hava şehitlerini anma günü

İnsanlar çok eskiden beri havacılığa ilgi duymuşlar, uçmayı amaçlamışlardır. İlk uçak yapım çalışmalarını Roger Bacon başlattı. Sonra Leonardo da Vinci bugünkü uçağın ilkel biçimini hazırladı. Clement Ader 1890 yılında buharla çalışan ilk hava aracını yaptı. Wright kardeşlerin 1913 yılında yaptıkları uçakla uçmalarından sonra; uçaklar savaşta kullanılmaya başlandı.
Tarihte ilk uçak saldırısı 1911 yılında Trablusgarb'ta İtalyanlar tarafından Türklere karşı yapıldı. Bu savaşta uçaklardan biri, askerlerimizin ateş etmesi sonucu düşürüldü.
Havacılığın ilerlemesi ile birlikte uçak kullanmak ve yönetmek bir meslek halini aldı. Hava taşıtını kullananlara pilot denir.
İlk Türk pilotları Fransa ve İngiltere’de öğrenim gören Hüseyin, Münif öğretmen, Sadi Fuat, Fazıl, Fethi, Sadık ve Nuri Beylerdir.
Birinci Dünya Savaşı'nın başladığı 1914 yılında Fethi Bey görevli olarak uçağı ile Mısır'a doğru yola çıktı. Uçak Arap Yarımadasında Tabariye Gölü yakınında düştü. Fethi Bey şehit oldu. Arkadaşlarından haber alamayan Sadık ve Nuri Beyler onu aramak için Arabistan'a giderken Toroslar üzerinde uçaktan düştü. Onlar da şehit oldu.
İlk savaş pilotlarımızdan Binbaşı Fazıl Bey Birinci Dünya Savaşı'nın son günlerinde İstanbul üzerinde beş İngiliz uçağı ile tek başına savaştı. Düşman uçaklarından birini düşürdü. Kurtuluş Savaşı başlayınca Anadolu'ya geçti. Savaş boyunca uçak bölük komutanı olarak görev yaptı.
27 Ocak 1923 günü Fazıl Bey'in uçağının motoru bozuldu. Dönüşe dayanamayan uçak düştü. Fazıl Bey şehit oldu. 1964 yılında Kıbrıs Harekatında pilot yüzbaşı Cengiz Topel de şehit düştü.
Hava Şehitleri’nin anılması için müstakil olarak tören düzenlenmesine 1926 yılında başlanmış ve 1926 yılından 1935 yılına kadar her yılın 27 Ocak gününde Hava Şehitlerinin Anma Günü adıyla törenler düzenlenmiştir. Bu husus, Yüce Önder Mustafa Kemal ATATÜRK tarafından 16 Şubat 1925’te kurulan ve günümüzde Türk Hava Kurumu genel başkanlığı adını taşıyan Türk Tayyare Cemiyeti’nin kuruluş yönergesinin 36 ncı maddesinde yer alan hususlara uygun olarak yerine getirilmiştir.
Yönergenin 36 ncı maddesi şöyledir;
30 Ağustos Zafer Bayramı aynı zamanda Havacılık Bayramı’dır. Her yılın 27 Ocak günü, Türkiye Tayyare Şehitleri’ni anma günü olarak kabul edilmiştir. 27 Ocak günü öğleyin Türkiye semalarında uçuş faaliyeti bir saat durdurulur. Cemiyet şubelerinin düzenledikleri törenlerle Hava Şehitleri ziyaret edilir.
Hava Şehitleri’ni Anma Günü’nün 27 Ocak olarak kabul edilmesinin nedeni, Balkan Savaşı ve 1nci Dünya Savaşı’nın birçok cephesinde pilot olarak görev yapmış ve İstiklal Savaşı döneminde Türk Havacılığı’nın hem kurucusu, hem öğretmeni, hem de üstün niteliklere sahip bir pilotu olan Bnb. Fazıl BEY, 27 Ocak 1923 günü görev uçuşunda şehit olmuştur. İşte bu büyük havacının şehadet tarihi bütün “Hava Şehitlerimiz” için anma günü olarak kabul edilmiştir.
1926 yılından itibaren 1935 yılına kadar 10 yıl süreyle her yılın 27 Ocak gününde Hava Şehitlerini Anma Günü adıyla tören düzenlenmiş fakat ocak ayının, Türkiye’nin en soğuk aylarından biri olması, yurdun birçok yerinde Hava Şehitlerini Anma Günü’nün arzu edilen şekilde yapılamamasına neden olmuştur.
Türk Hava Kurumu’nun 1935 yılında yapılan 6ncı kurultayında yerel yöneticilerin de görüşleri alındıktan sonra, daha önce her yılın 27 Ocak gününde yapılmakta olan Hava Şehitlerini Anma Günü’nün 1935 yılından itibaren her yılın 15 Mayıs gününde yapılmasına karar verilmiştir. Bu karar gereğince 1935 yılından itibaren Hava Şehitlerini Anma Günü törenleri her yılın 15 Mayıs gününde yapılmaktadır.

İzmir’in işgal edilmesiyle Miralay Fethi ve gazeteci Tahsin ile beraberindeki dokuz kişinin şehit edildiği 15 Mayıs tarihi “Hava Şehitlerini Anma Günü” olarak kabul edilmiştir. 1935 yılından beri bu gün “Hava Şehitleri Anma Günü” olarak anılır.

İLK HAVA ŞEHİDİMİZ
Türk havacıları bugüne kadar birçok şehit vermiştir. Şimdi bunlardan birinin nasıl şehit düştüğünü öğreneceksiniz.
İlk havacılarımızdan olan Binbaşı Fazıl Bey, son derece yurtsever, olağan üstü cesur, mesleğine açık ve bilgili bir havacıydı. Birinci Dünya Savaşı'nın son günlerinde İstanbul üzerine gelen beş İngiliz uçağı ile tek başına savaşması onu milli kahraman yapmıştı. Fazıl Bey bu saldırıda bir düşman uçağını hasara uğratmış, kendi uçağı da ağır şekilde yaralanmıştı. Buna rağmen, benzini tükenen uçağını alana indirmeyi başarmıştı. Kurtuluş Savaşı başında o da birçok arkadaşı ile Anadolu'ya kaçmış, savaş boyunca Uçak Bölüğü komutanı olarak hizmet görmüş, 5 Eylül 1922 günü de binbaşılığa yükselmişti.
27 Ocak 1923 günü idi. Binbaşı Fazıl, öğrencisi Deniz Astsubayı Emin ile havalanmıştı. Motor üst üste arıza yaptı. Binbaşı Fazıl alana inmek için dönmek istedi. Fakat hızı azalan ve yerden sadece 35 metre yükseklikte olan uçak bu dönüşe dayanamadı, yere çakıldı. Öğrenci Astsubay Emin hemen şehit oldu. Beyin kanaması geçiren Binbaşı Fazıl da, hastaneye kaldırıldıktan altı saat sonra hayata gözlerini yumdu.
Binbaşı Fazıl'ın şehit düştüğü gün, yani 27 Ocak, Hava Şehitlerini Anma Günü olarak kabul edildi. Bu anma günü yıllarca devam ettikten sonra. Ocak ayında havaların genellikle kötü olması, bu yüzden törenlere gerektiği kadar kalabalığın katılmaması göz önünde bulundurularak Hava Şehitlerini Anma Günü 15 Mayısa alındı.
Artık her 15 Mayıs günü, yurt için görevlerini başarma uğrunda canlarını esirgemeyen havacılarımızı saygı ile anıyoruz. Türk Hava Kuvvetlerinde görev almış olanlara sağlık ve başarılar diliyoruz.

çok teşekkürler hocam paylaşım için.