Forumlar
Yeni Mesajlar
CerezExtra
EĞLENCE ↓
Şans Kurabiyesi
Renk Falınız
ÇerezRADYO
Sevgiliye Özel
ÇerezDERGİ
Hızlı Okuma Testleri
Pratik Çözümler
Yeniler
Yeni Mesajlar
Yeni ürünler
Yeni kaynaklar
Son Aktiviteler
İndir
En son incelemeler
Dükkan
Giriş
Kayıt
Yeniler
Yeni Mesajlar
Menu
Giriş
Kayıt
Uygulamayı yükle
Yükle
Forumlar
Eğitim
BilgiBANK
Türkçe & Dilbilgisi & İmla Kuralları
Birleşik Kelimeler
JavaScript devre dışı bırakıldı. Daha iyi bir deneyim için, devam etmeden önce lütfen tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
You are using an out of date browser. It may not display this or other websites correctly.
You should upgrade or use an
alternative browser
.
Konuya cevap yaz
Mesaj
<blockquote data-quote="Hecem" data-source="post: 887678" data-attributes="member: 119971"><p style="text-align: center"><strong>YAPI BAKIMINDAN KELİMELER ÖZET</strong></p><p></p><p><strong>YAPI BAKIMINDAN İSİMLER</strong></p><p></p><p>1) Basit İsimler: Hiçbir yapım eki almamış isimlerdir.</p><p></p><p>*Araba, insanlar, evimiz, yoldan, tahtayı, çanta, kuşlarım,…</p><p></p><p>2) Türemiş İsimler: İsim ya da fiil kök ve gövdelerinden yapım ekiyle türeyen isimlerdir.</p><p></p><p>*Yol-cu, meslektaş, silgi, ölüm,…</p><p></p><p>3) Birleşik İsimler: İki ismin aralarına başka bir kelime girmeyecek şekilde birleşip kalıplaşmasıyla oluşan isimlerdir.</p><p></p><p>*Anayurt, Çanakkale, açıkgöz, boşboğaz, aslanağzı, gecekondu, ateşkes, biçerdöver, bakarkör, giderayak,…</p><p></p><p><strong></strong></p><p><strong>YAPI BAKIMINDAN FİİLLER</strong></p><p></p><p>Fiiller yapı bakımından üç grupta incelenir.</p><p>Basit (yalın), Türemiş fiiller, Birleşik Fiiller</p><p></p><p>A)BASİT (YALIN) FİİLLER: Yapım eki almamış olan fiillerdir.</p><p></p><p>Koy -(mak) Bak -(mak), Gör -(mek) Çöz -(mek), Gez -(mek), At -(mak)</p><p></p><p>B) TÜREMİŞ FİİLLER: Basit sözcüklere yapım eki getirilerek oluşturulan fiillerdir. Türemiş fiiller ya isim soylu ya da fil soylu kök sözcüklerden türetilirler</p><p></p><p>Çiçek-ten-, it-il-, çocuk-laş-, boğ-uş-, hasta-lan-, kaç-ır-</p><p></p><p>C) BİLEŞİK FİİLLER: Birden çok sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu fiillerdir.</p><p></p><p>oturuver-(mek), farkında ol-(mak),affet-(mek), kabul et-(mek), kulak as-(mak)</p><p></p><p>Bileşik fiiller oluşumları bakımından üç grupta incelenir:</p><p></p><p><strong>1-Yardımcı fiillerle oluşturulan bileşik filler:</strong></p><p></p><p>(İsim soylu kelime) + (Yardımcı fiil)</p><p></p><p>Türkçe'de yardımcı fiiller olarak çoğunlukla "etmek. eylemek, kılmak, olmak" fiilleri kullanılır. sabır + et(mek), hasta + ol(mak)</p><p></p><p>nazar + et(mek), rica + et(mek), red + et(mek) (reddetmek), namaz + kıl(mak)</p><p></p><p>Uyarı: Yardımcı Fiil olarak kullanılan "et-, eyle-, ol-, kıl-"filleri asıl fiil olarak da kullanılabilir. Bunları ayırt (bilgi yelpazesi.net) edebilmek için anlamca kalıplaşmış, kaynaşmış olup olmadıklarına bakılır.</p><p></p><p><strong>2- Kurallı (Özel) Bileşik Fiiller:</strong></p><p></p><p>Herhangi bir fiille "a, e, ı, u, a" seslerinden biriyle birlikte "bilmek, durmak; kalmak, gelmek, yazmak, vermek" fiillerinden birinin kalıplaşmasıyla oluşurlar.</p><p></p><p>Yazıver-, bakakal-, okuyabil-, anlatıver-, gidebil-, uyuyakal-</p><p></p><p>Bu fiiller, anlam özelliklerine göre beş grupta incelenirler:</p><p></p><p>a)Yeterlik Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-e) + (bilmek), yazabil(mek), koşabil(mek), görebil(mek),...</p><p></p><p>İkinci fiil "-(e) bilmek" birinci fiile "gücü yetme, izin verme, olasılık" anlamlarından birini kazandırır.</p><p></p><p>Bu yükü taşıyabilirim > gücü yetme,</p><p>dışarı çıkabilirsin > izin verme,</p><p>iki güne kadar gelebilirim > olasılık</p><p></p><p>Yeterlik fiilinin olumsuzu yapılırken, genellikle ikinci fiil (bilmek) kullanılmaz.</p><p></p><p>Okuyabilmek - okuyamamak, yürüyebilmek -yürüyememek, çalışabilmek - çalışamamak</p><p></p><p>b)Tezlik Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-i) + vermek</p><p></p><p>İkinci fiil birinciye "çabukluk, acelecilik" anlamı kazandırır.</p><p></p><p>Çözüver(mek), koşuver(mek), atlayıver(mek).</p><p></p><p>c)Sürerlik Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-e) + (gelmek, durmak, kalmak)</p><p></p><p>İkinci fiil, birinci fiile devamlılık anlamı kazandırır; fiilin belli bir süre devam ettiğini bildirir.</p><p></p><p>d) Yaklaşma Fiili: (Herhangi bir fili) + (-e) + <yazmak)</p><p></p><p>İkinci fiil birinci fiile "az kalmışlık" anlamı kazandı,</p><p></p><p>Düşeyaz- (az daha düşecekti. Bayılayaz- (az daha bayılacaktı).Yurdumuz elimizden gideyazdı.(Az daha gidecekti)</p><p></p><p>e)Isteklenme Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-esi / -eceği) (tutmak /gelmek)</p><p></p><p>Göresi gel(mek),a ğlayacağı tut (mak) </p><p></p><p>İkinci fiil, birinci fiile "istek duyma" anlamı kazandırır.</p><p></p><p>Bunlardan başka "beklenmezlik, yapmacık" bildi bileşik fiiller de vardır.</p><p></p><p>duymazlıktan gel(mek), çıkagel- (beklenmezlik)</p><p> </p><p><strong>3- Anlamca Kaynaşmış Bileşik Fiiller:</strong></p><p></p><p>İsim soylu bir kelime ile bir fiilin, anlamlarını düşündürmeyecek biçimde kaynaşıp kalıplaşmalarıyla oluşan bileşik fiillerdir.</p><p></p><p>Bu işin böyle olacağını öngörmüştü.</p><p></p><p><strong>4- Deyim Halindeki Birleşik Fiiller:</strong></p><p></p><p>Deyimlerin cümle içinde çekimlenip yüklem görevinde kullanılmasıyla oluşurlar.</p><p></p><p>Deyim halindeki bileşik fiiller, cümlenin öğeleri incelenirken bir bütün olarak alınır</p><p></p><p>Çocuk o gün ağzını açmadı.</p><p></p><p>Onu görünce dili tutuldu</p></blockquote><p></p>
[QUOTE="Hecem, post: 887678, member: 119971"] [CENTER][B]YAPI BAKIMINDAN KELİMELER ÖZET[/B][/CENTER] [B]YAPI BAKIMINDAN İSİMLER[/B] 1) Basit İsimler: Hiçbir yapım eki almamış isimlerdir. *Araba, insanlar, evimiz, yoldan, tahtayı, çanta, kuşlarım,… 2) Türemiş İsimler: İsim ya da fiil kök ve gövdelerinden yapım ekiyle türeyen isimlerdir. *Yol-cu, meslektaş, silgi, ölüm,… 3) Birleşik İsimler: İki ismin aralarına başka bir kelime girmeyecek şekilde birleşip kalıplaşmasıyla oluşan isimlerdir. *Anayurt, Çanakkale, açıkgöz, boşboğaz, aslanağzı, gecekondu, ateşkes, biçerdöver, bakarkör, giderayak,… [B] YAPI BAKIMINDAN FİİLLER[/B] Fiiller yapı bakımından üç grupta incelenir. Basit (yalın), Türemiş fiiller, Birleşik Fiiller A)BASİT (YALIN) FİİLLER: Yapım eki almamış olan fiillerdir. Koy -(mak) Bak -(mak), Gör -(mek) Çöz -(mek), Gez -(mek), At -(mak) B) TÜREMİŞ FİİLLER: Basit sözcüklere yapım eki getirilerek oluşturulan fiillerdir. Türemiş fiiller ya isim soylu ya da fil soylu kök sözcüklerden türetilirler Çiçek-ten-, it-il-, çocuk-laş-, boğ-uş-, hasta-lan-, kaç-ır- C) BİLEŞİK FİİLLER: Birden çok sözcüğün bir araya gelerek oluşturduğu fiillerdir. oturuver-(mek), farkında ol-(mak),affet-(mek), kabul et-(mek), kulak as-(mak) Bileşik fiiller oluşumları bakımından üç grupta incelenir: [B]1-Yardımcı fiillerle oluşturulan bileşik filler:[/B] (İsim soylu kelime) + (Yardımcı fiil) Türkçe'de yardımcı fiiller olarak çoğunlukla "etmek. eylemek, kılmak, olmak" fiilleri kullanılır. sabır + et(mek), hasta + ol(mak) nazar + et(mek), rica + et(mek), red + et(mek) (reddetmek), namaz + kıl(mak) Uyarı: Yardımcı Fiil olarak kullanılan "et-, eyle-, ol-, kıl-"filleri asıl fiil olarak da kullanılabilir. Bunları ayırt (bilgi yelpazesi.net) edebilmek için anlamca kalıplaşmış, kaynaşmış olup olmadıklarına bakılır. [B]2- Kurallı (Özel) Bileşik Fiiller:[/B] Herhangi bir fiille "a, e, ı, u, a" seslerinden biriyle birlikte "bilmek, durmak; kalmak, gelmek, yazmak, vermek" fiillerinden birinin kalıplaşmasıyla oluşurlar. Yazıver-, bakakal-, okuyabil-, anlatıver-, gidebil-, uyuyakal- Bu fiiller, anlam özelliklerine göre beş grupta incelenirler: a)Yeterlik Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-e) + (bilmek), yazabil(mek), koşabil(mek), görebil(mek),... İkinci fiil "-(e) bilmek" birinci fiile "gücü yetme, izin verme, olasılık" anlamlarından birini kazandırır. Bu yükü taşıyabilirim > gücü yetme, dışarı çıkabilirsin > izin verme, iki güne kadar gelebilirim > olasılık Yeterlik fiilinin olumsuzu yapılırken, genellikle ikinci fiil (bilmek) kullanılmaz. Okuyabilmek - okuyamamak, yürüyebilmek -yürüyememek, çalışabilmek - çalışamamak b)Tezlik Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-i) + vermek İkinci fiil birinciye "çabukluk, acelecilik" anlamı kazandırır. Çözüver(mek), koşuver(mek), atlayıver(mek). c)Sürerlik Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-e) + (gelmek, durmak, kalmak) İkinci fiil, birinci fiile devamlılık anlamı kazandırır; fiilin belli bir süre devam ettiğini bildirir. d) Yaklaşma Fiili: (Herhangi bir fili) + (-e) + <yazmak) İkinci fiil birinci fiile "az kalmışlık" anlamı kazandı, Düşeyaz- (az daha düşecekti. Bayılayaz- (az daha bayılacaktı).Yurdumuz elimizden gideyazdı.(Az daha gidecekti) e)Isteklenme Fiili: (Herhangi bir fiil) + (-esi / -eceği) (tutmak /gelmek) Göresi gel(mek),a ğlayacağı tut (mak) İkinci fiil, birinci fiile "istek duyma" anlamı kazandırır. Bunlardan başka "beklenmezlik, yapmacık" bildi bileşik fiiller de vardır. duymazlıktan gel(mek), çıkagel- (beklenmezlik) [B]3- Anlamca Kaynaşmış Bileşik Fiiller:[/B] İsim soylu bir kelime ile bir fiilin, anlamlarını düşündürmeyecek biçimde kaynaşıp kalıplaşmalarıyla oluşan bileşik fiillerdir. Bu işin böyle olacağını öngörmüştü. [B]4- Deyim Halindeki Birleşik Fiiller:[/B] Deyimlerin cümle içinde çekimlenip yüklem görevinde kullanılmasıyla oluşurlar. Deyim halindeki bileşik fiiller, cümlenin öğeleri incelenirken bir bütün olarak alınır Çocuk o gün ağzını açmadı. Onu görünce dili tutuldu [/QUOTE]
Alıntıları ekle...
İsim
Spam kontrolü
Atatürk'ün doğduğu şehir?
Cevapla
Forumlar
Eğitim
BilgiBANK
Türkçe & Dilbilgisi & İmla Kuralları
Birleşik Kelimeler
Top