• Merhaba Ziyaretçi.
    "Hoşgeldin sonbahar "
    konulu yarışma düzenlendi. İlgili konuya BURADAN ulaşabilirsiniz. Sizi de bu yarışmada katilmanizi bekliyoruz...

Deniz Suyunun Tuzlu Olma Nedeni

cırcırböcee

V.I.P
V.I.P
Yirminci yüzyılın başlarında bilim insanları bu konuyu çok basit bir şekilde açıklıyorlardı. Bu açıklamaya göre, her ne kadar nehirlerin suları tatlı ise de içlerinde bir miktar da erimiş mineral vardır. Yataklarındaki bu mineralleri ve içlerinde tuz bulunan kayaları erozyona uğratarak okyanuslara taşırlar. Bu mineraller içinde en çok olanı kimya dilinde sodyum klorür (NaCl) diye adlandırılan bildiğimiz sofra tuzudur ve bir daha karaya geri dönmez.

Bilim insanları bu teoriden yola çıkarak dünyanın yaşının da hesap edilebileceğine inanıyorlardı. Ancak nehirlerdeki tuz oranı ile okyanuslardaki tuz oranı mukayese edilerek yapılan hesaplamalarda dünyanın yaşı 300 milyon yıl çıktı. Dünyamız ise gerçekte 4,5 milyar küsur yaşındadır.
Ayrıca bu teoriye göre denizlerdeki tuzun her geçen yıl artması gerekir. Her ne kadar denizlerdeki tuz oranı bölgelere ve zamana göre değişiklik gösterse de içindeki belli başlı elementlerin yoğunluklarının yüz milyonlarca yıl hemen hemen aynı kaldıkları bilinmektedir. Öyleyse bu yüksek miktardaki tuz başlangıçta denizlere nereden gelmiştir? Bilim insanları da tam olarak bilemiyorlar ve emin değiller ama iyi bir tahminleri var.

Tuz iki çeşit atomdan yapılmıştır. Sodyum (Na) ve Klor (Cl). Bilim insanları Sodyum'un ilk teoride olduğu gibi nehirler yolu ile karalardan denizlere taşındığını, Klor'un ise dünya tarihinin ilk dönemlerinde, yer kabuğu ile yer merkezi arasında kalan katmanlardan, okyanusların diplerindeki çatlaklar ve volkanlar yolu ile denize karıştığını ve bu ikisinin birleşerek denizin tuzunu oluşturduklarını tahmin ediyorlar.

Ama hala niçin denizlerin gittikçe tuzlu olmadığının cevabını alabilmiş değiliz. Bilim insanları bunun açıklamasını da şöyle yapıyorlar: Tuz nehirler yolu ile denizlere ilave edilmektedir,ama aynı zamanda denizdeki diğer kimyasallarla birleşerek, okyanus tabanındaki kayalar tarafından emilerek veya deniz suyunun çözeltisinden ayrılıp çökelti haline gelerek bir şekilde deniz suyunun içinden eksilmektedir.

Yüz milyonlarca yıl, eksiltme ve ilave etme yolu ile deniz suyunun tuzluluk oranını hep aynı tutan bu müthiş ayar gerçekten çok etkileyici.
 
Deniz suyu tuzludur, çünkü içerisinde gerçekten tuz vardır. Bu tuz, sofrada, yemeklerde kullandığımız tuz ile aynıdır. Denizin içerisinde gözle bu tuzu göremeyiz çünkü tuz eriyen bir maddedir ve suya karışmıştır. Ancak denize girip çıktığınızda üzerinizdeki su buharlaştığında, beyaz tuz parçacıklarının vücudunuzda kaldığını göreceksiniz.
Peki, bu tuz nereden geliyor?
Yeryüzündeki bazı kayalarda tuz bulunur ve civarından geçen nehir ve çaylar, bu kayaları aşındırırlar. Bu aşınma ile sularına kayalardaki tuz karışır. Çaylar, nehirlere katılır; nehirlerde denizlere katılır. Böylece tuzlu su denizlere karışmış olur. Uzun zaman içerisinde artık denizlerdeki tatlı su, gitgide tuzlanır ve tuzlu su olur.
Deniz ve okyanusları tuzlandıran diğer bir etken de volkanlardır. Dünya’nın ilk oluşumu sırasında, oldukça fazla volkan patlaması olmuş ve önemli miktarda tuz deniz sularına karılmıştır.
Denizleri tuzlandıran en son etken ise deniz ya da okyanusların derinliklerinde bulunan kaynak sularıdır. Çok miktarda tuz barındıran bu sular, deniz dibindeki çatlardan, deniz suyuna karışır ve denizlerin tuzlanmasına sebep olur.
Deniz suyundaki tuz oranı bölgelere göre farklılık gösterir. Kendi ülkemizden örnek vermek gerekirse, Akdeniz oldukça tuzlu bir suya sahip iken, Karadeniz’de tuzluluk oranı azdır. Bunun nedeni sıcaklıktır. Sıcak ile birlikte deniz suyu buharlaşır, dolayısıyla sıcağın çok olduğu yerde buharlaşma çok olur ve denizlerde tuz oranı fazladır. Ancak bunu tam tersi, soğuk sayesinde buharlaşmanın az olduğu, denizi besleyen ırmakların çok olduğu ya da çok yağmur yağan yerlerde ise denizlerdeki tuzluluk azdır.
Yaz mevsimi gelirken bu yazı okumuş olmanızın sizin için bir faydası var. Çok tuzlu denizlere girdiğinizde gözleriniz tuz oranı yüzünden hemen kızarır ve acımaya başlar. O yüzden, annenize ya da babanıza bu sene gideceğiniz tatil yerindeki denizin çok tuzlu olup olmadığını sorun. Eğer çok tuzlu ise deniz gözlüğü kullanmanızı tavsiye ederiz. Böylece gözleriniz acımadan istediğiniz kadar denizde yüzebilirsiniz.
 
Geri
Top