Forumlar
Yeni Mesajlar
CerezExtra
EĞLENCE ↓
Şans Kurabiyesi
Renk Falınız
ÇerezRADYO
Sevgiliye Özel
ÇerezDERGİ
Hızlı Okuma Testleri
Pratik Çözümler
Yeniler
Yeni Mesajlar
Yeni ürünler
Yeni kaynaklar
Son Aktiviteler
İndir
En son incelemeler
Dükkan
Giriş
Kayıt
Yeniler
Yeni Mesajlar
Menu
Giriş
Kayıt
Uygulamayı yükle
Yükle
Forumlar
Tarih
Cumhuriyet Tarihi
Cumhuriyet Tarihi Kronolojiosi (1923-1998)
JavaScript devre dışı bırakıldı. Daha iyi bir deneyim için, devam etmeden önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Konuya cevap yaz
Mesaj
<blockquote data-quote="wien06" data-source="post: 150948" data-attributes="member: 4383"><p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: Red">1960</span></span></strong></p><p></p><ul> <li data-xf-list-type="ul">l OCAK - Nurcular, çalışma alanlarım genişlettiler. Said-i Nursi İstanbul'a geldi.</li> <li data-xf-list-type="ul">4 OCAK- Amerikan Ajansı'nın yıllık raporunda Türk basını için, "Doğrudan doğruya sansür mevcut olmamakla beraber, sıkı kanunlar basın üzerinde kontrole yol açmaktadır" dendi.</li> <li data-xf-list-type="ul">6 OCAK - Mersin Petrol Tasfiyehanesi'nin temeli atıldı. </li> <li data-xf-list-type="ul">8 OCAK - Hirfanlı Barajı hizmete girdi. </li> <li data-xf-list-type="ul">8 OCAK - Kesikköprü Baraji'nın temeli atıldı. </li> <li data-xf-list-type="ul">16 OCAK - İstanbul Sigorta Hastanesi açıldı. </li> <li data-xf-list-type="ul">3 ŞUBAT - Kırşehir Trafo Merkezi'nin temeli atıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">25 ŞUBAT - CHP'den Cemil Sait Barlas, 10 ay hapse mahkum oldu.</li> <li data-xf-list-type="ul">26 ŞUBAT - Hükümet; İnönü'nün diğer birkaç milletvekili ile birlikte dokunulmazlığının kaldınîmasını istedi.</li> <li data-xf-list-type="ul">29 ŞUBAT - Bütçe, 158 ret, 396 muvafık oyla kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">7 MART - Gazeteci Ahmet Emin Yalman; 15 ay 16 günlük mahkumiyetim çekmek üzere cezaevine girdi.</li> <li data-xf-list-type="ul">10 MART - İstanbul'da .köprünün Kadıköy îskelesi yüzer halde yapdarak rıhtıma bağlandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">18 MART - Türkiye-İsrail Ticaret Antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">19 MART - Kırıkkale Devlet Hastanesi'nin temeli atıldı. </li> <li data-xf-list-type="ul">25 MART - Yeşilhisar olayları başladı. 3 Nisan 1960'da İnönü'nün ilçeyi ziyareti sırasında bu olaylar daha da arttı.</li> <li data-xf-list-type="ul">1 NİSAN - İçişlerinde 17 ilçenin kurulması (Samsat, Elmadağı, Sulakyurt, Delice, Eldiven, Eynesil, Atabey, Aralık, Sanoğlan, Domaniç, Turboğlu, Silopi, Derinkuyu, Kumru, Korgan, Çamhhemşin, Erfelek) kanunlaştı.</li> <li data-xf-list-type="ul">2 NİSAN - İnönü'nün Kayseri gezişi olaylarla başladı. </li> <li data-xf-list-type="ul">5 NİSAN - CHP Meclis Grubu, bildiri yayınladı ve son olaylar üzerinde durarak, yurdun selameti bakımından seçimlerin bir an önce yapıl-masını istedi.</li> <li data-xf-list-type="ul">7 NİSAN - Başbakan Menderes Parti grubunda konuştu: 'Memleket bugün kabili idare olmaktan çıkmıştır. İşler çoktan laçka olmuştur. Adliye işlemez hale gelmiş, idare acze düşmüştür.'</li> <li data-xf-list-type="ul">14 NİSAN - Ürdün Kralı Hüseyin Türkiye'yi ziyaret etti.</li> <li data-xf-list-type="ul">15 NİSAN - Gazeteci Ahmet Emin Yalman, sağlık durumundan ötürü tahliye edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">19 NİSAN - Türkiye-Batı Almanya Malî Yardım Antlaşmağı imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">20 NİSAN - Meclis'te tartışmak geçen görüşmeden sonra CHP milletvekilleri toplantı salonunu topluca terk ettiler.</li> <li data-xf-list-type="ul">23 NİSAN - Balıkesir İşçi Sitesi temeli atıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">25 NİSAN - İzmir Kan Merkezi açıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">25 NİSAN - TBMM adına tahkikatları yapacak olan komisyonların vazife ve selahiyetleri ile ilgili olarak Çorum Milletvekili Hüseyin Ortak-çıoğlu (DP) ve üç arkadaşı tarafından hazırlanan bir kanun teklifi Meclis'e verildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">27 NİSAN - Tahkikat Encümeni selahiyet kanunu, uzun ve çetin tartışmalardan sonra kabul edildi. (Kanun No. 7468). 12 CHP milletvekili 3-6 celse çıkarma cezası aldı. Muhalefet Lideri İnönü, 12 inikat ceza-sına çarptınîdı. Meclis görüşmelerinin yayınlanması yasaklandı. ;</li> <li data-xf-list-type="ul">27 NİSAN - Pakistan Cumhurbaşkanı Eyüp Han Türkiye'yi resmen ziyaret etti;</li> <li data-xf-list-type="ul">27 NİSAN - Mersin Limanı hizmete açıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">28 NİSAN - İstanbul ve Ankara'da meydana gelen olaylar üzerine her iki şehirde de sıkıyönetim ilan edildi,j</li> <li data-xf-list-type="ul">28 NİSAN - İstanbul Üniversitesi'nde, İktidar Partisi aleyhinde gösteri-j ler başladı.</li> <li data-xf-list-type="ul">29 NİSAN - Ankara-İstanbul Üniversiteleri bir ay süre ile kapatıldı. *</li> <li data-xf-list-type="ul">1 MAYIS - İstanbul'da l gün gündüz sokağa çıkma yasağı kondu.</li> <li data-xf-list-type="ul">2 MAYIS - NATO Bakanlar Konseyi İstanbul'da toplandı ve bir takım gösteri olayları yapıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">3 MAYIS - İnönü; Başbakan Menderes'in son radyo konuşmasma cevap vererek yapılan isnatları reddetti. Meclis ve basında fikirlerim açıklamak imkanından yoksun olduğu için, cevabinin radyoda yayınlanmasını istedi.<br /> <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">3 MAYIS- Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel, yazdı olarak hükümeti uyarmak istedi. (Mektup ihtilalden sonra açıklanmıştır.) Aziz Vekilim:<br /> Dün geceki konuşmalarımızın ışığı altında, zatı alinizi memleketin huzur ve istikrarı için alınması lazım gelen tedbir ve kararlar hakkında¬ki görüşlerimi arzetmeyi millî ve vatanî bir vazife bilirim.<br /> Sayın Başbakanın açıklamalarım dinledim ve okudum. Bunlarda, be¬nim düşüncelerimin kabulüne müsait bir zemin henüz mevcut olmadı¬ğı aşikar olarak belli ise de, gene de düşüncelerimin sizlere iblağının za-ruretine inanıyorum. Muhterem Vekilim:<br /> Şu hakikati kabul etmek lazımdır ki. Kayseri hadiseleriyle başlayıp son karar ve feci olaylara kadar devam eden vak'alar vatandaş ruhun-da derin teessür ve Hükümete karşı telafisi güç hoşnutsuzluklar yaratmıştır. Hele, Ordunun, talebelere karşı akılsızca kullanılması, işin vaha-metini artırmış. Ordu mensuplarında huzursuzluk ve güvensizlik hisleri belirmiş, korkulan şey olmuş. Ordu politikaya karıştırılmıştır. Sayın Vekilim:<br /> Bu ahval küçümsenecek, cebir ve şiddetle geçiştirilecek şeylerden değildir. Memleket, Hükümet ve partinizin düştüğü bu müşkül vaziye¬ti kurtarmak için sük-frunetli, fakit ciddî ve cezri tedbirler almak lazım¬dır. Bu tedbirler şunlar olmalıdır:<br /> 1) Cumhurbaşkanı istifa etmelidir. Çünkü bütün fenalıkların bu zat¬tan geldiği hakkında memlekette umumî bir kanaat vardır.<br /> 2) Kabinede iyi kabul edilmeyen ve suihalleri bütün memlekette ya¬yılmış bulunan zevat çıkartılmalı, yeni Kabine mutlak dürüst, makul, zorcu değil, adalet ve şefkat hissi taşıyan zevattan kurulmalıdır.<br /> 3) İstanbul, Ankara valileri, emniyet müdürleri süratle değiştirilmelidir.<br /> 4) Ankara Örfi İdare Kumandanı derhal değiştirilmelidir.<br /> 5) Son çıkarılan ve tahkikat komisyonları ihdas eden kanun kaldırılmalıdır.<br /> Mevkuf gazeteciler af kanunu ile kısa zamanda tahliye edilmeli<br /> 7) Son hadiselerde tevkif edilen talebeler serbest bırakılmalı, ili müesseseleri yeniden faaliyete geçmelidir.<br /> 8) Şimdiye kadar çıkarılan bütün antidemokratik kanunlar tedrici kaldırılmalıdır.<br /> 9) Vatandaşın hürriyet ve eşit muamele hakkına mutlak surette ayet edilmelidir.<br /> 10) Ordunun meseleleri sür'atle halledilmelidir.<br /> 11) Din istismarcılığından vaz geçilmelidir.<br /> 12) Suiistimaller oluyor mu, bilmiyorum. Fakat, olduğu hakkını umumî bir kanaat mevcuttur ve milletin hükümete itimatsızlığına s bep olmaktadır. Bu gibi kötülüklerin süratle bertaraf edilmesi lazımd<br /> 13) Müstesna zamanlar ve günler haricinde hükümet büyüklerin memleket gezilerinde sun'i büyük vatandaş toplulukları üe karşılanırı ları usulü terk edilmelidir.<br /> Muhterem Vekilim:<br /> Bu yazdıklarım asla bir parti ve politika mülahaza ve tesiriyle yaz mamıştır. Memleketin durumunun bu tedbirlerin alınmasın! zarurî ki dığına inandığım için arz edilmiştir,<br /> Sizlerin vatanperverlik ve vicdanlannıza hitap ediyorum. İyi düşi nünüz. İyi yapınız. Memlekette çok şeyler yaptığınız muhakkaktır. F kat, bu asla kafi değildir. Bu yapılan işleri müstemleke idarecileri de y, par, yapıyor ve yapmıştır. Asıl mühim olan toplumun ruhunda yasan zevk ve azminin geliştirilmesi hak ve hürriyet aşkının kökleştirilmesi ı vatandaş idrakinin yüksek ve necip hislerle donatılmasıdır. Olaylar l yolda olmadığınızı göstermektedir. Talebelerin hürriyet duygusu i yaptıkları masumane tezahürata karşı kıtalar sevk edilmesi ve onlar desteği ile emniyet kuvvetlerinin ilim yuvalannın içine kadar girerek t lebeleri, profesörleri ile beraber coplarla ve kurşunlarla tedip etme dünyada görülmemiş feci bir şeydir. Bu hengamede kız talebelerin yi rekler parçalayan çığlıklannın analar, babalar ve halk ruhunda onulma yaralar açacağım ve açtığım anlamak memleketin huzuru bakımında büyük bir hata ve hazin bir gaflet olduğuna kaniim.<br /> Bizim gençlerimizde hak, adalet ve hürriyet duygularının gelişim sinden ve kemalinden memnun olmamız lazım gelmez mi?... Istikba hissiz, duygusuz, müstemleke ruhlu, yalnız maddeci bedbaht msanlaı mı bırakmak istiyoruz?... 3<br /> Sayın Vekilim:<br /> Maruzatım muhakkak ki çok mühim ve hatta çok cüretkaranedir. Fa¬kat memleket için. Milletin selameti için, hükümet ve hatta partinizin kurtaniması için dikkate aunması, lazımdır ve hatta çok lazımdır. Saygılarunla.<br /> KKK Orgeneral Cemal Gürsel<br /> <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">4 MAYIS- Turizm Bankası Kanunu kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">5 MAYIS- Ankara'da Kızılay'da "555 K" diye adlandırılan nümay41er oldu. Olay yerinde; Cumhurreisi, Meclis Başkanı, Başbakan da bu¬lundu.<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">6 MAYIS- Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü kanunu kabul edildi. 6 MAYIS- Kara K.K. Org. Cemal Gürsel görevinden izinli olarak ayrıldı. Gürsel'in en küçük birliklere kadar ulaştırılan telsiz mesajı:<br /> 'Kara Kuvvetleri Komutanlığı'ndan izinli olarak ayrılıyorum. Bütün arkadaşlanma veda ederim.<br /> Sizlere son sözlerim şu olacaktır: Her şeye rağmen ordunun ve taşı¬dığımız üniformanın şerefin! daima yüksek tütünüz. Bu sıralarda mem¬lekette esen hırslı politika havasının zararlı tesirlerinden kendinizi ko-rumasını biliniz. Ne pahasına olursa olsun, politikadan katiyen uzak ka¬lınız. Bu sözlerim, şerefli ordunun, kudreti ve memleketin kaderi için hayati ehemmiyeti haizdir. Bütün gayretiniz! memleket müdafaası için lazım olan kudretiniz! artırmağa ve onu en yüksek dereceye çıkarmağa hasrediniz. Sizlere inanıyor, son erden büyük kumandana kadar cümle-nizi derin saygı ve sevgi hissi ile selamlıyorum.'<br /> KKK Orgeneral Cemal Gürsel<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">12 MAYIS- Türkiye-Hollanda Kültür Antlaşmağı imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">13 MAYIS- Kütahya'da 1000 hatlık otomatik telefonu hizmete açıldı. 13 MAYIS- Türkiye-Finlandiya Ticaret Antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">16 MAYIS- İzmir Trafo Merkezi açıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">17 MAYIS- Türkiye-Amerika yardım antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">18 MAYIS- Demirköprü Baraj ve Hidro-elektrik Santralı hizmete açıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">20 MAYIS- Hindistan Başbakanı Nehru Türkiye'yi ziyarete geldi.<br /> <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">21 MAYIS- Harp Okulu öğrencileri Ankara'da, iktidar Partisi aleyhinde<br /> sessiz bir yürüyüş yaptılar. 25 MAYIS- TBMM'nin XI. döneminin son birleşimi. Başkan Vekili: Agah<br /> Erozan, Ali Latif oğlu (İsparta), şükrü Esen (Kastamonu)'in önergele¬ri üzerine Meclis'in 20 Haziran 1960 tarihine kadar tatili kabul edil¬di. Son birleşimdeki konuşmaların yayınlanması yasaklandı. 27 MAYIS- 27 Mayıs ihtilali. Türk Silahlı Kuvvetleri idareyi eline aldı<br /> Sonradan '27 Mayıs İhtilali' olarak adlandırılacaktır. 27 Mayıs 1960 sabahı rady darının düğmesini çeviren vatandaşlar, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin sesiyle karşılaştılar. "Sevgili Vatandaşlar;<br /> Bugün demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadise¬ler dolayısıyla kardeş kavgasına meydan vermemek maksadıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almıştır. Bu harekata Silahlı Kuvvetlerimizin, partileri içine düştükleri uzlaşmaz durumdan kurtar¬mak ve partiler üstü tarafsız bir idarenin nezaret ve hekimliği altında en kısa zamanda adil ve serbest seçimler yaptırarak idareyi hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere girişmiş bulunmaktadır.<br /> Girişilmiş olan bu teşebbüs, hiçbir şahsa veya zümreye karşı değil¬dir. îdaremiz, hiç kimse hakkında şahsiyata müteallik tecavüzkar bir fi-ile müsaade etmeyeceği gibi edilmesine de asla müsamaha etmeyecek¬tir.<br /> Kim olursa olsun ve hangi partiye mensup ulunursa bulunsun, ha vatandaş; kanunlar ve hukuk prensipleri esaslanna göre muamele göre¬cektir. Bütün vatandaşların, partilerin üstünde aynı milletin, aynı soy¬dan gelmiş evlatları olduklarım hatırlayarak ve kin gütmeden birbirle¬rine karşı hürmetle ve anlayışla muamele etmeleri ıstıraplanimzm din-» mesi ve milli varlığımızın selameti için zaruri görülmektedir.<br /> Kabineye mensup şahsiyetlerin, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne sığınma¬larım rica ederiz, şahsî emniyetleri kanunun teminatı altındadır.<br /> Müttefiklerimize, komşulanmıza ve bütün dünyaya hitap ediyoruz." Gayemiz, Birleşmiş Milletler Anayasasi'na ve insan hakları prensipleri-ne tamamiyle riayettir. Büyük Atatürk'ün 'Yurtta sulh, cihanda sulh' prensibi bayrağımızdır. "<br /> Bütün ittifaklanmıza ve taahhütlerimize sadıkız. NATO ve CEN-T0'ya inanıyoruz ve bağlıyız. Düşüncemiz 'Yurtta sulh, cihanda sulh-, tur.'<br /> Meclis feshedildi. Yeni anayasa ve demokratik müesseselerin kımıl-maşı hazırhğına başlanıldı. Millî Birlik Komitesi Başkanı Org. Cemal Gürsel, millete seslendi:<br /> "Aziz Türk Milleti;<br /> Bir aydan beri memlekette cereyan eden ve milleti sür'atle korkunç buhranlara sürükleyen hadiseleri biliyorsunuz. Bu gidişin memleketi kanlı bir kardeş kavgasma da götürmekte olduğunu her akü basında va¬tandaşın takdir ettiğine kaniyim. Dünya ahvali her gün biraz daha kö-tüye doğru giderken, hususî politika ihtirası yüzünden vatanımızın maddeten ve manen perişanlığa sürüklenmesi vicdan sahibi bütün va¬tandaşları dilhun etmektedir. Bu hal nereye kadar gidecek?... Bu feci akibete hissiz ve alakasız, seyirci mi kalmak lazım?... İşte vatandaşlarım, bu ahvali ıstırap içinde aylardan beri düşündüm ve bu zevata çıkar yol¬ları gösterdim. Fakat onlar kapıldıkları politika ihtirasının, şuurlanna verdiği bozukluk dolayısıyla dinlemediler ve 4i zorla yürütmek sevda-sına düştüler.<br /> Çıkarılan kanunlar, takip edilen hareketler Türk Milleti'ni zincire vurmak kasımda olduklarım gösteriyordu.<br /> Bu asırda böyle bir idarenin, böyle bir hareketin olabileceğim zannet¬mek Türk Milleti'ni hissiz bir sürü olarak kabul etmek demektir.<br /> Hayır vatandaşlar, Türk Milleti hissiz bir sürü değil, belki bir çoğu okuma yazma bilmez, fakat atavik bir intikalle daha çok okumuş yaz¬mış milletlerden daha çok fikri selime, aklı selime, vicdan ve vakara sa¬hiptir. İşte bu düşünceler ve mülahazalarla bu feci gidişe son vermeye karar verdim ve devletin idaresine el koydum.<br /> Derhal bütün vatandaşlara şunu ifade etmek isterim ki, asla bir dik¬tatör olmak hevesinde değilim. Bütün emelim bu memlekette temiz, dü¬rüst bir demokratik nizam kurmak ve devletin idaresin! milletin irade-sine terk etmektir. Bana inanınız ve güveniniz. Bütün milletin benimle beraber olduğuna inanıyorum. Bazı menfaatperestler, midesini ve vicdanım paraya bağlamış olanlar bu hareketimize karşı teşebbüslerde bu-lunmaya yeltenebilirler. Fakat onlara asla müsamaha edilmeyeceğim vatandaşlarıma temin ederim. Kötü ruhlu olanlardan bile memleketin bu nazik anında, az olsun vicdanlarım harekete geçirerek çalışmalanmı-za yardım etmeseler bile, engel olmamalarım isteriz. Tekrar bana gü-venmenizi, inanmanızı isterim ve sizleri sonsuz muhabbet ve saygıyla selamlıyorum.<br /> Millî Birlik Komitesi Başkanı<br /> Org. Cemal Gürsel<br /> <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">28 MAYIS- CelM Bayar istifa etti. </li> <li data-xf-list-type="ul">28 MAYIS- Tarafsız kişilerden bir kabine kurulduğu 27 saydı tebliğ ile bildirildi. Kabinede 3 asker ve 14 sivil yer aldı, Birinci M.B.K. Hükümeti<br /> Başbakan ve Milli Sav.Bak. : Org. Cemal Gürsel Kamil Artus Şefik İnan Devlet Bakanı Devlet Bakanı Adliye Bakanı İçişleri Bakanı Dışişleri Bakanı Maliye Bakam M.Eğitim Bakam Bayındırlık Bakam Ticaret Bakanı Sağlık Bakanı Gümrük Bakam Tanm Bakanı Ulaştırma Bakam Çalışma Bakam Sanayi Bakanı Turizm Bakanı İmar ve İskan Bakanı Abdullah Gözübüyük Tümg. M.İhsan Kızıloğlu Selim Sarper Ekrem Alican Prof. Fehmi Yavuz Daniş Koper Cihat İren<br /> Prof. Nusret Karasu Fethi Aşkın Feridun Üstün Tuğg. Sıtkı Ulay Prof. Cahit Talaş Muhtar Uluer Zühtü Tarhan Orhan Kubat <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">28 MAYIS- Prof. Siddık Sami Onar Başkanlığı'nda toplanan Profesörleri Kurulu '27 Mayıs'ın meşru olduğu hakkında rapor verdi. </li> <li data-xf-list-type="ul">30 MAYIS- DP İçişleri Bakam Dr. Namık Gedik, tutuklu bulunduğu Harp Okulu penceresinden atlayarak intihar etti. <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">l HAZİRAN- İnönü, Ankara'da yeni dönemin ilk basın toplantısmı yap¬tı: '... Ordunun harekatından haberdar olmadığım.' kesin olarak belirtti.</li> <li data-xf-list-type="ul">12 HAZİRAN- Millî Birlik Komitesi'nin l saydı kanunu ile Anayasa'nın bazı maddeleri kaldınîdı ve bu suretle TBMM feshedildi. TBMM'nül bütün hak ve yetkileri. Geçici Anayasa gereğince Millî Birlik Komitesi'ne verildi. Birliğin hukukî statüsü düşürülmesinden sonra kurulan i Millî Birlik Komitesi üyelerinin adları açıklandı:<br /> Başkan : Orgeneral Cemal Gürsel;<br /> Üyeler : Gülsoytrak, Suphi Acuner, Ekrem Kabibay, Orhan Akkoyunlu, Fazri Kaplan, Kadri Kaplan, Mustafa Karaman, Suphi Karan, Muzaffer Karavelioğlu, Kamil Koksal, Osman Köseoğlu, Münir Kuytak, Fikret Küçük, Sami Madanoğlu, Cemal Soyuyüce, Şefik Taşer, Dündar Tunçkanat, Haydar Türkeş, Alpaslan Ulay, Sıtka Yıldız, Ahmet Yurdakuler, Muzaffer 16 HAZİRAN- Yüksek Adalet Divanı mahkeme usulüne dair (3 sayılı) kanun kabul edildi.<br /> Aksoylu, Refet Ataklı, Mudp Baştuğ, İrfan Baykal, Rıfat Çelebi, Emanullah Er, Ahmet Erkanlı, Orhan Ersu, Vehbi Esin, Numan Okan, Sezai Özdağ, Muzaffer Ozdilek, Fahri Özgüneş, Mehmet Özgür, Selahattin Ozkaya Şükran Solmazer, İrfan<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">21 HAZİRAN- Milli Birlik Komitesi, Büyük Millet Meclisi binasında teş¬riî görevine başladı.</li> <li data-xf-list-type="ul">22 HAZİRAN- Emekli Oramiral Fahri Korutürk, Türkiye'nin Moskova Büyükelçiliği'ne atandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">23 HAZİRAN- Köy Enstitüleri Kurucusu, eğitimci İsmail Hakkı Tonguç (Doğ: 1897) öldü.</li> <li data-xf-list-type="ul">24 HAZİRAN- M.B. Komitesi üyeleri, büyük bir törenle yemin ettiler. </li> <li data-xf-list-type="ul">30 HAZİRAN- Geçici Anayasa'nın 6. maddesine göre M.B. Komitesi ta-rafından seçilen l Başkan, 30 üyeden meydana gelen 'Yüksek Soruş¬turma Kurulu' toplandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">4 TEMMUZ- Siyasi partilerin ocak ve bucak merkezleri kapatıldı. </li> <li data-xf-list-type="ul">12 TEMMUZ- Celal Bayar; vatana hıyanet suçundan Yüce Divan'a sevk<br /> edildi. (2 No'lu karar).</li> <li data-xf-list-type="ul">24 TEMMUZ- Basın Ahlak Yasası yürürlüğe girdi. 29 TEMMUZ- Eski Başbakanlardan Hasan Saka (Doğ: 1886) öldü. </li> <li data-xf-list-type="ul">2 AĞUSTOS- M.B. Komitesi; 5434 saydı T.C. Emekli Sandığı Kanununu ek ve geçici 42 saydı kanunu kabul etti. Bu kanuna göre, orduda bo¬zulmuş olan piramit (küçük rütbeli ve büyük rütbeli subay dengesi) tekrar korunabdecekti. </li> <li data-xf-list-type="ul">2 AĞUSTOS- Başkan Gürsel: 'Subaylar olayları unutup esas vazifeleri-<br /> 1960 151ne dönmeli...' dedi. </li> <li data-xf-list-type="ul">3 AĞUSTOS- 42 saydı kanun uyarınca bir kısım subay, amiral ve geraLİ emekliye sevk edildi. (235 general ve amiral). Bu 41eme tabi ol<br /> lar bilahare 'Eminsular' adıyla anılacaktır. </li> <li data-xf-list-type="ul">12 AĞUSTOS- M.B. Komitesi'nin kabul ettiği (55 saydı) kanunla, Koıtenin çıkardığı kanunların geçici olmadığı açıklandı. Kanundan '<br /> cici' kelimesi kaldırddı.</li> <li data-xf-list-type="ul">15 AĞUSTOS- Zürih ve Londra Antlaşmaları'na dayandarak Kıbrıs bağımsızlığı yürürlüğe girdi. Gece saat 24.00'te 45 dakika süren imza töreni yapddı. Belgeleri, Cumhurbaşkanı Makarios, muav Dr. Küçük ve Türkiye, İngdtere, Yunanistan konsoloslan imzala lar.</li> <li data-xf-list-type="ul">16 AĞUSTOS- Anlaşma gereğince Kıbrıs'ta bulunacak Türk Alayı büyük tezahüratla Kıbrıs'a çıktı. 82 yıl sonra Türk askerî Adaya tek<br /> ayak basıyordu. Türkiye'nin ilk Kıbrıs Büyükelçisi Emin Dırvana da yeni görevine başladı. Kıbrıs bu suretle bağımsızlığına kavuşmuş oluyordu.</li> <li data-xf-list-type="ul">17 AĞUSTOS- Türk Kültür Demeği, Başkan Gürsel'in açış konuşmasla açıldı. </li> <li data-xf-list-type="ul">25 AĞUSTOS- Kabine'de dk değişiklik B.M. Komitesi 10 Bakanı görevinden affetti. 2. M.B.K. Hükümeti kuruldu.</li> <li data-xf-list-type="ul">11 EYLÜL- M.B.K. üyesi ve Ankara valisi Gen. İrfan Baştuğ, İstanb) Ankara yolunda trafik kazasında öldü. '</li> <li data-xf-list-type="ul">12 EYLÜL- Demirci ilçesinde büyük yangın.</li> <li data-xf-list-type="ul">22 EYLÜL- Türkiye-Yugoslavya Veteriner Antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">24 EYLÜL- Yüksek Adalet Divanı kuruldu.</li> <li data-xf-list-type="ul">26 EYLÜL- Celal Bayar, tutuklu bulunduğu Yassıada'da, bel kemerîy intihara teşebbüs etti. ;</li> <li data-xf-list-type="ul">27 EYLÜL- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">29 EYLÜL- Demokrat Parti, Ankara 4. Asliye Mahkemesi kararıyla k patddı.</li> <li data-xf-list-type="ul">30 EYLÜL- Devlet Planlama Teşkdatı kurulması hakkındaki (91 sayı) kanun kabul edildi. |</li> <li data-xf-list-type="ul">7 EKİM- Salim Başol, Sehnan Yörük, Rıza Tunç, Abdullah Üner, Ha Tuzun, Hasan Gürsel, Mehmet Çokgüler, Vasfi Göksu, Ali Doğa Toran'dan kurulu Yüksek Adalet Divanı Ankara'dan ayrdarak.H beliada'da kendileri için ayrdan otele yerleştiler.</li> <li data-xf-list-type="ul">14 EKİM- Yassıada yargılamaları başladı. (Bu süre içinde 203 oturum<br /> yapıldı. 529 sanık, 1063 tanık dinlendi. Divan kararlanna göre: 15 ki¬şi ölüm cezası, 31 kişi müebbet hapis cezasına, 418 kişi çeşitli cezala-ra çarptırıldı. 123 kişi beraat etti. M.B. Komitesi 15 ölüm cezasından, 4'ünü onayladı. Bayar'ın cezası müebbet hapse çevrildi, 3'ünü yerine getirdi. 12'sinin cezasmı müebbet hapse çevirdi.)</li> <li data-xf-list-type="ul">23 EKİM- Genel Nüfus Sayımı:</li> <li data-xf-list-type="ul">24 EKÎM- Savunma Sekreterlikleri Kanunu kabul edildi. 27 EKİM- Üniversiteler öğretim üyelerinden bazılarının vazifelerinden affına ve bazılarının diğer fakülte ve yüksek okullara nakline dair (114 saydı) kanun kabul edildi. Sonradan 147'ler olarak adlandırıla¬cak olan 147 öğretim üyesi (Profesör, doçent, asistan) görevlerinden affedildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">9 KASIM- 42 sayılı kanun gereğince emekliye ayrılan subaylardan istek¬lilerin öğretmenliğe alınması hakkında 125 sayılı kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">14 KASIM-14 Millî Birlik Komitesi üyesinin görevlerinden affına dair '5434 saydı T.C. Emekli Sandığı kanununa ek 2.8.1960 gün ve 42 sayılı kanununa geçici bir madde eklenmesine dair (126 saydı) kanun kabul edddi.<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">15 KASIM- M.B. Komitesi; Dışişleri Bakanlığı Kuruluşu hakkındaki 3312 sayıh kanunu (127) ek saydı kanunu kabul etti. Bu kanuna göre, Dışişleri dış teşkilatında 14 müşavirlik kuruluyor ve komitedeki görevlerinden affedden 14 üye, en az iki yil yurda dönmemek kaydıyla bu müşavirliklere gönderiliyordu.<br /> Ondört'ler olarak adlandırılan Komite üyeleri:<br /> Alpaslan Türkeş Orhan Kabibay Orhan Erkanlı Münir Köseoğlu Mustafa Kaplan Muzaffer Karan Sefdc Soyuyüce Fazd Akkoyunlu Rıfat Baykal Dündar Taşer Numan Esin İrfan Solmazer Muzaffer Özdağ Ahmet Er <br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">18 KASIM-113 sayılı Af Kanunu'nün bazı maddelerinin değiştirilmesi-ne ve bu kanuna bazı hükümler eklenmesine dair kanun... kabul edüdi. (ikinci Af)</li> <li data-xf-list-type="ul">22 KASIM-132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü kuruluş kanunu kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">29 KASIM- Basın Kanunu'nun bazı maddelerini değiştiren (143 sayılı) kanun kabul edildi. (İspat hakkını tanıyan kanun.)</li> <li data-xf-list-type="ul">4 ARALIK- Başkan Gürsel'in geçirmekte olduğu hastalık arttı. Amerika'dan gelen Harvard Üniversitesi profesörlerinden Raymond de Lacy, Türk hekimleriyle konsültasyon yaparak tedavi şeklim tespit ettiler.</li> <li data-xf-list-type="ul">6 ARALIK- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">9 ARALIK- Türkiye-İngiltere Kredi Antlaşması imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">13 ARALIK-1924 tarih ve 941 sayılı Teşkilatı Esasiye Kanunu'nun baa hükümlerinin kaldırılması ve bazı hükümlerinin değ4tirilmesi hak¬kındaki 12 Haziran 1960 tarihli ve l sayılı kanuna ek 'Kurucu Meclis Teşkili' hakkında (157) sayılı kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">13 ARALIK- Temsilciler Meclisi Seçimi (No. 158) kanunu kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">13 ARALIK- Devlet Personel Dairesi kurulması hakkında (No. 160) kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">14 ARALIK- İstanbul Boğazı'nda Peter Vereviz (Yugoslav) ile World Harmony (Yunan) adlı iki tanker çarpıştı. İstanbul büyük bir tehlike atlattı.</li> <li data-xf-list-type="ul">14 ARALIK- Türkiye ve 19 Batılı devlet arasmda iktisadî 4birliği ve kalkınma teşkilatı sözleşmesi imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">19 ARALIK- İskenderun'da Atatürk Anıtı saldınya uğradı. ,</li> <li data-xf-list-type="ul">26 ARALIK- Emekli Orgeneral Zeki Doğan'a vatanî hizmet tertibinden | aylık bağlanması hakkındaki (174 sayılı) kanun kabul edildi, j</li> <li data-xf-list-type="ul">27 ARALIK- Memurların tahsil müesseselerinde talebe olamayacaktan-1 na dair 4007 saydı kanun ile bu kanunun l. maddesinin değiştirilme^ si hakkındaki 4214 saydı kanunun yürürlükten kaldırılması hakkın] daki (183 sayılı) kanun kabul edildi, 'm</li> <li data-xf-list-type="ul">30 ARALIK- CHP, aralannda Parti Genel Başkanı İnönü de bulunmak| üzere 49 Kurucu Meclis üyesi seçti.</li> </ul><p></p><p style="text-align: center"><strong><span style="font-size: 18px"><span style="color: red">1961</span></span></strong></p><p></p><ul> <li data-xf-list-type="ul">2 OCAK- Kıbrıs'ta kuraklıktan zarar gören Türk çiftçisine yapılacak tohumluk buğday ve tohumluk arpa yardımı hakkındaki (199 sayılı) kanun kabul edildi.<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">2 OCAK- T.C. Millî Birlik Komitesi'nce Temsilciler Meclisi'ne 18 üyenin seçildiği hakkında Millî Birlik Komitesi karan (No. 35) yayınlandı:<br /> Raif Aybar Yakup Kadri Karaosmanoğlu Adnan Başer Alp Kuran Remziye Batırbaygü Zekai Okan Fahri Belen Abdülkadir Okyay Nihat Reşat Belger Kagip Sanca Hakkı Kamil Beşe Necip San Rauf Gökçen Kemal Tamer Ferruh Güven Kemal Türkoğlu Münci Kapani Hıfzı Veldet Velidedeoğlu<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">3 OCAK- Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu (sayı: 205) kabul edildi. Aynı gün Basın İlan Kurumu kuruldu. Bağımsız bir "Kürt devleti" kurmayı istemekle suçlanan 49 kişinin yargılanmasına Ankara'da başlandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">4 OCAK- Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet (sayı: 211) Kanunu 'nü kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">4 OCAK- Kabineyi kurma serbestisi için bütün bakanlar istifa ettiler. Aynı gün Yıldız ve Müşfik Kenter1960-1961 sezonunun en başarılı sanatçıları seçildiler.</li> <li data-xf-list-type="ul">5 OCAK- Gürsel, altı yeni bakan alarak yeni kabineyi kurdu.</li> <li data-xf-list-type="ul">5 OCAK- Dumlupmar Zafer Abidesi'nin inşası hakkında (220 saydı) kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">6 OCAK- Kurucu Meclis çalışmalara başladı. Aynı gün Milli Birlik Komitesi,147 öğretim üyesinin üniversiteye dönmesi ile ilgili tasarıyı gündeminden çıkardı.</li> <li data-xf-list-type="ul">8 OCAK- Ünlü güreşçi Yaşar Doğu öldü. (doğ. 1915) </li> <li data-xf-list-type="ul">10 OCAK- Basın mesleğinde çalışanlarla çalıştınlanlar arasındaki münasebetlerin tanzimi hakkındaki 5953 sayılı kanunun bazı maddelerinin değiştirilmesine ve bu kanuna bazı maddelerin eklenmesine dair (212 sayılı) kanun yürürlüğe girdi. </li> <li data-xf-list-type="ul">14 OCAK- Memleketçi Cumhuriyet Partisi kuruldu. </li> <li data-xf-list-type="ul">21 OCAK- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı. </li> <li data-xf-list-type="ul">7 ŞUBAT- Türkiye-Amerika uranyum Antlaşması imzalandı. </li> <li data-xf-list-type="ul">11 ŞUBAT- Adalet Partisi, Cumhuriyetçi Meslekî Islahat Partisi, Çalış¬ma Partisi, Memleketçi Parti, Mutedil Liberal Parti, Türkiye İşçi Partisi... kuruldu.</li> <li data-xf-list-type="ul">13 ŞUBAT- Yeni Türkiye ve Düstur Partileri kuruldu. </li> <li data-xf-list-type="ul">26 ŞUBAT- Eski Millî Eğitim Bakanlanndan öğretmen, yazar Hasan Ali Yücel (doğ: 1897) öldü.</li> <li data-xf-list-type="ul">27 ŞUBAT- Kurtuluş Savaşı komutanlanndan Tümgeneral Selahattin Adil (Doğ: 1881) öldü.</li> <li data-xf-list-type="ul">6 MART- İngiltere Kraliçesi Elizabeth yurdumuzu resmen ziyaret etti.</li> <li data-xf-list-type="ul">8 MART- Konya Çarşısı yandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">23 MART- Ankara Hacettepe Çocuk Hastanesi yandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">28 MART- Anayasanın halkoyuna sunulması hakkındaki (283 sayılı) kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">l NİSAN- Siyasî faaliyete izin verildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">6 NİSAN- Temsilciler Meclisi'nde; subay ve astsubayların oy kullanmaları kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">23 NİSAN- 23 Nisan 1920'de TBMM'nin açıldığı İttihat ve Terakki Fırkası için yapılmış olan binada. 'Türkiye Büyük Millet Meclisi Müze-si' açıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">26 NİSAN- Seçimlerin temel hükümleri ve seçmen kütükleri hakkındaki (298 sayılı) kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">27 NİSAN- Türkiye-Sovyetler Birliği Demiryolu Nakliyat Antlaşması</li> <li data-xf-list-type="ul">imzalandı.</li> <li data-xf-list-type="ul">30 NİSAN- İstanbul'da Kartal-Cevizli arasında büyük tren kazası. </li> <li data-xf-list-type="ul">1 MAYIS- İzmit Kağıt Fabrikasi'nda yangm. </li> <li data-xf-list-type="ul">5 MAYIS- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması.</li> <li data-xf-list-type="ul">23 MAYIS- Muğla ve dolaylannda deprem.</li> <li data-xf-list-type="ul">24 MAYIS- Cumhuriyet Senatosu üyelerinin seçimi hakkında (304 sayılı) kanun kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">24 MAYIS- Ankara ve İstanbul vüayetlerine şamil olmak üzere ilan edilmiş bulunan Sıkıyönetimin uzatılması hakkındaki Kurucu Meclis kararı yürürlüğe girdi.</li> <li data-xf-list-type="ul">25 MAYIS- Milletvekili Seçimi Kanunu (sayı: 306) kabul edildi. </li> <li data-xf-list-type="ul">27 MAYIS- T.C. Anayasası, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyenin 260 oyu ile kabul edildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">6 HAZİRAN- Türkiye-Almanya Kredi Antlaşması imzalandı. </li> <li data-xf-list-type="ul">16 HAZİRAN- Yazar ve düşünür Peyami Safa (Doğ. 1899) öldü. </li> <li data-xf-list-type="ul">9 TEMMUZ- Anayasa'y a oy verme günü. Kurucu Meclis'in seçtiği 21 kişilik Anayasa Komisyonu tarahndan hazırlanıp 9.7.1961'de halkoyuna sunulan Anayasa; oylamaya katılan 10.238.968 kişiden 6.348.715 oyla kabul edilmiş, 3.935.000 kişi (hayır oyu kullanmıştır. Böylece katılma oranı yüzde: 75, Evet: 63'tür. Halkın yüzde 65'i 'Evet', 35'i 'Hayır' oyu verdi.</li> <li data-xf-list-type="ul">10 TEMMUZ- Millî Eğitim Bakanhğı'na bağlı olarak 'Din İşleri Genel Müdürlüğü' kuruldu.</li> <li data-xf-list-type="ul">17 TEMMUZ- AnıtKabir projesini hazırlayan iki mimardan Prof. Emin Onat (doğ. 1908) öldü.</li> <li data-xf-list-type="ul">21 TEMMUZ- Kurucu Meclis oybirliğiyle seçim tarihim 15 Ekim 1961 olarak tespit etti. (Karar No. 58)</li> <li data-xf-list-type="ul">7 AĞUSTOS- Şebinkarahisar'da büyük yangın.</li> <li data-xf-list-type="ul">11 AĞUSTOS- Yassıada duruşmaları sona erdi.</li> <li data-xf-list-type="ul">16 AĞUSTOS- Ankara ve İstanbul vilayetlerine şamil olmak üzere ilan edilmiş bulunan sıkıyönetimin uzatılması hakkında Kurucu Meclis'in (68 sayılı) kararı.</li> <li data-xf-list-type="ul">24 AĞUSTOS-15. CHP Kurultayı Ankara'da toplandı.<br /> İnönü: '...Sabah erken kalkan babayiğitlerin Kurultayı basmalarım asla kabul etmiyorum,' dedi.</li> <li data-xf-list-type="ul">3 EYLÜL- Başkan Gürsel'in başkanlığmda toplanan parti başkanlan, yapılacak milletvekili seçimlerinde; 27 Mayıs'ı zedelememek, "Eminsu" konusunu deşmemek, DP'yi methetmemek konusunda bir antlaşma imzaladılar.</li> <li data-xf-list-type="ul">7 EYLÜL- Nedim Küçüközpulat'ın babası Abdülkerim Küçüközpulat ile annesi Fatma Adalet Küçüközpulat'a tazminat verilmesi hakkında (373 sayılı) kanun kabul edildi. (28 Nisan 1960 tarihinde İstanbul Üniversitesi nümayişleri sırasında hayatını kaybettiğinden).</li> <li data-xf-list-type="ul">15 EYLÜL- Yüksek Adalet Divam'nca verilen ölüm cezalan hakkında Millî Birlik Komitesi Kararı.<br /> No. 75, Yayın tarihi: 16.9.1961, sayı: 10908.<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">15 EYLÜL- Yassıada Yüksek Adalet Divanı kararlan açıklandı. Saat:<br /> 15.20. 5 saat 20 dakika süren celsede, 15 sanık idama, 31'i müebbet hapse, 408'i çeşitli hapis cezalarım mahkum oldular. 133 sanık da beraat etti.<br /> 1) Ölüm cezasma çarptırılanlar: Celal Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan.<br /> Karar, Millî Birlik Komitesi'nin 15.9.1961 gün ve 75 sayılı kararıyla onaylanmıştır. Ancak, düşük Cumhurbaşkanı Celal Bayanın 65 yaşını bitirmiş olması dolayısıyla verilen ölüm cezası müebbet ağır hapse çevrilmiştir.<br /> 2) Ölüm cezasma mahkum edilen; Refik Koraltan, Agah Erozan, İbrahim Kirazoğlu, Ahmet Hamdi Sancar, Nusret Kirişçioğlu, Bahadır<br /> Dülger, İman Kalafat, Baha Akşit, Osman Kıvrakoğlu, Zeki Erataman ve Rüştü Erdelhun'ün cezalan, 15.9.1961 gün ve 75 saydı kararla müebbet ağır hapse çevrilmiştir.<br /> </li> <li data-xf-list-type="ul">16 EYLÜL- Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan hakkında verilen ölüm cezası İmralı Adaşı'nda yerine getirildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">17 EYLÜL- Adnan Menderes hakkında verilen ölüm cezası İmralı Adası'nda yerine getirildi.</li> <li data-xf-list-type="ul">19 EYLÜL- Eski başbakanlardan Prof. Şemsettin Günaltay (Doğ: 1883) öldü.</li> <li data-xf-list-type="ul">l EKİM- İktisadî İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Türkiye Teknik İşbirliği Temsilciliği kuruldu.</li> <li data-xf-list-type="ul">15 EKİM- Genel seçimler. 27 Mayıs İhtilali'nden sonra ilk seçim; Türk Silahlı Kuvvetleri verdiği sözü tuttu. Katılma oranı yüzde 81.<br /> AP : 158 milletvekili 70 senatör CHP : 173 milletvekili 36 senatör CKMP : 54 milletvekili 16 senatör YTP : 65 milletvekili 28 senatör</li> <li data-xf-list-type="ul">25 EKİM- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gerçekleştirdiği ihtilalden 17 ay sonra, 2. Cumhuriyetin ilk Meclisi, Orgeneral Cemal Gürsel tarafından açıldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">26 EKİM- Orgeneral Cemal Gürsel; 607 oydan 434 oy ile Cumhurbaşkanı, Suat Hayri Ürgüplü, Senato; Fuat Sirmen, Meclis Başkanı seçildi¬ler.</li> <li data-xf-list-type="ul">10 KASIM- İnönü, Kabineyi kurmakla görevlendirildi. Gürsel: '...İçinde bulunduğumuz güç şartları çözümleyecek bir kişiye görev verdim,' dedi.</li> <li data-xf-list-type="ul">20 KASIM- İnönü; CHP-AP Koalisyon kabinesini kurdu.</li> <li data-xf-list-type="ul">2 ARALIK- Malatya Milletvekili İsmet İnönü'nün Başkanlığı altında kurulan kabine 4 red, 78 çekimsere karşı 269 oyla güven aldı.</li> <li data-xf-list-type="ul">23 ARALIK- Başbakan İnönü konuştu: '...Af, Hükümet progr¤¤¤¤¤ alınmıştır. Bardağı taşıracak bir damla daha koyamayacağım. Bu durumda herkesin bana yardım etmesi lazımdır. Bardaklar doldurulmuştur. Taşıramam. Bir damla daha ilave edemem. Dün söylediklerime bugün ilave edecek tek cümle yoktur. Huzuru behemehal getireceğiz. Bütün sınıfların huzur içinde yaşaması lazımdır.'</li> <li data-xf-list-type="ul">24 ARALIK- Tevfik Fikret'in Eyüp'te bulunan mezarı, törenle Aşiyan'a nakledildi.</li> </ul></blockquote><p></p>
[QUOTE="wien06, post: 150948, member: 4383"] [CENTER][B][SIZE="5"][COLOR="Red"]1960[/COLOR][/SIZE][/B][/CENTER] [LIST] [*]l OCAK - Nurcular, çalışma alanlarım genişlettiler. Said-i Nursi İstanbul'a geldi. [*]4 OCAK- Amerikan Ajansı'nın yıllık raporunda Türk basını için, "Doğrudan doğruya sansür mevcut olmamakla beraber, sıkı kanunlar basın üzerinde kontrole yol açmaktadır" dendi. [*]6 OCAK - Mersin Petrol Tasfiyehanesi'nin temeli atıldı. [*]8 OCAK - Hirfanlı Barajı hizmete girdi. [*]8 OCAK - Kesikköprü Baraji'nın temeli atıldı. [*]16 OCAK - İstanbul Sigorta Hastanesi açıldı. [*]3 ŞUBAT - Kırşehir Trafo Merkezi'nin temeli atıldı. [*]25 ŞUBAT - CHP'den Cemil Sait Barlas, 10 ay hapse mahkum oldu. [*]26 ŞUBAT - Hükümet; İnönü'nün diğer birkaç milletvekili ile birlikte dokunulmazlığının kaldınîmasını istedi. [*]29 ŞUBAT - Bütçe, 158 ret, 396 muvafık oyla kabul edildi. [*]7 MART - Gazeteci Ahmet Emin Yalman; 15 ay 16 günlük mahkumiyetim çekmek üzere cezaevine girdi. [*]10 MART - İstanbul'da .köprünün Kadıköy îskelesi yüzer halde yapdarak rıhtıma bağlandı. [*]18 MART - Türkiye-İsrail Ticaret Antlaşması imzalandı. [*]19 MART - Kırıkkale Devlet Hastanesi'nin temeli atıldı. [*]25 MART - Yeşilhisar olayları başladı. 3 Nisan 1960'da İnönü'nün ilçeyi ziyareti sırasında bu olaylar daha da arttı. [*]1 NİSAN - İçişlerinde 17 ilçenin kurulması (Samsat, Elmadağı, Sulakyurt, Delice, Eldiven, Eynesil, Atabey, Aralık, Sanoğlan, Domaniç, Turboğlu, Silopi, Derinkuyu, Kumru, Korgan, Çamhhemşin, Erfelek) kanunlaştı. [*]2 NİSAN - İnönü'nün Kayseri gezişi olaylarla başladı. [*]5 NİSAN - CHP Meclis Grubu, bildiri yayınladı ve son olaylar üzerinde durarak, yurdun selameti bakımından seçimlerin bir an önce yapıl-masını istedi. [*]7 NİSAN - Başbakan Menderes Parti grubunda konuştu: 'Memleket bugün kabili idare olmaktan çıkmıştır. İşler çoktan laçka olmuştur. Adliye işlemez hale gelmiş, idare acze düşmüştür.' [*]14 NİSAN - Ürdün Kralı Hüseyin Türkiye'yi ziyaret etti. [*]15 NİSAN - Gazeteci Ahmet Emin Yalman, sağlık durumundan ötürü tahliye edildi. [*]19 NİSAN - Türkiye-Batı Almanya Malî Yardım Antlaşmağı imzalandı. [*]20 NİSAN - Meclis'te tartışmak geçen görüşmeden sonra CHP milletvekilleri toplantı salonunu topluca terk ettiler. [*]23 NİSAN - Balıkesir İşçi Sitesi temeli atıldı. [*]25 NİSAN - İzmir Kan Merkezi açıldı. [*]25 NİSAN - TBMM adına tahkikatları yapacak olan komisyonların vazife ve selahiyetleri ile ilgili olarak Çorum Milletvekili Hüseyin Ortak-çıoğlu (DP) ve üç arkadaşı tarafından hazırlanan bir kanun teklifi Meclis'e verildi. [*]27 NİSAN - Tahkikat Encümeni selahiyet kanunu, uzun ve çetin tartışmalardan sonra kabul edildi. (Kanun No. 7468). 12 CHP milletvekili 3-6 celse çıkarma cezası aldı. Muhalefet Lideri İnönü, 12 inikat ceza-sına çarptınîdı. Meclis görüşmelerinin yayınlanması yasaklandı. ; [*]27 NİSAN - Pakistan Cumhurbaşkanı Eyüp Han Türkiye'yi resmen ziyaret etti; [*]27 NİSAN - Mersin Limanı hizmete açıldı. [*]28 NİSAN - İstanbul ve Ankara'da meydana gelen olaylar üzerine her iki şehirde de sıkıyönetim ilan edildi,j [*]28 NİSAN - İstanbul Üniversitesi'nde, İktidar Partisi aleyhinde gösteri-j ler başladı. [*]29 NİSAN - Ankara-İstanbul Üniversiteleri bir ay süre ile kapatıldı. * [*]1 MAYIS - İstanbul'da l gün gündüz sokağa çıkma yasağı kondu. [*]2 MAYIS - NATO Bakanlar Konseyi İstanbul'da toplandı ve bir takım gösteri olayları yapıldı. [*]3 MAYIS - İnönü; Başbakan Menderes'in son radyo konuşmasma cevap vererek yapılan isnatları reddetti. Meclis ve basında fikirlerim açıklamak imkanından yoksun olduğu için, cevabinin radyoda yayınlanmasını istedi. [*]3 MAYIS- Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Cemal Gürsel, yazdı olarak hükümeti uyarmak istedi. (Mektup ihtilalden sonra açıklanmıştır.) Aziz Vekilim: Dün geceki konuşmalarımızın ışığı altında, zatı alinizi memleketin huzur ve istikrarı için alınması lazım gelen tedbir ve kararlar hakkında¬ki görüşlerimi arzetmeyi millî ve vatanî bir vazife bilirim. Sayın Başbakanın açıklamalarım dinledim ve okudum. Bunlarda, be¬nim düşüncelerimin kabulüne müsait bir zemin henüz mevcut olmadı¬ğı aşikar olarak belli ise de, gene de düşüncelerimin sizlere iblağının za-ruretine inanıyorum. Muhterem Vekilim: Şu hakikati kabul etmek lazımdır ki. Kayseri hadiseleriyle başlayıp son karar ve feci olaylara kadar devam eden vak'alar vatandaş ruhun-da derin teessür ve Hükümete karşı telafisi güç hoşnutsuzluklar yaratmıştır. Hele, Ordunun, talebelere karşı akılsızca kullanılması, işin vaha-metini artırmış. Ordu mensuplarında huzursuzluk ve güvensizlik hisleri belirmiş, korkulan şey olmuş. Ordu politikaya karıştırılmıştır. Sayın Vekilim: Bu ahval küçümsenecek, cebir ve şiddetle geçiştirilecek şeylerden değildir. Memleket, Hükümet ve partinizin düştüğü bu müşkül vaziye¬ti kurtarmak için sük-frunetli, fakit ciddî ve cezri tedbirler almak lazım¬dır. Bu tedbirler şunlar olmalıdır: 1) Cumhurbaşkanı istifa etmelidir. Çünkü bütün fenalıkların bu zat¬tan geldiği hakkında memlekette umumî bir kanaat vardır. 2) Kabinede iyi kabul edilmeyen ve suihalleri bütün memlekette ya¬yılmış bulunan zevat çıkartılmalı, yeni Kabine mutlak dürüst, makul, zorcu değil, adalet ve şefkat hissi taşıyan zevattan kurulmalıdır. 3) İstanbul, Ankara valileri, emniyet müdürleri süratle değiştirilmelidir. 4) Ankara Örfi İdare Kumandanı derhal değiştirilmelidir. 5) Son çıkarılan ve tahkikat komisyonları ihdas eden kanun kaldırılmalıdır. Mevkuf gazeteciler af kanunu ile kısa zamanda tahliye edilmeli 7) Son hadiselerde tevkif edilen talebeler serbest bırakılmalı, ili müesseseleri yeniden faaliyete geçmelidir. 8) Şimdiye kadar çıkarılan bütün antidemokratik kanunlar tedrici kaldırılmalıdır. 9) Vatandaşın hürriyet ve eşit muamele hakkına mutlak surette ayet edilmelidir. 10) Ordunun meseleleri sür'atle halledilmelidir. 11) Din istismarcılığından vaz geçilmelidir. 12) Suiistimaller oluyor mu, bilmiyorum. Fakat, olduğu hakkını umumî bir kanaat mevcuttur ve milletin hükümete itimatsızlığına s bep olmaktadır. Bu gibi kötülüklerin süratle bertaraf edilmesi lazımd 13) Müstesna zamanlar ve günler haricinde hükümet büyüklerin memleket gezilerinde sun'i büyük vatandaş toplulukları üe karşılanırı ları usulü terk edilmelidir. Muhterem Vekilim: Bu yazdıklarım asla bir parti ve politika mülahaza ve tesiriyle yaz mamıştır. Memleketin durumunun bu tedbirlerin alınmasın! zarurî ki dığına inandığım için arz edilmiştir, Sizlerin vatanperverlik ve vicdanlannıza hitap ediyorum. İyi düşi nünüz. İyi yapınız. Memlekette çok şeyler yaptığınız muhakkaktır. F kat, bu asla kafi değildir. Bu yapılan işleri müstemleke idarecileri de y, par, yapıyor ve yapmıştır. Asıl mühim olan toplumun ruhunda yasan zevk ve azminin geliştirilmesi hak ve hürriyet aşkının kökleştirilmesi ı vatandaş idrakinin yüksek ve necip hislerle donatılmasıdır. Olaylar l yolda olmadığınızı göstermektedir. Talebelerin hürriyet duygusu i yaptıkları masumane tezahürata karşı kıtalar sevk edilmesi ve onlar desteği ile emniyet kuvvetlerinin ilim yuvalannın içine kadar girerek t lebeleri, profesörleri ile beraber coplarla ve kurşunlarla tedip etme dünyada görülmemiş feci bir şeydir. Bu hengamede kız talebelerin yi rekler parçalayan çığlıklannın analar, babalar ve halk ruhunda onulma yaralar açacağım ve açtığım anlamak memleketin huzuru bakımında büyük bir hata ve hazin bir gaflet olduğuna kaniim. Bizim gençlerimizde hak, adalet ve hürriyet duygularının gelişim sinden ve kemalinden memnun olmamız lazım gelmez mi?... Istikba hissiz, duygusuz, müstemleke ruhlu, yalnız maddeci bedbaht msanlaı mı bırakmak istiyoruz?... 3 Sayın Vekilim: Maruzatım muhakkak ki çok mühim ve hatta çok cüretkaranedir. Fa¬kat memleket için. Milletin selameti için, hükümet ve hatta partinizin kurtaniması için dikkate aunması, lazımdır ve hatta çok lazımdır. Saygılarunla. KKK Orgeneral Cemal Gürsel [*]4 MAYIS- Turizm Bankası Kanunu kabul edildi. [*]5 MAYIS- Ankara'da Kızılay'da "555 K" diye adlandırılan nümay41er oldu. Olay yerinde; Cumhurreisi, Meclis Başkanı, Başbakan da bu¬lundu. [*]6 MAYIS- Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü kanunu kabul edildi. 6 MAYIS- Kara K.K. Org. Cemal Gürsel görevinden izinli olarak ayrıldı. Gürsel'in en küçük birliklere kadar ulaştırılan telsiz mesajı: 'Kara Kuvvetleri Komutanlığı'ndan izinli olarak ayrılıyorum. Bütün arkadaşlanma veda ederim. Sizlere son sözlerim şu olacaktır: Her şeye rağmen ordunun ve taşı¬dığımız üniformanın şerefin! daima yüksek tütünüz. Bu sıralarda mem¬lekette esen hırslı politika havasının zararlı tesirlerinden kendinizi ko-rumasını biliniz. Ne pahasına olursa olsun, politikadan katiyen uzak ka¬lınız. Bu sözlerim, şerefli ordunun, kudreti ve memleketin kaderi için hayati ehemmiyeti haizdir. Bütün gayretiniz! memleket müdafaası için lazım olan kudretiniz! artırmağa ve onu en yüksek dereceye çıkarmağa hasrediniz. Sizlere inanıyor, son erden büyük kumandana kadar cümle-nizi derin saygı ve sevgi hissi ile selamlıyorum.' KKK Orgeneral Cemal Gürsel [*]12 MAYIS- Türkiye-Hollanda Kültür Antlaşmağı imzalandı. [*]13 MAYIS- Kütahya'da 1000 hatlık otomatik telefonu hizmete açıldı. 13 MAYIS- Türkiye-Finlandiya Ticaret Antlaşması imzalandı. [*]16 MAYIS- İzmir Trafo Merkezi açıldı. [*]17 MAYIS- Türkiye-Amerika yardım antlaşması imzalandı. [*]18 MAYIS- Demirköprü Baraj ve Hidro-elektrik Santralı hizmete açıldı. [*]20 MAYIS- Hindistan Başbakanı Nehru Türkiye'yi ziyarete geldi. [*]21 MAYIS- Harp Okulu öğrencileri Ankara'da, iktidar Partisi aleyhinde sessiz bir yürüyüş yaptılar. 25 MAYIS- TBMM'nin XI. döneminin son birleşimi. Başkan Vekili: Agah Erozan, Ali Latif oğlu (İsparta), şükrü Esen (Kastamonu)'in önergele¬ri üzerine Meclis'in 20 Haziran 1960 tarihine kadar tatili kabul edil¬di. Son birleşimdeki konuşmaların yayınlanması yasaklandı. 27 MAYIS- 27 Mayıs ihtilali. Türk Silahlı Kuvvetleri idareyi eline aldı Sonradan '27 Mayıs İhtilali' olarak adlandırılacaktır. 27 Mayıs 1960 sabahı rady darının düğmesini çeviren vatandaşlar, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin sesiyle karşılaştılar. "Sevgili Vatandaşlar; Bugün demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadise¬ler dolayısıyla kardeş kavgasına meydan vermemek maksadıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almıştır. Bu harekata Silahlı Kuvvetlerimizin, partileri içine düştükleri uzlaşmaz durumdan kurtar¬mak ve partiler üstü tarafsız bir idarenin nezaret ve hekimliği altında en kısa zamanda adil ve serbest seçimler yaptırarak idareyi hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere girişmiş bulunmaktadır. Girişilmiş olan bu teşebbüs, hiçbir şahsa veya zümreye karşı değil¬dir. îdaremiz, hiç kimse hakkında şahsiyata müteallik tecavüzkar bir fi-ile müsaade etmeyeceği gibi edilmesine de asla müsamaha etmeyecek¬tir. Kim olursa olsun ve hangi partiye mensup ulunursa bulunsun, ha vatandaş; kanunlar ve hukuk prensipleri esaslanna göre muamele göre¬cektir. Bütün vatandaşların, partilerin üstünde aynı milletin, aynı soy¬dan gelmiş evlatları olduklarım hatırlayarak ve kin gütmeden birbirle¬rine karşı hürmetle ve anlayışla muamele etmeleri ıstıraplanimzm din-» mesi ve milli varlığımızın selameti için zaruri görülmektedir. Kabineye mensup şahsiyetlerin, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne sığınma¬larım rica ederiz, şahsî emniyetleri kanunun teminatı altındadır. Müttefiklerimize, komşulanmıza ve bütün dünyaya hitap ediyoruz." Gayemiz, Birleşmiş Milletler Anayasasi'na ve insan hakları prensipleri-ne tamamiyle riayettir. Büyük Atatürk'ün 'Yurtta sulh, cihanda sulh' prensibi bayrağımızdır. " Bütün ittifaklanmıza ve taahhütlerimize sadıkız. NATO ve CEN-T0'ya inanıyoruz ve bağlıyız. Düşüncemiz 'Yurtta sulh, cihanda sulh-, tur.' Meclis feshedildi. Yeni anayasa ve demokratik müesseselerin kımıl-maşı hazırhğına başlanıldı. Millî Birlik Komitesi Başkanı Org. Cemal Gürsel, millete seslendi: "Aziz Türk Milleti; Bir aydan beri memlekette cereyan eden ve milleti sür'atle korkunç buhranlara sürükleyen hadiseleri biliyorsunuz. Bu gidişin memleketi kanlı bir kardeş kavgasma da götürmekte olduğunu her akü basında va¬tandaşın takdir ettiğine kaniyim. Dünya ahvali her gün biraz daha kö-tüye doğru giderken, hususî politika ihtirası yüzünden vatanımızın maddeten ve manen perişanlığa sürüklenmesi vicdan sahibi bütün va¬tandaşları dilhun etmektedir. Bu hal nereye kadar gidecek?... Bu feci akibete hissiz ve alakasız, seyirci mi kalmak lazım?... İşte vatandaşlarım, bu ahvali ıstırap içinde aylardan beri düşündüm ve bu zevata çıkar yol¬ları gösterdim. Fakat onlar kapıldıkları politika ihtirasının, şuurlanna verdiği bozukluk dolayısıyla dinlemediler ve 4i zorla yürütmek sevda-sına düştüler. Çıkarılan kanunlar, takip edilen hareketler Türk Milleti'ni zincire vurmak kasımda olduklarım gösteriyordu. Bu asırda böyle bir idarenin, böyle bir hareketin olabileceğim zannet¬mek Türk Milleti'ni hissiz bir sürü olarak kabul etmek demektir. Hayır vatandaşlar, Türk Milleti hissiz bir sürü değil, belki bir çoğu okuma yazma bilmez, fakat atavik bir intikalle daha çok okumuş yaz¬mış milletlerden daha çok fikri selime, aklı selime, vicdan ve vakara sa¬hiptir. İşte bu düşünceler ve mülahazalarla bu feci gidişe son vermeye karar verdim ve devletin idaresine el koydum. Derhal bütün vatandaşlara şunu ifade etmek isterim ki, asla bir dik¬tatör olmak hevesinde değilim. Bütün emelim bu memlekette temiz, dü¬rüst bir demokratik nizam kurmak ve devletin idaresin! milletin irade-sine terk etmektir. Bana inanınız ve güveniniz. Bütün milletin benimle beraber olduğuna inanıyorum. Bazı menfaatperestler, midesini ve vicdanım paraya bağlamış olanlar bu hareketimize karşı teşebbüslerde bu-lunmaya yeltenebilirler. Fakat onlara asla müsamaha edilmeyeceğim vatandaşlarıma temin ederim. Kötü ruhlu olanlardan bile memleketin bu nazik anında, az olsun vicdanlarım harekete geçirerek çalışmalanmı-za yardım etmeseler bile, engel olmamalarım isteriz. Tekrar bana gü-venmenizi, inanmanızı isterim ve sizleri sonsuz muhabbet ve saygıyla selamlıyorum. Millî Birlik Komitesi Başkanı Org. Cemal Gürsel [*]28 MAYIS- CelM Bayar istifa etti. [*]28 MAYIS- Tarafsız kişilerden bir kabine kurulduğu 27 saydı tebliğ ile bildirildi. Kabinede 3 asker ve 14 sivil yer aldı, Birinci M.B.K. Hükümeti Başbakan ve Milli Sav.Bak. : Org. Cemal Gürsel Kamil Artus Şefik İnan Devlet Bakanı Devlet Bakanı Adliye Bakanı İçişleri Bakanı Dışişleri Bakanı Maliye Bakam M.Eğitim Bakam Bayındırlık Bakam Ticaret Bakanı Sağlık Bakanı Gümrük Bakam Tanm Bakanı Ulaştırma Bakam Çalışma Bakam Sanayi Bakanı Turizm Bakanı İmar ve İskan Bakanı Abdullah Gözübüyük Tümg. M.İhsan Kızıloğlu Selim Sarper Ekrem Alican Prof. Fehmi Yavuz Daniş Koper Cihat İren Prof. Nusret Karasu Fethi Aşkın Feridun Üstün Tuğg. Sıtkı Ulay Prof. Cahit Talaş Muhtar Uluer Zühtü Tarhan Orhan Kubat [*]28 MAYIS- Prof. Siddık Sami Onar Başkanlığı'nda toplanan Profesörleri Kurulu '27 Mayıs'ın meşru olduğu hakkında rapor verdi. [*]30 MAYIS- DP İçişleri Bakam Dr. Namık Gedik, tutuklu bulunduğu Harp Okulu penceresinden atlayarak intihar etti. [*]l HAZİRAN- İnönü, Ankara'da yeni dönemin ilk basın toplantısmı yap¬tı: '... Ordunun harekatından haberdar olmadığım.' kesin olarak belirtti. [*]12 HAZİRAN- Millî Birlik Komitesi'nin l saydı kanunu ile Anayasa'nın bazı maddeleri kaldınîdı ve bu suretle TBMM feshedildi. TBMM'nül bütün hak ve yetkileri. Geçici Anayasa gereğince Millî Birlik Komitesi'ne verildi. Birliğin hukukî statüsü düşürülmesinden sonra kurulan i Millî Birlik Komitesi üyelerinin adları açıklandı: Başkan : Orgeneral Cemal Gürsel; Üyeler : Gülsoytrak, Suphi Acuner, Ekrem Kabibay, Orhan Akkoyunlu, Fazri Kaplan, Kadri Kaplan, Mustafa Karaman, Suphi Karan, Muzaffer Karavelioğlu, Kamil Koksal, Osman Köseoğlu, Münir Kuytak, Fikret Küçük, Sami Madanoğlu, Cemal Soyuyüce, Şefik Taşer, Dündar Tunçkanat, Haydar Türkeş, Alpaslan Ulay, Sıtka Yıldız, Ahmet Yurdakuler, Muzaffer 16 HAZİRAN- Yüksek Adalet Divanı mahkeme usulüne dair (3 sayılı) kanun kabul edildi. Aksoylu, Refet Ataklı, Mudp Baştuğ, İrfan Baykal, Rıfat Çelebi, Emanullah Er, Ahmet Erkanlı, Orhan Ersu, Vehbi Esin, Numan Okan, Sezai Özdağ, Muzaffer Ozdilek, Fahri Özgüneş, Mehmet Özgür, Selahattin Ozkaya Şükran Solmazer, İrfan [*]21 HAZİRAN- Milli Birlik Komitesi, Büyük Millet Meclisi binasında teş¬riî görevine başladı. [*]22 HAZİRAN- Emekli Oramiral Fahri Korutürk, Türkiye'nin Moskova Büyükelçiliği'ne atandı. [*]23 HAZİRAN- Köy Enstitüleri Kurucusu, eğitimci İsmail Hakkı Tonguç (Doğ: 1897) öldü. [*]24 HAZİRAN- M.B. Komitesi üyeleri, büyük bir törenle yemin ettiler. [*]30 HAZİRAN- Geçici Anayasa'nın 6. maddesine göre M.B. Komitesi ta-rafından seçilen l Başkan, 30 üyeden meydana gelen 'Yüksek Soruş¬turma Kurulu' toplandı. [*]4 TEMMUZ- Siyasi partilerin ocak ve bucak merkezleri kapatıldı. [*]12 TEMMUZ- Celal Bayar; vatana hıyanet suçundan Yüce Divan'a sevk edildi. (2 No'lu karar). [*]24 TEMMUZ- Basın Ahlak Yasası yürürlüğe girdi. 29 TEMMUZ- Eski Başbakanlardan Hasan Saka (Doğ: 1886) öldü. [*]2 AĞUSTOS- M.B. Komitesi; 5434 saydı T.C. Emekli Sandığı Kanununu ek ve geçici 42 saydı kanunu kabul etti. Bu kanuna göre, orduda bo¬zulmuş olan piramit (küçük rütbeli ve büyük rütbeli subay dengesi) tekrar korunabdecekti. [*]2 AĞUSTOS- Başkan Gürsel: 'Subaylar olayları unutup esas vazifeleri- 1960 151ne dönmeli...' dedi. [*]3 AĞUSTOS- 42 saydı kanun uyarınca bir kısım subay, amiral ve geraLİ emekliye sevk edildi. (235 general ve amiral). Bu 41eme tabi ol lar bilahare 'Eminsular' adıyla anılacaktır. [*]12 AĞUSTOS- M.B. Komitesi'nin kabul ettiği (55 saydı) kanunla, Koıtenin çıkardığı kanunların geçici olmadığı açıklandı. Kanundan ' cici' kelimesi kaldırddı. [*]15 AĞUSTOS- Zürih ve Londra Antlaşmaları'na dayandarak Kıbrıs bağımsızlığı yürürlüğe girdi. Gece saat 24.00'te 45 dakika süren imza töreni yapddı. Belgeleri, Cumhurbaşkanı Makarios, muav Dr. Küçük ve Türkiye, İngdtere, Yunanistan konsoloslan imzala lar. [*]16 AĞUSTOS- Anlaşma gereğince Kıbrıs'ta bulunacak Türk Alayı büyük tezahüratla Kıbrıs'a çıktı. 82 yıl sonra Türk askerî Adaya tek ayak basıyordu. Türkiye'nin ilk Kıbrıs Büyükelçisi Emin Dırvana da yeni görevine başladı. Kıbrıs bu suretle bağımsızlığına kavuşmuş oluyordu. [*]17 AĞUSTOS- Türk Kültür Demeği, Başkan Gürsel'in açış konuşmasla açıldı. [*]25 AĞUSTOS- Kabine'de dk değişiklik B.M. Komitesi 10 Bakanı görevinden affetti. 2. M.B.K. Hükümeti kuruldu. [*]11 EYLÜL- M.B.K. üyesi ve Ankara valisi Gen. İrfan Baştuğ, İstanb) Ankara yolunda trafik kazasında öldü. ' [*]12 EYLÜL- Demirci ilçesinde büyük yangın. [*]22 EYLÜL- Türkiye-Yugoslavya Veteriner Antlaşması imzalandı. [*]24 EYLÜL- Yüksek Adalet Divanı kuruldu. [*]26 EYLÜL- Celal Bayar, tutuklu bulunduğu Yassıada'da, bel kemerîy intihara teşebbüs etti. ; [*]27 EYLÜL- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı. [*]29 EYLÜL- Demokrat Parti, Ankara 4. Asliye Mahkemesi kararıyla k patddı. [*]30 EYLÜL- Devlet Planlama Teşkdatı kurulması hakkındaki (91 sayı) kanun kabul edildi. | [*]7 EKİM- Salim Başol, Sehnan Yörük, Rıza Tunç, Abdullah Üner, Ha Tuzun, Hasan Gürsel, Mehmet Çokgüler, Vasfi Göksu, Ali Doğa Toran'dan kurulu Yüksek Adalet Divanı Ankara'dan ayrdarak.H beliada'da kendileri için ayrdan otele yerleştiler. [*]14 EKİM- Yassıada yargılamaları başladı. (Bu süre içinde 203 oturum yapıldı. 529 sanık, 1063 tanık dinlendi. Divan kararlanna göre: 15 ki¬şi ölüm cezası, 31 kişi müebbet hapis cezasına, 418 kişi çeşitli cezala-ra çarptırıldı. 123 kişi beraat etti. M.B. Komitesi 15 ölüm cezasından, 4'ünü onayladı. Bayar'ın cezası müebbet hapse çevrildi, 3'ünü yerine getirdi. 12'sinin cezasmı müebbet hapse çevirdi.) [*]23 EKİM- Genel Nüfus Sayımı: [*]24 EKÎM- Savunma Sekreterlikleri Kanunu kabul edildi. 27 EKİM- Üniversiteler öğretim üyelerinden bazılarının vazifelerinden affına ve bazılarının diğer fakülte ve yüksek okullara nakline dair (114 saydı) kanun kabul edildi. Sonradan 147'ler olarak adlandırıla¬cak olan 147 öğretim üyesi (Profesör, doçent, asistan) görevlerinden affedildi. [*]9 KASIM- 42 sayılı kanun gereğince emekliye ayrılan subaylardan istek¬lilerin öğretmenliğe alınması hakkında 125 sayılı kanun kabul edildi. [*]14 KASIM-14 Millî Birlik Komitesi üyesinin görevlerinden affına dair '5434 saydı T.C. Emekli Sandığı kanununa ek 2.8.1960 gün ve 42 sayılı kanununa geçici bir madde eklenmesine dair (126 saydı) kanun kabul edddi. [*]15 KASIM- M.B. Komitesi; Dışişleri Bakanlığı Kuruluşu hakkındaki 3312 sayıh kanunu (127) ek saydı kanunu kabul etti. Bu kanuna göre, Dışişleri dış teşkilatında 14 müşavirlik kuruluyor ve komitedeki görevlerinden affedden 14 üye, en az iki yil yurda dönmemek kaydıyla bu müşavirliklere gönderiliyordu. Ondört'ler olarak adlandırılan Komite üyeleri: Alpaslan Türkeş Orhan Kabibay Orhan Erkanlı Münir Köseoğlu Mustafa Kaplan Muzaffer Karan Sefdc Soyuyüce Fazd Akkoyunlu Rıfat Baykal Dündar Taşer Numan Esin İrfan Solmazer Muzaffer Özdağ Ahmet Er [*]18 KASIM-113 sayılı Af Kanunu'nün bazı maddelerinin değiştirilmesi-ne ve bu kanuna bazı hükümler eklenmesine dair kanun... kabul edüdi. (ikinci Af) [*]22 KASIM-132 sayılı Türk Standartları Enstitüsü kuruluş kanunu kabul edildi. [*]29 KASIM- Basın Kanunu'nun bazı maddelerini değiştiren (143 sayılı) kanun kabul edildi. (İspat hakkını tanıyan kanun.) [*]4 ARALIK- Başkan Gürsel'in geçirmekte olduğu hastalık arttı. Amerika'dan gelen Harvard Üniversitesi profesörlerinden Raymond de Lacy, Türk hekimleriyle konsültasyon yaparak tedavi şeklim tespit ettiler. [*]6 ARALIK- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı. [*]9 ARALIK- Türkiye-İngiltere Kredi Antlaşması imzalandı. [*]13 ARALIK-1924 tarih ve 941 sayılı Teşkilatı Esasiye Kanunu'nun baa hükümlerinin kaldırılması ve bazı hükümlerinin değ4tirilmesi hak¬kındaki 12 Haziran 1960 tarihli ve l sayılı kanuna ek 'Kurucu Meclis Teşkili' hakkında (157) sayılı kanun kabul edildi. [*]13 ARALIK- Temsilciler Meclisi Seçimi (No. 158) kanunu kabul edildi. [*]13 ARALIK- Devlet Personel Dairesi kurulması hakkında (No. 160) kanun kabul edildi. [*]14 ARALIK- İstanbul Boğazı'nda Peter Vereviz (Yugoslav) ile World Harmony (Yunan) adlı iki tanker çarpıştı. İstanbul büyük bir tehlike atlattı. [*]14 ARALIK- Türkiye ve 19 Batılı devlet arasmda iktisadî 4birliği ve kalkınma teşkilatı sözleşmesi imzalandı. [*]19 ARALIK- İskenderun'da Atatürk Anıtı saldınya uğradı. , [*]26 ARALIK- Emekli Orgeneral Zeki Doğan'a vatanî hizmet tertibinden | aylık bağlanması hakkındaki (174 sayılı) kanun kabul edildi, j [*]27 ARALIK- Memurların tahsil müesseselerinde talebe olamayacaktan-1 na dair 4007 saydı kanun ile bu kanunun l. maddesinin değiştirilme^ si hakkındaki 4214 saydı kanunun yürürlükten kaldırılması hakkın] daki (183 sayılı) kanun kabul edildi, 'm [*]30 ARALIK- CHP, aralannda Parti Genel Başkanı İnönü de bulunmak| üzere 49 Kurucu Meclis üyesi seçti. [/LIST] [CENTER][B][SIZE="5"][COLOR="red"]1961[/COLOR][/SIZE][/B][/CENTER] [LIST] [*]2 OCAK- Kıbrıs'ta kuraklıktan zarar gören Türk çiftçisine yapılacak tohumluk buğday ve tohumluk arpa yardımı hakkındaki (199 sayılı) kanun kabul edildi. [*]2 OCAK- T.C. Millî Birlik Komitesi'nce Temsilciler Meclisi'ne 18 üyenin seçildiği hakkında Millî Birlik Komitesi karan (No. 35) yayınlandı: Raif Aybar Yakup Kadri Karaosmanoğlu Adnan Başer Alp Kuran Remziye Batırbaygü Zekai Okan Fahri Belen Abdülkadir Okyay Nihat Reşat Belger Kagip Sanca Hakkı Kamil Beşe Necip San Rauf Gökçen Kemal Tamer Ferruh Güven Kemal Türkoğlu Münci Kapani Hıfzı Veldet Velidedeoğlu [*]3 OCAK- Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu (sayı: 205) kabul edildi. Aynı gün Basın İlan Kurumu kuruldu. Bağımsız bir "Kürt devleti" kurmayı istemekle suçlanan 49 kişinin yargılanmasına Ankara'da başlandı. [*]4 OCAK- Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet (sayı: 211) Kanunu 'nü kabul edildi. [*]4 OCAK- Kabineyi kurma serbestisi için bütün bakanlar istifa ettiler. Aynı gün Yıldız ve Müşfik Kenter1960-1961 sezonunun en başarılı sanatçıları seçildiler. [*]5 OCAK- Gürsel, altı yeni bakan alarak yeni kabineyi kurdu. [*]5 OCAK- Dumlupmar Zafer Abidesi'nin inşası hakkında (220 saydı) kanun kabul edildi. [*]6 OCAK- Kurucu Meclis çalışmalara başladı. Aynı gün Milli Birlik Komitesi,147 öğretim üyesinin üniversiteye dönmesi ile ilgili tasarıyı gündeminden çıkardı. [*]8 OCAK- Ünlü güreşçi Yaşar Doğu öldü. (doğ. 1915) [*]10 OCAK- Basın mesleğinde çalışanlarla çalıştınlanlar arasındaki münasebetlerin tanzimi hakkındaki 5953 sayılı kanunun bazı maddelerinin değiştirilmesine ve bu kanuna bazı maddelerin eklenmesine dair (212 sayılı) kanun yürürlüğe girdi. [*]14 OCAK- Memleketçi Cumhuriyet Partisi kuruldu. [*]21 OCAK- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı. [*]7 ŞUBAT- Türkiye-Amerika uranyum Antlaşması imzalandı. [*]11 ŞUBAT- Adalet Partisi, Cumhuriyetçi Meslekî Islahat Partisi, Çalış¬ma Partisi, Memleketçi Parti, Mutedil Liberal Parti, Türkiye İşçi Partisi... kuruldu. [*]13 ŞUBAT- Yeni Türkiye ve Düstur Partileri kuruldu. [*]26 ŞUBAT- Eski Millî Eğitim Bakanlanndan öğretmen, yazar Hasan Ali Yücel (doğ: 1897) öldü. [*]27 ŞUBAT- Kurtuluş Savaşı komutanlanndan Tümgeneral Selahattin Adil (Doğ: 1881) öldü. [*]6 MART- İngiltere Kraliçesi Elizabeth yurdumuzu resmen ziyaret etti. [*]8 MART- Konya Çarşısı yandı. [*]23 MART- Ankara Hacettepe Çocuk Hastanesi yandı. [*]28 MART- Anayasanın halkoyuna sunulması hakkındaki (283 sayılı) kanun kabul edildi. [*]l NİSAN- Siyasî faaliyete izin verildi. [*]6 NİSAN- Temsilciler Meclisi'nde; subay ve astsubayların oy kullanmaları kabul edildi. [*]23 NİSAN- 23 Nisan 1920'de TBMM'nin açıldığı İttihat ve Terakki Fırkası için yapılmış olan binada. 'Türkiye Büyük Millet Meclisi Müze-si' açıldı. [*]26 NİSAN- Seçimlerin temel hükümleri ve seçmen kütükleri hakkındaki (298 sayılı) kanun kabul edildi. [*]27 NİSAN- Türkiye-Sovyetler Birliği Demiryolu Nakliyat Antlaşması [*]imzalandı. [*]30 NİSAN- İstanbul'da Kartal-Cevizli arasında büyük tren kazası. [*]1 MAYIS- İzmit Kağıt Fabrikasi'nda yangm. [*]5 MAYIS- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması. [*]23 MAYIS- Muğla ve dolaylannda deprem. [*]24 MAYIS- Cumhuriyet Senatosu üyelerinin seçimi hakkında (304 sayılı) kanun kabul edildi. [*]24 MAYIS- Ankara ve İstanbul vüayetlerine şamil olmak üzere ilan edilmiş bulunan Sıkıyönetimin uzatılması hakkındaki Kurucu Meclis kararı yürürlüğe girdi. [*]25 MAYIS- Milletvekili Seçimi Kanunu (sayı: 306) kabul edildi. [*]27 MAYIS- T.C. Anayasası, Kurucu Meclis'te oylamaya katılan 262 üyenin 260 oyu ile kabul edildi. [*]6 HAZİRAN- Türkiye-Almanya Kredi Antlaşması imzalandı. [*]16 HAZİRAN- Yazar ve düşünür Peyami Safa (Doğ. 1899) öldü. [*]9 TEMMUZ- Anayasa'y a oy verme günü. Kurucu Meclis'in seçtiği 21 kişilik Anayasa Komisyonu tarahndan hazırlanıp 9.7.1961'de halkoyuna sunulan Anayasa; oylamaya katılan 10.238.968 kişiden 6.348.715 oyla kabul edilmiş, 3.935.000 kişi (hayır oyu kullanmıştır. Böylece katılma oranı yüzde: 75, Evet: 63'tür. Halkın yüzde 65'i 'Evet', 35'i 'Hayır' oyu verdi. [*]10 TEMMUZ- Millî Eğitim Bakanhğı'na bağlı olarak 'Din İşleri Genel Müdürlüğü' kuruldu. [*]17 TEMMUZ- AnıtKabir projesini hazırlayan iki mimardan Prof. Emin Onat (doğ. 1908) öldü. [*]21 TEMMUZ- Kurucu Meclis oybirliğiyle seçim tarihim 15 Ekim 1961 olarak tespit etti. (Karar No. 58) [*]7 AĞUSTOS- Şebinkarahisar'da büyük yangın. [*]11 AĞUSTOS- Yassıada duruşmaları sona erdi. [*]16 AĞUSTOS- Ankara ve İstanbul vilayetlerine şamil olmak üzere ilan edilmiş bulunan sıkıyönetimin uzatılması hakkında Kurucu Meclis'in (68 sayılı) kararı. [*]24 AĞUSTOS-15. CHP Kurultayı Ankara'da toplandı. İnönü: '...Sabah erken kalkan babayiğitlerin Kurultayı basmalarım asla kabul etmiyorum,' dedi. [*]3 EYLÜL- Başkan Gürsel'in başkanlığmda toplanan parti başkanlan, yapılacak milletvekili seçimlerinde; 27 Mayıs'ı zedelememek, "Eminsu" konusunu deşmemek, DP'yi methetmemek konusunda bir antlaşma imzaladılar. [*]7 EYLÜL- Nedim Küçüközpulat'ın babası Abdülkerim Küçüközpulat ile annesi Fatma Adalet Küçüközpulat'a tazminat verilmesi hakkında (373 sayılı) kanun kabul edildi. (28 Nisan 1960 tarihinde İstanbul Üniversitesi nümayişleri sırasında hayatını kaybettiğinden). [*]15 EYLÜL- Yüksek Adalet Divam'nca verilen ölüm cezalan hakkında Millî Birlik Komitesi Kararı. No. 75, Yayın tarihi: 16.9.1961, sayı: 10908. [*]15 EYLÜL- Yassıada Yüksek Adalet Divanı kararlan açıklandı. Saat: 15.20. 5 saat 20 dakika süren celsede, 15 sanık idama, 31'i müebbet hapse, 408'i çeşitli hapis cezalarım mahkum oldular. 133 sanık da beraat etti. 1) Ölüm cezasma çarptırılanlar: Celal Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan. Karar, Millî Birlik Komitesi'nin 15.9.1961 gün ve 75 sayılı kararıyla onaylanmıştır. Ancak, düşük Cumhurbaşkanı Celal Bayanın 65 yaşını bitirmiş olması dolayısıyla verilen ölüm cezası müebbet ağır hapse çevrilmiştir. 2) Ölüm cezasma mahkum edilen; Refik Koraltan, Agah Erozan, İbrahim Kirazoğlu, Ahmet Hamdi Sancar, Nusret Kirişçioğlu, Bahadır Dülger, İman Kalafat, Baha Akşit, Osman Kıvrakoğlu, Zeki Erataman ve Rüştü Erdelhun'ün cezalan, 15.9.1961 gün ve 75 saydı kararla müebbet ağır hapse çevrilmiştir. [*]16 EYLÜL- Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan hakkında verilen ölüm cezası İmralı Adaşı'nda yerine getirildi. [*]17 EYLÜL- Adnan Menderes hakkında verilen ölüm cezası İmralı Adası'nda yerine getirildi. [*]19 EYLÜL- Eski başbakanlardan Prof. Şemsettin Günaltay (Doğ: 1883) öldü. [*]l EKİM- İktisadî İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı Türkiye Teknik İşbirliği Temsilciliği kuruldu. [*]15 EKİM- Genel seçimler. 27 Mayıs İhtilali'nden sonra ilk seçim; Türk Silahlı Kuvvetleri verdiği sözü tuttu. Katılma oranı yüzde 81. AP : 158 milletvekili 70 senatör CHP : 173 milletvekili 36 senatör CKMP : 54 milletvekili 16 senatör YTP : 65 milletvekili 28 senatör [*]25 EKİM- Türk Silahlı Kuvvetleri'nin gerçekleştirdiği ihtilalden 17 ay sonra, 2. Cumhuriyetin ilk Meclisi, Orgeneral Cemal Gürsel tarafından açıldı. [*]26 EKİM- Orgeneral Cemal Gürsel; 607 oydan 434 oy ile Cumhurbaşkanı, Suat Hayri Ürgüplü, Senato; Fuat Sirmen, Meclis Başkanı seçildi¬ler. [*]10 KASIM- İnönü, Kabineyi kurmakla görevlendirildi. Gürsel: '...İçinde bulunduğumuz güç şartları çözümleyecek bir kişiye görev verdim,' dedi. [*]20 KASIM- İnönü; CHP-AP Koalisyon kabinesini kurdu. [*]2 ARALIK- Malatya Milletvekili İsmet İnönü'nün Başkanlığı altında kurulan kabine 4 red, 78 çekimsere karşı 269 oyla güven aldı. [*]23 ARALIK- Başbakan İnönü konuştu: '...Af, Hükümet progr¤¤¤¤¤ alınmıştır. Bardağı taşıracak bir damla daha koyamayacağım. Bu durumda herkesin bana yardım etmesi lazımdır. Bardaklar doldurulmuştur. Taşıramam. Bir damla daha ilave edemem. Dün söylediklerime bugün ilave edecek tek cümle yoktur. Huzuru behemehal getireceğiz. Bütün sınıfların huzur içinde yaşaması lazımdır.' [*]24 ARALIK- Tevfik Fikret'in Eyüp'te bulunan mezarı, törenle Aşiyan'a nakledildi. [/LIST] [/QUOTE]
Alıntıları ekle...
İsim
Spam kontrolü
Ülkemizin kuzeyindeki deniz hangisidir? (bitişik yazınız)
Cevapla
Forumlar
Tarih
Cumhuriyet Tarihi
Cumhuriyet Tarihi Kronolojiosi (1923-1998)
Top