İrrasyonalizm (Akıldışıcılık)
Bilgi'de, aklın ikinci derecede rol oynadığını ileri süren öğreti.
İrrasyonalizm öğretileri iki temel sınıfa ayrılabilir. Birinci sınıfta yer alan öğretiler, gerçekliğin bilinemeyeceğini veya ancak bir bölümünün bilinebileceğini ileri sürer. Çünkü, gerçekliğin bilinebilmesi imkânsızdır (septiklerin, sofistlerin, pozitivistlerin, agnostiklerin ve öznel idealistlerin öğretileri).
İkinci sınıfta yer alan öğretiler de, aklın, gerçekliği kavrayamayacağını veya ancak, bir bölümünü bilebileceğini ileri sürer. Ama bu öğretilere göre, gerçeklik, ancak akıldan farklı bilgi tarzları (özellikle sezgi) tarafından bilinebilir (Eflatun'un, mistiklerin, nesnel idealistlerin ve Bergson'un öğretileri). Ayrıca, «irrasyonalizm» denince, genel olarak, aklın herhangi bir alandaki rolünü küçültmek amacını güden bütün eğilimler anlaşılmaktadır. Meselâ bilimlerdeki «irrasyonalizm» akımı, rastlantı ve belirlenmemişliğe yer veren bir görüştür.
Bilgi'de, aklın ikinci derecede rol oynadığını ileri süren öğreti.
İrrasyonalizm öğretileri iki temel sınıfa ayrılabilir. Birinci sınıfta yer alan öğretiler, gerçekliğin bilinemeyeceğini veya ancak bir bölümünün bilinebileceğini ileri sürer. Çünkü, gerçekliğin bilinebilmesi imkânsızdır (septiklerin, sofistlerin, pozitivistlerin, agnostiklerin ve öznel idealistlerin öğretileri).
İkinci sınıfta yer alan öğretiler de, aklın, gerçekliği kavrayamayacağını veya ancak, bir bölümünü bilebileceğini ileri sürer. Ama bu öğretilere göre, gerçeklik, ancak akıldan farklı bilgi tarzları (özellikle sezgi) tarafından bilinebilir (Eflatun'un, mistiklerin, nesnel idealistlerin ve Bergson'un öğretileri). Ayrıca, «irrasyonalizm» denince, genel olarak, aklın herhangi bir alandaki rolünü küçültmek amacını güden bütün eğilimler anlaşılmaktadır. Meselâ bilimlerdeki «irrasyonalizm» akımı, rastlantı ve belirlenmemişliğe yer veren bir görüştür.