Bel soğukluğu nedir?
Gonore ya da sık bilinen adıyla bel soğukluğu, Neisserria gonorrhoeae isimli bir bakterinin neden olduğu cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. Hem kadın hem de erkeklerle görülmekle birlikte erkeklerde görülme sıklığı daha fazladır. Erkekten kadına bulaşması daha kolaydır, özellikle genç kadın ve erkeklerde görülmektedir. Belsoğukluğu, hem erkek hem de kadınları etkileyen, cinsel yolla bulaşan Neisseria gonore adı verilen bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Çoğunlukla üretra, rektum veya boğazda enfeksiyona neden olur. Kadınlarda rahim ağzında ve tüplerde de enfeksiyona neden olabilir.
Belsoğukluğu belirtileri nelerdir?
Bel soğukluğuna neden olan bakteri sadece insandan insana direk temas ile bulaşır ve vücudun dışında yaşayamaz. Bel soğukluğuna neden olan bakterinin neme ihtiyacı vardır haliyle kuru ortamda yaşayamaz. Genellikle bel soğukluğu enfeksiyonu hiçbir belirti vermez. Bununla birlikte semptomlar vücuttaki birçok bölgeyi etkileyebilir, ancak genellikle genital bölgede görülür.
Belsoğukluğu ayrıca vücudun şu kısımlarını da etkileyebilir:
Rektum: Belirtiler ve semptomlar arasında anal kaşıntı, rektumdan irin benzeri akıntı, tuvalet kağıdında parlak kırmızı kan lekeleri ve tuvalet yapmada zorlanma yer alır.
Gözler: Gözlerinizi etkileyen belsoğukluğu, göz ağrısına, ışığa duyarlılığa ve bir veya iki gözde irin benzeri akıntıya neden olabilir.
Boğaz: Boğaz enfeksiyonunun belirti ve semptomları boğaz ağrısı ve boyunda şişmiş lenf düğümlerini içerebilir.
Eklemler: Bir veya daha fazla eklem bakteri (septik artrit) ile enfekte olursa, etkilenen eklemler özellikle hareket sırasında sıcak, kırmızı, şiş ve aşırı derecede ağrılı olabilir.
Erkeklerde bel soğukluğu belirtileri
İdrar yaparken yanma hissi, ağrı, idrar yapılan kanaldan sarı veya yeşil renkte akıntı, penis ucunda kızarıklık, testislerde ağrı ya da şişlik gibi şikayetlere neden olur.
Kadınlarda bel soğukluğu belirtileri
İdrar yaparken yanma, ağrı, vanial akıntı, genital alanda kaşıntı, vajinal kanama, cinsel ilişki sonrasında ya da adet dönemi dışında olan kanama, cinsel ilişki esnasında ağrı, yanma, karın ağrısı.
Bel soğukluğunun nedenleri nelerdir?
Bel soğukluğu cinsel temasta anal, oral veya vajinal seks ile semen ve vajinal sıvılar yoluyla bulaşmaktadır. Bel soğukluğunun bulaşması için meni boşalmasının olmasına gerek yoktur. Bazı doğumlarda, doğum sırasında bebeğe bile bulaşabilir. Bel soğukluğu cinsel ilişki dışında seks oyuncaklarıyla da bulaşabilmektedir.
Cinsel olarak aktif, 25 yaşın altındaki kadınlar ve erkeklerle seks yapan erkeklerde bel soğukluğuna yakalanma riski daha yüksektir.
Riski artırabilecek diğer faktörler şunlardır;
-
- Yeni bir seks partneri
-
- Başka partnerleri olan bir seks partneri
-
- Birden fazla seks partnerine sahip olmak
-
- Bel soğukluğu veya cinsel yolla bulaşan başka bir enfeksiyon geçirmiş olmak
Bel soğukluğunda tanı nasıl konur?
Erkeklerde idrar kanalından, kadınlarda rahim ağzından, rektum ve boğazdan örnek alınan örneklerin mikroskop altında incelenmesi ve kültürünün yapılması ile tanı koyulur.
Bel soğukluğu olup olmadığını belirlemek için sürüntü örneğini analizi yapılır.
Örnekler şu şekilde toplanabilir:
İdrar tahlili: Bu, üretranızdaki bakterileri tanımlamaya yardımcı olabilir.
Etkilenen bölgelerden alınan sürüntü örneği incelemesi: Boğaz, üretra, vajina veya rektumdan pamuklu çubuk yardımıyla alınan örnekler laboratuvarda incelenir.
Bel soğukluğu tedavisi nasıl yapılır?
Bel soğukluğu, bakteriler yoluyla oluştuğu için antibiyotikler ile tedavi edilir. Antibiyotik iğne ya da hap şeklinde alınabilir ve mutlaka doktor önerisi ile kullanılmalıdır. Mutlaka eş tedavisi uygulanmalıdır.
Tedavi edilmeyen belsoğukluğu, daha ciddi sorunlara neden olabilir;
Kadınlarda kısırlık:
Belsoğukluğu rahim ve fallop tüplerine yayılarak pelvik inflamatuar hastalığa (PID) neden olabilir. PID, tüplerin yaralanmasına, gebelik komplikasyonları riskinin artmasına ve kısırlığa neden olabilir. PID acil tedavi gerektirir.
Erkeklerde kısırlık:
Belsoğukluğu, testislerin sperm kanallarının bulunduğu arka kısmında küçük, kıvrımlı bir tüpün (epididim) iltihaplanmasına (epididimit) neden olabilir. Tedavi edilmeyen epididimit kısırlığa neden olabilir.
Eklemlere ve vücudun diğer bölgelerine yayılan enfeksiyon:
Belsoğukluğuna neden olan bakteri kan dolaşımına yayılabilir ve eklemler dahil vücudun diğer kısımlarına bulaşabilir. Ateş, kızarıklık, cilt yaraları, eklem ağrısı, şişme ve sertlik olası sonuçlardır.
HIV / AIDS riskinde artış: Bel soğukluğuna sahip olmak, kişileri AIDS'e yol açan virüs olan insan immün yetmezlik virüsü (HIV) enfeksiyonuna karşı daha duyarlı hale getirir. Hem belsoğukluğu hem de HIV'i olan kişiler, her iki hastalığı da eşlerine daha kolay geçirebilirler.
Bebeklerde komplikasyonlar:
Doğum sırasında annelerinden belsoğukluğu geçiren bebeklerde körlük, kafa derisinde yaralar ve enfeksiyonlar gelişebilir.
Belsoğukluğuna dair sık sorulan sorular
Bel soğukluğu ne zaman belli olur?
Bel soğukluğuna etken vücuda girdikten sonra 4-6 gün arasında belirtiler ortaya çıkar. Ancak bel soğukluğu kimi zaman belirti vermez. Belirti verdiğinde ise çoğunlukla cinsel organlarda gözle görülen şikayetler vardır.
Bel soğukluğundan korunma yolları nelerdir?
Bel soğukluğundan korunma cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesi, tanı ve tedavi için tıbbi olanakların sağlanmasıyla olur. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde eğitim şarttır. Kişilerin cinsel yönden aktif yaşlara ulaştıklarında kendilerini bu hastalıklara karşı nasıl koruyacaklarını bilmeleri son derece önemlidir.
-
- Tek eşlilik
-
- Cinsel aktif yaşa gelmeden önce HPV ve Hepatit B için aşılanma yapılması
-
- Cinsel ilişki öncesi tarama yapılması
-
- Düzenli ve düzgün şekilde kondom kullanımı
-
- Alkol ve madde bağımlılığının önlenmesi, tedavi ve destek alınması
-
- Sünnet
-
- Cinsel partner seçiminde titiz davranılması
-
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgilenilmesi
-
- Düzenli olarak test yaptırılması
Bel soğukluğu riskinizi azaltmak için neler yapılmalıdır?
-
- Cinsel ilişki esnasında prezervatif kullanılmalıdır. Cinsel ilişkiden kaçınmak bel soğukluğunu önlemenin en kesin yoludur. Ancak cinsel ilişki olacaksa; anal seks, oral seks veya vajinal seks de dahil olmak üzere herhangi bir cinsel ilişki türü sırasında prezervatif kullanılması büyük önem taşır.
-
- Seks partneri sayısı sınırlanmalıdır. Eşlerden hiçbirinin başka kimseyle seks yapmadığı tek eşli bir ilişki içinde olmak riski azaltır.
-
- Kişinin ve partnerinin cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için test edilmesi önemlidir. Cinsel ilişkiden önce test yaptırılması ve bir uzmana başvurulması riski azaltır.
-
- Cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu varmış gibi görünen biriyle cinsel ilişkide bulunulmamalıdır.
-
- Partnerinizde idrar yaparken yanma veya genital kızarıklık veya yara gibi cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonun belirtileri veya semptomları varsa, o kişiyle cinsel ilişki kurulmamalıdır.
-
- Düzenli bel soğukluğu taraması yaptırılmalıdır. 25 yaşın altındaki cinsel olarak aktif kadınlar ve enfeksiyon riski yüksek olan yaşlı kadınlar için yıllık tarama önerilir. Bu, yeni bir seks partneri, birden fazla seks partneri, diğer partnerlerle bir seks partneri veya cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonu olan bir seks partneri olan kadınları içerir.
-
- Erkeklerle ve partnerleriyle seks yapan erkekler için de düzenli tarama önerilir.
-
- Tekrar bel soğukluğuna yakalanmamak için, çiftlerin tedaviyi tamamlayana ve semptomlar ortadan kalkana kadar seksten kaçınması gerekir.
Bel soğukluğu geçer mi?
Bel soğukluğu antibiyotik tedavisi ile düzelir. Kendi kendine düzelebilen bir hastalık değildir. Uygun zamanda ve uygun antibiyotik ile tedavi edilmediği takdirde idrar yolunda darlık ve bununla gelişen idrar yapma güçlüğü, kronik prostatit, sperm kanallarında darlık ve bunun sonucunda kısırlık gibi şikayetlere neden olur.
Bel soğukluğu hastalığı tuvaletten bulaşır mı?
Bel soğukluğu ortak kullanılan havlu gibi eşyalardan bulaşmadığı gibi, tuvaletten de bulaşmaz.
Erkeklerde şeffaf akıntı neden olur?
*Cinsel uyarı ile idrar kanalı çevresindeki salgı bezlerinin uyarılması
*Kronik prostatit gibi rahatsızlıklarda artmış prostat salgısı
*Cinsel yolla bulaşabilen bel soğukluğu dışındaki bakteriler gibi pek çok nedene bağlı olabilir.
Peniste akıntı tedavisi nasıl olur?
Erkeklerde cinsel organda akıntının öncelikle nedeni araştırılır. Bakteri bulaşması nedeniyle olmuşsa mutlaka uygun antibiyotik ile belirlenen sürede tedavi edilmesi gerekmektedir. Bakteriyel olmayan kronik prostatit durumlarında prostat salgılarını azaltıcı ilaçlar kullanılabilir.
Bel soğukluğu kaç günde geçer?
Bakteriyel nedenlere bağlı sıklıkla ise 1-7 gün içerisinde düzelir. Daha dirençli ya da çoklu bakteri bulaşması nedeniyle ortaya çıkmış ise tedavi süresi 4 haftayı bulabilir. Kronik prostatit durumunda tedavi daha uzun sürer. Ortalama 6 ay süreyle tedavi uygulamak gerekmektedir ve tekrarlama riski yüksektir.
Peniste akıntıya ne iyi gelir?
Bakteri nedeniyle oluştuğunda antibiyotik dışında kabul görmüş bir tedavisi yoktur.
Peniste akıntı kaç günde geçer?
Akıntı bakteri nedeniyle oluşmuş ise genellikle 1 günde düzelir. Kronik prostatit durumunda ise aylarca sürebilir.
Boğazda bel soğukluğu belirtileri olur mu?
Bel soğukluğu boğaz ağrısı, geniz akıntısı, ağız kokusu gibi belirtiler verebilir. Muayenede tonsillit ve faranjit benzeri şikayetlere sıkça rastlanır.
Erkek cinsel organda yanma ve kaşıntı neden olur?
Allerjik hastalıklar, mantar enfeksiyonları, viral hastalıklar gibi pek çok nedene bağlı olabilir.
Erkeklerde bel soğukluğu tedavi edilmezse ne olur?
Bel soğukluğu tedavi edilmezse meni yolları iltihaplanır ve kısırlık meydana gelir. Hastada idrara sık çıkma ihtiyacı duyar ancak idrara çıktığında az idrar yapar.
Kadınlarda bel soğukluğu tedavi edilmezse ne olur?
Bel soğukluğu tedavi edilmezse bu iltihap yayılır ve enfeksiyon başka yerlerde de görülür. Dış gebeliğe neden olabileceği gibi kısırlığa da yol açabilir. Anal ve oral ilişkiler sonrası rektumda ve ağız bölgesinde enfeksiyon olabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
