Forumlar
Yeni Mesajlar
CerezExtra
EĞLENCE ↓
Şans Kurabiyesi
Renk Falınız
ÇerezRADYO
Sevgiliye Özel
ÇerezDERGİ
Hızlı Okuma Testleri
Pratik Çözümler
Yeniler
Yeni Mesajlar
Yeni ürünler
Yeni kaynaklar
Son Aktiviteler
İndir
En son incelemeler
Dükkan
Giriş
Kayıt
Yeniler
Yeni Mesajlar
Menu
Giriş
Kayıt
Uygulamayı yükle
Yükle
Forumlar
Eğitim
Öğrenci Salonu
Mantık Dersi (12. sınıf)
JavaScript devre dışı bırakıldı. Daha iyi bir deneyim için, devam etmeden önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Konuya cevap yaz
Mesaj
<blockquote data-quote="dderya" data-source="post: 749510" data-attributes="member: 112565"><p><strong>Akıl Yürütme Biçimleri </strong></p><p></p><p>Akıl yürütme biçimleri; tümdengelim, tümevarım ve benzeşim olarak üçe ayrılır.</p><p></p><p><strong>1. Tümdengelim (dedüksiyon) nedir?</strong></p><p><strong>2. Tümevarım (dedüksiyon) nedir?</strong></p><p><strong>3. Benzeşim (analoji) nedir?</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Akıl Yürütme Biçimleri: Tümdengelim (Dedüksiyon)</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>İlk Çağ düşünürlerinden Aristoteles'e göre, zihin hakikati bu yol ile arar. Tümdengelim genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında bir yargıya ulaşma yoludur. Kısaca, genelden özele ve genelden genele uzanan düşünme biçimi olduğu söylenebilir.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Bütün filler uçabilir.</strong></p><p><strong>Mıstafa bir fildir.</strong></p><p><strong>O hâlde, Mıstafa da uçabilir.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Bütün kadınlar çiçektir.</strong></p><p><strong>Bütün çiçekler güzel kokar.</strong></p><p><strong>O hâlde, bütün kadınlar güzel kokar.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Yukarıdaki örneklerin birincisinde genelden özele, ikincisinde genelden genele doğru bir akıl yürütme kullanılmıştır.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Akıl Yürütme Biçimleri: Tümevarım (Endüksiyon)</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Tek tek olgulardan genel önermelere geçmek için izlenen düşünme yoludur. Diğer bir deyişle özelden genele, tikelden tümele ulaşmaktır. Tümevarımın diğer tanımları şu şekilde yapılabilir:</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>- Tekil olandan, özel olandan genel olana giden, tek tek olgulardan genel önermelere varan yöntem; burada ve şimdi gözlenilmiş olanlardan belli bir türün bütün durumları için geçerli olan yasaya gider. Tam olan tümevarım (Lat. inductio compléta)''da olanaklı olan bütün durumlar araştırılmıştır, bundan dolayı mantıkça zorlayıcı bir niteliği vardır; tam olmayan, bundan böyle olasılı olan tümevarımdan (Lat. inductio incompleta) tam olanı ayırmak gerekir.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>- Teklik olandan, özel olandan genel olana giden, tek tek olgulardan genel önermelere varan yöntem, istikra, endüksiyon.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>- Kişilerin, özellikle bilim adamlarının gözlem ve deneylere dayanarak yeni varsayımları benimsemeleri süreci.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>- Tek tek olgulardan genel önerilere geçmek üzere izlenen düşünme ve inceleme yolu. 2. Mantıkçılara göre öncüllerinin doğruluğu sonucunun doğruluğunu olasılı kılan çıkarım biçimi.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>- Özelden genele, tikelden tümele giderek ya da olguların gözleminden genelliklere vararak bilgi üretme yöntemi.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Örneğin:İnsan canlıdır ve beslenir.Hayvan canlıdır ve beslenir.Bitki canlıdır ve beslenir.O hâlde tüm canlılar beslenir.</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Akıl Yürütme Biçimleri: Analoji (Benzeşim)</strong></p><p><strong></strong></p><p><strong>Aklın, bazı nesnelerin birbirine benzeyen özelliklerinden yola çıkarak özelden özele doğru izlediği yoldur. Bu durumda, bir nesne ya da olay hakkında ileri sürülen bir yargı, ona benzeyen başka bir nesne ya da olay için de geçerlidir.</strong></p><p><strong>Analojinin diğer tanımları şu şekildedir:<em>İki ya da daha çok çift terimleri ikişer ikişer birleştiren ilişkinin özdeşliği; özellikle: matematik oranlar. 2. (Aynı anlamda, ama somut olarak) Aralarında aynı bağıntı bulunan terimler dizgesi.</em></strong></p><p> <strong><em>3-İki oranın benzerliği, eşitliği. </em></strong></p><p><strong><em>4- Birbirine -> benzeşen organların ilişkisi. (Ör. insanda kolun kuşun kanadına benzer oluşu.) </em></strong></p><p><strong><em>5- Genel görünüşünde birbirine benzemeyen ve aynı kavram altına konamayan şeyler arasında az ya da çok uzaktan benzerlik. Birçok belirtilerde uygunluk. </em></strong></p><p><strong><em>6- Benzerliği bilgi ilkesi ve kaynağı olarak kullanma. (Ör. Benzerliklere dayanarak çıkarım yapma.)</em></strong></p><p><strong><em></em></strong></p><p><strong><em>Örneğin:</em></strong></p><p><strong><em>Dünya ve Mars kendi çevresi etrafında döner.</em></strong></p><p><strong><em>Dünya'da gece ve gündüz oluşur.O hâlde Mars'ta da gece ve gündüz oluşur.Bu örnekte olduğu gibi, iki durum arasındaki benzerlik ilişkisinden yeni bir yargıya varılmıştır. Benzerlik, iki gezegenin de kendi etrafında döndüğüdür. Sonuç ise Dünya'da gece ve gündüz oluştuğuna göre Mars'ta da gece ve gündüzün oluşacağıdır.</em></strong></p></blockquote><p></p>
[QUOTE="dderya, post: 749510, member: 112565"] [B]Akıl Yürütme Biçimleri [/B] Akıl yürütme biçimleri; tümdengelim, tümevarım ve benzeşim olarak üçe ayrılır. [B]1. Tümdengelim (dedüksiyon) nedir? 2. Tümevarım (dedüksiyon) nedir? 3. Benzeşim (analoji) nedir? Akıl Yürütme Biçimleri: Tümdengelim (Dedüksiyon) İlk Çağ düşünürlerinden Aristoteles'e göre, zihin hakikati bu yol ile arar. Tümdengelim genel ilkelerden hareket ederek tek tek olaylar hakkında bir yargıya ulaşma yoludur. Kısaca, genelden özele ve genelden genele uzanan düşünme biçimi olduğu söylenebilir. Bütün filler uçabilir. Mıstafa bir fildir. O hâlde, Mıstafa da uçabilir. Bütün kadınlar çiçektir. Bütün çiçekler güzel kokar. O hâlde, bütün kadınlar güzel kokar. Yukarıdaki örneklerin birincisinde genelden özele, ikincisinde genelden genele doğru bir akıl yürütme kullanılmıştır. Akıl Yürütme Biçimleri: Tümevarım (Endüksiyon) Tek tek olgulardan genel önermelere geçmek için izlenen düşünme yoludur. Diğer bir deyişle özelden genele, tikelden tümele ulaşmaktır. Tümevarımın diğer tanımları şu şekilde yapılabilir: - Tekil olandan, özel olandan genel olana giden, tek tek olgulardan genel önermelere varan yöntem; burada ve şimdi gözlenilmiş olanlardan belli bir türün bütün durumları için geçerli olan yasaya gider. Tam olan tümevarım (Lat. inductio compléta)''da olanaklı olan bütün durumlar araştırılmıştır, bundan dolayı mantıkça zorlayıcı bir niteliği vardır; tam olmayan, bundan böyle olasılı olan tümevarımdan (Lat. inductio incompleta) tam olanı ayırmak gerekir. - Teklik olandan, özel olandan genel olana giden, tek tek olgulardan genel önermelere varan yöntem, istikra, endüksiyon. - Kişilerin, özellikle bilim adamlarının gözlem ve deneylere dayanarak yeni varsayımları benimsemeleri süreci. - Tek tek olgulardan genel önerilere geçmek üzere izlenen düşünme ve inceleme yolu. 2. Mantıkçılara göre öncüllerinin doğruluğu sonucunun doğruluğunu olasılı kılan çıkarım biçimi. - Özelden genele, tikelden tümele giderek ya da olguların gözleminden genelliklere vararak bilgi üretme yöntemi. Örneğin:İnsan canlıdır ve beslenir.Hayvan canlıdır ve beslenir.Bitki canlıdır ve beslenir.O hâlde tüm canlılar beslenir. Akıl Yürütme Biçimleri: Analoji (Benzeşim) Aklın, bazı nesnelerin birbirine benzeyen özelliklerinden yola çıkarak özelden özele doğru izlediği yoldur. Bu durumda, bir nesne ya da olay hakkında ileri sürülen bir yargı, ona benzeyen başka bir nesne ya da olay için de geçerlidir. Analojinin diğer tanımları şu şekildedir:[I]İki ya da daha çok çift terimleri ikişer ikişer birleştiren ilişkinin özdeşliği; özellikle: matematik oranlar. 2. (Aynı anlamda, ama somut olarak) Aralarında aynı bağıntı bulunan terimler dizgesi. 3-İki oranın benzerliği, eşitliği. 4- Birbirine -> benzeşen organların ilişkisi. (Ör. insanda kolun kuşun kanadına benzer oluşu.) 5- Genel görünüşünde birbirine benzemeyen ve aynı kavram altına konamayan şeyler arasında az ya da çok uzaktan benzerlik. Birçok belirtilerde uygunluk. 6- Benzerliği bilgi ilkesi ve kaynağı olarak kullanma. (Ör. Benzerliklere dayanarak çıkarım yapma.) Örneğin: Dünya ve Mars kendi çevresi etrafında döner. Dünya'da gece ve gündüz oluşur.O hâlde Mars'ta da gece ve gündüz oluşur.Bu örnekte olduğu gibi, iki durum arasındaki benzerlik ilişkisinden yeni bir yargıya varılmıştır. Benzerlik, iki gezegenin de kendi etrafında döndüğüdür. Sonuç ise Dünya'da gece ve gündüz oluştuğuna göre Mars'ta da gece ve gündüzün oluşacağıdır.[/I][/B] [/QUOTE]
Alıntıları ekle...
İsim
Spam kontrolü
Atatürk'ün doğduğu şehir?
Cevapla
Forumlar
Eğitim
Öğrenci Salonu
Mantık Dersi (12. sınıf)
Top