• Merhaba Ziyaretçi.
    "Yapay Zeka Objektif " Fotoğraf Yarışması başladı. İlgili konuya  BURADAN  ulaşabilirsiniz. Sizi de bu yarışmada görmek isteriz...

Ismin -in hali (genitiv)

yesim434

Hırçın Karadeniz Kızı Biricik Yeşim
AdminE
Bu Ayın Lideri
Normal olarak Türkçe'de -in hali diye bir şey yoktur.Almanca'da ismin -in hali diye adlandırılan
durum, 'de genelde isim tamlaması şeklinde ortaya çıkar.Örneğin, "okulun kapısı",
"duvarın boyası", "Ali'nin kazağı" gibi.
Diğer hallerde olduğu gibi -in hali de isimlerin artikelleri değiştirilerek elde edilir.
Bu değşim şu şekilde olur;

der artikeli des olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir.
das artikeli des olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir.
die artikeli der olur ve kelimede hiçbir değişiklik olmaz.(çoğul isimler için de aynısı kullanılır.)
ein artikeli eines olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir.
eine artikeli einer olur ve kelimede hiçbir değişiklik olmaz.
kein artikeli keines olur ve kelimenin sonuna -es veya -s takılarından biri getirilir.
keine artikeli keiner olur ve kelimede hiçbir değişiklik olmaz.

Yukarıda -in halini yaparken meydana gelen değişimler gösterilmiştir.
Dikkat ederseniz "-es veya -s takılarından biri getirilir" şeklinde bir cümle kullandık.
Peki hangisini getireceğiz?Bunu şu şekilde belirliyoruz;
Eğer isim tek heceli ise sonuna "-es" eklenir.
Eğer isim birden fazla heceli ise sonuna "-s" eklenir.
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz.

der Vater (baba) ---------------- des Vaters (babanın)
das Haus (ev) ------------------- des Hauses (evin)
das Auto (otomobil) ----------- des Autos (otomobilin)
der Mann (adam) --------------- des Mannes (adamın)
Yukarıda da görüldüğü gibi der ve das artikelleri des haline dönüşüyor ve kelimeye -es, -s
takılarından biri ekleniyor.
die Frau (kadın) ------------------ der Frau (kadının)
die Mutter (anne) ----------------- der Mutter (annenin)
Yukarıda da görüldüğü gibi die artikeli der haline dönüşüyor ve kelimede bir değişiklik yok.
Bu kullanım çoğullar için de geçerlidir:
die Mütter (anneler) ----------------- der Mütter (annelerin)
die Autos (otomobiller) ------ --- der Autos (otomobillerin)
gibi...

Şimdi de belirsiz artikellerden örnekler verelim;
ein Bus (bir otobüs) ----------------- eines Busses (bir otobüsün)
ein mann (bir adam) ----------------- eines mannes (bir adamın)
eine Frau (bir kadın) ---------------- einer Frau (bir kadının)
keine Frau (bir kadın değil) -------- keiner Frau (bir kadının değil)
kein Bus (bir otobüs değil) -------- keines Busses (bir otobüsün değil)
Yukarıdaki örneklerde "bir otobüs değil" yerine "hiçbir otobüs", "bir otobüsün değil" yerine ise
"hiçbir otobüsün" anlamlarını çıkarmak da mümkündür.

Daha önceki bölümlerde de -i ve -e halleri için belirtilen istisnai kurallar vardı.
(Çoğulda sonlarına -n, -en takılarını alan kelimeler.)Bu istisnanın ismin tüm
halleri için geçerli olduğunu belirtmiştik.O yüzden burada tekrar ele almıyoruz.
Bir kaç örnek vermek gerekirse;
der Türke - des Türken
der Student - des Studenten
gibi örnekler vermek mümkündür.
 
Top