14 Ocak

wien06

V.I.P
V.I.P
14 Ocak, Miladi takvime göre yılın 14. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 351 gün vardır (artık yıllarda 352).

Olaylar

  • 1539 - Küba, İspanya'nın sömürgesi oldu.
  • 1897 - İsviçreli Matthias Zurbriggen, Aconcagua zirvesine tırmanan ilk kişi oldu.
  • 1900 - Giacomo Puccini'nin Tosca operası, Roma'da ilk kez icra edildi.
  • 1903 - Makedonya'daki Osmanlı yönetimine karşı gelişen şiddet olayları nedeniyle Sadrazam Mehmed Said Paşa azledildi, yerine Rumeli Islahat Komisyonu Başkanı Avlonyalı Mehmed Ferid Paşa getirildi.
  • 1907 - Jamaika'da deprem: 1000'den fazla kişi öldü.
  • 1915 - Swakopmund, Güney Afrika birlikleri tarafından işgal edildi.
  • 1923 - Mustafa Kemal, Batı Anadolu'da geziye çıktı.
  • 1923 - Londra - New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.
  • 1923 - Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım, İzmir'de vefat etti.
  • 1924 - Türkiye'de Askerlik süresi 18 aya indirildi.
  • 1926 - Borçlanma Kanunu TBMM'de kabul edildi.
  • 1932 - Amerika Birleşik Devletleri'nde işsizlerin sayısının 8,2 milyona ulaştığı açıklandı.
  • 1938 - Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi.
  • 1938 - Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında akdedilen Sadabat Paktı, TBMM'de onaylandı.
  • 1938 - Norveç, Antarktika'nın Kraliçe Maud Toprakları olarak anılan bölgesi üzerinde hak iddia etti.
  • 1941 - İstanbul Valiliği, Üniversite Talebe Birliği tüzüğünü onayladı; Talebe Birliği faaliyete geçti.
  • 1942 - Türkiye'deki ilk karneli ekmek uygulaması İstanbul'da başladı. İstihkak yetişkinler için yarım, ağır işçiler için tam ekmekti. Uygulama zamanla İzmir ve Ankara için de geçerli olacaktı.
  • 1943 - Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles de Gaulle Kazablanka Konferansı'nda bir araya geldiler.
  • 1945 - Ekmek istihkakı kişi başına 450 grama çıkarıldı.
  • 1950 - Sovyetler Birliği'nde MiG-17 jet uçağının ilk prototipi uçuş denemesini tamamladı.
  • 1953 - Josip Broz Tito, Yugoslavya Devlet Başkanı oldu.
  • 1954 - Amerikalı sinema oyuncusu Marilyn Monroe, beyzbol oyuncusu Joe Dimaggio ile evlendi.
  • 1963 - Fransa Cumhurbaşkanı Charles de Gaulle, Birleşik Krallık'ın Avrupa Ekonomik Topluluğuna (AET) girmesine karşı çıktı.
  • 1964 - Meclis, 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan Ortak Pazar anlaşmasını onayladı.
  • 1969 - Amerika Birleşik Devletleri'ne ait uçak gemisi USS Enterprise (CVN-65)'da, Hawaii açıklarında patlama meydana geldi: 25 ölü.
  • 1970 - Türk lirası, 1211 sayılı kanuna göre çıkarıldı.
  • 1970 - Mahkûm aileleri "genel af" için yürüyüş yaptılar.
  • 1975 - Tüm Üniversite, Akademi ve Yüksek Okullar Asistanları Birliği (TÜMAS) kuruldu.
  • 1979 - Kars - Ankara seferini yapan Mehmetçik Ekspresi'nin 6 vagonu, Erzurum'un Selim ilçesi, Yolgeçmez köyü yakınlarında ray kırılması yüzünden devrildi; üçü ağır 18 kişi yaralandı.
  • 1983 - Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e fahri profesörlük ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin fahri hukuk doktorluğu unvanları verildi.
  • 1985 - AET, Türkiye'den topluluk ülkelerine ihraç edilen kuru üzüm, fındık ve işlenmiş tütüne koyduğu gümrük vergilerini sıfıra indirdi. Topluluk bu ürünlere 25 bin ton kota koydu.
  • 1985 - Martina Navratilova, kendisinin 100. tenis turnuvasını kazandı.
  • 1987 - Uluslararası Ticaret Odası Vehbi Koç'u "Dünyada Yılın İş adamı" seçti.
  • 1990 - Yugoslavya Komünistler Birliği’nin olağanüstü toplantısında yayınlanan "Yugoslavya için Demokratik Sosyalizm Deklarasyonu" şiddetli tartışmalara sebep oldu.
  • 1993 - Nubar Terziyan, Ankara Uluslararası Film Festivali'nde "Emek Ödülü"ne değer bulundu.
  • 1994 - Bill Clinton ile Boris Yeltsin, füzelerin herhangi bir ülkeye hedeflenmesine son verilmesi ve Ukrayna'nın nükleer silah stokunun yok edilmesi üzerinde anlaştılar.
  • 1994 - Dört şehirlerarası yolcu otobüsüne yerleştirilen bombaların patlaması sonucu 3 kişi öldü, 17 kişi yaralandı. Eylemleri PKK'nın (Kürdistan İşçi Partisi) askeri kanadı ARGK (Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu) üstlendi.
  • 1995 - İlk kez verilen Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan bir törenle Lübnan'lı şair Adonis'e verildi.
  • 1998 - Afganistan'a ait bir kargo uçağı güneybatı Pakistan'da bir dağa düştü: 50 kişi öldü.
  • 2000 - Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi, beş Bosnalı Hırvat'ı, 1993 yılında Ahmiçi köyünde en az 103 Müslüman'ın katledilmesiyle ilgili olarak 25 yıl hapse mahkûm etti.
  • 2005 - Avrupa Uzay Ajansına (ESA) ait Huygens adlı uzay sondası Satürn'ün uydusu Titan'ın yüzeyine indi.
  • 2005 - Afganistan'daki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti harekatına katılarak, Kabil Çok Uluslu Tugay Komutanlığı görevini 27 Ocak'ta 6 ay süreyle üstelenecek olan, 28'inci Mekanize Piyade Tugayı için uğurlama töreni düzenlendi.
  • 2007 - Venezuela'ya ait, Panama-Karakas seferini yapan çift motorlu bir yolcu uçağı, Kolombiya'nın kuzey doğusunda düştü: 14 kişi öldü.
  • 2011 - Tunus'ta bir kişinin kendini yakmasıyla başlayan gösterilerin ardından, Devlet Başkanı Zeynel Abidin Bin Ali ülkeden kaçtı, geçiş hükumeti kuruldu.

Doğumlar
  • MÖ 83 - Marcus Antonius, Romalı general ve politikacı (ö. MÖ 30)
  • 1818 - Zacharias Topelius, Fin yazar (ö. 1898)
  • 1836 - Henri Fantin-Latour, Fransız ressam (ö. 1904)
  • 1841 - Berthe Morisot, Fransız ressam (ö. 1895)
  • 1850 - Pierre Loti, Fransız romancı (ö. 1923)
  • 1861 - Mehmet Vahideddin, Osmanlı'nın son padişahı (ö. 1926)
  • 1875 - Albert Schweitzer, Alman din bilgini, filozof, misyoner, doktor ve 1952 Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1965)
  • 1892 - Emil Gustav Friedrich Martin Niemöller, Alman Nazi karşıtı din bilgini, vaiz ve Bekennende Kirche'nin (İtiraf Kilisesi) kurucusu (ö. 1984)
  • 1896 - John Rodrigo Dos Passos, Amerikalı yazar (ö. 1970)
  • 1914 - Selahattin Ülkümen, Türk diplomat (Türk Shindler'i olarak anılır) (ö. 2003)
  • 1919 - Giulio Andreotti, İtalyan Hristiyan demokrat siyasetçi ve 1972-1992 arasında pek çok kez İtalya Başbakanı (ö. 2013)
  • 1925 - Yukio Mishima, Japon yazar (ö. 1970)
  • 1932 - Carlos Borges, Uruguaylı futbolcu (ö. 2014)
  • 1940 - Bilge Olgaç, Türk sinema yönetmeni ve senarist (ö. 1994)
  • 1940 - John Castle, İngiliz oyuncu
  • 1941 - Faye Dunaway, Amerikalı sinema oyuncusu
  • 1943 - Ralph Steinman, Kanadalı immünolog ve hücre biyoloğu (ö. 2011)
  • 1944 - Jan Aas, Norveçli eski futbolcu ve çalıştırıcı (ö. 2016)
  • 1949 - İlyas Salman, Türk sinema, tiyatro, dizi oyuncusu, yönetmen ve köşe yazarı
  • 1949 - Tarık Papuççuoğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
  • 1955 - Dominique Rocheteau, Fransız futbolcu
  • 1959 - Rasim Öztekin, Türk oyuncu
  • 1963 - Steven Soderbergh, Amerikalı yapımcı ve senarist
  • 1964 - Yılmaz Morgül, Türk şarkıcı
  • 1965 - Şamil Basayev, Çeçen lider (ö. 2006)
  • 1966 - Marco Hietala, Fin müzisyen
  • 1969 - Dave Grohl, Amerikalı müzisyen ve Foo Fighters grubunun kurucusu
  • 1970 - Fazıl Say, Türk piyanist ve besteci
  • 1973 - Giancarlo Fisichella, İtalyan Formula 1 pilotu
  • 1988 - Nissrin Dinar, Faslı atlet
  • 1990 - Grant Gustin, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı
  • 1993 - Damla Colbay, Türk oyuncu

Ölümler
  • 1742 - Edmond Halley, İngiliz bilim insanı (d. 1656)
  • 1753 - George Berkeley, İngiliz düşünür (d. 1685)
  • 1867 - Jean Auguste Dominique Ingres, Fransız ressam (d. 1780)
  • 1898 - Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi ve mantıkçı ("Alice Harikalar Diyarında" adlı fantastik romanıyla ünlü) (d. 1832)
  • 1905 - Ernst Abbe, Alman fizikçi ve sanayici (d. 1840)
  • 1923 - Zübeyde Hanım, Atatürk’ün annesi (d. 1857)
  • 1940 - Heinrich August Meissner, Alman mühendis (Hicaz Demiryolu'nun başmühendisi) (d. 1862)
  • 1941 - Kemal Seden, Türk yapımcı (Türkiye'de ilk sinemayı açan ve filmcilik konusunda ilk girişimde bulunan, Kemal Film'in sahibi)
  • 1944 - Mehmet Emin Yurdakul, Türk şair ve milletvekili ("Millî Şair" olarak anılır) (d. 1869)
  • 1957 - Humphrey Bogart, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1899)
  • 1961 - Barry Fitzgerald, İrlandalı aktör (d. 1888)
  • 1970 - Asım Gündüz, Türk asker ve siyasetçi, Millî Mücadele komutanlarından (d. 1880)
  • 1974 - Seyfi Demirsoy, Türk sendikacı ve Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı (d. 1920)
  • 1977 - Anais Nin, Fransız yazar (d. 1903)
  • 1977 - Anthony Eden, Britanyalı siyasetçi (d. 1897)
  • 1977 - Peter Finch, Birleşik Krallık doğumlu Avustralyalı oyuncu (d. 1916)
  • 1986 - Daniel Balavoine, Fransız şarkıcı (d. 1952)
  • 1986 - Donna Reed, Amerikalı oyuncu (d. 1921)
  • 1986 - Enver Naci Gökşen, Türk yazar (d. 1916)
  • 1986 - Rikkat Kunt, Türk tezhip sanatçısı (d. 1903)
  • 1987 - Douglas Sirk, Alman asıllı Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1897)
  • 1987 - Turgut Demirağ, Türk yapımcı ve film yönetmeni (d. 1921)
  • 1988 - Georgiy Maksimilyanoviç Malenkov, Sovyet devlet adamı, Josef Stalin'in yakın mesai arkadaşı ve Stalin'in ölümünden sonra SSCB Başbakanı (d. 1902)
  • 1990 - Sabri Dino, Türk millî futbol takımı kalecisi ve iş adamı (Boğaziçi Köprüsü’nden atlayarak intihar etti) (d. 1942)
  • 1994 - Behçet Cantürk, Kürt asıllı Türk uyuşturucu kaçakçısı (d. 1950)
  • 1994 - Nubar Terziyan, Türk sinemasının karakter oyuncusu (d. 1909)
  • 1996 - Onno Tunç, Ermeni asıllı Türk vatandaşı müzisyen ve besteci (tek motorlu uçağının Armutlu'da düşmesi sonucu) (d. 1948)
  • 1998 - Safiye Ayla, Türk sanat müziği sanatçısı (d. 1907)
  • 2006 - Shelley Winters, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1920)
  • 2007 - Darlene Conley, Amerikalı oyuncu (d. 1934)
  • 2009 - Ricardo Montalbán, Meksika asıllı Amerikalı oyuncu (d. 1920)
  • 2012 - Rosy Varte, Fransız oyuncu (d. 1923)
  • 2016 - Alan Rickman, İngiliz oyuncu ve yönetmen (d. 1946)
  • 2016 - Şefik Döğen, Türk oyuncu (d. 1947)
  • 2017 - Zhou Youguang, Çinli ekonomist, bankacı ve dilbilimci (d. 1906)
Bayramlar ve Yıl dönümleri
  • Tamil takvimine göre yeni yıl
  • Doğu ortodokslarına göre yeni yıl
  • Venezuela, Divina Pastora festivali.
  • Hindistan'da Sankranti Bayramı
  • Aziz Büyük Basil günü
  • Fırtına : Karakancalos Fırtınası
 
Top