Batı Edebiyatı Sanatçıları

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
A)ESKİ YUNAN VE LATİN EDEBİYATI

Batı edebiyatının kaynağı, Eski Yunan ve Latin edebiyatlarıdır. İsa'nın doğumundan dokuz yüzyıl öncesine giden ve MÖ II. yüzyıla kadar süregelen Yunan edebiyatının ana kaynağı, Homeros'un llyada ve Odysseia destanları sayılır. Eski Yunan ve Latin edebiyatının önemli sanatçıları şunlardır:

1. HESİODOS:

— Didaktik bir şairdir. Didaktik şiirin kurucusu sayılmaktadır.

— Yurttaşlarını şiir yoluyla eğitmeye çalışmış; onları adaletli olmaya ve çalışmaya çağırmıştır.

— Köylü hayatını ve insanların günlük işlerini anlatan ilk şairdir.

— İşler ve Günler, en önemli eseridir.

2. SAPPHO:

— Yunan edebiyatının en büyük lirik şairi sayılmaktadır.

— Şiirlerinde özellikle aşk temasını işlemiş; aşkı, Tanrı'nın bir nimeti olarak görmüştür. Yaşadığı çağdan başlayarak, ünü gittikçe genişlemiş, kendinden sonraki bazı Yunan ve Latin şairlerini etkilemiştir.

— Sappho'nun şiirleri dokuz ciltte toplanmıştır. Şiirlerinden 170 kadar küçük parça kalmıştır.

3.AİSOPOS:

— Yalnız fabl türünde yazmıştır. Fabl türünün

kurucusu sayılmaktadır. Anlattığı masalların konularını, gezileri sırasında uğradığı Doğu memleketlerinden topladığı tahmin ediliyor. Batı edebiyatında fabl türünde yazan şairler üzerinde derin etkisi görülür. Özellikle, Fransız şairi La Fontaine, ondan çok yararlanmıştır.

— Fabiler adlı bir eseri vardır.

4.AİSKHYLOS:

— İlk büyük tragedya şairidir. Tragedyanın gelişmesinde büyük payı vardır.

— Eserlerinde gelenekleri ve ahlakı savunur.

— Onun eserlerinde insanlar tanrıların iradesiyle hareket eden yaratıklar olarak gösterilir; bunlar ne yaparlarsa yapsınlar, alınyazılarının dışına çıkamazlar.

— Doksan kadar eser yazmış olan Aiskhylos'un yalnız yedi tragedyası elimize geçmiş, diğerleri kaybolmuştur.

5.SOPHOKLES :

— Aiskhylos'tan sonra yetişen en büyük tragedya şairidir. Tragedyanın gelişmesinde büyük payı vardır: oyuna üçüncü aktörü katmış, koroda şarkı söyleyenlerin sayısını 12'den 15'e çıkarmış, trilogia (üçleme) yazma geleneğini kaldırmıştır.

— Eserlerinde facia, alınyazısıyla mücadeleye girişen insanın yenilmesinden doğmaktadır.

— İnsanların çeşitli duygularını ve karakterlerini çözümlemekte çok üstün bir başarı göstermiştir.

— Sophokles, 123 adet tragedya yazmışsa da bunların bazıları korunabilmiştir: Kral Oidi-pus, Oidipus Kolonos'ta, Antigone, Aias, Elektra, Trakhisli Kadınlar başlıca eserleridir.

6. EURİPİDES:

— Aiskhylos ile Sophokles'ten sonra, Atina'nın yetiştirdiği üçüncü büyük tragedya şairidir.

— Onun eserlerinin yeniliği, tiyatronun tekniği ile ilgili değil, sahneye çıkarılan kişilerin psikolojisi ile ilgilidir.

— Eserlerinde konuşmaya daha çok yer verip "koro"nun rolünü azaltarak tiyatronun gelişmesine yardım etmiştir.

— Eurlpides, 92 tragedya yazmışsa da eserlerinin ancak 18 tanesi korunabilmiştir. Bunların on yedi tanesi tragedyadır.

— Kyklops adlı eseri, Yunan edebiyatında "satyr" denen dram türünün tek örneğidir.

7. ARİSTOPHANES:

— İlk büyük komedya şairidir. Eserlerinde tanınmış kişiler ve bazı toplum olayları yeril-miştlr. Bunlarda, geleneğe uyularak, kaba şakalara, küfürlere, açık saçık sözlere de çok yer verilmiştir.

— 44 komedya yazmışsa da, bunların ancak 11 tanesi korunabilmiştir. En ünlüleri şunlardır: Atlılar, Eşekarıları, Kuşlar, Kurbağalar, Bulutlar, Barış, Lysistrata

8. HERODOTOS:

— Gezileri sırasında halkın din, gelenek ve uygarlıklarını incelemiş, yazılı ve sözlü belgelerden yararlanmış, öğrendiklerini olduğu gibi yansıtmaya çalışmıştır. Herodotos, tarih türünün kurucusu sayılmaktadır.

— Herodotos'un Tarih adlı bir tek eseri vardır.

9. PLATON (EFLATUN)

— Dünyanın en büyük filozoflarından sayılmaktadır.

— Felsefede İdealizmin kurucusudur. Eserlerini diyalog biçiminde yazmıştır. Bazı eserleri şunlardır: Devlet, Kanunlar, Sokrates'in Savunması, Kriton, Phaidon

10. VERGİLİUS

— Pastoral, didaktik ve epik şiirler yazmış bir Latin şairidir.

— Eski Yunan şairlerinin yolunda yürümüş olan Vergilius'un Boculica, Georgica, Aeneis adlı eserleri vardır.

11. HORATİUS

— Latin edebiyatının en büyük şairlerinden sayılmaktadır.

— Yergiler, lirik ve didaktik şiirler yazmıştır.

— Odlar, Epodlar, Yergiler, Mektuplar adlı eserleri vardır.

12. PETRARCA

— Kendisi Latince şiirlerine değer verdiği halde, edebiyat tarihi bakımından, halk diliyle yazdığı İtalyanca şiirleri çok önemlidir.

— Laura'ya olan aşkını anlattığı bu lirik manzumelerde, aşkın her türlü görünüşü inceden İnceye işlenmiştir.

— İtalyanca şiirlerini Canzoniere (türküler) adlı bir kitapta toplamıştır.

— Trionfi adlı eseri allegorik bir eserdir.

13. ÇİÇERO

— Latin edebiyatının ünlü hatiplerindendir. Dil, edebiyat, hukuk, felsefe alanlarında çalışmıştır.

— Konuşmalarında, denemelerinde ve mektuplarında toplum ve toplum sorunları yer alır. En önemli eseri Nutuklar'dır.


B)İTALYAN EDEBİYATI


1. DANTE

— 1265 Floransa doğumlu olan Dante, İtalyan şairi ve politikacısıdır. Küçük yaşından başlayarak dilbilgisi ve mantık başta olmak üzere çağının bütün bilimleriyle uğraşmıştır.

— Rönesans'ı açan en büyük sanatçılardan olmakla birlikte Rönesans'ın temsilcisi değildir.

— En bilinen eseri, ahirete yapılan bir yolculuğu anlattığı İlahi Komedyadır (La Divinla Com-media). Destan türündeki eser Cehennem, Araf ve Cennet isimlerinde üç ciltten oluşmuştur. Dünya edebiyat tarihinin en büyük eserlerinden biri olarak kabul edilir ve modern İtalyanca'nın temelini oluşturur.


2. BOCCACIO

— Manzum ve mensur çeşitli eserler yazmışsa da, dünya edebiyatında küçük hikâye türünün kurucusu ve ilk büyük yazarı olarak tanınmaktadır.

— Hikâyelerinin çoğunda insanoğlunun türlü tutkuları, zaafları, kötülükleri, o devrin hayatını bütün girdisi çıktısıyla yansıtacak yolda ve gerçeğe uygun biçimde anlatmıştır.

— En önemli eseri, Decameron'dur.


3. ARİOSTO

— Rönesans devri edebiyatının en önemli temsilcilerindendir.

— Özellikle destan türünde başarı göstermiştir.

— En ünlü.eseri, Çılgın Orlando adlı yapma destandır.


4.TASSO

— Rönesans devrinde, destan türünün en büyük şairlerden sayılmaktadır. Eserlerinin konusunu Ortaçağdan, Hristiyanlık devrinden almakla birlikte, biçim bakımından Homeros'u taklit etmiş, klasik kurallara uymuştur.

— Destan, lirik şiir ve tiyatro türlerinde eserler vermiştir.

— En önemli eseri destan türündeki Kurtarılmış Kudüs'tür.


C)İSPANYOL EDEBİYATI


CERVANTES

— Dünyanın en büyük yazarlarından sayılan Cervantes, Don Kişot adlı eseriyle modern romanın kurucusu olmuştur.

— Şiir, hikâye, roman, tiyatro türlerinde çeşitli eserler vermiş olan Cerventes'in en ünlü eseri, "Don Kişot’tur.

— "Şövalye romanlarını okuya okuya aklını kaybetmiş, Ortaçağ'daki gibi bir gezgin şövalye olmak, dünyadan kötülükleri kaldırmak, haksızlıkları düzeltmek, İnsanlığı mutluluğa kavuşturmak hayaline kapılan Don Kişot , gördüğü her şeyi kafasındaki hayallere benzetir: Yel değirmenlerini, insanlara kötülük eden devlermiş gibi görür, üzerlerine saldırır..."


D)FRANSIZ EDEBİYATI


1. MONTAIGNE

— Rönesans'ın ve Fransız edebiyatının en önemli yazarlarındandır.

— Serbest düşünmenin öncülerinden sayılmaktadır.

— Fransızcayı yabancı öğelerden kurtararak, konuşma dilini yazı dili haline getirmeye çalışmıştır.

— Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran ve bu türün temsilcisi sayılan bir şahsiyettir.

— Denemeler adlı eseri vardır.


2. CORNEILLE

— Fransız tragedyasının kurucusu sayılmakta, bu yüzden "tragedyanın babası" diye anılmaktadır.

— İnsanları oldukları gibi değil, olmaları gerektiği gibi göstermiştir.

— Tragedyalarının en ünlüleri şunlardır: Le Cid, Horace, Cinna ve Polyeucte.


3. RACİNE

— Fransız edebiyatının ve XVII. yüzyılda Klasi-sizm akımının Corneille'le birlikte en büyük tragedya şairi sayılmaktadır.

— Comeille'in kahramanları hep iradesi kuvvetli kişilerdir; Racine'in kahramanları ise tutkuların elinde esir kimselerdir. Racine, bu bakımdan, Yunan tragedya şairi Euripides yolunda yürümüştür.

— Andromague, Iphigenie, Phedre adlı tragedyaları ünlüdür.


4. MOLİERE

— Dünyanın en büyük komedya yazarlarından biridir. Devrinde sedece güldürmeyi amaç edinen komedya anlayışına karşılık o, güldürürken düşündüren bir komedya çığırı açmıştır.

— Eserlerini nükte ve tuhaflıktan çok, gülünç adetler ve karakterler üzerine kurmuştur.

— İnsanların ve toplumun İçyüzünü, gülünçlükleri, çirkinlikleri, küçüklükleri, kusurları, ayıpları göz önüne seren Moliere, Fransa'da kendi açtığı karakter ve töre komedyası çığırının en parlak örneklerini vermiştir.

— Gülünç Kibarlar, Kocalar Mektebi, Kadınlar Mektebi, Zorla Evlenme, Tartuffe, Zoraki Hekim, Cimri, Hastalık Hastası, Kibarlık Budalası adlı eserleri vardır.


5. LA FONTAİNE

— En çok fabllerde başarı göstermiştir. Çoğu karga, tilki, karınca, kurt, aslan vb. hayvanlar arasında geçen olaylar vasıtasıyla insanların türlü zaaflarını, kusurlarını göstermiştir.

— En ünlü eseri Fabller (masallar)'dir.


6. VİCTOR HUGO

— Şiir, dram ve roman türlerinde çeşitli eserler yazmış olan Hugo, Cromvvel dramının önsözünde romantizmin ilkelerini tespit etmiş; çok parlak ve canlı bir üslûpla anlattığı aşk vb. gibi kişisel duygulardan başka, tabiat, özgürlük, vatan ve insanlık sevgisi ile bütün çağdaşlarının düşüncelerine tercüman olmuş, XIX. yüzyılın en büyük sanatçılarından sayılmıştır.

— Sefiller, Nötre - Dame de Paris, Kral Eğleniyor, Hemani, Sonbahar Yaprakları, Akşam Şarkıları adlı eserleri vardır.


7. BALZAC

— Dünyanın en büyük romancılarından sayılan Balzac, realizmin kurucularındandır.


— Devrinin toplum hayatını ve her tabakadan insanlarını yansıtmakta üstün bir başarı göstermiş, ölmez tipler yaratmıştır.

— İnsanlık Komedyası genel başlığı altında topladığı romanlarını bölümlere ayırmış, her bölüme ait on, on beş eser vermiştir.

— En önemli eserleri arasında Goriot Baba, Vadideki Zambak, Köy Hekimi, Eugenie Grandet sayılabilir.


8. STENDHAL

— Bütün eserlerini, kuru denecek kadar süssüz bir üslûpla yazmıştır.

— Realist roman çığırının en önemli yazarlarındandır.

— Gezi, anı, deneme, hikâye ve roman türlerinde eserler vermiş olan Stendhal'in en önemli eserleri, Kırmızı ve Siyah ile Parma Manastırı adlı romanlarıdır.


9. FLAUBERT

— Realizm adı verilen edebiyat okulunun kurucusu ve en büyük temsilcisi sayılmaktadır.

— Eserlerinde kendi kişiliğini gizlemiş, kahramanların duygu ve hareketlerinin gerçeğe uygun olmasını sağlamış, biçim kusursuzluğuna ve üsluba son derece önem vermiştir.

— Madam Bovary, Salambo, Duygusal Eğitim adlı eserleri vardır.


10. BEAUDELAİRE

— Şiirde biçim kusursuzluğuna önem vermekle birlikte, daima kendi izlenimlerini anlatması, açıklığa değil kapalılığa önem vermesi, duyguları kelimelerin açık anlamlarıyla anlatmaktan çok ahenkleriyle sezdirmeye çalışması bakımından sembolizmi müjdelemiştir.

— Kötülük Çiçekleri adlı şiir kitabı ünlüdür.


11. EMİLE ZOLA

— Natüralizmin kurucusu ve en önemli temsilcisidir.

— Deneysel roman geleneğini başlatmıştır.

— Bir üslûpçu olmamakla birlikte, tasvir ettiği sahneleri göz önünde canlandırmakta üstün bir başarı göstermiştir.

— Meyhane, Germinal, Nana adlı eserleri ünlüdür.


12. MAUPASSANT

— Fransız edebiyatının en ünlü küçük hikâye yazarıdır. "Maupassant tarzı" öykü anlayışı edebiyat tarihine geçmiştir.

— Gözleme çok önem vermiştir. Özentisiz bir üslupla yazmıştır.
 

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
E) ALMAN EDEBİYATI

1. GOETHE

— Şiir, tiyatro, roman gibi çeşitli türlerde verdiği eserlerle Alman edebiyatının olduğu kadar bütün dünya edebiyatının da büyük şahsiyetlerinden biridir.

— Alman edebiyatında romantizm hareketinin başında bulunmuş, İtalya'yı gezdikten sonra, eski Yunan ve Latin sanatının etkisiyle sade, sakin ve saf bir edebiyat çığırına dönmüştür.

— Lirik bir şairdir. Şiirlerinin çoğunda geçirdiği çeşitli aşk maceralarının izlenimlerini anlatmıştır.

— Şiirlerinde, halk şiirlerinin söyleyiş ve ahenk olanaklarından yararlanmıştır. Daha sonraları birtakım felsefi şiirler de yazan Goethe, Faust adlı büyük dramında hayat felsefesini işlemiştir.

— Genç Werther'in Istırapları, Roma Elejileri

gibi eserleri vardır.

2. SCHILLER

— Romantik tiyatronun en önemli şairlerindendir. Dramlarında genel olarak özgürlük sevgisini işlemiştir.

— Haydutlar, Don Carlos, Maria Stuart, Wilhelm Teli adlı eserleri vardır.


F) İNGİLİZ EDEBİYATI


1. SHAKESPEARE

— Dünyanın en büyük tiyatro yazarlarından sayılmaktadır.

— Hem dram hem de komedya türünde aynı başarıyı göstermiştir.

— Eserlerini nazımla, nesirle veya her iki anlatım yolunu bir arada kullanarak yazmıştır.

— İnsanoğlunun en incesinden en kabasına kadar, her türlü duygu ve tutkusunu sahnede canlandırmakta çok üstün bir başarı göstermiştir.

— Dramlarının en ünlüleri; Romeo ve Juliet, Hamlet, Macbeth, Othello, Kral Lear'dır.

— Komedyalarının en ünlüleri; Venedik Taciri, Yanlışlıklar Komedyası, Windsorlu Şen Kadınlardır.


2. MILTON

— Büyük bir üslupçudur. Tasvir ve ruh çözümlemelerinde çok üstün bir başarı göstermiştir.

— Lirik şiir, dram ve destan türlerinde çeşitli eserler vermiştir.

— En önemli eseri, Kaybolmuş Cennet (destan)'tir.



3. DANIEL DEFOE

— Kendi maceralı hayat deneylerinden yararlanarak, birtakım macera romanları yazmıştır.

— En önemli eseri, bir gemi kazası sonunda ıssız bir adaya sürüklenen ve burada tek başına yaşamak zorunda kalan bir kişinin anlatıldığı Robinson Crusoe adlı romandır.


4. J. SWIFT

— Devrinin siyaset adamlarını, parti ve din kavgalarının iç yüzünü yakından görmüş, hayal kırıklığına uğramış, eserlerinde bu görüşlerinin sonuçlarını yansıtmış, toplum içindeki kötülükleri yermiştir.

— En önemli eseri Gulliver'in Gezileri adlı romanıdır.


G)RUS EDEBİYATI

1. PUŞKİN

— Romantizm akımının başlıca temsilcilerin-dendir.

— Şiir, manzum tiyatro, roman ve hikâye türlerinde çeşitli eserler vermiştir.

— Kafkas Esiri, Bahçesaray Çeşmesi, Çingeneler, Yüzbaşının Kızı, Maça Kızı adlı eserleri vardır.


2. TURGENYEV

— Realist bir sanatçıdır. Genellikle günlük sorunları, devrinin belli başlı toplumsal olaylarını ele almıştır. Eserlerinin çoğunda toprak köleliğinin karşısında bulunmuştur.

— Bir Avcının Notları, Rudin, Babalar ve Oğullar, Taşralı Kadın adlı eserleri vardır.


3. DOSTOYEVSKİ

— Dünyanın en büyük romancılarından sayılan sanatçı, insanoğluna karşı derin bir merhamet ve sevgi duymuş; eserlerinde, insan ruhunun en gizli köşelerini inceden inceye çözümlemiştir.

— Genellikle yoksul kimseleri, başkalarının haksızlık ve tutkularına kurban olanları, kendi tutkularıyla kendilerini helak edenleri ve suçluları ele almıştır.

— Ölü Bir Evden Anılar, Suç ve Ceza, Budala, Karamazov Kardeşler adlı eserleri vardır.


4. TOLSTOY

— Modern dünya edebiyatının en büyük yazarlarından biridir.

— Her türlü yapmacıktan uzak, son derece sade bir üslupla yazılmış olan eserlerinde, karakterler, olaylar ve törelerle ilgili sahneler gerçeğe çok uygundur.

— Eserlerinin hemen hepsinde, büyük bir fikir ve sanat adamının elinden çıkmış olduğunu sezdiren bir düşünce ve hayal zenginliği vardır.

— Harp ve Sulh, Anna Karenina, Diriliş, Ivan llyiç'in Ölümü, Yaşayan Ölü, Karanlığın Kudreti adlı eserleri vardır.


5.A. ÇEHOV

— Rus edebiyatının gerçekçi çizgide yetiştirdiği en büyük hikayecilerden biridir. Tiyatro eserleri de yazmıştır. Hikâyelerinde keskin bir gözlemcilik vardır. "Durum (kesit) hikâyesi" adı verilen hikâye anlayışının temsilcisidir.

— Hikâyelerinden başka Martı, Vişne Bahçesi, Vanya Dayı adlı tiyatro eserleri vardır.


H)İSKANDİNAV EDEBİYATI

1. H. İBSEN

— Avrupada modern tiyatronun kurucularından sayılır.

— Klasik tiyatro eserleri gibi, dramları da sade, süssüz ve sağlam yapılıdır.

— Özgürlük, aile, ahlak gibi çeşitli toplum meseleleri üzerinde birtakım dramlar yazmıştır.

— Peer Gynt, Brand, Hortlaklar, Halk Düşmanı adlı eserleri vardır.


2. KNUT HAMSUN

— Eserlerinde, kendi hayatının, yetiştiği çevrelerin derin izleri görülür.

— Kişilerin, dış görünüşlerinden çok ruh hallerinin ve bilinçaltı dünyalarının çözümlemelerine önem vermiş; genellikle silik, sıradan insanları ele almış; toplumun bireye karşı kapalı kalışını yermiş; toprağa bağlı hayatı yüceltmiş; kırlara karşı duyduğu derin sevginin sonucu olarak tabiat tasvirlerinde çok üstün başarı göstermiştir.

— Açlık, Pan, Victoria ve Dünya Nimeti adlı eserleri vardır.


I)AMERİKAN EDEBİYATI

1.EDGAR ALLAN POE

— Şiir ve hikâye türlerinde eserler veren Poe'nun şiirleri büyük bir değer taşımaktadır. (Bunların içinde en ünlüleri Kuzgun, Annabel Lee ve Çanlar'dır).

— Hikâyelerinde, garip ve esrarlı vakalar anlatılmıştır.

— Hikâyelerini Acaip ve Çapraşık Hikayeler

adlı kitapta toplamıştır.


2. MARK TWAIN

— Gezi, otobiyografi, hikâye ve roman türünde çeşitli eserler yazmış olan Mark Twain,Amerikan yazarları arasında en büyük mizahçı olarak kabul edilmektedir.

— Kişileri, olayları ve manzaraları canlandırmakta çok üstün bir başarı göstermiştir.

— Tom Sawyer'in Maceraları, Mississippi'de Hayat, Huckleberry Finn'in Maceraları adlı eserleri vardır.


3. ERNEST HEMINGWAY

— Modern Amerikan edebiyatının en önemli yazarlarından sayılmaktadır.

— Hikâye ve roman türlerinde eserler vermiştir.

— Silahlara Veda, Çanlar Kimin İçin Çalıyor, İhtiyar Adam ve Deniz adlı eserleri vardır.


4. JOHN STEİNBECK

— Modern Amerikan edebiyatının en önemli romancılarından biridir. Realist bir çizgide romanlar yazmış, kırsal kesimdeki işçi sorunlarına ağırlık vermiştir.

— Gazap Üzümleri, Fareler ve İnsanlar, Sar-dalya Sokağı adlı romanları ünlüdür.


5. JACK LONDON

— Amerikan edebiyatının gerçekçi yazarlarındandır. Yazdığı roman ve hikâyelerden çok para kazanmış, büyük bir üne kavuşmuştur. Hikâye ve romanlarında vahşi doğadaki canlıların serüvenlerini ve bunlarla ilişkili insanları anlatmıştır.

— Vahşetin Çağrısı, Kurt Dölü, Deniz Kurdu

adlı eserleri önemlidir. Martin Eden, otobiyografik bir romandır.
 

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
ÇÖZÜMLÜ ÖRNEKLER

ÖRNEK - 1 (ÖSS - 2006):

O büyük yazarları, onların yarattıkları kişiler yaşatıyor. Nitekim,........yaşatan.........

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenlerin getirilmesi uygun değildir?

A) Cervantes'i - Don Kişot'tur

B) Goethe'yi - Faust'tur

C) Shakespeare'i - Hamlet'tir

D) Charles Dickens'ı - David Copperfield'dır

E) Stendhal'ı - Anna Karenlna'dır


ÇÖZÜM :

A, B, C, D seçeneklerinde verilen yazarlarla roman kişileri uyumludur. Anna Karenina,Stendhal'ln değil, Rus sanatçı Tolstoy'un roman kahramanıdır.

Doğru cevap (E) seçeneğidir.


ÖRNEK - 2 (ÖYS - 1992) :

Aşağıdakilerin hangisinde verilen eser, karşısındaki yazara ait değildir?

A) Devlet - Eflatun

B) Grazieila - Lamartine

C) Faust - Goethe

D) Yaşayan Ölü - Tolstoy

E) Wilhelm Teli - Mark Twain


ÇÖZÜM :

Devlet, Eflatun'a; Graziella, Lamartin'e; Faust Goethe'ye; Yaşayan Ölü, Tolstoy'a aittir. Ancak Wilhelm Teli adlı eser Mark Twain'e değil Alman sanatçı Schiller'e aittir. Doğru cevap (E) seçeneğidir.


ÖRNEK - 3 :

Bir Kral Oidipus için değil, İlahi Komedya, Hamlet, Faust gibi anıt eserler için de sorulabilir bu soru: Nereden geliyor bunların eskimezliği?

Bu parçada eseri anılmayan yazar aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) Shakespeare B) Aristophanes

C) Sophokles D) Goethe

E) Dante




ÇÖZÜM :

Soruda adı verilen eserlerle yazarları eşleştirirsek cevap kendiliğinden ortaya çıkar. "Kral Oidipus" Sophokles'in; "İlahi Komedya" Dante'nin; "Hamlet" Shakespeare'in; "Faust" Goethe eseridir. Eseri verilmeyen yazar Aristophanes'tir.

Doğru cevap (B) seçeneğidir.


ÖRNEK - 4 (ÖYS - 1991) :

Aşağıdaki yapıtlardan hangisi öbürlerinden farklı bir türde yazılmıştır?

A) Anna Karanina

B) Vadideki Zambak

C) Gülünç Kibarlar

D) Tom Sawyer'in Maceraları

E) Madame Bovary

ÇÖZÜM :

"Gülünç Kibarlar" Fransız edebiyatının ve dünyanın en büyük komedya yazarlarından biri olan Mollere'in yazdığı bir perdelik bir oyundur. Diğer seçeneklerde verilen Anna Karenina (Tolstoy), Vadideki Zambak (Balzac), Tom Sawyer'in Maceraları (Mark Twain), Madame Bovary (Flaubert) roman türünde yazılmış eserlerdir.

Doğru cevap (C) seçeneğidir.


ÖRNEK - 5 (ÖYS - 1990):

Fransız edebiyatında şair, romancı ve oyun yazarı olarak tanınır. "Cromwell" adlı oyununun önsözünde klasik estetiğin tüm bağlayıcı kurallarına karşı çıkarak "Romantizm" akımının ilkelerini ortaya koyar. Mücadeleyle geçen hareketli yaşamında halkın sevgisini kazanır. Ünlü roman "Notre Dame'ın Kamburu" dünya klasikleri arasında yerini alır.

Burada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Voltaire B) Diderot

C) Racine D) Victor Hugo

E) Alexandre Dumas


ÇÖZÜM:

Romantizm akımının ilkelerini ortaya koyarak öncülüğünü yapan, ünlü "Notre Dame'nin Kamburu" romanının yazarı Victor Hugo'dur.

Doğru cevap (D) seçeneğidir.


ÖRNEK - 6:

"Dostum dedi, talih tahminlerimizi gerçekleştiriyor. Şu karşıdaki müthiş devleri görüyor musun? Otuz kadar var. Ne olursa olsun, Tanrı'nın ve insanların bu mağrur düşmanlarına hücum edeceğim. Onlardan kalacak ganimetler bizim ilk servetimiz olacaktır."

Bu parça, aşağıdaki yapıtların hangisinden alınmış olabilir?

A) Don Quijote'tan (Don Kişot)

B) Hamlet'ten

C) Faust'tan

D) Tartuffe'ten (Tartüf)

E) Goriot Baba'dan (Goryo Baba)


ÇÖZÜM:

Bazı ünlü klasiklerin belirleyici özellikleri, onların hemen hatırlanmalarını sağlar. Parça İspanyol yazarı Cervantes'ln ünlü eseri Don Kişot'tan alınmıştır. Bunu bize hatırlatan belirleyici özellik,

dev zannedilen yel değirmenleriyle roman kahramanının yaptığı savaştır.

Doğru cevap (A) seçeneğidir.


ÖRNEK - 7:

Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran ve bu türün temsilcisi sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Boileau B) La Fontaine

C) Montaigne D) Voltaire

E) J.J.Rousseau


ÇÖZÜM:

Deneme, dünya edebiyatına Fransız yazar Mon taigne tarafından kazandırılmış bir türdür.

Doğru cevap (C) seçeneğidir.


ÖRNEK - 8 (ÖYS - 1990):

Aşağıdakilerin hangisi eski Yunan edebiyatı ti yatro yazarlarından biri değildir?

A) Aiskhylos B) Sophokles

C) Sokrates D) Euripides

E) Aristophanes


ÇÖZÜM:

Sokrates, tiyatro yazarı değil, büyük bir Yunan filozofudur. Diğerleri ise Yunan edebiyatının tiyatro yazarlarıdır.

Doğru cevap (C) seçeneğidir.
 

dderya

kOkOşŞ
V.I.P
TEST


1.Aşağıdaki yapıtlardan hangisinin edebiyat türü yanlış belirtilmiştir?


A) Gazap Üzümleri - Roman

B) Kral Lear- Tiyatro

C) Budala - Roman

D) Çanlar Kimin İçin Çalıyor - Roman

E) Venedik Taciri - Öykü



2...........,dram ve komedya türlerinde hem

nazım, hem düzyazı, hem de her ikisini birlikte kullanarak başarılı oyunlar yazmıştır. Oyunlarının tamamı beşer perdeden oluşur. Kin, aşk, dostluk, yükselme, öç alma gibi hemen hemen tüm insani boyutları derinlemesine irdelemiştir. Başlıca dramları arasında Romeo ve Juliet, Hamlet, Macbeth, Ot-hello, Kral Lear; en önemli komedyaları arasında da Venedik Taciri, Yanlışlıklar Komedyası sayılabilir.

Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Cervantes B) Molière

C) ShakespeareD) Corneille

E) Schiller


3. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi farklı bir edebiyat akımı içinde yer almıştır?

A) ChateaubriandB) Stendhal

C) Lamartine D) Lord Byron

E) Schiller


4. 1916'da Romen asıllı İtalyan şair Tristan Tzara tarafından ortaya atılan bu akım, edebiyat ve sanatta her türlü geleneğe karşı çıkan; "kuralsızlığı kural edinen" bir edebiyat anlayışıdır.

Bu parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fütürizm B) Realizm

C) Natüralizm D) Dadaizm

E) Sürrealizm


5. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi, Amerikan edebiyatında gerçekçi (realist) anlayışa dayalı romanlarıyla tanınmıştır?

A) Andre Gide

B) John Steinbeck

C) William Shakespeare

D) Cervantes

E) Jules Vernes


6. Hem Yunan edebiyatının hem de dünya edebiyatının en büyük destan şairlerinden biridir. İzmir'de doğmuş ve Ege Bölgesi'nde yaşamıştır. İlyada ve Odysseia adlı iki destanı vardır. Bu destanlar, Yunanların temel kültür kaynakları arasında yer alır.

Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmektedir?

A) HomerosB) AisoposC) Euripidies D) PlatonE) Aiskhyleos


7. Rus edebiyatının en önemli realist romanlarından biridir. Yazar, olayların insan ruhu üzerindeki etkilerini çözümlemede oldukça başarılıdır. Roman, vicdan azabına yenik düşen ve cinayet işlediğini itiraf eden Raskol-nikov'un psikolojisini çok iyi yansıtmaktadır.

Bu parçada sözü edilen roman ve yazarı, aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) Sefiller-Victor Hugo

B) Suç ve Ceza - Dostoyevski

C) Anna Karenina - Tolstoy

D) Germinal - Emile Zola

E) Goriot Baba – Balzac


8. Tanzimat dönemi roman, öyküsü ve tiyatrosunda etkili olan edebiyat akımları aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A) Romantizm - Sembolizm - Realizm

B) Klasisizm - Romantizm - Realizm

C) Parnasizm - Romantizm - Natüralizm

D) Natüralizm - Realizm - Romantizm

E) Realizm - Klasisizm – Sürrealizm


9. Aşağıdakilerden hangisi Moliere'in eserlerinden biri değildir?

A) Bilgiç Kadınlar

B) Hastalık Hastası

C) Tartuffe D) Karakterler

E) Kibarlık Budalası

10. 19. yüzyıl Rus edebiyatı, birbirinden değerli yazarlar yetiştirmiştir. Nikoloi Gogol, alaycı üslubuyla toplumunun kokuşmuş, bozulmuş

yönlerini eleştirmiş............adlı romanı ile ün

kazanmıştır. Dostoyevski toplumdan çok, birey olarak insanın ruh dünyasını hem tabii hem de sosyal çevresi içinde en ince ayrıntılarına kadar sergilemiş ........... adlı romanı

yazmıştır. Bir başka önemli realist yazar Lev Nikoleyeviç Tolstoy ise özellikle köylülerin dünyasını yazmış,...........adlı romanıyla klasikler içindeki yerini almıştır.

Bu parçadaki boşluklara sırasıyla getirilebilecek yapıtlar aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

A) Ölü Canlar - Karamazov Kardeşler - Anna Karenina

B) Karamazov Kardeşler - Ölü Canlar - Anna Karenina


C) Anna Karenina - Karamazov Kardeşler -Ölü Canlar

D) Karamazov Kardeşler - Anna Karenina -Ölü Canlar

E) Anna Karenina - Ölü Canlar - Karamazov Kardeşler


11. İyi bir okuyucu, Batı sanatını özümlemek için öncelikle V. Hugo'yu, G. Flaubert'i, Tolstoy'u, Emile Zola'yı okumalıdır.

Bu parçada aşağıdaki yapıtlardan hangisinin yazarından söz edilmemiştir?

A) Hernani

B) Salambo

C) Savaş ve Barış

D) Goriot Baba

E) Meyhane


12. Büyük yapıtlar anlattıkları olaylarla değil, kişileriyle yaşarlık kazanmışlardır. Örneğin Suç ve Ceza'da anlatılanları anımsayamayız; ama Raskolnikov için aynı şeyi söyleyemeyiz. Goriot Baba, Müfettiş, Madame Bovary unutamadığımız tiplerdir.

Bu parçada aşağıdaki yazarlardan hangisinin yapıtından söz edilmemiştir?

A) Dostoyevski

B) Gogol

C) Balzac

D) G. Flaubert

E) Victor Hugo


13. Aşağıdakilerin hangisinde "tragedya" sanatçıları bir arada verilmiştir?

A) Balzac, V. Hugo, Goethe

B) Moliere, Racine, Corneille

C) Sophokles, Aristophanes, Racine

D) Balzac, Flaubert, E. Zola

E) Euripides, Corneille, Sophokles


14. Bir kasaba doktorunun ve karısının açmazlarını anlatan Madam Bovary, ekmek çalarken yakalanıp kürek cezasına çarptırılan bir mahkumun hayatını anlatan Sefiller, Paris'in loş ve izbe sokaklarındaki insan yaşamını tüm ayrıntılarıyla veren Meyhane, bizi şiirin büyülü atmosferinde dolaştıran Kötülük Çiçekleri... Bütün bunlar Batı edebiyatının kilometre taşları değil midir?

Bu parçada hangi yazarın eserinden söz edilmemiştir?

A) G. Flaubert

B) V. Hugo

C) C. Beaudelaire

D) Dostoyevski

E) Emile Zola


15. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi "deneme" türünün öncüsü olarak kabul edilmektedir?

A) Montaigne

B) Dante

C) Cervantes

D) J. J. Rousseau

E) Maupassant


16. Küçük hikâye tarzının önde gelen bir yazarı olarak tanınmıştır. Hikâyelerinde dinî konular yerine insanın sorunlarına, insanların türlü durumlarına; tutku, öfke, sevinç, kötülük gibi değişik boyutlarına yer vermiştir. Başlıca eseri Decameron (On Gün) adını taşır. Bu kitabında, veba hastalığından kaçıp sığındıkları evde on kişinin anlatmış olduğu yüz hikâye yer alır.

Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmektedir?

A) Çiçero

B) Dante

C) Boccacio

D) Cervantes

E) Rabelais


17. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi modern romanın ilk örneğidir?

A) Don Kişot B) Ulysses

C) Prens D) Veba

E) Kızıl ile Kara


18. Aşağıdakilerin hangisinde yazar-yapıt eşleştirmesi yanlıştır?

A) A. Çehov - Vişne Bahçesi

B) E. Hemingway - Çanlar Kimin İçin Çalıyor

C) J. Steinbeck - Gazap Üzümleri

D) Stendhal - Parma Manastırı

E) C. Dickens - Fareler ve İnsanlar


19. Aşağıdakilerin hangisinde aynı ulusun sanatçıları bir arada verilmiştir?

A) J. P. Sartre, Balzac, A. Daudet

B) Stendhal, Goethe, F. Schiller

C) Dante, Boccacio, Cervantes

D) C. Dickens, Goethe, Shakespeare

E) Puşkin, Turgenyev, E. Hemingway

Cevap Anahtarı:1)E
2)C
3)B
4)D
5)B
6)A
7)B
8)B
9)D
10)A
11)D
12)E
13)E
14)D
15)A
16)C
17)A
18)E
19)A
 
Top