blackcrown
Aktif
ÇUHA ÇİÇEĞİ
Çuha Çiçeği (Oenethera biennis) çeşitli alt türleri olan önemli bir bitkidir. Kuzey Amerika ve Avrupa'da yetişir. Bitki ve kökü eskiden beri tedavi amaçlı kullanılmıştır. Bununla beraber tohumundan elde edilen ve Gamma-Linolenik Asit (GLA) içeren yağının kullanımı yenidir. Çuha çiçeği yağı, tohumlarının preslenmesi sonucu elde edilmiş tamamen doğal bir üründür. % 9 oranında Gamma -Linolenik Asit (GLA), % 0,72 oranında omega-6 (Cis-Linoleik Asit), % 8 oranında omega-9 (Cis-Oleik Asit), potasyum ve magnezyum içerir. GLA önemli yağ asitlerinden biridir. GLA sağlık için gereklidir çünkü vücuttaki bütün organları kontrol eden ve hormonlara benzer etki gösteren bileşiklerin (Prostoglandin-PGS) üretiminde kullanılır. Bu bileşikler özellikle kalp, dolaşım, deri ve savunma sisteminde etkilidir. Ek olarak, GLA hücre zarının (cell membrane) önemli bir bileşenidir.
Bazı yiyecekler, temel yağ asitleri metabolizmasıyla ilgili enzimleri engeller. Aşağıda belirtilen durumlarda veya hastalıklarda da delta-6-desaturaz denen enzimin etkisi azalmaktadır. Bu enzim (delta-6-desaturaz), beslenme yoluyla alınan linoleik asidin (LA), gamma-linolenik aside (GLA) dönüşmesini sağlayan önemli bir enzimdir.
* Doymuş yağlardan zengin diyet (Aşırı hayvansal yağ kullanımı)
* Kolesterolden zengin diyet (Aşırı proteinli yiyecek tüketimi)
* Aşırı alkol alımı
* Çinko eksikliği
* Stres, umutsuzluk ve çaresizlik duyguları (Stres hormonu Cortisol düzeyini artırır.)
* Viral enfeksiyonlar (Bulaşıcı hastalıklar)
* Radyasyon
* Kanser
* Yaşlılık
* Şeker hastalığı
* MS hastalığı
GLA vücutta bir dizi reaksiyonla Prostaglandin 'e (PGE1) dönüştürülür. Prostaglandin' ler hücre fonksiyonlarının düzenlenmesinde hayati öneme haizdir. Hormonlara benzerler fakat etkileri daha bölgesel ve ömürleri daha kısadır. Yukarıdaki durumlarda dışardan (beslenme yoluyla) GLA alınması hem vücudun GLA gereksinimini karşılar hem de eğer varsa besin alerjisi belirtilerini de azaltabilir.
Çuha Çiçeği Yağı 'nın Faydaları ve Kullanım Alanları:
Bağışıklık sistemini güçlendirir.
*
Bayanların özel günlerindeki baş ve karın ağrılarının (PMS ağrıları ve mensturel kramplar) giderilmesine yardım eder.
*
Hanımlardaki adet düzensizliklerinin giderilmesinde faydalı olabilir.
*
Menopoz semptomlarını azaltıcı etkisi vardır.
*
Egzema ve sedef hastalarının ciltlerini sağlıklı bir görünüme kavuşturmaya yardımcı olabilir.
*
Çinko (mineral) ile birlikte alındığında ergenlik sivilcelerini (Akne) iyileştirebilir.
*
Aşırı alkol ve sigara kullanımı sonucu oluşan toksik (zehirli) etkileri azaltır.(Anti-oksidant etki)
*
Yaşlılık etkilerinin geciktirilmesine faydalıdır. (Anti-aging etki)
*
Romatizma ve mafsal (eklem) iltihabı ağrılarının azaltılmasına yardımcı olabilir.
*
Kireçlenme sonucu meydana gelen bel, sırt, diz, omuz ve boyun ağrılarınaa karşı faydalı olabilir.
*
Yorgunluğu azaltmak ve çalışma isteğinizi artırmak için yararlıdır.
*
Güçsüz ve kırılgan tırnakları güçlendirir.
*
MS (Multiple Sclerosis) hastalığının ilerlemesini yavaşlatmaya faydalıdır.
Çuha Çiçeği Yağı 'nın MS 'li Hastalar Üzerindeki Etkileri :
Aşağıdaki bilgiler Referans1' de kayıtlı MS ile ilgili kitaptan sadeleştirilerek tercüme edilmiştir. Daha ayrıntılı bilgi için ilgili kitaba bakınız.
1979 yılından beri 780 MS hastası üzerinde Çuha çiçeği yağı ile yapılan çalışmalarda hastaların % 65 'inde düzelme görülmüş (hastalığın ilerlemesinde yavaşlama), % 22 'sinde bir değişiklik olmamış, % 10 'unda kötüleşme önlenememiş, % 3 'ü ise takip edilememiştir. 1997 yılında Çuha çiçeği yağı kullanan 177 hasta üzerinde yapılan bir anket çalışmasında ise, 127 hastada düzelme görüldüğü (hastalığın ilerlemesinde yavaşlama), 33' ünde hastalığın seyrinde bir değişiklik olmadığı, 17' sinde kötüleşmenin devam ettiği tespit edilmiştir. Bu sonuçlar oldukça umut verici olabilir. Çuha çiçeği yağı 'nın kullanım sürelerine bağlı olarak, hastalığın seyrinde yavaşlama veya iyileşme gösteren hastaların oranları şöyledir:
Kullanım Süresi İyileşme Oranı
4 Aydan Az % 35
4 Ay - 1 yıl % 63
1 - 2 yıl %73
2 - 3 yıl % 82
4 Aydan Az % 35
4 Ay - 1 yıl % 63
1 - 2 yıl %73
2 - 3 yıl % 82
Öncelikle Prof. R.H.S Thompson, Prof. Roy Swank, Prof.E.J Field ve Prof. Hugh Sinclair (İngiltere) gibi doktorlara doymamış yağ asitleri ile MS (Multiple Sclerosis - Çok yönlü sertleşme) arasındaki bağlantıları açığa çıkaran değerli çalışmaları için teşekkür etmeliyiz. Linoleik asit (LA) ve MS ile ilgili ilk büyük deneme 1973 yılında yapıldı. Ayçiçeği yağında bulunan LA, MS 'li hastalara verildiğinde, hastalığın seyrinde ve ağrıların şiddetinde düşme görüldü. Bunun ardından çeşitli şekillerde elde edilen ayçiçeği yağları MS 'li hastaların umudu oldu. Onu su gibi veya portakal suyu ile karıştırarak içtiler.
Prof. E.J Field (İngiltere) temel yağ asitleri ve MS hususunda bazı denemeler yaptı. Çuha çiçeği yağı 'nı MS 'li hastaların kırmızı kan hücreleri (Alyuvarlar) üzerinde test etti. Kan testleri sonucu çuha çiçeğinin içindeki Gama-Linolenik asidinin (GLA) MS 'li hastalar üzerinde LA 'dan daha etkili olduğunu gösteriyordu. Ben kendim de (söz konusu kitabın yazarı: Judy Graham- Bkz. Ref1 ) Prof. Field tarafından kan testi yapılan MS 'li hastalardan biriydim. Ardından bir yıllık bir Çuha çiçeği yağı kapsülü (Günde 3x2 500 mg 'lık kapsül) kullanımından sonra kanımdaki EFA kan anormalliği düzeldi. Bu sürede herhangi bir özel diyet uygulamadım.
Çuha çiçeği yağı neden LA 'dan daha iyidir ?
LA vücutta GLA 'ya dönüşür. Bu da bir dizi reaksiyonla Prostaglandin 'e (PGE1) dönüştürülür. MS hastalarında, LA GLA 'ya dönüştürülemez. Tedaviye doğrudan GLA ile başlanırsa hatalı olan ilk basamak atlanmış olacaktır. MS 'li hastalar dışında şu durumlarda da bu basamak (LA - GLA dönüşümü) bloke olabilir. Yani Linoleik asidin (LA), gamma-Linolenik aside (GLA) dönüşmesi engellenir. Bu durumlarda dışardan GLA alınması gereklidir.
1. Doymuş yağlardan zengin diyet (Aşırı hayvansal yağ kullanımı)
2. Kolesterolden zengin diyet (Aşırı kolesterollü yiyecek tüketimi)
3. Aşırı alkol alımı
4. Çinko eksikliği
5. Stres, umutsuzluk ve çaresizlik duyguları (Stres hormonu Cortisol düzeyini artırır.)
6. Viral enfeksiyonlar (Bulaşıcı hastalıklar)
7. Radyasyon
8. Kanser
9. Yaşlılık
10. Şeker hastalığı
Çuha çiçeği yağı 'nın MS 'li hastalar üzerindeki etkisi nedir?
PG 'ler (Prostaglandin) hücre fonksiyonlarının düzenlenmesinde hayati öneme haizdir. Hormonlara benzerler fakat etkileri daha bölgesel ve ömürleri daha kısadır.PG 'lerin 3 tipi vardır.PG1, PG2, PG3
Çuha çiçeği yağı ise bu gruptan PG1 'lerin öncü maddesidir. PG1 'ler vücutta ;
1. Kan damarlarının genişlemesi
2. Arterial basıncın (tansiyon) düşürülmesi
3. Pıhtı oluşumunun geciktirilmesi
4. Kolesterol sentezinin baskılanması
5.
Hasarlı T lenfositlerin aktifleştirilmesi (Bağışıklık sistemi ile ilgili) gibi olaylardan sorumludurlar.
PG1 'ler T supresör lenfositleri uyarır. Bu lenfositler vücuda giren yabancı maddelerin vücuttan farklı olduklarını fark ederek savunma mekanizmasını çalıştırırlar. MS 'de sinir hücreleri değişikliğe uğrar ve T lenfositler onları yabancı olarak kabul edip yok etmeye çalışırlar. T lenfositlerde bozukluk olursa savunma sistemi işlemez ya da işleyiş yönünü farklılaştırıp kendi sinir hücrelerine zarar verebilir. Santral sinir sistemine zarar verebilme tehlikesi olan B lenfositlerin etkisi de PGE1 'ler tarafından azaltılır.
MS hastalarında kırmızı kan hücrelerinin (alyuvar) sayısı düşer. Aynı zamanda büyük oranda hücre duvarının geçirgenliği bozulur. Uzun süreli Çuha çiçeği yağı kullanımı ile, önceleri sık sık kötüleşme periyodu (relapslar) gösteren hastalarda bu fonksiyon kaybının düzeldiği görülmüştür.
MS hastalarında kan damarı çeperleri de zayıflamıştır. Bu durum da, sinir hücreleri ve beyin hücreleri arasına kan sızmasına sebep olur. PGE1, damar çeperini güçlendirerek sızıntıyı önler. Ayrıca, damar içerisinde kolesterol birikimi ve buna bağlı damar tıkanıklıklarına engel olur.
Sinirlerin birbirleriyle bağlantı yaptıkları yerlerde, Çuha çiçeği yağı 'nın elektrik akımının iletilmesini sağlayan maddelerin salınmasında düzenleyici etkileri vardır. Sinir sistemi fonksiyonları düzelince, kas fonksiyonları da düzelir.
Yağ asitlerinden fakir diyet uygulandığında, PG2 'lerin düzeyinde belirgin bir artış olur. PG2 'ler bazı romatizmal olaylardan muhtemelen de MS oluşumundan sorumludurlar. Son zamanlarda MS hastalarının beyin omurilik sıvısında PG2 artışı tespit edilmiştir. Kandaki PG1 seviyesi Çuha çiçeği yağı ile arttırılırsa, PG2 'lerin sentezi baskılanır...
Referanslar:
1-Judy Graham, "Multiple Sclerosis-A self help guide to its management", Healing Arts Press,Rochester,Veirmont,ISBN 0-89281-242-7
Multiple Sclerosis- A Self-Help Guide to Its Management
Başvurabileceğiniz Diğer Kitaplar:
2-Multiple Sclerosis and Having a Baby- Everything You Need to Know about Conception, Pregnancy, and Parenthood
3-The Multiple Sclerosis Diet Book- A Low-Fat Diet for the Treatment of M.S.
4-The First Year--Multiple Sclerosis- An Essential Guide for the Newly Diagnosed (The First Year Series)
