Devlet Tiyatrosu, Devlet Konservatuvarı Tatbikat Sahnesi'nin bir aşaması olarak, 1949 yılında, "Devlet Tiyatro ve Operası" adıyla kurulmuştur. Konservatuvar'ın kurulduğu 1936 yılından 1947 yılına kadar, Tiyatro Bölümü'nü Alman tiyatro sanatçı ve yöneticisi Carl Ebert yönetmişti. 1940 yılında, "Tiyatro ve Opera Tatbikat Sahnesi" kuruldu.
Tarihçe
1940'lar
1947 Mart'ında Türkiye'den ayrılan Carl Ebert'in yerine, Tatbikat Sahnesi'nin yöneticiliğine Muhsin Ertuğrul getirildi. 27 Aralık 1947'de Küçük Tiyatro, 2 Nisan 1948'de Büyük Tiyatro açıldı.
10 Haziran 1949 günü çıkarılan "Devlet Tiyatro ve Operası'nın Kuruluş Yasası", 16 Haziran'da yürürlüğe girdi. Muhsin Ertuğrul, Devlet Tiyatro ve Opera Genel Müdürlüğü'ne getirildi.
Devlet Tiyatrosu, 1 Ekim 1949 akşamı Küçük Tiyatro'da Cevat Fehmi Başkut'un Küçük Şehir, Büyük Tiyatro'da Johann Wolfgang von Goethe'nin Faust adlı oyunlarıyla açıldı. 20 Kasım 1949'da, Devlet Tiyatrosu'nun ilk çocuk oyunu "Yıldız Ece" sahneye konuldu.
1950'ler
1950 1951 mevsimi sonunda Devlet Tiyatro ve Operası Genel Müdürlüğü'ne Cevat Memduh Altar getirildi. 1954 yılında Genel Müdürlük görevine yeniden Muhsin Ertuğrul atandı.
Üçüncü Tiyatro, 4 Şubat 1956'da Garson Kanin'in "Dünkü Çocuk", Oda Tiyatrosu 5 Ekim 1956'da Jan de Hartog'un "Bir Yastıkta" adlı oyunlarıyla açıldı.
28 Eylül 1957'de açılan Bursa Ahmet Vefik Paşa Tiyatrosu'nda, 30 Eylül'de Celâl Esat Arseven'le Salâh Cimcoz'un "Üçüncü Selim, İzmir Devlet Tiyatrosu'nda 1 Ekim'de John Boynton Priestley'in Haftabaşı adlı oyunlarıyla, devamlı oyunlara başlandı. 25 Ağustos 1958'de Devlet Tiyatro ve Operası Genel Müdürlüğü'ne Cüneyt Gökçer getirildi. Yeni Sahne 4 Ekim 1960'da Albert Camus'nun "Caligula", Altındağ Tiyatrosu 27 Mart 1964'te Nazım Kurşunlu'nun Merdiven adlı oyunlarıyla açıldı.
1960'lar [değiştir]
Adana Devlet Tiyatrosu, 22 Ocak 1966'da Musahipzade Celal'in İstanbul Efendisiyle açıldı.
13 Haziran 1966'da Devlet Opera ve Balesi, Devlet Tiyatroları'ndan ayrıldı.
12 Nisan 1969'da açılan İstanbul Kültür Sarayı'nda ilk tiyatro oyunu, 18 Nisan'da Büyük Salon'da oynanan "IV Henry" Luigi Pirandello oldu.
1970'ler
1971 Temmuz'unda Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, yeni kurulan Kültür Bakanlığı'na bağlandı.
1 Ekim 1971'de Lillian Hellman'ın Küçük Tilkileri Bursa Devlet Tiyatrosu'nun, 26 Ekim 1971'de Strati Karra'nın Gece Bekçileri adlı oyunu İzmir Devlet Tiyatrosu'nun kendi yerleşik kadrolarıyla sahneledikleri ilk oyunlar oldu.
29 Mayıs 1978'de Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne Ergin Orbey getirildi.
1970'de yandıktan sonra onarımı tamamlanan Kültür Sarayı'na, 1977 1978 sezonunun sonunda, Atatürk Kültür Merkezi adı verildi. 1978 yazında İstanbul Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü kuruldu. Devlet Tiyatrosu, 9 Ekim 1978'de Büyük Salon'da William Shakespeare'in "Othello"su ile oyunlarına başladı.
Atatürk Kültür Merkezi'nin Oda Tiyatrosu, 15 Kasım 1978'de Dinçer Sümer' in Eski Fotoğraflarıyla açıldı. Devlet Tiyatrosu'nun yerleşik kadrosuyla ilk oyunu Ergun Sav'ın 7 Nisan 1979'da sahnelenen Pof'la Paf adlı çocuk oyunu oldu.
28 Aralık 1979'da Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne Cüneyt Gökçer getirildi.
1980'ler
25 Ekim 1981'de William Shakespeare'in Kral Lear oyunuyla açılan Hacı Ömer Sabancı Kültür Sitesi'nde, Adana Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü kuruldu. Adana'da yerleşik kadroyla oynanan ilk oyun, 11 Kasım 1982'de sahnelenen, Ira Levin'in Ölüm Tuzağı oldu.
21 Mart 1983'te Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne Turgut Özakman atandı.
28 Ekim 1983'te İstanbul'da Taksim Sahnesi, Musahipzade Celal'in İstanbul Efendisiyle açıldı.
1984 1985 sezonunda Ankara Devlet Tiyatrosu müdürlüğü kuruldu.
Bursa'da Feraizcizade Oda Tiyatrosu 17 Aralık 1985'te, Nezihe Meriç'in "Sular Aydınlanıyordu"; İzmir'de Karşıyaka Sahnesi 29 Mart 1986'da William Shakespeare'in "Hırçın Kız" oyunlarıyla açıldı.
9 Şubat 1987'de Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne Raik Alnıaçık atandı.
1986 1987 sezonunun sonunda kurulan Trabzon Devlet Tiyatrosu, 7 Ekim 1987'de Necati Cumalı'nın Boş Beşik adlı oyunuyla açıldı.
Ankara Devlet Tiyatrosu'nun Şinasi Sahnesi 13 Mart 1988'de Yüksel Pazarkaya'nın Meliha adlı oyunuyla açıldı.
29 Ekim 1988'de Diyarbakır Devlet Tiyatrosu Mehmet Ali Bey'in yazdığı Ayyar Hamzayı sahneleyerek açıldı.
15 Aralık 1988'de Prof. M. Bozkurt Kuruç, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne getirildi.
1990'lar
4 Nisan 1990'da Ankara'da İrfan Şahinbaş Atölye Sahnesi açıldı. Deneme sahnesi olarak kullanılmak amacıyla açılan sahnede, Federal Almanya'dan gelen konuk Ruhr Tiyatrosu Jean-Paul Sartre'ın Mezarsız Ölüler adlı oyununu sahneledi.
14 Şubat 1992'de, Mehmet Ege Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne getirildi. 1 Nisan 1992'de Bozkurt Kuruç, Bölge İdare Mahkemesi'nin kararıyla görevine döndü.
14 Ekim 1992'de, Genel Müdürlüğe Yücel Erten atandı.
27 Mart 1993'te Antalya Devlet Tiyatrosu, Haldun Taner'in yazdığı Sersem Kocanın Kurnaz Karısıyla açıldı.
Ankara'da Kamyon Tiyatrosu uygulaması, 27 Nisan 1993'te Kızılcahamam Lisesi'nin bahçesinde, Sönmez Atasoy'un Yedi Köyün Yargıcı adlı çocuk oyunuyla başladı.
6 Ocak 1994'te Atatürk Kültür Merkezi'nde William Shakespeare'in Hamletini sahneleyerek açılan Birim Tiyatro Atölye Sahnesi, daha sonra Aziz Nesin Sahnesi adını aldı.
Yücel Erten, Genel Müdür seçimine aday olacağı için 7 Şubat 1994'te görevinden ayrıldı. 8 Şubat 1994'te Tamer Levent, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünü vekaleten yürütmekle görevlendirildi.
Kültür Bakanlığı'nın talimatıyla yapılacak eğilim yoklaması için kararlaştırılan 14 Şubat 1994 günü Prof. M. Bozkurt Kuruç Genel Müdürlüğe Danıştay kararı ile başladı. Tüm kurum çalışanlarının oylarıyla seçildikten sonra Bakanlık tarafından önerilen Tamer Levent, 25 Mart 1994'te ataması yapılarak Genel Müdürlük görevine başladı.
Prof. M. Bozkurt Kuruç, Danıştay kararıyla 1 Ağustos 1994'te Genel Müdürlük görevine döndü.
Ankara'da Mahir Canova Sahnesi, 7 Nisan 1995'te Orhan Asena'nın Candan Can Koparmak adlı oyunuyla açıldı.
İzmir Bornova Belediyesi Uğur Mumcu Kültür ve Sanat Merkezi 7 Mart 1997'de Necati Cumalı'nın yazdığı Gömüyle açıldı.
Sivas Devlet Tiyatrosu, 26 Kasım 1997'de Atatürk Kültür Merkezi'nde Ferdi Merter'in Seviyorlardı Yaşamı adlı oyunuyla açıldı.
Van Devlet Tiyatrosu, 9 Aralık 1997'de Recep Bilginer'in Sarı Naciye adlı oyunuyla açıldı.
12 Aralık 1997'de Erzurum Devlet Tiyatrosu, Ergun Sav'ın Can Bebek oyunuyla yerleşik düzene geçti.
Konya Devlet Tiyatrosu, 19 Aralık 1997'de Refik Erduran'ın yazdığı Tamirciyle açıldı.
Sivas Devlet Tiyatrosu 2 Mart 1998'de Athol Fugart-John Kani-Winston Ntskona'nın yazdıkları Ada adlı oyunla, Cumhuriyet Üniversitesi Oda Tiyatrosu'nda da oyun sahnelemeye başladı.
24 Ağustos 1998 tarihinde K. Lemi Bilgin Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne atandı ve bu görevi 09 Aralık 1999 tarihine kadar sürdürdü.
26 Şubat 1999 22 Eylül 1999 tarihleri arasında Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü ne vekaleten İ. Rahmi Dilligil atandı. Dilligil 09 Aralık 1999 tarihinde ise Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne atandı.
2000'ler
06 Şubat 2001 tarihinde Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne Vekaleten Faruk Günuğur atandı.
24 Ağustos 2001 tarihinde Danıştay kararı ile K. Lemi Bilgin Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne atandı.
22 Ağustos 2005 tarihinde Mine Acar vekaleten Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğüne atandı.
23 Mayıs 2007 tarihinde Lemi Bilgin, mahkemede açtığı davayı kazanarak, yeniden Devlet Tiyatrosu genel müdürlüğü görevine getirilmiştir. Halen bu görevi yürütmektedir.
18 ve 24 Aralık 2008'de art arda Malatya ve Elazığ Devlet Tiyatroları kuruldu.
Yurt genelinde Devlet Tiyatroları
Ankara Devlet Tiyatrosu
İstanbul Devlet Tiyatrosu
İzmir Devlet Tiyatrosu
Antalya Devlet Tiyatrosu
Bursa Devlet Tiyatrosu
Adana Devlet Tiyatrosu
Konya Devlet Tiyatrosu
Erzurum Devlet Tiyatrosu
Diyarbakır Devlet Tiyatrosu
Trabzon Devlet Tiyatrosu
Van Devlet Tiyatrosu
Sivas Devlet Tiyatrosu
Gaziantep Devlet Tiyatrosu
Malatya Devlet Tiyatrosu
Elazığ Devlet Tiyatrosu
Çorum Devlet Tiyatrosu
Samsun Devlet Tiyatrosu
