05 Mayıs

arzum

Forum Tutkunu
5 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 125. (artık yıllarda 126.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 240 gün vardır.

Olaylar

  • 553 - İkinci İstanbul Konsili başladı.
  • 1260 - Kubilay Han, Moğol İmparatoru oldu.
  • 1494 - Kristof Kolomb, Jamaika adasına ayak bastı ve adaya "Santiago" adını verdi. Karaya çıktığı koyu ise, "Saint Gloria" olarak adlandırdı.
  • 1762 - Rusya ve Prusya, aralarındaki Yedi Yıl Savaşı'nı sona erdiren Sankt-Peterburg antlaşması imzaladılar.
  • 1809 - İsviçre'nin Aargau kantonu, Yahudileri vatandaşlık haklarından mahrum etti.
  • 1821 - Fransa İmparatoru Napolyon Bonapart, ikinci sürgün yeri olan Güney Atlantik Okyanusu'ndaki Saint Helena Adası'nda öldü.
  • 1835 - Kıta Avrupası'nın ilk demiryolu hattı Belçika'da açıldı. (Avrupa'nın ilki ise İngiltere'deydi)
  • 1862 - Cinco de Mayo kutlamaları: Meksika ordusu, III. Napolyon komutasındaki Fransız ordularını Puebla'da mağlup etti.
  • 1865 - ABD'deki ilk tren soygunu, Cincinnati (Ohio) yakınlarında gerçekleşti.
  • 1891 - New York'taki Carnegie Hall konser salonu, Pyotr İlyiç Çaykovski'nin misafir kondüktörlüğünde ilk açılışını yaptı.
  • 1916 - Amerikan Deniz Piyadeleri, Dominik Cumhuriyeti'ni işgal etti.
  • 1920 - Sacco ve Vanzetti, (Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti) soygun ve cinayet suçlamalarıyla tutuklandı. Amerikan adalet sisteminin ayıbı olarak tarihe geçen davalarından sonra 1927'de idam edileceklerdir.
  • 1921 - Parisli ünlü modacı Coco Chanel, dünyanın en ünlü parfümlerinden biri olan Chanel No. 5'i piyasaya sundu.
  • 1925 - Atatürk Orman Çiftliği'nin kuruluş çalışmalarına başlandı.
  • 1925 - Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal'e suikast girişimi gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırılan Manok Manukyan idam edildi.
  • 1936 - İtalyan birlikleri, Addis Ababa'yı (Etiyopya) işgal etti.
  • 1947 - Belçika, İngiltere, Danimarka, Fransa, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, Lüksemburg ve Norveç; bir araya gelerek Avrupa Konseyi'ni kurdu. Türkiye, Avrupa Konseyi'ne Ağustos 1949'da katıldı.
  • 1952 - Kibrit tekeli kalktı.
  • 1954 - Paraguay'da askeri darbe gerçekleşti.
  • 1955 - Batı Almanya, tam egemenlik hakkına kavuştu.
  • 1955 - Türk Kadınlar Birliği'nin girişimiyle, her yıl Mayıs ayının ikinci Pazar gününün Anneler Günü olarak kutlanmasına karar verildi. TKB, Nene Hatun'u yılın annesi seçti. Anneler Günü'ne ilişkin ilk resmi öneri, 1872'de Amerikalı Julia Howe'dan geldi.
  • 1960 - Ankara'da öğrenciler 555K (beşinci ayın beşinde saat 17.00'de, Kızılay'da) koduyla bir gösteri yaptı.
  • 1960 - Sovyetler Birliği, bir süredir kayıp olan ABD'ye ait casus uçağı, U-2'yi düşürdüğünü açıkladı. Soğuk Savaşı şiddetlendiren bu olaya, U-2 Krizi adı verildi.
  • 1961 - Alan Shepard, ABD'nin uzaya gönderdiği ilk insan oldu.
  • 1968 - Fransa'da, Vietnam Savaşı nedeniyle ABD karşıtı gösterilerde, altı öğrencinin tutuklanması üzerine Daniel Cohn-Bendit liderliğinde, 30 bin öğrenci barikatlar kurarak Paris'te ayaklandı; Sorbonne Üniversitesi kapatıldı.
  • 1980 - Konstantin Karamanlis, Yunanistan Devlet Başkanı seçildi.
  • 1981 - IRA militanı Bobby Sands, açlık grevinin sonunda İngiltere'de hapishanede öldü. Sands, aynı zamanda Birleşik Krallık Parlamentosu'nun da bir üyesiydi.
  • 1994 - Naim Süleymanoğlu, Çekya'da yapılan Avrupa Halter Şampiyonası'nda, 64 kiloda dünya rekoru kırarak üç altın madalya aldı.
  • 2000 - Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, TBMM'de yapılan oylamaların 3. turunun sonunda, oylamaya katılan 517 milletvekilinden 330'unun oyunu alarak Türkiye'nin 10. cumhurbaşkanı seçildi.
  • 2005 - İngiltere'de yapılan genel seçimleri, Tony Blair'in başında olduğu İşçi Partisi üçüncü kez kazandı.
  • 2007 - Kamerun'un Douala kentindeki Douala Uluslararası Havalimanı'ndan, Kenya'nın başkenti Nairobi'ye gitmek üzere havalanan Kenya Havayollarına ait Boeing 737-800 tipi yolcu uçağı düştü: 115 kişi öldü.
Doğumlar
  • 1747 - II. Leopold, Kutsal Roma imparatoru (ö. 1792)
  • 1796 - Robert Foulis, Kanadalı mucit, inşaat mühendisi ve sanatçı (ö. 1866)
  • 1800 - Louis Hachette, Fransız yayımcı (ö. 1864)
  • 1813 - Søren Kierkegaard, Danimarkalı filozof ve teolog (ö. 1855)
  • 1818 - Karl Marx, Alman düşünür ve Marksizmin kurucusu (ö. 1883)
  • 1846 - Henryk Sienkiewicz, Polonyalı romancı (Quo Vadis'in yazarı) (ö. 1916)
  • 1864 - Nellie Bly, Amerikalı gazeteci (ö. 1922)
  • 1877 - Georgiy Sedov, Ukraynalı-Sovyet kâşif (ö. 1914)
  • 1884 - Mazhar Osman Usman, Türk ruh ve sinir hastalıkları uzmanı (ö. 1951)
  • 1895 - Mahmut Yesari, Türk roman ve oyun yazarı (ö. 1945)
  • 1900 - Paul Baumgarten, Alman mimar (ö. 1984)
  • 1914 - Tyrone Power, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1958)
  • 1915 - Sami Güner, Türk fotoğraf sanatçısı (ö. 1991)
  • 1917 - Pío Leyva, Kübalı müzisyen ve Buena Vista Social Club grubunun vokalisti (ö. 2006)
  • 1919 - Hayri Esen, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı (ö. 1977)
  • 1919 - Yorgo Papadopulos, Yunan cunta lideri (ö. 1999)
  • 1925 - Perihan Altındağ Sözeri, Klasik Türk müziği yorumcusu (ö. 2008)
  • 1929 - Ayhan Işık, Türk sinema oyuncusu (ö. 1979)
  • 1930 - Stanford Shaw, Amerikalı tarihçi (ö. 2006)
  • 1931 - Alev Sururi, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2013)
  • 1944 - John Terry, Amerikalı aktör
  • 1944 - Christian de Portzamparc, Fransız mimar
  • 1946 - Aydın Menderes, Türk siyasetçi (Adnan Menderes'in oğlu) (ö. 2011)
  • 1947 - Malam Bacai Sanhá, Gine Bissau Cumhurbaşkanı (ö. 2012)
  • 1955 - Mehmet Terzi, Türk atlet ve spor yöneticisi
  • 1959 - Brian Williams, Amerikalı spiker
  • 1959 - Cengiz Kurtoğlu, Türk müzisyen, piyanist ve şarkıcı
  • 1961 - Şefika Kutluer, Türk flüt solisti
  • 1966 - Sergey Stanishev, Bulgar politikacı ve Bulgaristan'ın 48. Başbakanı
  • 1967 - Levent Kazak, Türk senaryo ve oyun yazarı
  • 1969 - Ali Sabancı, Türk iş adamı
  • 1970 - Mahmut Özer, Türk akademisyen
  • 1970 - Naomi Klein, Kanadalı gazeteci, yazar ve aktivist
  • 1975 - Fırat Tanış, Türk oyuncu ve müzisyen
  • 1976 - Juan Pablo Sorín, Arjantinli futbolcu
  • 1979 - Michael Albert Yobo, Nijeryalı futbolcu ve Joseph Yobo'nun kardeşi
  • 1980 - Anastasia Gimazetdinova, Özbek artistik buz patencisi
  • 1981 - Craig David, İngiliz şarkıcı
  • 1983 - Henry Cavill, İngiliz aktör
  • 1988 - Adele, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı
  • 1988 - Ulaş Tuna Astepe, Türk oyuncu
  • 1989 - Chris Brown, Amerikalı şarkıcı
Ölümler
  • 311 - Galerius (Gaius Galerius Valerius Maximianus), Roma İmparatoru (d. 250)
  • 1705 - I. Leopold, Habsburg Hanedanı üyesi ve Kutsal Roma İmparatoru (d. 1640)
  • 1821 - Napolyon Bonapart, Fransız komutan (d. 1769)
  • 1859 - Peter Gustav Lejeune Dirichlet, Alman matematikçi (d. 1805)
  • 1900 - İvan Ayvazovski, Rus ressam (d. 1817)
  • 1907 - Şeker Ahmet Paşa, Osmanlı ressam (d. 1841)
  • 1921 - Alfred Hermann Fried, Avusturyalı Yahudi pasifist, yayıncı ve gazeteci (d. 1864)
  • 1953 - Orhan Burian, Türk deneme ve eleştiri yazarı ve çevirmen
  • 1973 - Arkadaş Zekai Özger, Türk şair (d. 1948)
  • 1977 - Ludwig Erhard, Federal Almanya Şansölyesi (d. 1897)
  • 1979 - Kemal Aygün, Türk bürokrat (d. 1914)
  • 1981 - Bobby Sands, Kuzey İrlandalı siyasetçi ve Geçici İrlanda Cumhuriyet Ordusu üyesi (d. 1954)
  • 1982 - Orhan Gündüz, Türk diplomat ve Türkiye'nin Boston Fahri Başkonsolosu
  • 1992 - Jean-Claude Pascal, Fransız şarkıcı ve aktör (d. 1927)
  • 1995 - Mikhail Botvinnik, Sovyet dünya satranç şampiyonu (d. 1911)
  • 2002 - George Sidney, Amerikalı film yönetmeni (d. 1916)
  • 2006 - Atıf Yılmaz Batıbeki, Türk yönetmen (d. 1925)
  • 2011 - Halit Çelenk, Türk avukat (d. 1922)
  • 2016 - Romalı Perihan, Türk soprano, ressam, manken ve oyuncu (d. 1942)
  • 2019 - Kadir Mısıroğlu, Türk yazar (d. 1933)
Tatiller ve Özel Günler
  • İstanbul Ahırkapı Hıdırellez Şenlikleri
  • 5 Mayıs Dünya Ebeler Günü
 
Top