Beyin Kanaması Nedir?

yilmaz27

Ne Mutlu Türküm Diyene
Site Yetkilisi
Süper Moderatör
Beyin kanaması beyini çevreleyen zar ve bu zar arasındaki boşlukta oluşabilen kontrolsüz kanamadır. Bu kanama yaralanma veya sızıntı yapan, patlayan bir kan damarının bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Bir kan damarı, duvarı içinden akan kanın basıncına artık dayanamayacak kadar zayıfladığında kanama gerçekleşebilir.

Yüksek tansiyon, ateroskleroz (arter duvarlarında plak oluşumu) ve amiloid anjiyopati (arter duvarlarında protein birikintileri) kan damarı duvarlarını zayıflatabilir. Beyin anevrizması, kan damarlarının hasar görmesi sonucunda oluşabileceği gibi doğumda da mevcut olabilir. Doğumda mevcut olabilecek arterler ve damarlar arasındaki anormal bağlantılar olan arteriyovenöz malformasyonlar da beyin kanamasına neden olabilen vasküler anormalilerdir.

Beynin içinden ve etrafından geçen birçok kan damarı vardır. Beynin içindeki bir kan damarı patlarsa, kan beyin dokusuna girerek, iltihaplanma ve şişmeye neden olabilir. Beynin yüzeyindeki kan damarlarından biri kırılırsa, beyin ve onu çevreleyen zarlar (subaraknoid hematom ) arasında kan toplanabilir. Biriken kan beyinde baskıya neden olur. Hem iltihaplanma hem de basınç beyne zarar verebilir.

Beyin kanamasının semptomları genellikle aniden ortaya çıkar. Beyin kanamasının ilk belirtisi genellikle baş ağrısıdır. Beyin kanamasında baş ağrısına bazen bulantı kusma ve kısa süreli bilinç kaybı eşlik edebilir.Beyin kanaması her zaman acil bir durumdur ve mümkün olduğunca fazla beyin dokusunu kurtarmak için mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesi gerekir. Bazı insanlar beyin kanaması sonrası uzun süreli komplikasyonlar yaşarken, diğerleri tamamen iyileşebilir.

Beyin kanaması her zaman acil bir durumdur. Şiddetli baş ağrısı, mide bulantısı , uyuşma veya halsizlik, görme veya konuşma yeteneğinin kaybı, nöbetler veya bayılma veya tepkisizlik gibi bilinç veya uyanıklık seviyesinde değişiklik gibi ciddi semptomlar gözlemlediğinizde acilen doktora başvurun.


Beyin Kanaması Çeşitleri​

  • İntraserebral kanama - Kanama, beyindeki kırık bir kan damarından meydana gelir. Aşırı alkol kullanımı, ileri yaş, kokain veya amfetamin kullanımı ve yüksek tansiyon beyin kanama riskini arttırabilir. Diğer felç türleri, intraserebral kanamaya dönüşebilir. Örneğin, kanamasız başlayan bir inme (trombotik veya embolik inme), kısa bir süre sonra intraserebral kanamaya yol açabilir. Bu, özellikle kalp kapakçığı enfeksiyonu (endokardit) ile ilişkili embolik inmeler için yaygındır. Bu durumda, kapak enfeksiyonundan kaynaklanan bir bakteri ve enflamatuar hücre yığını, kan dolaşımında yüzen bir kitle haline gelebilir (embolus olarak adlandırılır). Enfekte olan küme bir beyin arterine girebilir ve orada sıkışabilir. Daha sonra enfeksiyon arter yoluyla yayılabilir . Nadir durumlarda, bir arter ve bir damarı birbirine bağlayan anormal ve zayıf duvarlı bir kan damarı olan sızıntı yapan bir arteriyovenöz malformasyon (AVM) nedeniyle intraserebral kanama meydana gelebilir. Bu zayıf kan damarı doğumdan itibaren mevcuttur - bir kılcal damardan daha büyüktür ve içeri akan kan yüksek basınçta olabilir, bu da AVM'nin sonunda gerilmesine veya sızmasına neden olur.

  • Subaraknoid kanama - Hasarlı bir kan damarından kanama, beyin yüzeyinde kan birikmesine neden olur. Kan, beyin ile kafatası arasındaki boşluğun bir kısmını doldurur ve beyin omurilik sıvısı ile karışır. Kan, beyin omurilik sıvısına akarken, beyindeki basıncı artırır ve bu da ani bir baş ağrısına neden olur. Kanamayı takip eden günlerde, beyin çevresindeki pıhtılaşmış kandan kaynaklanan tahriş, bu bölgeye yakın olan beyin arterlerinin kasılmasına neden olabilir. Arter spazmları beyin dokusuna zarar verebilir. Çoğu zaman, subaraknoid kanama, beyinde sızıntı şeklinde kanama yapan bir sakküler anevrizma (bir arterin duvarındaki çuval benzeri bir çıkıntı) nedeniyle meydana gelir, ancak aynı zamanda bir arteriyovenöz malformasyondan sızıntı nedeniyle de meydana gelebilir.

  • Subdural kanama : Subdural hematom, beyninizin yüzeyinde kan toplanmasını ifade eder. Bir araba kazasında veya travma sonucu oluşan, kafanızı hızlı ileri doğru hareket ettirmeniz sonucu oluşan kanamalardır. Çocuk istismarı yaşamış çocuklarda da aynı sarsıntı gözlemlenmektedir. Ayrıca subdural hemotom, yaşlı ve alkol bağımlılığına sahip bireylerde de diğer beyin kanaması türlerinden daha yaygın gözlemlenebilir.

  • Epidural kanama : Hematom (kanamanın doku içine birikmesi), kan damarı dışında bir pıhtılaşma veya kan toplanması sürecini ifade eder. Epidural hematom ise, kafatasınız ve beyninizin en ucundaki dış kaplaması arasında kan birikintisi oluşması sonucu ortaya çıkar. Genellikle kafa travması veya kafatası kırığı hastalığın kaynağına eşlik eder. Epidural hematomlar yüksek basınçlı kanamalardır ve kısa süreliğine bilinç kaybı yaşamanız bu durumu yaşıyorsanız çok muhtemeldir. Bilincinizi kısa süre içinde geri kazanırsınız.

Beyin Kanaması Neden Olur?​

Beyin kanamasının en yaygın nedeni yüksek kan basıncı kaynaklıdır. Bununla beraber,, yüksek tansiyon arter duvarlarını zayıflatabilir ve yırtılmaya neden olabilir. Sonrasında,, beyinde kan toplanır ve inme belirtilerini yaratır. Beyin kanamasının diğer nedenleri arasında anevrizma (bir atardamar duvarındaki zayıf bir nokta) bulunur ve daha sonra balonlar dışarı çıkıp, kırılarak açılabilir. Doğumdan itibaren ortaya çıkan Arteriovenöz malformasyonlar(AVM), arter ve damarlar arasındaki anormal bağlantılar ; yaşamın ileri dönemlerinde beyin kanamasına sebep olabilir. Belirli durumlarda, orijinal kanserin beyinlerine uzak yayılımı (metastatik hastalık) gelişen kanserli kişilerde, beyin kanaması kanserin yayıldığı bölümlerde gelişebilir. Özellikle yaşlı bireylerde hemorajik inme, kan damarları boyunca protein birikintilerinin damar duvarını zayıflatmasıyla oluşur. Uyuşturucu madde kullanımı kan damarlarını zayıflatarak beyinde kanamaya neden olabilir. Buna ek olarak bazı reçeteli ilaçlar da beyin kanaması riskini artırabilir.

Birkaç faktör beyin kanamasına neden olabilir. Bu faktörler şunlardır:
  • Kafa travması veya yaralanması: 50 yaş altında olan kişilerde beyin kanamasının yaygın nedeni travmalar ve yaralanmalara bağlıdır.
  • Yüksek kan basıncı, uzun süre boyuncakan damarı duvarlarını zayıflatabilir. Yüksek tansiyon, beyin kanamasını tetiklememesi için tedavi edilmelidir.
  • AbevrizmaKan damarı duvarının şişmesiyle zayıflaması sonucu oluşur. Anevrizmalar patlayabilir ve beyne kanayarak felce neden olabilir.
  • Kan damarı anormallikleri(Arteriovenöz malformasyonlar): Doğuştan beyin ve çevresindeki kan damarlarındaki zayıflıkları mevcut olabilir. Bu durumlardaki vakalar ancak belirtiler geliştiğinde teşhis edilebilmektedir.
  • Amiloid anjiyopati: Bu rahatsızlık, yaşlanma ve yüksek tansiyonla beraber ortaya çıkan, kan damarı duvarlarının bir anormalliğidir. Küçük fark edilmeyen bir kanamayla ortaya çıkıp büyük bir kanamaya doğru değişebilir.
  • Kan veya Kanama Bozukluklari: Hemofili (kanın pıhtılaşmaması)ve orak hücreli anemi(kırmızı kan hücrelerinin azalması) rahatsızlıkları, kan pulcuklarının ve pıhtılaşmanın azalmasına katkıda bulunabilir. Kan sulandırıcılar da bir risk faktörüdür.
  • Karaciğer hastalığı: Bu durum genellikle artan kanama oranıyla bağlantılıdır.
  • Beyin Tümörü
  • Uyuşturucu madde kullanımı

Yaş​

Beyin kanaması belirtileri farklı yaş gruplarına göre değişir. Beyin kanamaları büyük olasılıkla yaşlı yetişkinlerde görülür.

Çocuklarda aniden ortaya çıkan intraserebral kanamaların çoğu kan damarlarındaki anormalliklerden kaynaklanmaktadır. Diğer olası nedenler arasında kan hastalıkları, beyin tümörleri septisemi veya alkol veya yasadışı uyuşturucu kullanımı yer alır.

Bebeklerde, hamile iken bir kadının karnına doğum yaralanması veya künt kuvvet travması nedeniyle beyin kanaması meydana gelebilir.

Yetişkinlerde ve çocuklarda semptomlar ve bazı tedavi seçenekleri çok benzerdir. Çocuklarda tedavi, kanamanın bulunduğu yere ve vakanın ciddiyetine bağlıdır.

Kanamalar daha yaşlı yetişkinlerde daha yaygındır, ancak çocuklarda da ortaya çıkabilir.

Yüksek Tansiyon Beyin Kanaması​

Yüksek tansiyon beyin kanaması riskini önemli ölçüde artırabilir. Bu risk yaşlılarda, sigara içenlerde, erkeklerde, şeker hastalarında ve alkol kullananlarda daha da yüksektir. Beyin kanaması sonrası oluşan inmelerin % 80 inden Yüksek Tansiyon sorumludur.

Yüksek tansiyon, beynin daha derin bölgelerindeki küçük arterlerin kırılgan duvarlarına zarar vererek beyinde kanamaya yol açabilir. Beyin kanaması sonrası en yaygın hasar gören alanlar beyin sapı, iç kapsül ve beyinciktir.

Bazı durumlarda, yüksek tansiyonun neden olduğu beyin kanaması, beynin ventriküllerine kanın dolması neden olacak kadar büyük bir hal alarak intraventriküler kanamayı oluşturabilir ve bu da hayatı tehdit eden Hidrosefali ile sonuçlanabilir.


Beyin Kanaması Belirtileri​

Beyin kanaması doğuştan veya sonradan gerçekleşen bir kaza, beyin tümörü, felc veya Yüksek tansiyon kaynaklı meydana gelebilir. Beyin kanaması büyük oranda beyne oksijen iletimini azaltarak, beyinde ekstra basınç oluşturur bu da beyin hücrelerini öldürebilir. Beyin kanaması nedenleri değişmekle beraber, ortaya çıkan çeşitli belirtilere sahiptir.

Anevrizmaya Bağlı Belirtiler​

Rüptüre anevrizma

Ani, şiddetli bir baş ağrısı, yırtılmış anevrizmanın ana semptomlarındandır. Genellikle hastalar tarafından şimdiye kadar yaşanmış en kötü baş ağrısı olarak tanımlanır.

Rüptüre bir anevrizmanın ortak belirtileri ve semptomları şunları içerir:
  • Ani, aşırı şiddetli baş ağrısı
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Boyun Tutulması
  • Bulanık veya çift görme
  • Işığa duyarlılık
  • Nöbet
  • Sarkık bir göz kapağı
  • Bilinç kaybı
  • Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
  • 'Sızıntı' anevrizma
Anevrizma bazı durumlarda az miktarda kan sızdırabilir. Bu sızıntı yalnızca şunlara neden olabilir:
  • Ani, aşırı şiddetli baş ağrısı
  • Daha şiddetli bir yırtılma genellikle sızıntıyı takip eder.

Yırtılmamış anevrizma

Küçük boyuttaki rüptüre olmamış bir beyin anevrizması hiçbir belirti göstermeyebilir. Bunun dışında, büyük boyutta yırtılmamış anevrizma, beyin dokularına ve sinirlerine baskı yaparak aşağıdaki belirtilere sebep olabilir:
  • Bir gözün üstünde ve arkasında ağrı
  • Genişlemiş bir öğrenci
  • Görme veya çift görmede değişiklik
  • Yüzün bir tarafında uyuşma

Genel beyin kanaması belirtileri şunları içerir:
  • Ani şiddetli baş ağrısı
  • Önceden nöbet öyküsü olmayan kişilerde nöbetler
  • Kol veya bacakta güçsüzlük
  • Mide bulantısı ya da kusma
  • Uyku durumu; letarji
  • Görme problemleri
  • Karıncalanma veya uyuşma hissi
  • Konuşmada veya konuşmayı anlamada güçlük
  • Yutma güçlüğü
  • Yazma veya okuma zorluğu
  • El titremesi gibi ince motor becerilerin kaybı
  • Koordinasyon kaybı
  • Denge kaybı
  • Anormal bir tat duygusu
  • Bilinç kaybı
Bu semptomların çoğunun beyin kanaması dışındaki durumlardan da kaynaklanabileceğini unutmayın. Beyin kanaması belirtileri, kanamanın nedeni ve yerine bağlı olarak değişir.

İntraserebral beyin kanaması belirtileri​

İntraserebral beyin kanaması belirtileri neredeyse her zaman kişi uyanıkken ortaya çıkar. Semptomlar herhangi bir uyarı olmaksızın ortaya çıkma eğilimindedir ve yavaş gelişebilir. Beyin kanaması belirtileri 30 ila 90 dakikalık bir süre içinde kötüleşir. Belirtiler şunları içerebilir:
  • Ani güçsüzlük
  • Vücudun herhangi bir yerinde felç veya uyuşma
  • Konuşamama
  • Göz hareketlerini doğru kontrol edememe
  • Kusma
  • Yürüme zorluğu
  • Düzensiz solunum
  • Stupor
  • Koma

Subaraknoid Beyin Kanaması Belirtileri​

Beyin kanaması belirtileri yırtılmış bir Beyin anervizmasindan kaynaklandığında semptomlar şunları içerebilir:
  • Birdenbire başlayan çok şiddetli bir baş ağrısı
  • Bilinç kaybı
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Parlak ışığa bakamama
  • Boyun tutulması
  • Baş dönmesi
  • Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
  • Nöbet
  • Bilinç kaybı

Stres ve Beyin Kanaması​

Kan pıhtısının, tıkanmış kan damarı veya beyindeki kanama nedeniyle, beyne giden kan akışını kısmi veya tamamen engellenmesiyle inme oluşur. Zengin kan miktarı beynin aldığı oksijenle bağlantılıdır ve bu azaldığında, beyin hücrelerinin ölümü gerçekleşir. Hücre ölümü; felç, konuşmada sıkıntılar, denge kurma ve hafıza ile ilgili problemler veya kas zayıflığını ortaya çıkarabilir. Bazı problemler terapi ile aşılsa da, kalıcı olan hasarlar da vardır. Beyin hasarı şiddetli büyüdükçe felç ölüme kadar giden bir tahribat oluşabilir. Kronik stres ve kaygı, atardamarlarınızdaki iltihabı arttırır ve iltihaplanmanın yarattığı hasarlı damarları daraltıp, sertleştirerek beyninize kan akışı seviyesini aza indirgeyebilir. Özellikle tansiyon stresli ve kaygılı anlarda artma eğilimindedir ve sürekli olarak kan basıncının yüksek olması kan damarlarını daraltabilir veya azaltabilir. Bu da, kan pıhtılaşması oluşumu ve damarlara sızmasını öncüler veya patlamasını kolaylaştırarak felç oluşumuna katkıda bulunur.

Beyin kanaması belirtileri ne kadar sürede ortaya çıkar?​

Öncesinde böyle bir atak geçirmiş olup olmadığınıza göre, kullandığınız ilaçların tetikleme oranına göre, hastalığınızın evresine ve türüne göre bu çok çeşitlilik göstermektedir. Her hasta için belirtilerin ortaya çıkma hızı farklıdır,ancak stres ve travmatik durumlar bunun gerçekleşmesine öncül olabilir.

Beyin Kanaması Teşhisi​

Doktorunuz tıbbi geçmişinizi ve beyin kanaması ile ilişkili risk faktörlerinizi bilmek isteyecektir. Doktorunuz kan basıncınızı ölçecek ve sizi nörolojik muayene ve kalp muayenesi dahil olmak üzere muayene edecektir.

Kanamanızın teşhis edilmesi ve sınıflandırılması için doktorunuzun beyninizin görüntüleme testine ihtiyacı olacaktır. Bilgisayarli tomografi (BT) taraması veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taraması dahil olmak üzere çeşitli testler yararlı olabilir. Hemorajik inmeler için BT taramaları en hızlı ve en etkili testtir. Subaraknoid kanamadan şüpheleniliyorsa, doktorunuz sırtınıza sokulan bir iğne ile küçük bir beyin omurilik sıvısı örneğinin alındığı, lomber ponksiyon yapabilir. Bu sıvı, kan içerip içermediğini görmek için incelenir. MR anjiyografisi adı verilen başka bir test beyninize kan akışı hakkında bilgi sağlayabilir.

Bu testler felç geçirdiğinizi gösterirse, nedenini kontrol etmek için testlerden geçeceksiniz. Hemorajik inme kanamayı içerdiğinden, kanınızın pıhtılaşma yeteneğini değerlendirmek önemlidir. Bir felce katkıda bulunabilecek warfarin adı verilen kan inceltici bir ilaç alırsanız, ilacın etkisini ölçmek için kanınız test edilecektir. Enfeksiyon endokarditinden şüpheleniliyorsa, kan örnekleri alınacak ve bir laboratuarda bakteri için kontrol edilecektir . Bir elektrokardiyogramınız (EKG) ve göğüs röntgeniniz olabilir. Kan testleri olacak yapılır cep sayıları ve pıhtı için kan yeteneğini değerlendirmek için. Bazı kişiler, boyundaki (karotis Doppler) veya kalpteki (ekokardiyogram) arterlerin ultrason testine tabi tutulacaktır.


Beyin Kanaması Nasıl İlerler ?​

Beyin kanaması yaşamı tehdit eden bir problemdir. Ölümlerin çoğu ilk iki gün içinde gerçekleşir. Beyin kanamasından kurtulanlar için iyileşme yavaştır. Azınlık bir grup, beyin kanaması sonrası felçten sonraki 30 gün içinde normal bir şekilde hayatına geri dönebilir.


Beyin Kanaması Nasıl Önlenir ?​

Kan basıncınızı kontrol ederek inmenin intraserebral kanamadan korunmasına yardımcı olabilirsiniz. Warfarin kullanıyorsanız, diğer ilaçların ve yiyeceklerin kan dolaşımınızdaki ilaç seviyesi üzerindeki etkisi hakkında kendinizi eğitin. Kanınızda çok fazla warfarin varlığı kanamaya neden olabilir. Ayrıca problemleriniz varsa yüksek kolesterol tedavisi görmeli, aşırı alkol kullanımından kaçınmalı ve asla kokain veya amfetamin kullanmamalısınız. Sigara içmek deyinde anevrizma riskini artırır, bu nedenle sigaradan uzak durmak bazı hemorajik inme vakalarını önleyebilir.

Bir beyin anevrizmasi veya arteriyovenöz malformasyonun neden olduğu subaraknoid kanamayı önlemek neredeyse imkansızdır, çünkü bu kan damarı anormallikleri genellikle kanama meydana gelmeden önce herhangi bir semptoma neden olmaz.

Bazı doktorlar, bir soruna neden olmadan önce anevrizmaları tanımlamak için MRI anjiyografi gibi tarama testleri önermişlerdir. Bununla birlikte, bu fikir çoğu insan için pratik değildir, çünkü herhangi bir semptoma neden olmayan bir anevrizmayı çıkarmak için yapılan ameliyat önemli riskler içerir ve çoğu anevrizma asla ciddi kanamaya neden olmaz. Bu tarama, intraserebral kanamaları olan iki veya daha fazla yakın akrabası olan bazı kişiler için mantıklı olabilir. Anevrizma taraması tartışmalı olduğundan, tarama testi talep etmeden önce doktorunuzla birlikte ameliyatın risklerini dikkatlice düşünmelisiniz.


Beyin Kanaması Tedavisi​

Beynin içinde veya çevresinde büyük bir kanama meydana geldiğinde, kafatası içindeki artan basınç nedeniyle tüm beyin tehlikededir. Hemorajik inme için acil tedavinin çoğu, basıncı ölçmeyi ve düşürmeyi içerir. Bazen ilaç olarak kullanılan şeker mannitol beyin sıvısını kan dolaşımına çekerek kafa içi basıncını düşürmeye yardımcı olmak için kullanılabilir. Beynin içindeki ve etrafındaki basıncı da düşürmek için hasta entübe edilebilir ve kişiyi hiperventile etmek için mekanik bir ventilatöre bağlanabilir.

Gerekirse, bir cerrah beyin dokusunun sıkışmasını azaltmak için kafatası kemiğini deler. Bazı durumlarda, kanamadan sonra pıhtının büyük bir kısmını çıkarmak için ameliyat gerekir, ancak çoğu hastada vücut sonunda pıhtılaşmış kanı kendi başına yeniden emer.

Hemorajik inmeden sonraki saatlerde kan basıncı yakından izlenmelidir. Doktorlar, hangi kan basıncı seviyesinin en uygun olduğuna karar verirken mevcut beyin şişmesi miktarını dikkate alır.

Genellikle kanama bölgesine en yakın arterlerde spazmlara neden olan subaraknoid kanama durumunda, arterlerin spazm olduğunda daralmasını önlemek için ilaçlar kullanılabilir.

Anormal şekilde oluşmuş bir kan damarı nedeniyle kanama meydana gelirse, kanamanın tekrar olmasını önlemek için ameliyat uygun olabilir. Cerrahi bir klips yerleştirilerek anevrizma ameliyati gerçekleştirilebilir. Bir arteriyovenöz malformasyonun (AVM) boyutuna ve konumuna bağlı olarak, bir beyin cerrahı onu onarabilir veya çıkarabilir.

Bir meslek terapisti ve fizyoterapist tarafından erken müdahale yardımcı olur. Bu profesyoneller, insanlara yeni bir engelin etrafında nasıl çalışacaklarını ve beyin hasarından sonra nasıl güçleneceklerini öğretebilirler. Genellikle, hastaneye yatışı, ek yoğun terapinin sağlanabileceği bir rehabilitasyon merkezinde yaşama dönemi izler. Rehabilitasyonun amacı, hastanın olabildiğince fazla fiziksel ve konuşma işlevini iyileştirmesine yardımcı olmaktır.

Beyin kanaması ameliyatı ne kadar sürer?​

Beyin kanaması da belirli dallara ayrıldığı gibi, ameliyat süresi de bu anlamda çeşitlenmektedir. Her tüğrün belirtisi,tanı ve tedavi uygulanma yöntemi ayrıdır. Bununla beraber ameliyat süresi hastanın kendi vücut direncine,yaşam stiline ve stres seviyesine göre de değişkenlik göstermektedir. Travmatik olaylarla gelişen veya tıbbi geçmişine bağlı olarak gelişen hastalığın tedavi süresi bir olmayacaktır.

Beyin kanaması şüphesi varsa ne yapılmalıdır?​

Eğer yukarıdaki belirtilerden birini içeriyorsanız gerekli tanıların konulması ve tedavi yönteminin benimsenmesi adına doktorunuzla görüşmelisiniz. Doktorunuzla geçirdiğiniz muayenede daha verimli bilgi verilmesi adına aşağıdakiler gibi soru listesi hazırlayabilirsiniz:

Anevrizma var ise boyutu, yeri ve genel görünümü hakkında neler görüyorsunuz?

Görüntüleme testi sonuçları, yırtılma olasılığının ne kadar olduğuna dair kanıt sağlıyor mu?

Şu anda hangi tedaviyi önerirsiniz?

Beklersek, ne sıklıkla takip testleri yaptırmam gerekecek?

Anevrizmanın yırtılma riskini azaltmak için hangi adımları atabilirim?

Beyin Kanaması Hastalığının Seyri​

İntraserebral kanaması olan kişilerin yaklaşık% 30 ila% 60'ı ölür. Acil servise ulaşacak kadar uzun süre hayatta kalanlarda kanama genellikle doktora görününce durmuştur. Parçalanmış anevrizmaları veya subaraknoid kanamaları olan pek çok insan da hastaneye ulaşacak kadar uzun süre hayatta kalamaz. Yapanların yaklaşık% 50'si tedavinin ilk ayında ölüyor. Bununla birlikte, arteriyovenöz malformasyonlardan kaynaklanan subaraknoid kanamalı kişilerde ölüm riski sadece% 15 civarındadır.

İntraserebral kanamadan kurtulan insanların% 25'inin çoğu, vücutları doğal olarak ve beyindeki pıhtılaşmış kanı yavaş yavaş yeniden emdiği için semptomlarında büyük bir iyileşme yaşar. Kanayan bir anevrizmadan kurtulanların yaklaşık% 50'si uzun vadeli nörolojik problemlerden muzdariptir. Bir anevrizma sebebiyle kanama geçiren ve bu sorunu tedavi etmeyen kişiler , tekrarlayan bir kanama olayı yaşama riski altındadır. Subaraknoid kanamadan kurtulan 5 kişiden biri, anormal kan damarı onarılmadıysa veya çıkarılmadıysa 14 gün içinde tekrar kanamaya başlar. Cerrahi tedavisi olmayanların % 50'sinde 6 ay içinde tekrar kanama olduğu gözlemlenmiştir. Kanayan bir anevrizmayı durdurmak için ameliyat kullanıldığında başarı şansı yüksektir.


Beyin Kanaması Ameliyatı Sonrası Komplikasyonlar​

Kanama, sinir hücrelerinin vücudun diğer bölümleriyle iletişim kurmasını ve normal işleyişine devam etmesini engeller. Beyin kanamasından sonra yaygın sorunlar arasında hareket, konuşma veya hafıza sorunları bulunur. Kanamanın konumuna ve oluşan hasara bağlı olarak bazı komplikasyonlar kalıcı olabilir. Bu komplikasyonlar şunlardır:
  • Felç
  • Vücudun bir bölümünde uyuşma veya halsizlik
  • Yutma güçlüğü veya disfaji
  • Görme kaybı
  • Konuşma veya anlama becerisinin azalması
  • Kafa karışıklığı veya hafıza kaybı
  • Kişilik değişikliği veya duygusal sorunlar

Beyin kanaması komplikasyonlarının iyileşmesinde kullanılan yaygın tedaviler​

Beyindeki kanama durdurulduktan ve ilk tedaviler tamamlandıktan sonra iyileşme süreci başlar. İyileşme döneminde beyin kanaması sonrası oluşan komplikasyonların iyileştirilmesi için kullanılan tedaviler şunları içerebilir:
  • Kan basıncını kontrol etmek ve ateroskleroz riskini azaltmak amacıyla gücünüzü korumanıza ve diyetinizi iyileştirmenize yardımcı olacak beslenme danışmanlığı
  • Yeme, yutma veya konuşma sorunlarına yardımcı olmak için fizik tedavi
  • Vücudu güçlendirmeye, hareketliliği artırmaya, yorgunluğu azaltmaya ve fonksiyonel yeteneği geliştirmeye yardımcı olmak amacıyla fizik tedavi

Beyin Kanaması Ameliyatı Sonrası​

Beyin kanaması ameliyatı sonraki süreç de tedavi süreci kadar önemlidir. Tedaviden sonra hastanın gözlemlenmesi ve olası bir yan etkiye karşı dikkatli olunması gerekir. Beyin kanaması sonrası cerrahi tedavi uygulanan hastalarda görme kaybı, işitme kaybı, bilinç kaybı, vücudun bir bölümünün beyin kanaması sonrası felç olması ve hastanın hayatını kaybetmesi gibi riskler vardır. Bu nedenle hastaların tedavi sonrası bir süre gözetim altında tutulmaları ve doktorun tavsiyelerine uygun hareket etmeleri gerekir.

Beyin Kanaması Ameliyatı Sonrası İyileşme Süreci ve Taburcu Olma Süresi​

Beyin kanaması geçiren hastalarda cerrahi tedavi sonrası hasta kendini iyi hissederse 2 ila beş gün sonra, endovasküler tedavi sonrası ise bir ila iki gün sonra taburcu edilir. Hasta anevrizma kanaması geçirmiş ise bu süreler yedi günü bulabilmektedir. Cerrahi tedavi sonrası hastalara bir ay kadar ev istirahati önerilir, normal hayatlarına dönmeleri iki ay kadar sürebilir. Cerrahi tedavi geçiren hastaların en az iki ay araç kullanması önerilmez, işe dönüş süresi ise doktor tarafından belirlenir. Endovasküler tedavi sonrasında hastaların normal yaşantılarına ve işe dönmeleri on ila on beş günü bulabilir. Beyin kanamasına bağlı gelişmiş olan bir komplikasyon olması durumunda bu süreler değişkenlik gösterir.

Beyin kanaması ve yoğun bakım​

Beynin dışında gerçekleşen kanamalar için 24 saati içerecek istirahat önerilmektedir. Belirtilerin net olmadığı bu tür kanamalarda hastaların müşahede altında tutulmaları ve belirtilerin görülmeye başlamasıyla yoğun bakıma alınması zorunlu olabilir. Özellikle bir kafa darbesi veya travma kaynaklı bir beyin kanaması geçirilmişse yoğun bakıma alınma olasılığı yüksektir. Kanamanın artması veya ikinci bir kanama geçirilmesi hastayı riske sokabilir ve hızlı müdahale edilmediği takdirde komaya girmesine neden olabilmektedir. Eğer kusma, kafa bölgesinde sızı, dalgınlık, bilinç kaybı ve uyuşma hissediyorsanız vakit geçmeden acil servise başvurmanız önerilmektedir.

Beyin kanaması ölüm riski taşır mı?​

Önceden beyin kanaması geçirmiş kişiler ya da felç geçmişi olan kişiler, gelecekte de tekrar beyin kanaması geçirebilirler. Yaşam tarzı değişiklikleri yapmak, serebrovasküler olayları önlemek amaçlı ve beyin kanaması riskini azaltma amaçlı uygulanan yöntemlerdendir. Yüksek tansiyonu olan bireylerin düzenli kontrole gitmeleri gerekmektedir.

Sıklıkla karıştırılan inme ve beyin kanaması için risk faktörleri benzerdir. İnme durumunun riskini azaltmak amaçlı sigaradan uzak durmanız çok önemli bir yere sahiptir. Tütünün içerdiği toksinler, kardiyovasküler sisteminize hasar vererek, arterlerde plak oluşumuna sebebiyet verir. Bu da damarlarınızın daralmasına ve felç riskinize neden olabilir.

Bunların yanında diyabet hastalığına sahip bireylerin kan şekerini kontrol altına almaları hastalığın ilerlememesi için kıymetlidir. Çünkü bu tip vakalarda, diyabeti takip eden yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve aşırı kilo da bulunmaktadır. Bu rahatsızlıklar inme için de risk faktörleridir.

Beyin kanaması riskinizi stabilize tutmak veya azaltmak için diyetinize ve egzersizlerinize dikkat etmeniz önemlidir. Beyin kanamasını ikinci kere yaşamanız komaya girmenize ve daha ötesinde ölümcül bir sonucu doğurabilir.

Beyin Kanaması Sonrası Bilinç Kaybı​

Bilinç kaybı , subaraknoid kanamanın (SAK) en sık görülen semptomlarından biridir. Subaraknoid kanama sıkça intrakraniyal basınçta ani bir artış ve serebral perfüzyon basıncında azalma eşlik eder, bu da serebral kan akışının geçici olarak kesilmesine yol açar. Anjiyografi ve ultrasonografi ile belgelendiği gibi inmede bilinç kaybı ayrıca, bilgisayarlı tomografik (BT) taramada SAK gösterildikten sonra erken beyin hasarının bir belirteci olan global serebral ödem ile de bağlantılıdır.

Kısa süreli bilinç kaybı genellikle kalıcı beyin hasarına sebep olmamış, hafif kafa travmalarında görülen beyin sarsıntısıdır. Kontüzyon, kafa darbesinin neden olduğu belirli bölgede oluşan çürükle tanımlanır. Darbe veya kontrplak yaralanmaları denen bu darbe yaralanmaları, beyin doğrudan bir çarpma altında yaralanırken; kontrplak da yaralanma karşısında darbenin karşısından yaralanır. Dolayısıyla doğrudan bir hasar görülmediğinden, kısa süreli hafıza ve bilinç kayıplarına sebep olabilmektedir.

Beyin Kanaması Tekrarlar Mı?​

Beyin kanaması geçirip hayatta kalan hastaların tekrar kanama geçirmeleri söz konusu olabilir. Birkaç araştırmanın sonuçlarına göre, intraserebral kanama geçirmiş kişileri % 1.3-7.4'ü bir yıl içinde ve % 18.8'i beş yıl içinde tekrar bir beyin kanaması yaşamaktadır. İleri yaş ve hipertansiyon, tekrarlayan beyin kanamaları için tutarlı olarak bildirilen tek risk faktörleri olmaya devam etmektedir. Bazı durumlarda beyin kanaması sızıntı şeklinde olabilir ve sızıntı noktasında oluşan bir pıhtı kanamayı durdurarak hastayı hayatta tutabilir. Daha sonra bu noktadan tekrar kanama olma ihtimali vardır. Örneğin bir anevrizmanın ilk kanamadan sonra iki hafta içerisinde ikinci kez kanama ihtimali yüzde yirmi oranındadır. Hastanın ilk kanamadan sonra geçirdiği her beyin kanaması hayatta kalma ihtimalini düşürür. Bu nedenle beyin kanaması geçiren hastalara hemen müdahale edilmeli ve yaşanabilecek ikinci bir kanama ihtimaline karşı hasta gözlem altında tutularak tedavi edilmelidir.

Beyin Kanaması Geçiren Kişiler Tedavi Sonrası Normal Yaşantılarına Geri Dönebilir mi?​

Beyin kanaması geçiren hastaların tedaviden sonra normal yaşantılarına dönme durumları değişkenlik gösterir. Bunda hastanın yaşı, genel sağlık durumu, kanamanın beynin hangi bölgesinde oluştuğu ve nereleri etkilediği, kanamaya erken müdahale edilip edilmediği gibi konular belirleyici olur.

Beyin kanaması geçiren hastaların bir kısmı hayatını kaybeder, bir kısmında kalıcı hasarlar oluşur ve bir kısmı da normal yaşantısına dönebilir. Beyinde oluşan kanamanın beynin hangi noktasını etkilediği tedavi sonrası hayatı etkiler.

Örneğin temporal lobda oluşan kanamalarda hastada konuşma bozukluğu veya sara nöbetleri görülebilir, oksipital lobda kanama olursa görme bozuklukları olabilir, arka beyin bölgesinde kanama olursa kol ve bacakta güçsüzlük veya felç olabilir ve beyin sapında kanama olması hastayı komada bırakabilecek kadar ciddi risk taşır. Bazı hastalarda oluşan hasarlar kalıcı değildir ve tedavi sonrası rehabilitasyon süreci ile hastanın durumunda düzelme olabilir.

Beyin Kanaması Geçiren Hastaların Ameliyat Sonrası Takibi Nasıl Yapılır?​

Beyin kanaması geçiren hastaların ameliyat sonrası süreçte çok iyi takip edilmeleri gerekir. Beyin kanaması çok ciddi bir sağlık sorunudur ve kanama sonrası yapılan ameliyat da oldukça ağırdır. Beyin kanaması ameliyatı sonrası hastalar önce yoğun bakım ünitesine oradan da normal odaya alınır. Hastaların belirli aralıklarla tansiyonları, nabızları ve bilinç durumları kontrol edilir.

Ameliyat sonrası genelde hastalar bir hafta kadar hastanede kalır. Hasta hastaneden ayrılmadan önce beyin tomografisi çekilerek durumu kontrol edilir. Hastaların ameliyat nedeni ile oluşan yaralarının iyileşmesi iki üç ayı bulabilir. Bu süreçte hastaya ağır kaldırmaması, stresten uzak durması, yorucu sporlar yapmaması, düzenli beslenmesi ve kafa içi basıncı artıracak aktivitelerden uzak durması önerilir.

Beyin Ameliyatları Sonrasında Hastalar Spor Yapabilir mi?​

Beyin ameliyatı sonrasında hastaların sportif faaliyetlerini ne zaman yapacağı doktor tarafından belirlenir. Ameliyattan sonra kafa içi basıncı artıracak aktivitelerden kaçınmak, ağır kaldırmamak ve yorucu sporlar yapmamak gerekir. Hastalara ameliyattan sonra ortalama bir saatlik kısa yürüyüş önerilebilir.

Hava Güneş Gibi Dış Etkenler Beyin Kanamasına Sebep Olabilir mi?​

Sıcak havalarda çeşitli nedenlerle beyin kanaması riskinin arttığı söylenmektedir. Aşırı sıcağa maruz kalan bireylerde kan basıncında ani yükselmeler olabilir bu da ciddi problemlere neden olur. Sıcak hava hastaların tansiyonlarında birden ve denetimsiz şekilde yükselmelere neden olabilir. Özellikle tansiyon hastalarının aşırı sıcak havaya maruz kalması beyin kanaması görülme riskini artırır.

Konunun uzmanları insanlara ve özellikle de yüksek tansiyon hastaları gibi yüksek risk grubunda olan insanlara aşırı sıcaklardan korunmalarını, özellikle de öğlen saatlerinde güneşe maruz kalmamalarını önermekteler. Güneşe çıkacak insanların şapka gibi koruyucu önlemler alması, öğlen vakti güneşe çıkılmaması, bol sıvı tüketmesi, yüksek tansiyon gibi hastalıkları olanların ilaçlarını düzenli kullanması sıcağa bağlı beyin kanaması riskini düşürür.

Doktorunuzu Ne Zaman Aramalısınız?​

Bir arkadaşınızın veya aile üyenizin felç geçirdiğini düşünüyorsanız, derhal acil yardım çağırın. Kusmayla birlikte şiddetli bir baş ağrısı geliştirirseniz derhal doktorunuzu arayın. Baş ağrıları, sık sık ortaya çıkıyorsa veya vücudun herhangi bir yerinde semptomlar bulantı, kusma, halsizlik veya uyuşma gibi başka semptomlarla birlikte görülüyorsa, doktorunuz tarafından da değerlendirilmelidir.

Ani ve çok şiddetli bir baş ağrınız varsa, bunu doktorunuzla görüşmeniz yine de önemlidir. Bazen kan, subaraknoid kanama meydana gelmeden önce bir veya daha fazla kez bir kan damarından kısa süreliğine sızar. Beyinde sızıntı şeklindeki kanamanın neden olduğu baş ağrısına nöbetçi baş ağrısı denir.
 
Top