Disparoni, kadınlarda cinsel ilişkiye genital ağrının eşlik etmesi şeklinde tanımlanır. Ağrı genellikle vajina ya da kasık bölgesinde gelişir. Disparoniden yakınan kadınlar, acının verdiği korkuyla cinsel ilişkiye girmekten kaçınabilir. Hatta ağrının çok şiddetli olması, vajinal kasların, ilişkiye girilmesine engel olacak kadar sıkı kasılmasına bile yol açabilir. Ağrılı ilişkinin nedenleri jinekolojik hastalıklar olabileceği gibi psikolojik de olabilir. Bu yüzden nedenin saptanması için jinekoloji, psikoloji ve androloji uzmanlarından oluşan bir ekip çalışması gereklidir.
Tanıda, cinsel ilişki sırasında ağrının oluştuğu yer de önemlidir.
Neler Yol Açıyor?
Vajinal bölgede ya da rahimde gelişen enfeksiyonlar. Örneğin herpes simpleks enfeksiyonu (genital uçuk) ya da vajinit.
Vajinada, rahimde veya yumurtalıkta gelişen kitle ve tümörler.
Vajinada yabancı cisimlere karşı oluşan alerjiler.
Endimotriozis (iç genital bölgedeki organlarda oluşan yapışıklıklar.)
Yeterince hazır olunmadan ilişkiye girme ve buna bağlı vajinada oluşan tahriş.
Menopoz döneminde vajinada oluşan kuruluk.
Kızlık zarıyla ilgili sorunlar. Örneğin kızlık zarının yapısal olarak sert olması.
Ender olarak görülse de doğumsal vajina kusurları.
-Vajinismus
Psikolojik sorunlar
Tedavisi Nasıl Yapılır
Kimi vakalarda medikal tedavi yeterli iken, kimilerinde cerrahi yönteme başvurmak gerekir. Örneğin, sorun enfeksiyondan kaynaklanıyorsa antibiyotik tedavisi yeterli gelebilir. Eğer cinsel ilişkide oluşan ağrının nedeni yumurtalık kistleri, tümörleri, endometriozis veya miyom olarak düşünülüyorsa genellikle laparoskopik olmak üzere cerrahi yöntem ile sorun giderilebilir. Ancak disparoni nedeniyle operasyona karar verilirken disparoninin diğer nedenleri araştırılmalıdır. Çünkü her over kisti veya yukarda sayılan diğer sorunlar disparoniye neden olmaz. Kızlık zarı cinsel ilişki sırasında yırtılmayacak kadar kalınsa, basit bir cerrahi yöntemle hemen kesilerek sorun ortadan kaldırılır.
Yaşlanma ve menopoz sonucu en sık karşılaşılan cinsel yakınmalar istek kaybı, ağrılı cinsel birleşme, cinsel cevabın azalması, orgazma ulaşmada zorluktur. Islanmanın azalması ve duyarlığın bozulması östrojen düzeylerinin düşüklüğü ile ilişkilidir. Menopozdaki kadınlarda hormon tedavisi ile cinsel ilişki sorunları kolaylıkla düzelebilmektedir. Çünkü menopoz sonrasındaki kadınlara östrojen verilmesi vajina ve klitoristeki kan akımını artırır.
Bütün bu durumların dışında daha çok psikolojik sebepler etkense, bu gruptaki hastaların, psikolojik danışmanlıkla tedavi edilmesi gerekir. Psikolojik nedenli disparonilerde eşin de terapiye katılımı tedavi sürecini oldukça hızlandırır.
Halim Hattat
