Etnik Grup Nedir? Türkiye'de yaşayan etnik gruplar

Suskun

V.I.P
V.I.P
Etnik Grup -Etnik Gruplar Nedir?

Etnik grup, daha büyük bir kültürel ve sosyal sistem içerisinde, sergiledikleri ya da serglediklerine inandıkları bir özellikler kompleksine (etnik Özelliklere) dayanarak özel bir statüye tabi olan ya da özel bir statü isteyen sosyal bir grubu anlatmak amacıyla kullanılır.
Etnik gruplar şu özelliklere sahiptirler

: a) Ortak bir soy (bu soyun gerçek ya da farazi olması farketmez);

b) Sosyal olarak ilişkilendirilmiş fiziksel ya da kültürel bir karakteristik;

c) Ve bir tutum ve davranışlar kümesi.

Bu tanımdan yola çıkarak insanların genellikle etnik statülerini özel bir eylemle ele geçirmekten çok, etnik bir grup içinde doğdukları söylenebilir, Etnik grubun üyeleri fiili olarak birbirlerine kan bağlarıyla bağlanmış durumda olup etnik bir grup bir tür fazla-geliş-miş aile sayılabilir.

Etnik gruplar arasındaki farklılaşmanın ana temelleri küllürel-dil, milliyet ya da din gibî -ya da fiziksel olabileceği gibi- deri rengi ve vücut şekli gibi- her ikisi de olabilir. Bu ayırd edici özellik, toplumda önemli kabul edilir ve kendilerini başkalarından farklı kılmakta kullanılır.

Etnik bir grubun üyeleri bazı duygu, düşünce ve davranışları ortak olarak paylaşırlar. Sıradan bir etnik insan topluluğu değil, gerçek bir etnik grup oluşturmak için insanlar en azından bir dereceye kadar, kendilerini farklı bir emik grup ("biz" ve "onlar"); orıak bir kader duygusu, dışındakilerde olduğundan çok kendi kendileriyle daha sık temas ve benzer biçimde düşünüp hareket etme olarak kavrama-hdır.

Etniklik bu verilen ölçütlerden herhangi birisinin ortadan kalkması durumunda yaşamaya devam edemez. Ortak bir soy fikrinden mahrum bulunan kadınlar, sakatlar ya da inanmayan kişiler, her ne kadar açık kültürel ya da biyolojik özellikleriyle ve hatta bazı tutum ve davranışlarıyla diğerlerinden ayırd edilse de, etnik grup olarak düşünülmemektedirler.

Rusya'da 60 farklı etnik grubun yaşamaktadır

Etnikliğin belirgin bir özelliği, insanlar kendilerini diğerlerinden ayırd edecek bir işaret bulmak istediklerinde ya da kendi dışındakiler tarafından bir kimlik empoze edilmek istendiğinde belirir, örneğin Hindistan'da birbirinden farklı diller konuşan gruplar yüzyıllardır beraberce yaşamış ve birbirine kaynaşmışlardır. Orada dile dayalı etnik gruplar ancak İngiliz resmi idari taksimlerinden sonra ortaya çıkmıştır. 1948'de Hindistan, dillere göre bölünmüş özel eyaletlere dönüştürüldü ve böylece dilsel çoğunlukça ve azınlık gruplar yaratı İm ışoldu. Başka bir örnek olarak, Nazi Almanyası'nda Yahudilcr'in ırki bir grup statüsüne girmeye zorlanmaları verilebilir.

Doğu Avrupa'da Etnik Gruplar

Etnik gruplar sosyal sınıflardan ayırd edilmelidir. Bir sosyal sınıf eğilim, gelir, prestij ve güçya da (örneğin mavi-yakalı İşler gibi) aynı meslek kategorisindeki İş gibi aynı kaynak seviyesini paylaşan bir insan grubudur. Başka bîr görüşe göre sosyal bir sınıf, üretim sürecinde benzer mevkilere sahip olan (İşçiler, emekçiler) kişiler tarafından oluşturulmuştur. Sosyal sınıflar eşit olmayan staıülcrdeki, etnik gruplar ise ortak bir soydan gelen gruplar olduğundan aynı temeli paylaşmazlar. Sosyal bir sınıf farklı etnik grupların üyelerini içinde barındırabileceği gibi, etnik bir grup ta farklı sosyal sınıflara mensup kimilere içerebilir.

Etniklik, ancak farklı geçmişleri olan halkların temasa geçmeye ya da aynı kurumları veya siyasal sistemi paylaşmaya başladıkları durumlarda billurlaşır. Tecrit edilmiş bölgelerdeki köylüler ya da kabile mensupları yahut Portekiz gibi mütecanis devletlerdeki vatandaşlar etnik grup üyesi sayılmazlar.

Çin 56 etnik gruba sahip

Etnik ayrımlar tarih boyunca hep yapılmıştır, fakat son çağlarda teknolojik ilerlemelerin grup-içi temasları artırması ve o güne kadar ayrı olarak yaşayan İnsanları biraraya getirmesi nedeniyle daha da yaygın bir hal almıştır. Dünya etnik mozayiğinı biçimlendiren büyük tarihsel etkenler arasında sömürgecilik, emperyalizm, toprak İlhakı, zorunlu göçler, gönüllü tehcir ve milliyetçilik sayılabilir. Avrupalıların deniz aşırı kolonileri İşgali, beyaz işgalciler ile yerli halk arasında bir ayrımın oluşmasına yol açmış ve bazı durumlarda da Güney Afrika'da ve Latin Amerika'nın tamamında olduğu gibi renkli, melez grupları vücuda gc-lirmiştir. Asya ve Afrika'daki bir çok sömür-ge-öncesi devletlerin sınırlarının sömürgeci politikalar doğrultusunda yapay olarak çizilmesinden ötürü bu sınırlar "etnik sınırlar" olarak kabul edilemez. Emik bir grup (örneğin Kürtler) çeşitli devletlerarasında parçalanmış olabilir veya o güne dek birbirinden ayrı yaşayan toplumlar tek bir derinliğine bölünmüş devlet içinde (Sudan gibi) bir anıya gelebilir. Avrupa kıtasında fetih ve toprak ilhakı 1950'-lere kadar devam etmiştir.

Yeni etnik ayrımlarzorunlu nülushareketlerinin sonucu olarak ortaya çıkmıştır: Bu hareketler arasında kitlesel sınırdışı etme (Bulgaristan'da Türklere yapıldığı gibi), mülteci akışı, sözleşmeli işçi göçü ve büyük Ölçekli köleleştirme sayılabilir. Türkiye dışındaki Ermeniler, Hindistan'daki Bengalliler. Doğu ve Güney Al'rika'dakİ yerliler İle Birleşik Devlet-ler'deki zenciler çeşitli örneklerden sadece bir kaçıdır. Gönüllü tehcir de etnik olarak bölünmüş toplumların oluşmasında çok önemli bir rol oynamıştır. Amerikalı ve Avustralyalılar büyük ölçüde Avrupa'dan gelen yoksul göçmenler tarafından oluşlum I muşlardır. Onlar daha iyi ekonomik şartlar ve başka fırsatlar is-ıcmekıeveyeni etnik kimliklerini kabul ettirmeye çalışmaktadırlar.

11. Dünya Savaşı sonrası dönemdeki beklenmedik bir gelişme, gelişmekte olan ülkelerdeki işsiz, güçsüz ya da nisbeten kararsız (mobİ-le) insanların Batı dünyasına çalışmak için göç etmelerine yol açtı. Yasal ya da yasa dışı "misafir işçilerin" Birleşik Devletler (çoğunluğu Meksika'dan olmak üzere), İsrail {işgal altındaki bölgelerden) ve Orta ve Batı Avrupa (Çoğunlukla Akdeniz ülkelerinden) gibi devletlere akışı yeni etnik gruplara ve yeni problemler gelirdi.

Milliyetçiliğin doğuşu dünyanın pek çok bölgesinde etnikliğin billurlaşmasını kışkırtmıştır. Milliyetçilik, etnik grupların kendi kaderlerini tayin etme isteğidir. Etnik bir grup belirli bir devlette egemenliği eline geçirdiğinde kendisi bîr millet haline gelirve ardından diğer etnik gruplar zor kullanmaya ve onları dışlamaya başlar. Dışlanan etnik gruplar da organize olmak ve ulusal bir azınlık statüsü ve etnik özerklik istemek durumunda kalırlar.

Etnik gruplarla ırki gruplar arasında önemli bir fark vardır. Irki bir grup aynı biyolojik yapıyı paylaştığına İnanılan insanlardan müşetek-kil iken, ırki olmayan etnik bir grup kültürel bir marka (işaret) ile tanımlanır. Irki farklılaşma daha görülür, hiyerarşik ve karşılıklı olarak birbirini dışlayıcı olma eğiliminde olup ırki olmayan farklılaşmadan, daha az birbiriyle ilişkili ve daha az hareketlidir. Bu nedenle ABD'deki Zenciler gibi egemenlik altındaki ırk grupları kendi ırki statülerini etnik (kültürel) terimlerle yeniden tanımlama eğilimine girmişlerdir. Aynı zamanda Güney Afrika hükümetinin son zamanlarda ırkçı politikasını açıklarken ırki terminolojiden etnik ıcrimino-lojiyc geçmesinin nedeni de budur.

300px-Ethnolinguistic_map_of_China_1983.jpg
Çin Halk Cumhuriyeti'nin 56 resmî etnik grub

Egemenlik etnik grupları tasnif etmenin en iyi ölçülünü sunmaktadır. Etnik grupların görece statü ve güç sahibi olarak aşağı yukarı egemen toplumla eşit oldukları bazı toplumlar vardır. Belçika'daki Flamanlar ve Valon-lar, isviçre'deki Almanlar, Fransızlar ve İtalyanlar bu tipe dahildir. Ancak çoğu etnik grup ya egemen, ya da tâbi (teb'a) konumundadır. Bu tür Örneklerde etnik köken, etnik bir hiyerarşi yaratarak toplumun sınıf ve güç yapısı İçine gömülmüş durumdadır. Bu tipin aşırı örnekleri klasik Hint kast sistemi ve Güney Afrika'dakİ modern bir ırk piramididir. Eşitliğin bütün dünyada kabul edilen bir kural olduğu bir çağda tahakküme tahammül etmek güçtür ve bu nedenle de tâbi etnik gruplar teb'a konumlarını reddetme ve içinde bulundukları durumu değiştirme mücadelesine girişmektedirler.

Türkiye'de yaşayan etnik gruplar


Türkiye çok sayıda etnik grubu barındırır. Nüfus sayımlarında etnik köken sayımı yapılmadığı için etnik kökene ilişkin beyanlar nüfus sayımı sonuçlarında yer almaz.


Türkiye'de yaşayan etnik gruplar şu şekilde sınıflandırılabilir:


* Türk : Avşar, Yörük, Manav, Türkmen, Tahtacı, Kıpçak, Tatar, Nogay, Cerit, Kırgız, Karapapak, Terekeme, , Azeri, Özbek, Harzem, Çepni, Oğuz, Kırımçak, Karaçay, Balkar,Yıva,Begitli,Büğdüz,Bayat,Yazır,Eymür,Karabölük,Alkaevli,İğdir,Üreğir,Tukirka,Ulayundluğ,Tüger,Çavuldur,Çarukluğ,Çuvaş, Kumuk, Karakalpak, Uygur, Ahıska,Gagavuz, Salurlu, Yerli, Pallık,Aydınlı,Abdal,Üçok, Sıraç, Nalcı, Çaylak, Teber, Beydili, Barak, Karabağlı, Şaman, Şamlı, Torbeş, Dodurga, Bayındır, Kınık, Ortakçı, Amuca, Bedrettinli, Karamanlı, Kırım Tatarı, Kazan Tatarı, Başkırt, Yakut, Hazar, Karakeçili, Sarıkeçili,Torlak,Kızılbaş,Peçenek,Çıtak, Eybek,Sancaklı, Dobrucalı,Kıbrıslı.

* Boşnak: Bosnalı, Sancaklı, Müslüman Sırp.
* Gacal
* Patriyot Makedonyalı Müslüman Rum. Kimileri Alevidirler.
* Macır
* Arnavut: Şiptar, Toska ve Gega.

* Makedon

* Zaza: Zaza, Dimili,

* Gürcü: Acar, Kartveli, Kart, Melaşvili, Gurian, İngilo

* Çerkez: Abhaz (Kavimleri: Aşıwua, Aşkarıwua, Apsuwa) , Adige (Kavimleri: K'emguy,Yegerukay, Abadzeh, Şapsığ,Hak'uç, Hatukay, Natuhay, Kabardey, Besleney, Mahoş,Mamhığ, Bejduğ, Jane), Ubıh, Dağıstanlı (Kavimleri Avar, Lezgi, Dargi, Lak), Çeçen, İnguş, Oset

* Süryani: Türoyo, Qıltu, Mlahsö

* Roman : Rom, Çingene, Poşa

* Yezidi: Ezidi, İzdi, Azidi, İzid, Izdi, Darsın, Rasni

* Kürt: Kurmanc, Sorani, Gorani

* Arap

* Pomak

* Laz

* Hemşinliler

* Dağlılar

* Ermeni

* Yahudi: Sefarad, Aşkenaz

* Rum

* Nasturi

* Keldani

* Bahai

* Sudanlı

* Leh

* Malakan

* Farsi

* Hakkani

* Halitat

* Dürzi

* Zerduşi

* Mansuri
 
Top