Bitlis yemekleri

YALANCI KÖFTE (BİTLİS)

Malzeme
İçi
Soğan 4 büyük boy
Margarin (erimiş) 7+1/2 yemek kaşığı
Tuz 1 tatlı kaşığı
Reyhan 1 yemek kaşığı
Pul biber 1 tatlı kaşığı
Karabiber 1/2 tatlı kaşığı
Maydanoz 1/2 demet
Dışı
Duru Çiğ köftelik Bulgur 2+1/2 su bardağı
Tuz 1 tatlı kaşığı
Su 2 su bardağı
Un 1 su bardağı
Haşlamak için
Su 8 su bardağı
Tuz 1 tatlı kaşığı
Porsiyon Adedi: 8

YAPILIŞI
İçi: Soğanlar soyulur,yıkanır ve çok ince doğranır.Yağ ile sararıncaya kadar kavrulur, Tuz, reyhan, pulbiber, karabiber, yıkanmış,ayıklanmış ve doğranmış maydanoz ilave edilip karıştırılarak soğumaya bırakılır.
Dışı: Geniş bir kaba bulgur ve tuz konur. Yumuşaması için kaynar su dökülüp üstü kapanır.Bulgur yumuşayınca un ilave edilerek iyice yoğrulur. Ceviz büyüklüğünde parcalar alınarak içli köftede olduğu gibi açılır, gerği kadar iç konur ve ağzı kapatılır. Diğer taraftan hazırlanan kaynar tuzlu suya köfteler ilave edilerek haşlanır. Köfteler suyun çıkınca kevgirle alınır ve sıcak olarak servis yapılır (K.K.Koçaman).

NOT: Bitlis yöresinde sevilerek tüketilen bu köfte ,soğan iç ile kıymasız yapıldığı için "yalancı köfte" olarak da adlandırıldığı belirtilmiştir. Köftelerin üzerine biberli yağ gezdirilebilir. Köfteler haşlanırken çatlamaması için 1/2 adet limon tuzu atılabilir.

ÇORTU TAPLAMASI (BİTLİS)

Malzeme
Duru Köftelik Bulgur 2 su bardağı
Tuz 1/2 tatlı kaşığı
Su 2 su bardağı
Un 1/2 su bardağı
Lahana Turşusu 500 gr.
Soğan 1 orta boy
Margarin (erimiş) 2/3 su bardağı
Kımızıbiber 1 tatlı kaşığı
Porsiyon Adedi: 6

YAPILIŞI:
Bulgur ve tuz geniş bir kaba konur ve 2 su bardağı sıcak su dökülerek üzeri kapatırılır.Bulgur kabarınca üzerine un ilave edilerek iyice yoğrulur.Ceviz büyüklüğünde parçalar alınarak iki avuz arasına yuvarlak şekil verilir,daha sonra yassıtılır.Turşu suyu,su ilavesiyle 6 su bardağına tamamlanır ve lahana turşusu ile birlikte tencereye konarak kaynatılır.Turşu kaynayınca hazırlana köfteler ilave edilerek 5 dakika sonra yavaşca karıştırılır,kaynadıktan sonra tencerenin kapağı açılır.Hafif ateşte 8-10 dakika kadar pişirilir.Diğer taraftan soğan soyulur,yıkanır ve küçük küçük doğranır.Yağ il soğan pembeleşinceye kadar kavrulur,ocaktan alınca kırmızıbiber ilave edilir ve suyu ile birlikte servis tabağına alınan köftelerin üzerine gezdirilir.Sıcak olarak servis yapılır.(K.K.Kocaman)

NOT: Bitlis ve Van Yörelerinde yaygın olup, özellikle özel günlerde ve davetlerde yapılan önemli yemektir. Tarif Bitlis'ten alınmıştır. Turşu,çok ekşi ve su miktarı az ise su ilave edilir. Tuz miktarı, turşunun tuz oranına göre ayarlanmalıdır.

CİĞER TAPLAMASI (BİTLİS)

Malzeme
Soğan 1 orta boy
Maydanoz 1/3 demet
Karaciger (kuzu) 1/4 adet
Yürek (kuzu) 1 adet
Duru Köftelik Bulgur 2+1/2 su bardağı
Un 1/4 su bardağı
Pul biber 1 tatlı kaşığı
Karabiber 1/2 tatlı kaşığı
Kimyon 1/2 tatlı kaşığı
Reyhan 1 tatlı kaşığı
Tuz 3 tatlı kaşığı
Su 10 su bardağı
Margarin (erimiş) 8 yemek kaşığı
Kırmızı biber 1 tatlı kaşığı
Porsiyon Adedi: 6-8

YAPILIŞI
Soğan ve maydanoz ayıklanarak yıkanır. Ciğer ve yürek et makinesinde kıyılır ve geniş bir tepsiye alınır. Üzerine bulgur,un,pulbiber,karabiber,kimyon,reyhan,rendelenmiş soğan, kıyılmış maydanoz ve 1 tatlı kaşığı tuz ilave edilerek karıştırılır.Birbirini tutuncaya kadar iyice yoğrulur. Ceviz büyüklüğünde parçalar alınarak yassı köfteler yapılır.Köfteler hazırlanırken diğer tarafta geniş bir tencereyle ateşe su konur. Su kaynayınca kalan tuz ilave edilir ve Köfteler yavaş yavaş suya atılır.Tencerenin kapağı kapatılarak 5 dakika sonra yavaşca karıştırılır.Kaynamaya başlayınca kapağı açılır.Köfteler yumuşayıncaya kadar pişirilir ve pişen köfteler süzülerek servis tabağına alınır. Yağ eritilir, kırmızıbiber ilave edilerek köftelerin üzerine gezdirilir.(K.K.Kocaman)

NOT: Bitlis, Van, yörelerinin sevilen yemeklerindendir.Tarif Bitlis'den alınmıştır.Konya'nın Cihanbeyli ilçesinde,aynı şekilde hazırlanan köftelerin üzerine,önce sarımsaklı yoğurt daha sonra biberli yağ gezdirilerek tüketilir.

BİTLİS KÖFTESİ

Malzeme
İçi
Soğan 3 orta boy
Yağlı Kıyma 1+3/4 su bardağı
Reyhan 1 tatlı kaşığı
Karabiber 1/2 tatlı kaşığı
Pul biber 1 tatlı kaşığı
Kimyon 1/2 tatlı kaşığı
Tuz 1 tatlı kaşığı
Maydanoz 1/2 demet
Dışı
Duru Köftelik Bulgur 2+1/2 su bardağı
Tuz 1 tatlı kaşığı
Su(sıcak) 2+1/2 su bardağı
Yağlı Kıyma 1+1/4 su bardağı
Un 3/4 su bardağı
Haşlamak için
Su 12 su bardağı
Tuz 2 tatlı kaşığı
Porsiyon Adedi: 8-10


YAPILIŞI
İçi:Soğan soyulur,yıkanır ince doğranır.Yağlı kıyma ,soğan,reyhan karabiber,pulbiber,kimyon,tuz,yıkanmış ve ince doğranmış maydanoz bir tepsi içinde iyice karıştırılır. Dışı: Bulgur geniş bir kaba konur,üzerine tuz atılır,ve sıcak su döklerek üstü kapatılır.Yarım saat bekledikten sonra (bulgur yumuşayınca),yağsız kıyma ve un ilave edilerek iyica yoğrulur. Ceviz büyüklüğünde parçalar alınarak yuvarlanır.Baş parmak yardımı ile açılıriiçine gereği kadar iç konup ağzı iyice kapatılır,Yuvarlatılarak tepsiye dizilir. Diğer tarafta su kaynatılır,tuz ilave edilir ve hazırlanan köfteler kaynamış suya yavaş yavaş atılarak tencerenin kapağı kapatılır.Köfteler suyun yüzeyine çıkınca ocak kapatılır ve kevgirle alınarak sıcak servis edilir. (K.K.Kocaman)

NOT Bitlis, Siirt ve Muş yörelerinde yaygındır. Tarif Bitlis ilinden alınmıştır. İçi,pişirilerek de yapılabilir. Arzuya göre haşlandıktan sonra kızartılabilir. Bu köfte,böbrek yağı,pulbiber,kırmızıbiber,salça ve soğan karışı ile hazırlanan içle aynı şekilde yapılır.

KAVURGA (AHLAT - BİTLİS)


Buğday süte konur, sütü emdikten sonra serilerek kurutulur, kışın çedeneyle birlikte kavrularak servis yapılır.

KARADUT REÇELİ (AHLAT - BİTLİS)



Karadut temizlenir, 5 kg. kara dut 5 kg. toz şeker konarak bir kat şeker, bir kat dut olacak şekilde tencereye dizilir. Akşamdan sabaha kadar bekletilerek sabah kaynatılır. Yarım saat kaynadıktan sonra içerisine limon sıkılır veya limon tuzu konur. Bir taşım daha kaynadıktan sonra (tencerenin üzerine bez kapatılarak) iki gün güneşte bekletilir. Kaplara konarak, tahtanın üzerine dizilir (tüm reçeller bu şekilde yapılmaktadır).

KURUTULMUŞ DOMATES (AHLAT - BİTLİS)



Domates yıkanır, ortadan ikiye bölünerek kesilen yer yukarıda olacak biçimde dizilerek, üzerlerine tuz serpilerek taş gibi olana kadar kurutulur, kışın yemeklerde parça parça doğranarak ya da dövülerek kullanılır.

EŞBABİYAN (AHLAT - BİTLİS)



Kayısılar ve/veya erikler toplanıp çekirdekleri çıkarılarak güneşte kurumaya bırakılır. Hoşaf yapımında kullanılır.

ŞİLOR (AHLAT - BİTLİS)


Erik toplanıp yıkanarak, tencerede suyla iyice kaynatılır. Piştikten sonra ezilerek çekirdekleri çıkartılır. Tepsiye yayılarak güneşte kurutulur, tuzlanarak kaplara konularak saklanır. Turşu aşı, dolma, kısır vb. yemek ve yiyeceklerde salça gibi ezilerek kullanılır.

BULGURUN YAPILIŞI (AHLAT - BİTLİS)



Buğday eleklerle güzelce elenir, elenen kısım kazanlarda haşlanır, daha sonra temiz bir yere serilerek kurutulur. İyice kuruduktan sonra değirmende kepeği alınarak bulgur haline getirilir. Tekrar ayıklanır, elenir, kurutulur ve değirmende yemeklik ve köftelik bulgur olmak üzere çektirilerek kullanıma hazır hale getirilir.