Hidrojenin Türkçesi

Hidrojenin Türkçesi ne olabilir diye çok uzun zamandır düşünüp durmuştum. Aklıma ilk sıvıtçıl, suvgan, sıvıtkan gibi karşılıklar geldi. Ancak bunların beğenilip beğenilmeyeceğini ve doğru olup olmadığını da biraz düşündüm. Bunun üzerine de bunlardan sonra aklıma iki yeni karşılık geldi. Bunlar da suvargan ve suluk oldu.

suvargan: Su veren, su doğuran, hidrojen
suluk: Su için gereken şey, su özü, hidrojen

Bence artık yabancı kökenli olan hidrojenin yerine Türkçe karşılıkları doğmuştur. Umarım ki doğan bu Türkçe karşılıkları herkes tarafından beğenilerek büyür.

BuzulkuşuPenguen dediki:

Hidrojenin Türkçesi ne olabilir diye çok uzun zamandır düşünüp durmuştum. Aklıma ilk sıvıtçıl, suvgan, sıvıtkan gibi karşılıklar geldi. Ancak bunların beğenilip beğenilmeyeceğini ve doğru olup olmadığını da biraz düşündüm. Bunun üzerine de bunlardan sonra aklıma iki yeni karşılık geldi. Bunlar da suvargan ve suluk oldu.

suvargan: Su veren, su doğuran, hidrojen
suluk: Su için gereken şey, su özü, hidrojen

Bence artık yabancı kökenli olan hidrojenin yerine Türkçe karşılıkları doğmuştur. Umarım ki doğan bu Türkçe karşılıkları herkes tarafından beğenilerek büyür.

Genişletmek için tıklayın...

Periyodik tablodaki bütün elementleri çevirdiniz mi?

Bütün elementleri çevirmedim. Bilimsel dilde şöyle bir sorun vardır. Ne denildikleri pek anlaşılır değildir. Ben de şu anda aklıma yalnızca iki elementi oturttum. Bu ikisinden biri hidrojendi. Öbürü de oksijen. Hidrojene, oksijenle su çıkardığı için bu mantıkla gittim. Oksijene de soluk aldığımız için solukluk karşılığını doğru gördüm. İnşallah kalan bütün elementleri de çevireceğim.

_nehir_ dediki:

Periyodik tablodaki bütün elementleri çevirdiniz mi?

Genişletmek için tıklayın...

Bütün elementleri çevirmedim. Bilimsel dilde şöyle bir sorun vardır. Ne denildikleri pek anlaşılır değildir. Ben de şu anda aklıma yalnızca iki elementi oturttum. Bu ikisinden biri hidrojendi. Öbürü de oksijen. Hidrojene, oksijenle su çıkardığı için bu mantıkla gittim. Oksijene de soluk aldığımız için solukluk karşılığını doğru gördüm. İnşallah kalan bütün elementleri de çevireceğim.

BuzulkuşuPenguen dediki:

Bütün elementleri çevirmedim. Bilimsel dilde şöyle bir sorun vardır. Ne denildikleri pek anlaşılır değildir. Ben de şu anda aklıma yalnızca iki elementi oturttum. Bu ikisinden biri hidrojendi. Öbürü de oksijen. Hidrojene, oksijenle su çıkardığı için bu mantıkla gittim. Oksijene de soluk aldığımız için solukluk karşılığını doğru gördüm. İnşallah kalan bütün elementleri de çevireceğim.


Bütün elementleri çevirmedim. Bilimsel dilde şöyle bir sorun vardır. Ne denildikleri pek anlaşılır değildir. Ben de şu anda aklıma yalnızca iki elementi oturttum. Bu ikisinden biri hidrojendi. Öbürü de oksijen. Hidrojene, oksijenle su çıkardığı için bu mantıkla gittim. Oksijene de soluk aldığımız için solukluk karşılığını doğru gördüm. İnşallah kalan bütün elementleri de çevireceğim.

Genişletmek için tıklayın...

Şöyle bir problem var ki doğadaki organik bileşikler karbon, hidrojen ve oksijen moleküllerinden oluşur. Bir de inorganikler var tabii. Yani hidrojeni sadece su ile bağdaştırabilir miyiz sizce? Metan gazında da hidrojen var mesela karbonlu suluk mu diyeceğiz ona? Ya da karbonu da çevirmişsinizdir belki diye düşündüm. Sonra bunların organik kimyadaki bileşimlerinin de hepsinin değişmesi gerekir tabii ve böyle böyle bir sürü ansiklopedimiz olur. Konuyu takipteyim, kolaylıklar diliyorum size.

_nehir_ dediki:

Şöyle bir problem var ki doğadaki organik bileşikler karbon, hidrojen ve oksijen moleküllerinden oluşur. Bir de inorganikler var tabii. Yani hidrojeni sadece su ile bağdaştırabilir miyiz sizce? Metan gazında da hidrojen var mesela karbonlu suluk mu diyeceğiz ona? Ya da karbonu da çevirmişsinizdir belki diye düşündüm. Sonra bunların organik kimyadaki bileşimlerinin de hepsinin değişmesi gerekir tabii ve böyle böyle bir sürü ansiklopedimiz olur. Konuyu takipteyim, kolaylıklar diliyorum size.

Genişletmek için tıklayın...

Bizim için hangisi gerekiyorsa onu söylemeliyiz. Metan gazına da ayrı bir karşılık gerekir. Karbon için "kömürlek, kömürlenek" gibi karşılık düşündüm ama henüz tam emin olmadığım için bir şey demek istememiştim. Benden başkası/başkaları karbon için "kömürözü" diye düşünüyorlar. Karbon da kömürün özü olduğu için doğru gibi.

Güncel Türkçe Sözlük
karbon anlamı
is. kim. Atom numarası 6, atom ağırlığı 12 olan, doğada elmas, grafit gibi billurlaşmış veya maden kömürü, linyit, antrasit gibi şekilsiz olarak bulunan, canlı varlıkların aslını oluşturan ve yandıktan sonra kömür durumuna geçen element (simgesi C).

Karbona İtalyanca'da carbonio, kömüre de carbone deniliyormuş. Ayrıca karbon sözü yan- eyleminden türetilmiş öbür dillerde.

From French carbone, coined by Lavoisier, from Latin carbō ‎(“charcoal, coal”), from Proto-Indo-European *ker- ‎(“to burn”), Old Norse hyrr ‎(“fire”), Gothic ‎(hauri, “coal”), Old High German harsta ‎(“roasting”), Old Church Slavonic крада ‎(krada, “hearth, fireplace”), Lithuanian kuriu ‎(“to heat”), karstas ‎(“hot”) and krosnis ‎(“oven”), Sanskrit “burnt, black”), Latin cremare ‎(“to burn”).

Yalnızca ben değil, sizin de düşüncelerinizi görmek isteriz tabi

Metan gazı genellikle bataklıklarda çıktığı anlaşılınca ona "bataklık gazı" denilmiş zaten

BuzulkuşuPenguen dediki:

Bizim için hangisi gerekiyorsa onu söylemeliyiz. Metan gazına da ayrı bir karşılık gerekir. Karbon için "kömürlek, kömürlenek" gibi karşılık düşündüm ama henüz tam emin olmadığım için bir şey demek istememiştim. Benden başkası/başkaları karbon için "kömürözü" diye düşünüyorlar. Karbon da kömürün özü olduğu için doğru gibi.

Güncel Türkçe Sözlük
karbon anlamı
is. kim. Atom numarası 6, atom ağırlığı 12 olan, doğada elmas, grafit gibi billurlaşmış veya maden kömürü, linyit, antrasit gibi şekilsiz olarak bulunan, canlı varlıkların aslını oluşturan ve yandıktan sonra kömür durumuna geçen element (simgesi C).

Karbona İtalyanca'da carbonio, kömüre de carbone deniliyormuş. Ayrıca karbon sözü yan- eyleminden türetilmiş öbür dillerde.

From French carbone, coined by Lavoisier, from Latin carbō ‎(“charcoal, coal”), from Proto-Indo-European *ker- ‎(“to burn”), Old Norse hyrr ‎(“fire”), Gothic ‎(hauri, “coal”), Old High German harsta ‎(“roasting”), Old Church Slavonic крада ‎(krada, “hearth, fireplace”), Lithuanian kuriu ‎(“to heat”), karstas ‎(“hot”) and krosnis ‎(“oven”), Sanskrit “burnt, black”), Latin cremare ‎(“to burn”).

Yalnızca ben değil, sizin de düşüncelerinizi görmek isteriz tabi

Genişletmek için tıklayın...

Burada da karbon sadece yakıt olarak düşünülmüş ama karbon nerdeyse her şeyin içinde var karbonhidratların, yağların, proteinlerin.. Yaşamsal nerdeyse tüm organizmalardan bahsediyorum. Bence terim anlamı olarak kesinlikle karşılamıyor. Kelimelerde zamanla anlam genişlemesi de oluyor tabi. Karbonun ilk keşfedilişinden sonra bilim çok ilerledi. Bunu da göz önünde bulundurun bence.

Yani bataklıktaki metana bataklık gazı demişlerdir ama onu direkt bataklık gazı olarak çevirmemiz doğru mu sizce sadece bataklıkta yok ki metan?

Karbon bizim dilimizde bu biçimiyle hiçbir şey anlamı yok. Bu yüzden de karşılığını bulunamayınca da karbon olarak girmiş. Ama bu bize doğru gelmemeli sırf bu yüzden. Yabancı sözlerin çoğunu birebir çevrildiğinde zaten doğru gözükürken artık gözükmeyebilir. Hidrojen mesela, hidro su demek, jen de doğuran demek. Karbondioksit de karbon + dioksit (di: iki) birleşimlerinden oluşuyor. Yani bir karbon 2 oksit demek. Karbonla oksitin anlamı bulundu mu bunlar da bulunur. Yağların ve protein içinde bulunanlar da ona ne katkısı oluyorsa ona göre söylenebilir. Metan gazına bataklık gazı denilmesi şu anda iyi gözüküyor. Metan gazı yalnızca bataklıklarda değil, başka yerlerde de var ama çoğunlukla bataklıklarda bulunuyormuş. Bu da etkili oluyor. Karbona geri dönersem, onun için hâlâ düşündüğümü söylemiştim. Siz karbonu söyleyince onu da taslak olanını söyledim.

BuzulkuşuPenguen dediki:

Karbon bizim dilimizde bu biçimiyle hiçbir şey anlamı yok. Bu yüzden de karşılığını bulunamayınca da karbon olarak girmiş. Ama bu bize doğru gelmemeli sırf bu yüzden. Yabancı sözlerin çoğunu birebir çevrildiğinde zaten doğru gözükürken artık gözükmeyebilir. Hidrojen mesela, hidro su demek, jen de doğuran demek. Karbondioksit de karbon + dioksit (di: iki) birleşimlerinden oluşuyor. Yani bir karbon 2 oksit demek. Karbonla oksitin anlamı bulundu mu bunlar da bulunur. Yağların ve protein içinde bulunanlar da ona ne katkısı oluyorsa ona göre söylenebilir. Metan gazına bataklık gazı denilmesi şu anda iyi gözüküyor. Metan gazı yalnızca bataklıklarda değil, başka yerlerde de var ama çoğunlukla bataklıklarda bulunuyormuş. Bu da etkili oluyor. Karbona geri dönersem, onun için hâlâ düşündüğümü söylemiştim. Siz karbonu söyleyince onu da taslak olanını söyledim.

Genişletmek için tıklayın...

Demek istediğinizi anlıyorum, kulağa da gayet mantıklı geliyor ama dediğim gibi o ilk bulunduğu andaki çevirisi ve şu an anlamı karşılamıyor. Muhtemelen dile öyle yerleştiği için de tekrar değiştirilmemiş. İsmini direkt kendisini bulan adamdan alan elementler de var? Ayrıca karbon ve iki oksijenin bileşiminden oluşan karbon dioksit sadece bir sınıflandırma şekli, organik kimyada moleküllerin yaptıkları bağlara ve bağlardaki karbonun vs konumuna göre farklı sınıflandırmalar da var ve hiçbir sınıflandırmaya dahil olmayan yerleşik adlar da var. Bütün bu sınıflandırmaların da baştan itibaren yenilenmesi gerekir ve işler bayağı karışır anlayacağız. Yani basit bir hidrojeni değiştirmek, içinde hidrojen geçen her şeyi değiştirmek demek aslında. Bence de çevirelim hepsini çok da şahane olur. Çeviriye karşı değilim. Atatürk'ün zamanında yaptığı matematik, geometri çevirileri günümüzde hala kullanılıyor mesela. Japonlar'da da böyle bildiğim kadarıyla adamlar zamanında her şeyi kendilerine uyarlamışlar, teknoloji anlamındaki ciddi başarılarında mutlaka rolü vardır. Dil çok önemli. Ama yapacaksak bari iyi bir şey yapalım. Konuyla ilgili bilginiz yoksa işin uzmanı birinden yardım almanızı tavsiye ederim, çünkü bilimsel çeviri çok çok çok zor bir şey ve ciddi donanım ister. "Çok oturgaçlı götürgeç"e dönmesin sonra olay..