Forumlar
Yeni Mesajlar
CerezExtra
EĞLENCE ↓
Şans Kurabiyesi
Renk Falınız
ÇerezRADYO
Sevgiliye Özel
ÇerezDERGİ
Hızlı Okuma Testleri
Pratik Çözümler
Yeniler
Yeni Mesajlar
Yeni ürünler
Yeni kaynaklar
Son Aktiviteler
İndir
En son incelemeler
Dükkan
Giriş
Kayıt
Yeniler
Yeni Mesajlar
Menu
Giriş
Kayıt
Uygulamayı yükle
Yükle
Forumlar
Eğitim
BilgiBANK
Türkçe & Dilbilgisi & İmla Kuralları
Halk Şiiri
JavaScript devre dışı bırakıldı. Daha iyi bir deneyim için, devam etmeden önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Konuya cevap yaz
Mesaj
<blockquote data-quote="OBir" data-source="post: 929733" data-attributes="member: 73293"><p><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: #00b300">Aşık Tarzı Halk Şiiri</span></span></strong></p><p> </p><p>Halkın “âşık” dediği saz şairleri tarafından oluşturulmuştur.</p><p><strong></strong></p><p><strong>Aşık Tarzı Halk Şiirinin Genel Özellikleri</strong></p><ul> <li data-xf-list-type="ul">İslamiyet’ten önceki “ozan”ın, “âşık” adını alması, sözlü edebiyatımızın devamlılığının göstergesidir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Şairler genellikle okuma yazma bilmeyen âşıklar usta-çırak ilişkisiyle yetişmişlerdir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Âşıklar köylerde, şehirlerde veya asker ocaklarında yetişmişlerdir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Asker ocaklarında veya şehirlerde yetişen âşıklar (kalem şuarası)medreselerde okuduklarından dolayı Divan edebiyatından etkilenmişlerdir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Aşk, toplumsal olaylar, doğa güzellikleri işlenen başlıca konulardır.</li> <li data-xf-list-type="ul">Âşık edebiyatı dini etki taşımadan oluşmuş, din dışı bir edebiyattır.</li> <li data-xf-list-type="ul">Şiirler dörtlüklerle, hece ölçüsüyle ve daha çok yarım uyaklı olarak söylenmiştir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Koşma, varsağı, semai, destan nazım şekilleri kullanılmıştır.</li> <li data-xf-list-type="ul">Saz eşliğinde söylenen şiirlere içten bir söyleyiş hâkimdir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Âşık edebiyatında, halkın konuştuğu sade bir Türkçe kullanılmıştır.</li> <li data-xf-list-type="ul">Kalem şairleri (kalem şuarası) divan edebiyatının etkisinde kalmış, beyitlerle, aruz ölçüsüyle ve divan edebiyatı nazım şekilleri ve Arapça – Farsça sözcükleri kullanarak selis, satranç gibi şiirler yazmışlardır.</li> </ul><p><strong>Aşık tarzı halk şiiri nazım şekilleri şunlardır:</strong></p><p></p><p>1. Koşma</p><p>2. Semai</p><p>3. Varsağı</p><p>4. Destan</p><p>5. Dudak Değmez</p><p></p><p></p><p style="margin-left: 20px"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: #ff8000">Koşma</span></span></strong></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">Halk edebiyatında en çok kullanılan ve en çok sevilen nazım biçimidir.</p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong>Koşmaların genel özellikleri şunlardır:</strong></p> <p style="margin-left: 20px"> <ul> <li data-xf-list-type="ul">Genellikle hece ölçüsünün on birli (6+5 ya da 4+4+3) kalıbıyla üç veya beş dörtlük arasında söylenir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Şair koşmanın son dörtlüğünde adını ya da mahlasını söyler.</li> <li data-xf-list-type="ul">İlk dörtlüğün kafiye örgüsü xaxa ya da aaab biçiminde olur.</li> <li data-xf-list-type="ul">Diğer dörtlüklerin ilk üç dizesi kendi arasında kafiyelenir, dördüncü dize birinci dörtlüğün son dizesiyle kafiyelenir. Yani cccb, dddb…</li> </ul> <p style="margin-left: 20px"><strong><em>Koşma Örneği</em></strong></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Eğer benim ile gitmek dilersen</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Eğlen güzel yaz olsun da gidelim</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Bizim iller kıraçlıdır açılmaz</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yollar çamur kurusun da gidelim</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em></em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Karac’oğlan der ki buna ne fayda</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Hiç rağbet kalmadı yoksula bayda</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Bu ayda olmazsa gelecek ayda</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>On bir ayın birisinde gidelim</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Karac’oğlan</em></p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">Koşmalar işlediği konulara göre değişik isimler alır.</p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">a. <strong>Güzelleme:</strong> Aşk, hasret, ayrılık, doğa sevgisi gibi lirik konuları işleyen koşmalardır.</p> <p style="margin-left: 20px"></p><p style="margin-left: 20px"><em>Evvel sen de yücelerden uçardın</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Şimdi enginlere mi indin gönül</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Derya deniz dağ taş demez aşardın</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Kara menzilini aldın mı gönül</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em></em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yiğitliğim elden gitti yel gibi</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Damağımda tadı kaldı bal gibi</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Hoyrat eli değmiş gonca gül gibi</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Bozulmuş bağlara döndün mü gönül</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Karacaoğlan</em></p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">b. <strong>Taşlama:</strong> Bir kişi olay ya da durumu eleştiren koşmalardır.</p> <p style="margin-left: 20px"></p><p style="margin-left: 20px"><em>Ormanda büyüyen adam azgını</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Çarşıda pazarda insan beğenmez</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Medrese kaçkını softa bozgunu</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Selam vermeğe dervişan beğenmez</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Kazak Abdal</em></p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">c. <strong>Koçaklama:</strong> Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve kahramanlık konularını anlatan, savaşları tasvir eden koşmalardır.</p> <p style="margin-left: 20px"></p><p style="margin-left: 20px"><em>Yiğitler silkinip ata binende</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Derelerden boz kurtlara ün olur</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yiğit olan döne döne döğüşür</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Kötüler kavgadan kaçar dön olur</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Köroğlu</em></p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">d. <strong>Ağıt: </strong>Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan acıları anlatmak amacıyla söylenen ölü çıkan evlerde, matem toplantılarında okunup ağlanılan şiirlerdir. Ağıtlar, eski Türk sagularını hatırlatır. Ağıtların çoğu on birli hece ölçüsüyle söylenmiştir. (Anonim halk şiiri ürünü olan ağıtlar da vardır).</p> <p style="margin-left: 20px"></p><p style="margin-left: 20px"><em>Can evimden vurdu felek neyleyim</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Ben ağlarım çelik teller iniler</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Ben almadım toprak aldı koynuna</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yârim diye bülbül diller iniler</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Dadaloğlu</em></p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: #ff8000">Semai</span></span></strong></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">Daha çok sevgi, doğa, güzellik gibi konuların işlendiği Aşık Tarzı Halk şiiri nazım şeklidir.</p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong>Semainin özellikleri şunlardır:</strong></p> <p style="margin-left: 20px"> <ul> <li data-xf-list-type="ul">Hece ölçüsünün sekizli kalıbıyla yazılır (4+4 duraklı ya da duraksız).</li> <li data-xf-list-type="ul">Dörtlük sayısı üç ile beş arasında değişir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Semailer, kendine özgü bir ezgiyle okunur.</li> <li data-xf-list-type="ul">Uyak düzeni koşma gibidir, (abab. cccb, dddb…)</li> </ul> <p style="margin-left: 20px"><strong><em>Semai Örneği</em></strong></p> <p style="margin-left: 20px"><em>İncecikten bir kar yağar</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Tozar Elif Elif diye</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Deli gönül abdal olmuş</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Gezer Elif Elif diye</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em></em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Elif’in uğru nakışlı</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yavru balaban bakışlı</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yayla çiçeği kokuştu</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Kokar Elif Elif diye</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Karacaoğlan</em></p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: #ff8000">Varsağı</span></span></strong></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">Güney Anadolu bölgesinde yaşayan Varsak Türklerinin özel bir ezgiyle söyledikleri türkülerden gelişmiş bir biçimdir.</p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong>Varsağının özellikleri şunlardır:</strong></p> <p style="margin-left: 20px"> <ul> <li data-xf-list-type="ul">Hecenin 8’li kalıbıyla söylenen koçaklama tarzı şiirlerdir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Dörtlük sayısı ve uyak düzeni koşmayla aynıdır.</li> <li data-xf-list-type="ul">Kafiye örgüsü (xaxa, bbba, ccca…) şeklindedir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Her yönüyle semaiye benzeyen varsağılar, onlardan ilk dörtlükte kullanılan bre, behey, hey, hey gidi gibi ünlemlerle ayrılır.</li> <li data-xf-list-type="ul">Varsağılar yiğitçe, mertçe bir üslupla söylenir.</li> <li data-xf-list-type="ul">Halk edebiyatında en çok varsağı söylemiş şair Karacaoğlan’dır.</li> </ul> <p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><strong><em>Varsağı Örneği</em></strong></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Bre ağalar bre beyler</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Ölmeden bir dem sürelim</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Gözümüze kara toprak</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Dolmadan bir dem sürelim</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em></em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Aman hey Allah’ım aman</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Ne aman bilir ne zaman</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Üstümüzde çayır çemen</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Bitmeden bir dem sürelim</em></p><p style="margin-left: 20px"><p style="margin-left: 20px"><em>Karacaoğlan</em></p> </p> </p> </p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: #ff8000">Aşık Tarzı Halk Şiirinde Destan</span></span></strong></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">Halk şiirinin en uzun nazım biçimidir. 100 dörtlüğe kadar olanları vardır. Genellikle hecenin 11’li kalıbıyla söylenir. Kafiye örgüsü koşmayla aynıdır. Savaş deprem, yangın, salgın, hastalık, eşkıya ve ünlü kişilerin serüvenleri gibi sosyal konuları işler. Bunun yanında, mizahi ya da kişisel destanlar da vardır.</p> <p style="margin-left: 20px"></p><p style="margin-left: 20px"><strong><em>Esnaf Destanı</em></strong></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Nalbant oldum kırdım nalın çoğunu</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Bir katır nalladım dinle oyunu</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Meğer acemiymiş bilmem huyunu</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Çenemi teptirdim nalın sökerken</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em></em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Manav oldum elma armut tez çürür</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Cambaz oldum ip üstünde kim yürür</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Kasap oldum her gün gözüm kan görür</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Yüreğim bayıldı kana bakarken</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em></em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Ben bu sanatları bir bir dolaştım</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Tekrar gelip şairliğe bulaştım</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Kâmili mürşidin eline düştüm</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Tekke-i aşk içre çile çekerken.</em></p></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: #ff8000">Leb Değmez (Dudak Değmez)</span></span></strong></p> <p style="margin-left: 20px"></p> <p style="margin-left: 20px">Halk edebiyatımızda saz şairleri arasındaki atışmalar, taşlamalar gibi karşılaşmalarda âşıklar söyleyecekleri dörtlüklerde dudak seslerinden (b, f, m, p, v) harflerini kullanmazlar. Dudak-değmez saz şairleri arasında karşılaşmalı yapıldığı gibi verilecek bir ayağa göre tek bir saz şairi de kendi başına “Dudak-değmez dalında hünerini gösterebilir. Bunun için de iki dudak arasına bir iğne konur. Yanılma hâlinde iğne dudağa batarak kan çıkmasına yol açacağından, hakemlik yapanlara karşı bir itiraz söz konusu olmaz.</p> <p style="margin-left: 20px"></p><p style="margin-left: 20px"><strong><em>Bir lebdeğmez örneği:</em></strong></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Nice yıldır dil gireli zarına canan senin</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Cana tek can asılıdır darına canan senin</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Âşıkın daldan atarak yardaki aşnasın sen</em></p> <p style="margin-left: 20px"><em>Hayalet nice dayanak narına canan senin</em></p> </p></blockquote><p></p>
[QUOTE="OBir, post: 929733, member: 73293"] [B][SIZE=5][COLOR=#00b300]Aşık Tarzı Halk Şiiri[/COLOR][/SIZE][/B] Halkın “âşık” dediği saz şairleri tarafından oluşturulmuştur. [B] Aşık Tarzı Halk Şiirinin Genel Özellikleri[/B] [LIST] [*]İslamiyet’ten önceki “ozan”ın, “âşık” adını alması, sözlü edebiyatımızın devamlılığının göstergesidir. [*]Şairler genellikle okuma yazma bilmeyen âşıklar usta-çırak ilişkisiyle yetişmişlerdir. [*]Âşıklar köylerde, şehirlerde veya asker ocaklarında yetişmişlerdir. [*]Asker ocaklarında veya şehirlerde yetişen âşıklar (kalem şuarası)medreselerde okuduklarından dolayı Divan edebiyatından etkilenmişlerdir. [*]Aşk, toplumsal olaylar, doğa güzellikleri işlenen başlıca konulardır. [*]Âşık edebiyatı dini etki taşımadan oluşmuş, din dışı bir edebiyattır. [*]Şiirler dörtlüklerle, hece ölçüsüyle ve daha çok yarım uyaklı olarak söylenmiştir. [*]Koşma, varsağı, semai, destan nazım şekilleri kullanılmıştır. [*]Saz eşliğinde söylenen şiirlere içten bir söyleyiş hâkimdir. [*]Âşık edebiyatında, halkın konuştuğu sade bir Türkçe kullanılmıştır. [*]Kalem şairleri (kalem şuarası) divan edebiyatının etkisinde kalmış, beyitlerle, aruz ölçüsüyle ve divan edebiyatı nazım şekilleri ve Arapça – Farsça sözcükleri kullanarak selis, satranç gibi şiirler yazmışlardır. [/LIST] [B]Aşık tarzı halk şiiri nazım şekilleri şunlardır:[/B] 1. Koşma 2. Semai 3. Varsağı 4. Destan 5. Dudak Değmez [INDENT][B][SIZE=5][COLOR=#ff8000]Koşma[/COLOR][/SIZE][/B] Halk edebiyatında en çok kullanılan ve en çok sevilen nazım biçimidir. [B]Koşmaların genel özellikleri şunlardır:[/B] [LIST] [*]Genellikle hece ölçüsünün on birli (6+5 ya da 4+4+3) kalıbıyla üç veya beş dörtlük arasında söylenir. [*]Şair koşmanın son dörtlüğünde adını ya da mahlasını söyler. [*]İlk dörtlüğün kafiye örgüsü xaxa ya da aaab biçiminde olur. [*]Diğer dörtlüklerin ilk üç dizesi kendi arasında kafiyelenir, dördüncü dize birinci dörtlüğün son dizesiyle kafiyelenir. Yani cccb, dddb… [/LIST] [INDENT][B][I]Koşma Örneği[/I][/B] [I]Eğer benim ile gitmek dilersen Eğlen güzel yaz olsun da gidelim Bizim iller kıraçlıdır açılmaz Yollar çamur kurusun da gidelim Karac’oğlan der ki buna ne fayda Hiç rağbet kalmadı yoksula bayda Bu ayda olmazsa gelecek ayda On bir ayın birisinde gidelim[/I] [INDENT][INDENT][I]Karac’oğlan[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT] Koşmalar işlediği konulara göre değişik isimler alır. a. [B]Güzelleme:[/B] Aşk, hasret, ayrılık, doğa sevgisi gibi lirik konuları işleyen koşmalardır. [INDENT][I]Evvel sen de yücelerden uçardın Şimdi enginlere mi indin gönül Derya deniz dağ taş demez aşardın Kara menzilini aldın mı gönül Yiğitliğim elden gitti yel gibi Damağımda tadı kaldı bal gibi Hoyrat eli değmiş gonca gül gibi Bozulmuş bağlara döndün mü gönül[/I] [INDENT][INDENT][I]Karacaoğlan[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT] b. [B]Taşlama:[/B] Bir kişi olay ya da durumu eleştiren koşmalardır. [INDENT][I]Ormanda büyüyen adam azgını Çarşıda pazarda insan beğenmez Medrese kaçkını softa bozgunu Selam vermeğe dervişan beğenmez[/I] [INDENT][INDENT][I]Kazak Abdal[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT] c. [B]Koçaklama:[/B] Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve kahramanlık konularını anlatan, savaşları tasvir eden koşmalardır. [INDENT][I]Yiğitler silkinip ata binende Derelerden boz kurtlara ün olur Yiğit olan döne döne döğüşür Kötüler kavgadan kaçar dön olur[/I] [INDENT][INDENT][I]Köroğlu[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT] d. [B]Ağıt: [/B]Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan acıları anlatmak amacıyla söylenen ölü çıkan evlerde, matem toplantılarında okunup ağlanılan şiirlerdir. Ağıtlar, eski Türk sagularını hatırlatır. Ağıtların çoğu on birli hece ölçüsüyle söylenmiştir. (Anonim halk şiiri ürünü olan ağıtlar da vardır). [INDENT][I]Can evimden vurdu felek neyleyim Ben ağlarım çelik teller iniler Ben almadım toprak aldı koynuna Yârim diye bülbül diller iniler[/I] [INDENT][INDENT][I]Dadaloğlu[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT] [B][SIZE=5][COLOR=#ff8000]Semai[/COLOR][/SIZE][/B] Daha çok sevgi, doğa, güzellik gibi konuların işlendiği Aşık Tarzı Halk şiiri nazım şeklidir. [B]Semainin özellikleri şunlardır:[/B] [LIST] [*]Hece ölçüsünün sekizli kalıbıyla yazılır (4+4 duraklı ya da duraksız). [*]Dörtlük sayısı üç ile beş arasında değişir. [*]Semailer, kendine özgü bir ezgiyle okunur. [*]Uyak düzeni koşma gibidir, (abab. cccb, dddb…) [/LIST] [INDENT][B][I]Semai Örneği[/I][/B] [I]İncecikten bir kar yağar Tozar Elif Elif diye Deli gönül abdal olmuş Gezer Elif Elif diye Elif’in uğru nakışlı Yavru balaban bakışlı Yayla çiçeği kokuştu Kokar Elif Elif diye[/I] [INDENT][INDENT][I]Karacaoğlan[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT] [B][SIZE=5][COLOR=#ff8000]Varsağı[/COLOR][/SIZE][/B] Güney Anadolu bölgesinde yaşayan Varsak Türklerinin özel bir ezgiyle söyledikleri türkülerden gelişmiş bir biçimdir. [B]Varsağının özellikleri şunlardır:[/B] [LIST] [*]Hecenin 8’li kalıbıyla söylenen koçaklama tarzı şiirlerdir. [*]Dörtlük sayısı ve uyak düzeni koşmayla aynıdır. [*]Kafiye örgüsü (xaxa, bbba, ccca…) şeklindedir. [*]Her yönüyle semaiye benzeyen varsağılar, onlardan ilk dörtlükte kullanılan bre, behey, hey, hey gidi gibi ünlemlerle ayrılır. [*]Varsağılar yiğitçe, mertçe bir üslupla söylenir. [*]Halk edebiyatında en çok varsağı söylemiş şair Karacaoğlan’dır. [/LIST] [INDENT][INDENT][B][I]Varsağı Örneği[/I][/B] [I]Bre ağalar bre beyler Ölmeden bir dem sürelim Gözümüze kara toprak Dolmadan bir dem sürelim Aman hey Allah’ım aman Ne aman bilir ne zaman Üstümüzde çayır çemen Bitmeden bir dem sürelim[/I] [INDENT][INDENT][I]Karacaoğlan[/I][/INDENT][/INDENT][/INDENT][/INDENT] [B][SIZE=5][COLOR=#ff8000]Aşık Tarzı Halk Şiirinde Destan[/COLOR][/SIZE][/B] Halk şiirinin en uzun nazım biçimidir. 100 dörtlüğe kadar olanları vardır. Genellikle hecenin 11’li kalıbıyla söylenir. Kafiye örgüsü koşmayla aynıdır. Savaş deprem, yangın, salgın, hastalık, eşkıya ve ünlü kişilerin serüvenleri gibi sosyal konuları işler. Bunun yanında, mizahi ya da kişisel destanlar da vardır. [INDENT][B][I]Esnaf Destanı[/I][/B] [I]Nalbant oldum kırdım nalın çoğunu Bir katır nalladım dinle oyunu Meğer acemiymiş bilmem huyunu Çenemi teptirdim nalın sökerken Manav oldum elma armut tez çürür Cambaz oldum ip üstünde kim yürür Kasap oldum her gün gözüm kan görür Yüreğim bayıldı kana bakarken Ben bu sanatları bir bir dolaştım Tekrar gelip şairliğe bulaştım Kâmili mürşidin eline düştüm Tekke-i aşk içre çile çekerken.[/I][/INDENT] [B][SIZE=5][COLOR=#ff8000]Leb Değmez (Dudak Değmez)[/COLOR][/SIZE][/B] Halk edebiyatımızda saz şairleri arasındaki atışmalar, taşlamalar gibi karşılaşmalarda âşıklar söyleyecekleri dörtlüklerde dudak seslerinden (b, f, m, p, v) harflerini kullanmazlar. Dudak-değmez saz şairleri arasında karşılaşmalı yapıldığı gibi verilecek bir ayağa göre tek bir saz şairi de kendi başına “Dudak-değmez dalında hünerini gösterebilir. Bunun için de iki dudak arasına bir iğne konur. Yanılma hâlinde iğne dudağa batarak kan çıkmasına yol açacağından, hakemlik yapanlara karşı bir itiraz söz konusu olmaz. [INDENT][B][I]Bir lebdeğmez örneği:[/I][/B] [I]Nice yıldır dil gireli zarına canan senin Cana tek can asılıdır darına canan senin Âşıkın daldan atarak yardaki aşnasın sen Hayalet nice dayanak narına canan senin[/I][/INDENT][/INDENT] [/QUOTE]
Alıntıları ekle...
İsim
Spam kontrolü
Ülkemizin kuzeyindeki deniz hangisidir? (bitişik yazınız)
Cevapla
Forumlar
Eğitim
BilgiBANK
Türkçe & Dilbilgisi & İmla Kuralları
Halk Şiiri
Top