Isı , Maddeleri Etkiler
Isı maddeleri çeşitli şekilde etkiler. Isınan maddelerin hacmi büyür. Soğuyan maddelerin hacmi küçülür.
1.) GENLEŞME
> Genleşme nedir?
Bir maddenin boyutlarının sıcaklık ile artmasına denir.
2.) BÜZÜLME
>Büzülme Nedir?
Genleşen bir madde soğutulursa boyutlarında azalma olur. Bu olaya büzülme denir.
Genleşme ve Büzülme bizim için yararlı mı?
Maddelerin büzülmesinden ve genleşmesinden yaralanılarak pek çok alet yapılmıştır.
Bunlar ;
Termostat, termometre, fırın, buzdolabı, elektrikli soba, çamaşır makinesi, bulaşık makinesi,
Genleşme ve büzülmenin olumsuz etkileri var mıdır?
Soğuk bardağa konan sıcak su bardağı çatlatır.
Elektrik tellerinin kışın büzülüp kopması
Aralık bırakılmadan yapılan demir raylarının eğrilmesi
3. )BUHARLAŞMA
Buharlaşma nedir?
Sıvı bir maddenin ısı etkisiyle gaz haline geçmesine buharlaşma denir.
Suyun buharlaşma her sıcaklıkta olur.
Sıvı bir madde buharlaşırken dışarıdan ısı alır.
4. )YOĞUŞMA
Yoğuşma nedir?
Gaz halindeki bir maddenin ısı kaybederek sıvı haline geçmesine yoğuşma denir.
Peki başka neler biliyorsunuz?
Kışın pencerelerde oluşan buğunun nedeni soğuyan hava buharının sıvı hale gelerek cama yapışmasıdır.
Yağmur ve kar yağmadan önce bulutlardaki su buharı yoğuşarak etrafa ısı verir. Bu yüzden yağış olurken hava ılık olur.
5.) KAYNAMA
Kaynama nedir?
Sıvı bir maddenin hızla buharlaşmasına Kaynama denir.
Neden hızlı buharlaşıyor biliyor musunuz?
Bir kaptaki suyu ısıtmaya başlarsak buharlaşması artar. Isıtmaya devam edersek buharlaşma hızı da artar. Bir süre sonra su yüzeyinde buhar kabarcıkları görülür.
Önemli not: Kaynama süresince sıvının sıcaklığı sabit kalır.
Suyun kaynama derecesi 100 santigrat derecedir.
6.) ERİME
Erime nedir?
Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçmesine erime denir.
Buzu bir süre sonra su haline geçmesi, dondurmanın akması, çikolatanın yumuşaması.
Erime bizim için ne kadar faydalıdır?
Cam, bakır, demir, alüminyum, plastik gibi maddeler eritilerek sıvı hale getirilir, kalıplara dökülerek şekil verilir.
7.) DONMA
Donma nedir?
Sıvı bir maddenin ısı kaybederek katı hale geçmesine Donma denir.
Suyun buzlukta donması, kışın akarsu ve göllerin donması bu duruma bir örnektir.
ISIALAN MADDELER ERİR, ISIVEREN MADDELER DONAR.
