canoo
Katılımcı
Çocuklarda Bruksizm (Diş Sıkma ve Gıcırdatma)
Bruksizm (diş sıkma ve gıcırdatma), çiğneme kaslarının ritmik kasılmaları sonucu meydana gelen ve bazı durumlarda hafif bir sesin de eşlik ettiği bir rahatsızlıktır. Bruksizmi olan çocuk genellikle bu durumun farkında değildir. İstemdışı gerçekleşen bir alışkanlık olduğu için de durduramaz. Bazı çocuklar ise, ebeveynlerin dikkatini çekmek için bu alışkanlığı sürdürürler. Bruksizm esnasında nabızda, tansiyonda ve nefes almada değişiklikler olabilir. Bu rahatsızlık genellikle uyku sırasında oluşmakla birlikte, gün içinde de görülebilir. Etyolojisi bilinmemektedir. Ancak; stres, dişlerin birbirleriyle iyi temas etmemesi, alerjiler ve uyku pozisyonu ile ilişkili olduğunu gösteren çalışmalar dişhekimliği literatüründe mevcuttur. Buna ilave olarak A tipi kişilik özelliği gösteren, yani strese yatkın kişilerde daha sık görüldüğü bilinmektedir. A.B.D.?de populasyonun %5-15?inde bruksizm vardır. Bunun da %50?si çocuklarda görülür. Aileden geçiş olabileceğine dair istatistikler mevcuttur. 394 Türk çocuğunda (yaşları 9?14) yapılan bir araştırmaya göre karışık dişlenme dönemindeki bruksizm ve diğer oral parafonksiyonların, ilerki yaşlarda temporomandibular eklem disfonksiyonlarına sebep olduğu istatistiksel olarak kanıtlanmıştır.
Bruksizm; genellikle çocuklarda patolojik belirtiler göstermediğinden dolayı, tanı koymak oldukça zordur. Ebeveynlerin, çocuğu uyku sırasında gözlemlemeleri ya da duydukları diş gıcırdatma seslerinden rahatsız olmaları sonucu farkedilir. Bazı kişiler bu sesin ?kara tahtaya yanlışlıkla sürtülen tırnak? sesinden daha rahatsız edici olduğunu ifade eder. Bebeklerde bruksizmin, süt dişleri karşılıklı olarak sürdükten sonra bunların temas ettirilmeye çalışılması sonucunda oluştuğu düşünülmektedir. Ayrıca, çıkan sesin bebeklerin hoşuna gidip bu alışkanlığı ilerletmesi sonucu olduğu, aynı şekilde daimi dişlere geçiş yaşı olan 5?7 yaş civarında da bu alışkanlığın, karşılıklı süren yeni dişleri temas ettirme isteğiyle arttığı bildirilmiştir. Ebeveynler, çocuklarında bu alışkanlığı fark ederlerse, gözlem altında tutup ne zamanlar olduğunu saptamalı ve bir dişhekimine danışmalıdır. Çocuğa bu alışkanlığı bırakması konusunda ısrarcı olunmamalıdır. Çünkü bazen ebeveynlerin koşullandırmaları çocukta olumsuz davranışlar yaratabilir ya da anne ve babanın dikkatini çekmek amacıyla bu durumu kullanıp, inat geliştirdiği için, bu alışkanlık kırılamaz bir hale gelebilir. İyi haber; bruksizmin çoğu zaman hiçbir şey yapılmadan ve herhangi bir zarar bırakmadan geçecek bir alışkanlık olmasıdır.
Uyku sırasında bruksizmi olan çocuklar sabahları; diş ağrısı, başağrısı, yüzlerinde gerginlik hissiyle uyanabilirler. Bu belirtiler ebeveynlerin önemsemesi gereken ve tanı koymada hekime yardımcı olabilecek bilgilerdir. Böyle bir durumda mutlaka bir dişhekimine gidilmelidir. Hekim gerekli görürse çocuğun daimi diş ve iskelet gelişimini engellemeyecek bir gece koruyucusu vermeyi uygun bulabilir. Bu gece koruyucusu; çocuğunuzun dişleri üzerinden alınan bir ölçü üzerinde, tamamen ona özel yapılan bir apareydir. Sizin ebeveyn olarak yapmanız gerekenler ise, çocuğunuzun gün içindeki bedensel aktivitelerini artırmak konusunda teşvik etmektir. Stresin uzaklaştırılmasına ve kasların gerginliğine, egzersiz iyi gelecektir. Yatağa gitmeden 1 saat öncesinde çocuk, tüm fazla hareket içeren oyunlar ve görsellerden uzaklaştırılmalı ve onun sakin bir zaman geçirmesini sağlayacak ortam sağlanmalıdır. Belki beraber bir kitap okunabilir ya da okuması, resimlerine bakması için bir kitap verilebilir. Bu onun kaliteli bir gece uykusu geçirmesini de sağlayacaktır. Yatağa gitmeden önceki zamanda bir şeyler yemesi engellenmelidir. Sadece su ya da süt verilmesi uygun olacaktır. Bu arada gün içinde su ihtiyacı giderilmemiş çocuklarda, bruksizmin oluşabileceği de öne sürülmektedir. Okul performansı ya da zor bir ödev de diş sıkmalarına sebep olabilir. Onunla yatmadan önceki zaman diliminde konuşup, bütün zorlukların geçici olduğunu söyleyip rahatlamasını böylece bu sorunlarını yatağa taşımamasını sağlayabilirsiniz. Sabah yüzde ve çene ekleminde ağrı ya da hassasiyetle uyandıysa, ılık nemli bezle kompres yapabilirsiniz.
Sonuç olarak;
- Çocuklarınızda uyurken ya da gün içinde farkettiğiniz diş sıkma alışkanlığı varsa,
- Hele bir de buna ağrı eşlik ediyorsa,
- Dişlerinin belli yerlerinin aşınıp altındaki sarı dentin tabakasının görülebildiği form bozuklukları oluştuysa,
dişhekimine gitmenizi tavsiye ederim. Böylece çocuğunuzun erişkinliğe taşıyabileceği birçok komplikasyonun önüne geçmiş olursunuz.
Bruksizm (diş sıkma ve gıcırdatma), çiğneme kaslarının ritmik kasılmaları sonucu meydana gelen ve bazı durumlarda hafif bir sesin de eşlik ettiği bir rahatsızlıktır. Bruksizmi olan çocuk genellikle bu durumun farkında değildir. İstemdışı gerçekleşen bir alışkanlık olduğu için de durduramaz. Bazı çocuklar ise, ebeveynlerin dikkatini çekmek için bu alışkanlığı sürdürürler. Bruksizm esnasında nabızda, tansiyonda ve nefes almada değişiklikler olabilir. Bu rahatsızlık genellikle uyku sırasında oluşmakla birlikte, gün içinde de görülebilir. Etyolojisi bilinmemektedir. Ancak; stres, dişlerin birbirleriyle iyi temas etmemesi, alerjiler ve uyku pozisyonu ile ilişkili olduğunu gösteren çalışmalar dişhekimliği literatüründe mevcuttur. Buna ilave olarak A tipi kişilik özelliği gösteren, yani strese yatkın kişilerde daha sık görüldüğü bilinmektedir. A.B.D.?de populasyonun %5-15?inde bruksizm vardır. Bunun da %50?si çocuklarda görülür. Aileden geçiş olabileceğine dair istatistikler mevcuttur. 394 Türk çocuğunda (yaşları 9?14) yapılan bir araştırmaya göre karışık dişlenme dönemindeki bruksizm ve diğer oral parafonksiyonların, ilerki yaşlarda temporomandibular eklem disfonksiyonlarına sebep olduğu istatistiksel olarak kanıtlanmıştır.
Bruksizm; genellikle çocuklarda patolojik belirtiler göstermediğinden dolayı, tanı koymak oldukça zordur. Ebeveynlerin, çocuğu uyku sırasında gözlemlemeleri ya da duydukları diş gıcırdatma seslerinden rahatsız olmaları sonucu farkedilir. Bazı kişiler bu sesin ?kara tahtaya yanlışlıkla sürtülen tırnak? sesinden daha rahatsız edici olduğunu ifade eder. Bebeklerde bruksizmin, süt dişleri karşılıklı olarak sürdükten sonra bunların temas ettirilmeye çalışılması sonucunda oluştuğu düşünülmektedir. Ayrıca, çıkan sesin bebeklerin hoşuna gidip bu alışkanlığı ilerletmesi sonucu olduğu, aynı şekilde daimi dişlere geçiş yaşı olan 5?7 yaş civarında da bu alışkanlığın, karşılıklı süren yeni dişleri temas ettirme isteğiyle arttığı bildirilmiştir. Ebeveynler, çocuklarında bu alışkanlığı fark ederlerse, gözlem altında tutup ne zamanlar olduğunu saptamalı ve bir dişhekimine danışmalıdır. Çocuğa bu alışkanlığı bırakması konusunda ısrarcı olunmamalıdır. Çünkü bazen ebeveynlerin koşullandırmaları çocukta olumsuz davranışlar yaratabilir ya da anne ve babanın dikkatini çekmek amacıyla bu durumu kullanıp, inat geliştirdiği için, bu alışkanlık kırılamaz bir hale gelebilir. İyi haber; bruksizmin çoğu zaman hiçbir şey yapılmadan ve herhangi bir zarar bırakmadan geçecek bir alışkanlık olmasıdır.
Uyku sırasında bruksizmi olan çocuklar sabahları; diş ağrısı, başağrısı, yüzlerinde gerginlik hissiyle uyanabilirler. Bu belirtiler ebeveynlerin önemsemesi gereken ve tanı koymada hekime yardımcı olabilecek bilgilerdir. Böyle bir durumda mutlaka bir dişhekimine gidilmelidir. Hekim gerekli görürse çocuğun daimi diş ve iskelet gelişimini engellemeyecek bir gece koruyucusu vermeyi uygun bulabilir. Bu gece koruyucusu; çocuğunuzun dişleri üzerinden alınan bir ölçü üzerinde, tamamen ona özel yapılan bir apareydir. Sizin ebeveyn olarak yapmanız gerekenler ise, çocuğunuzun gün içindeki bedensel aktivitelerini artırmak konusunda teşvik etmektir. Stresin uzaklaştırılmasına ve kasların gerginliğine, egzersiz iyi gelecektir. Yatağa gitmeden 1 saat öncesinde çocuk, tüm fazla hareket içeren oyunlar ve görsellerden uzaklaştırılmalı ve onun sakin bir zaman geçirmesini sağlayacak ortam sağlanmalıdır. Belki beraber bir kitap okunabilir ya da okuması, resimlerine bakması için bir kitap verilebilir. Bu onun kaliteli bir gece uykusu geçirmesini de sağlayacaktır. Yatağa gitmeden önceki zamanda bir şeyler yemesi engellenmelidir. Sadece su ya da süt verilmesi uygun olacaktır. Bu arada gün içinde su ihtiyacı giderilmemiş çocuklarda, bruksizmin oluşabileceği de öne sürülmektedir. Okul performansı ya da zor bir ödev de diş sıkmalarına sebep olabilir. Onunla yatmadan önceki zaman diliminde konuşup, bütün zorlukların geçici olduğunu söyleyip rahatlamasını böylece bu sorunlarını yatağa taşımamasını sağlayabilirsiniz. Sabah yüzde ve çene ekleminde ağrı ya da hassasiyetle uyandıysa, ılık nemli bezle kompres yapabilirsiniz.
Sonuç olarak;
- Çocuklarınızda uyurken ya da gün içinde farkettiğiniz diş sıkma alışkanlığı varsa,
- Hele bir de buna ağrı eşlik ediyorsa,
- Dişlerinin belli yerlerinin aşınıp altındaki sarı dentin tabakasının görülebildiği form bozuklukları oluştuysa,
dişhekimine gitmenizi tavsiye ederim. Böylece çocuğunuzun erişkinliğe taşıyabileceği birçok komplikasyonun önüne geçmiş olursunuz.
ama aynı odada uyuduklarım baya şikayetçi. Malesef bir çözümünü de bulamadım.
