumacılık, nazar boncuğu, telkâri, bakırcılık, halk mimarisi).

Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesinin Amaçları


• Somut olmayan kültürel mirası korumak;

• Somut olmayan kültürel mirasın taşıyıcısı konumundaki toplulukların, grupların ve bireylerin somut olmayan kültürel mirasına saygı göstermek;

• Somut olmayan kültürel mirasın önemi konusunda yerel, ulusal ve uluslararası düzeyde duyarlılığı arttırmak ve karşılıklı değerbilirliği sağlamak;

• Uluslararası işbirliği ve yardımlaşmayı sağlamak.(ortak dosya)

“Koruma” terimi, somut olmayan kültürel mirasın yaşayabilirliğini güvence altına alma anlamına gelir.

Bu kavram;

· kimlik saptaması,

· belgeleme,

· araştırma,

· muhafaza,

· koruma,

· geliştirme,

· güçlendirme,

· örgün ve yaygın eğitim yoluyla kuşaktan kuşağa aktarma,

· kültürel mirasın değişik yanlarının canlandırılması gibi yöntemleri içerir.

Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi çalışmaları kapsamında; uluslararası listelere dosya hazırlık çalışmaları ile somut olmayan kültürel miras envanter çalışmaları yürütülmektedir.

T.C Kültür ve turizm bakanlığı
 

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
Unesco İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesi
Somut olmayan kültürel mirası daha gözle görülür kılmak, önemi konusunda bilinçlenmeyi sağlamak ve kültürel çeşitliliğe saygı içinde diyalogu desteklemek için, Taraf Devletlerin teklifi üzerine, insanlığın somut olmayan kültürel mirasının temsili bir listesi hazırlanır, güncellenir ve yayımlanır.


UNESCO İNSANLIĞIN SOMUT OLMAYAN KÜLTÜREL MİRASININ TEMSİLİ LİSTESİNDEKİ UNSURLARIMIZ

-Meddahlık / The Art of the Meddah

- Mevlevi Sema Töreni/ Mevlevi Sema Ceremony

- Aşıklık Geleneği /Âşıklık (Minstrelsy) Tradition

- Karagöz/ Karagöz
- Nevruz /Nevruz (Multinational File with Azerbaijan, India, Iran, Kirgizstan, Pakistan, Uzbekistan and Turkey)

- Geleneksel Sohbet Toplantıları /Traditional Sohbet Meetings
- Kırkpınar Yağlı Güreş Festivali /Kırkpınar Oil Wrestling Festival
-Alevi-Bektaşi Ritüeli Semah/Semah, Alevi- Bektaşi Ritual
- Tören Keşkeği Geleneği/Ceremonial Keşkek Tradition

- Mesir Macunu Festivali/Mesir Macunu Festival

- Türk Kahvesi Kültürü ve Geleneği/Turkish coffee culture and tradition

- Ebru: Türk Kağıt Süsleme Sanatı / Ebru: Turkish Art of Marbling
 

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
Somut Olmayan Kültürel Miras Envanter Çalışmaları

UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi gereğince her Taraf Devlet, korumak için tespit amacıyla kendi toprağı üzerindeki somut olmayan kültürel miras envanterini, kendi durumuna uygun olacak biçimde hazırlar ve güncelleştirir.


Türkiye’nin; iki çeşit ulusal envanteri bulunmaktadır. Bunlar:
·Yaşayan İnsan Hazineleri (YİH) Ulusal Envanteri,

·Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM) Ulusal Envanteri

Somut olmayan kültürel miras ulusal envanterlerinin temelini il envanterleri oluşturmaktadır.

İllerde envanter çalışmaları, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün koordinasyonunda yürütülmektedir.


Envanterle ilgili işlem basamakları şunlardır:
1. İllerde öncelikle ilgili kurum/kuruluş, araştırma merkezi/enstitü, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile uzmanlar ve gerekli durumlarda somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının katılımı ile İl Tespit Kurulları oluşturulur.
2. Bu Kurullar kendi illerindeki somut olmayan kültürel miras unsurları ile yaşayan insan hazinesi aday önerilerini, gerekli tespit formlarını doldurmuş halde periyodik olarak yılda iki kez Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğüne gönderir.
3. Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü, illerden gelen verileri kendi bünyesinde ilgili kurum/kuruluş, araştırma merkezi/enstitü, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile uzmanlar ve gerekli durumlarda somut olmayan kültürel miras taşıyıcılarının katılımı ile oluşturduğu Uzmanlar Komisyonunda değerlendirerek, envantere alınacak unsurları belirler ve Makam Onayına sunar.
4. Envantere alınması kararlaştırılan unsurlar, envanter sistemine kaydedilir ve Genel Müdürlüğün web sitesinden kamuoyuyla paylaşılır
 
Top