01 Mart

kelebek

-ütopik-
V.I.P
1 Mart, Miladi takvime göre yılın 60. (artık yıllarda 61.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 305 gün vardır.

Olaylar

  • Voyager 1'in çektiği Satürn görüntüsü.
  • 1430 - Osmanlı Padişahı II. Murad, Selanik'i fethetti.
  • 1565 - Rio de Janeiro şehrinin kuruluşu.
  • 1803 - Ohio, ABD'ye katılarak ülkenin 17. eyaleti oldu.
  • 1811 - Kavalalı Mehmet Ali, Memlûkleri Kahire Kalesine davet edip imha etti.
  • 1815 - Napolyon Bonapart, Elba'daki sürgünden Fransa'ya geri döndü.
  • 1867 - Nebraska, ABD'ye katılarak ülkenin 37. eyaleti oldu.
  • 1872 - Dünyanın ilk ulusal parkı olan Yellowstone Ulusal Parkı açıldı.
  • 1896 - Adowa Muharebesi: Habeşistan, üstün sayıdaki İtalya kuvvetlerini yendi ve böylece I. İtalya-Habeşistan Savaşı sona erdi.
  • 1896 - Henri Becquerel, radyoaktiviteyi keşfetti.
  • 1901 - Avustralya Ordusu kuruldu.
  • 1912 - Albert Berry, bir paraşüt ile uçaktan atlayan ilk kişi oldu.
  • 1919 - Kore'nin tek taraflı bağımsızlık ilanı (bakınız 1 Mart Hareketi).
  • 1921 - Mehmet Âkif Ersoy'un sözlerini yazdığı "İstiklâl Marşı", Maarif Vekili (Millî Eğitim Bakanı) Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından, Mecliste ilk kez okundu.
  • 1923 - Mustafa Kemal Paşa, TBMM'nin yeni çalışma dönemini açtı. Mustafa Kemal'in açış konuşmasını mecliste dinleyiciler balkonundan izleyen Latife Hanım, meclise gelen ilk kadın oldu.
  • 1926 - İtalyan yasaları esas alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu, TBMM'de kabul edildi.
  • 1931 - Troçki'nin Büyükada'da kaldığı Arap İzzet Paşa Yalısı yandı.
  • 1935 - TBMM, 5. dönem çalışmalarına başladı. Atatürk, 4. kez Cumhurbaşkanı seçildi. TBMM'de ilk kez 18 kadın milletvekili yer aldı.
  • 1936 - ABD'de Hoover Barajı'nın inşaatı tamamlandı. O tarihte dünyanın en büyük beton yapısı ve en büyük hidroelektrik santraliydi.
  • 1940 - Bulgaristan, Tripartite Paktı'nı imzalayarak Mihver Devletleri'ne katıldı.
  • 1941 - Alman birlikleri Bulgaristan'a girdi.
  • 1946 - Bank of England kamulaştırıldı.
  • 1947 - Uluslararası para fonu (International Monetary Fund, IMF), finans işlemlerine başladı.
  • 1947 - İffet Halim Oruz'un çıkardığı Kadın gazetesi yayına başladı. Gazete, 1979 yılına kadar, 32 yılda 1125 sayı olarak çıktı.
  • 1951 - Hastalık ve Analık Sigortası Yasası, İstanbul, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde yürürlüğe girdi.
  • 1952 - Dünya gazetesi yayın hayatına başladı
  • 1953 - Stalin kalp krizi geçirdi. Dört gün sonra da öldü.
  • 1954 - Porto Riko'lu milliyetçiler, Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'ne saldırdı, beş senatör yaralandı.
  • 1958 - İzmit Körfezi'nde çalışan Üsküdar vapuru, saatteki hızı 130 kilometreyi bulan kasırga yüzünden Soğucak mevkiinde battı. Resmi rakamlara göre 300'e yakın yolcudan 272'i öldü; 21 kişi kurtuldu.
  • 1959 - Kıbrıs'a dönen Makarios, Kıbrıslı Rumlar tarafından büyük bir tezahüratla karşılandı.
  • 1960 - 1000 siyah öğrenci, ABD'nin Alabama eyaletinde ayrımcılığı protesto etti.
  • 1963 - İstanbul Boğazı'nda Dolmabahçe açıklarında çarpışan iki Sovyet tankerinden, denize sızan ince mazotun alev almasıyla Yüzer Karaköy İskelesi ve Kadıköy vapuru yandı.
  • 1963 - Kürt lider Molla Mustafa Barzani, Amerikan Associated Press'e verdiği bir demeçte, Irak Hükümetinin, Kürdistan'a özerklik tanımaması halinde kuvvetlerini yeniden harekete geçireceğini söyledi. Barzani, Irak Başbakanı Kasım'ın devrilmesinde, Kürt mücadelesinin rol oynadığını ileri sürdü. "Muhtar bir Kürt bölgesinin kuruluşuna muhalefet eden başka herhangi bir kişinin de akıbeti aynı olacaktır" dedi.
  • 1966 - SSCB uzay sondası Venera 3, Venüs yüzeyine çarparak düştü.
  • 1968 - Millî Bakiye usulünü kaldıran yeni Seçim Kanunu, TBMM'de kabul edildi.
  • 1974 - Watergate skandalı: 7 kişiye skandaldaki rolleri nedeniyle dava açıldı.
  • 1975 - Avustralya'da renkli televizyon yayınları başladı.
  • 1978 - Charlie Chaplin'in cenazesi, İsviçre'deki mezarlıktan çalındı.
  • 1978 - Adnan Menderes'in oğlu, Adalet Partisi Aydın Milletvekili Mutlu Menderes, trafik kazası sonucu öldü.
  • 1980 - Voyager 1 uzay sondası, Satürn'ün Janus adlı uydusunun varlığını tescil etti.
  • 1983 - Hakkâri'de Bir Mevsim adlı film, Berlin Film Şenliği'nde 4 ödül alarak, şenlikte en çok ödül alan birkaç filmden biri olarak sinema tarihine geçti.
  • 1984 - TBMM'de sıkıyönetimin 13 ilde kaldırılmasını, 54 ilde ise 4 ay süreyle uzatılması kararlaştırıldı. Başbakan Turgut Özal yaptığı açıklamada, "Olaylarda yüzde 99 azalma var. Ancak aşırı sol ve bölücü örgütler faaliyetlerine yer altında devam ediyorlar" dedi.
  • 1989 - Türkiye'nin ilk özel TV kanalı Star 1, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yayınlamaya başladı.
  • 1992 - Türkiye'nin ikinci özel TV kanalı ve yarışma programlarıyla ünlü Show TV, yayın hayatına başladı.
  • 1992 - İstanbul Kuledibi'ndeki Neve Şalom Sinagogu'na bombalı saldırıda bulunuldu.
  • 1992 - Bosna-Hersek Sosyalist Cumhuriyeti'nde ayrılıkçı referandum kararı alınması ve 'Kanlı Düğün' ismiyle anılan olay Bosna Savaşı'nı tetikledi.
  • 1994 - Nirvana, son konserini Münih'te verdi.
  • 1996 - Uluslararası Narkotik Kontrol Stratejisi Raporu'nda, Türkiye kara para aklayan ülkeler arasında sayıldı.
  • 1997 - "Persona non grata" (istenmeyen kişi) ilan edilen İran'ın Erzurum Başkonsolosu Said Zare ülkesine geri döndü. İran da misilleme olarak Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Osman Korutürk ile Urumiye Başkonsolosu Ufuk Özsancak'ı "persona non grata" ilan etti.
  • 1998 - Titanik, dünya çapında 1 milyar dolar üstü hasılat yapan ilk film oldu.
  • 1999 - Ottawa Antlaşması yürürlüğe girdi.
  • 2000 - Finlandiya Anayasası yeniden yazıldı.
  • 2002 - ABD kuvvetleri Afganistan topraklarına girdi.
  • 2005 - Türkler: Bir İmparatorluğun Mimarları ve Mimar Sinan'ın Dehası adlı fotoğraf sergisi, Londra'da açıldı.
  • 2006 - İngilizce Wikipedia, Jordanhill railway station maddesiyle bir milyonuncu maddeye erişti.
  • 2007 - Danıştay 2. Daire üyelerine yönelik saldırıyla ilgili davada; savcı, olayın faili Alparslan Arslan ile Osman Yıldırım, İsmail Sağır ve Erhan Timuroğlu için anayasal düzeni cebren ortadan kaldırmak için silahlı örgüt kurmak ve yönetmek suçundan, 4'er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istedi.
  • 2009 - Ciner Yayın Holding bünyesinde ve Fatih Altaylı'nın editörlüğünde yayınlanan Gazete Habertürk yayına başladı.
  • 2014 - Çin'in Kunming şehrinde meydana gelen bıçaklı saldırıda 29 kişi öldü.
Doğumlar
  • 1445 - Sandro Botticelli, İtalyan ressam (ö. 1510)
  • 1474 - Angela Merici, İtalyan hemşire (ö. 1540)
  • 1547 - Rudolph Goclenius, Alman filozof (ö. 1628)
  • 1597 - Jean-Charles de la Faille, Belçikalı matematikçi (ö. 1652)
  • 1611 - John Pell, İngiliz matematikçi (ö. 1685)
  • 1657 - Samuel Werenfels, İsviçreli teolog (ö. 1740)
  • 1683 - Caroline of Ansbach, Büyük Britanya Kraliçesi (ö. 1737)
  • 1732 - William Cushing, Amerikalı hukukçu ve baş hakim (ö. 1810)
  • 1760 - François Nicolas Leonard Buzot, Fransız devrimci (ö. 1794)
  • 1769 - François Séverin Marceau-Desgraviers, Fransız general (ö. 1796)
  • 1810 - Frederic Chopin, Polonyalı piyanist ve bestecisi (ö. 1849)
  • 1812 - Augustus Pugin, İngiliz mimar (ö. 1852)
  • 1819 - Władysław Taczanowski, Polonyalı bilim adamı (ö. 1890)
  • 1821 - Joseph Hubert Reinkens, Alman din adamı ve ilk eski Katolik Başpiskoposu (ö. 1896)
  • 1837 - William Dean Howells, Amerikalı tarihçi, editör ve politikacı (ö. 1920)
  • 1847 - Recaizade Mahmud Ekrem, Osmanlı şair ve yazar (ö. 1914)
  • 1852 - Théophile Delcassé, Fransız devlet adamı (ö. 1923)
  • 1858 - Georg Simmel, Alman sosyolog ve filozof (ö. 1918)
  • 1863 - Alexander Golovin, Rus ressam (ö. 1930)
  • 1869 - Pietro Canonica, İtalyan heykeltıraş, ressam ve besteci (ö. 1959)
  • 1876 - Henri de Baillet-Latour, Belçikalı Uluslararası Olimpiyat Komitesi Başkanı (ö. 1942)
  • 1880 - Giles Lytton Strachey İngiliz yazar (ö. 1932)
  • 1886 - Oskar Kokoschka, Avusturyalı ressam, grafik sanatçısı ve şair (ö. 1980)
  • 1888 - Ewart Astill, İngiliz kriketçi (ö. 1948)
  • 1889 - Tetsuro Watsuji, Japon filozof (ö. 1960)
  • 1892 - Ryunosuke Akutagava, Japon yazar (ö. 1927)
  • 1893 - Mercedes de Acosta, Amerikalı şair, oyun yazarı ve kostüm tasarımcısı (ö. 1968)
  • 1896 - Dimitri Mitropoulos, Yunan besteci, piyanist ve orkestra şefi (ö. 1960)
  • 1896 - Moriz Seeler, Alman yazar, şair ve film yapımcısı (ö. 1942)
  • 1899 - Erich von dem Bach, Alman asker (Nazi subayı) (ö. 1972)
  • 1901 - Pietro Spiggia, İtalyan şair
  • 1904 - Ali Avni Çelebi, Türk ressam (ö. 1993)
  • 1904 - Glenn Miller, Amerikalı bando şefi (ö. 1944)
  • 1910 - Archer John Porter Martin, İngiliz kimyager ve Nobel ödülü sahibi (ö. 2002)
  • 1910 - David Niven, İngiliz aktör (ö. 1983)
  • 1913 - Ralph Ellison, Amerikalı yazar (ö. 1994)
  • 1917 - Robert Lowell, Amerikalı şair (ö. 1977)
  • 1918 - Gladys Spellman, Amerikalı politikacı (ö. 1988)
  • 1918 - João Goulart, Brezilyalı politikacı ve Devlet Başkanı (ö. 1976)
  • 1918 - Roger Delgado, İngiliz aktör (ö. 1973)
  • 1921 - Richard Wilbur, Amerikalı şair
  • 1921 - Terence Cooke, Amerikalı katolik Kardinal ve New York Başpiskoposu (ö. 1983)
  • 1922 - İzak Rabin, İsrail Başbakanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi (ö. 1995)
  • 1922 - William Gaines, Amerikalı yayımcı (ö. 1992)
  • 1923 - Péter Kuczka, Macar yazar, şair ve editör (ö. 1999)
  • 1924 - Deke Slayton, Amerikalı astronot (ö. 1993)
  • 1926 - Alâeddin Yavaşca, Türk tıp doktoru ve Klasik Türk müziği sanatçısı
  • 1926 - Hasan Mutlucan, Türk Halk Müziği sanatçısı (ö. 2011)
  • 1926 - Robert Clary, Fransız aktör
  • 1927 - Harry Belafonte, Amerikalı müzisyen ve aktör
  • 1928 - Jacques Rivette, Fransız film yönetmeni (ö. 2016)
  • 1929 - Georgi Markov, Bulgar yazar ve rejim muhalifi (ö. 1978)
  • 1929 - Nida Tüfekçi Türk saz sanatçısı (ö. 1993)
  • 1930 - Gastone Nencini, İtalyan bisikletçi (ö. 1980)
  • 1935 - Robert Conrad, Amerikalı oyuncu
  • 1937 - Jed Allan, Amerikalı oyuncu
  • 1938 - Zekeriya Beyaz, Türk akademisyen ve yazar
  • 1939 - Leo Brouwer, Kübalı besteci ve gitarist
  • 1942 - Richard Myers, Amerikalı asker ve Genelkurmay Başkanı
  • 1943 - Akinori Nakayama, Japon jimnastikçi
  • 1943 - Gil Amelio, Amerikalı iş adamı ve risk sermayeci
  • 1943 - Rashid Sunyaev, Rus fizikçi
  • 1944 - John Breaux, Amerikalı politikacı ve Louisiana senatörü
  • 1944 - Mike d'Abo, İngiliz şarkıcı (Manfred Mann)
  • 1944 - Roger Daltrey, İngiliz müzisyen ve The Who üyesi
  • 1945 - Burning Spear, Jamaikalı şarkıcı ve müzisyen
  • 1945 - Dirk Benedict, Amerikalı oyuncu
  • 1946 - Lana Wood, Amerikalı oyuncu
  • 1947 - Alan Thicke, Kanadalı oyuncu ve şarkı sözü yazarı
  • 1950 - Bülent Ortaçgil, Türk gitarist, şarkıcı ve besteci
  • 1952 - Martin O'Neill, Kuzey İrlandalı futbolcu ve teknik direktör
  • 1952 - Steven Barnes, Amerikalı yazar
  • 1952 - Yakup Yavru, Türk oyuncu
  • 1953 - Sinan Çetin, Türk yönetmen, dizi ve sinema oyuncusu
  • 1954 - Catherine Bach, Amerikalı oyuncu
  • 1954 - Ron Howard, Amerikalı oyuncu, yönetmen ve yapımcı
  • 1956 - Tim Daly, Amerikalı oyuncu
  • 1958 - Bertrand Piccard, İsviçreli baloncu ve psikiyatrist
  • 1958 - Chosei Komatsu, Japon orkestra şefi
  • 1963 - Dan Michaels, Amerikalı müzisyen ve yapımcı
  • 1963 - Aydan Şener, Türk oyuncu ve eski manken
  • 1963 - Peker Açıkalın, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
  • 1963 - Ron Francis, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu
  • 1963 - Thomas Anders, Alman şarkıcı ve Modern Talking üyesi
  • 1964 - Paul Le Guen, Fransız futbolcu ve teknik direktör
  • 1964 - Sinan Özen, Türk şarkıcı
  • 1965 - Booker Huffman, Amerikalı profesyonel güreşçi
  • 1965 - Stewart Elliott, Kanadalı jokey
  • 1967 - Aron Winter, Hollandalı futbolcu
  • 1967 - George Eads, Amerikalı oyuncu
  • 1969 - Dafydd Ieuan, Galli davulcu ve Super Furry Animals üyesi
  • 1969 - Doug Creek, Amerikalı beyzbolcu
  • 1969 - Javier Bardem, İspanyol oyuncu
  • 1969 - Litefoot, Amerikalı yerli rapçi
  • 1971 - Tyler Hamilton, Amerikalı bisikletçi
  • 1973 - Carlo Resoort, Hollandalı trance DJ'i
  • 1973 - Chris Webber, Amerikalı basketbolcu
  • 1973 - Ryan Peake, Kanadalı müzisyen ve Nickelback üyesi
  • 1974 - Mark-Paul Gosselaar, Amerikalı oyuncu
  • 1976 - Asuman Krause, Türk manken, sunucu, şarkıcı ve oyuncu
  • 1976 - Peter Bell, Avustralyalı Amerikan futbolcusu
  • 1977 - Esther Cañadas, İspanyol oyuncu ve süper model
  • 1977 - Rens Blom, Hollandalı atlet
  • 1978 - Alicia Leigh Willis, Amerikalı oyuncu
  • 1978 - Jensen Ackles, Amerikalı oyuncu
  • 1980 - Burcu Kara, Türk dizi ve sinema oyuncusu
  • 1980 - Djimi Traoré, Malili futbolcu
  • 1980 - Shahid Afridi, Pakistanlı kriketçi
  • 1981 - Adam LaVorgna, Amerikalı oyuncu
  • 1981 - Ana Hickmann, Brezilyalı süper model
  • 1981 - Brad Winchester, Amerikalı buz hokeyi oyuncusu
  • 1983 - Blake Hawksworth, Kanadalı beyzbolcu
  • 1983 - Chris Hackett, İngiliz futbolcu
  • 1984 - Naima Mora, Amerikalı model
  • 1985 - Andreas Ottl, Alman futbolcu
  • 1987 - Kesha, Amerikalı şarkıcı
  • 1988 - Katija Pevec, Amerikalı oyuncu
  • 1989 - Carlos Vela, Meksikalı futbolcu
  • 1989 - Sonya Kitchell, Amerikalı şarkıcı
  • 1994 - Justin Bieber, Kanadalı şarkıcı
Ölümler
  • 1131 - II. Stefan, Macar Kralı (d. 1101)
  • 1510 - Francisco de Almeida, Portekizli asker ve kaşif (d. 1450)
  • 1536 - Bernardo Accolti, İtalyan şair (d. 1465)
  • 1546 - George Wishart, İskoç dini reformcusu (b 1513)
  • 1620 - Thomas Campion, İngiliz şair ve besteci (d. 1567)
  • 1633 - George Herbert, İngiliz şair ve hatip (d. 1593)
  • 1643 - Girolamo Frescobaldi, İtalyan besteci (d. 1583)
  • 1661 - Richard Zouch, İngiliz hukukçu (d. 1590)
  • 1697 - Francesco Redi, İtalyan doktor (d. 1626)
  • 1706 - Heino Heinrich Graf von Flemming, Alman asker ve Belediye Başkanı (d. 1632)
  • 1734 - Roger North, İngiliz biyograf (d. 1653)
  • 1757 - Edward Moore, İngiliz yazar (d. 1712)
  • 1768 - Hermann Samuel Reimarus, Alman filozof ve yazar (d. 1694)
  • 1773 - Luigi Vanvitelli, İtalyan mimar (d. 1700)
  • 1777 - Georg Christoph Wagenseil, Avusturyalı besteci (d. 1715)
  • 1792 - II. Leopold, Kutsal Roma imparatoru (d. 1747)
  • 1841 - Claude Victor-Perrin, Fransız mareşal (d. 1764)
  • 1862 - Peter Barlow, İngiliz matematikçi (d. 1776)
  • 1875 - Tristan Corbière, Fransız şair (d. 1845)
  • 1879 - Joachim Heer, İsviçreli politikacı (d. 1825)
  • 1884 - Isaac Todhunter, İngiliz matematikçi (d. 1820)
  • 1898 - George Bruce Malleson, İngiliz asker ve yazar (d. 1825)
  • 1905 - Eugène Guillaume, Fransız heykeltıraş (d. 1822)
  • 1911 - Jacobus Henricus van 't Hoff, Hollandalı kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1852)
  • 1912 - George Grossmith, İngiliz oyuncu ve çizgi roman yazarı (d. 1847)
  • 1920 - John Hollis Bankhead, Amerikalı politikacı ve senatör (d. 1842)
  • 1920 - Joseph Trumpeldor, Rus siyonist (d. 1880)
  • 1921 - I. Nikola Petrović-Njegoš, Karadağ Kralı (d. 1841)
  • 1922 - Rafael Moreno Aranzadi, İspanyol futbolcu (d. 1892)
  • 1932 - Dino Campana, İtalyan şair (d. 1885)
  • 1932 - Frank Teschemacher, Amerikalı caz klarnetçisi (d. 1906)
  • 1936 - Mikhail Kuzmin, Rus yazar (d. 1871)
  • 1938 - Gabriele D'Annunzio, İtalyan yazar, savaş kahramanı ve politikacı (d. 1863)
  • 1940 - Anton Hansen Tammsaare, Estonyalı yazar (d. 1878)
  • 1943 - Alexandre Yersin, İsviçreli doktor (d. 1863)
  • 1952 - Mariano Azuela, Meksikalı romancı (d. 1873)
  • 1963 - Irish Meusel, Amerikalı beyzbolcu (d. 1893)
  • 1966 - Fritz Houtermans, Alman fizikçi (d. 1903)
  • 1970 - Lucille Hegamin, Amerikalı şarkıcı (d. 1894)
  • 1974 - Bobby Timmons, Amerikalı caz piyanisti (d. 1935)
  • 1974 - Hüseyin Kemal Gürmen, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1901)
  • 1978 - Mutlu Menderes, Türk politikacı (d. 1937)
  • 1979 - Mustafa Barzani, Kürt politikacı (d. 1903)
  • 1983 - Arthur Koestler, Macar asıllı İngiliz yazar (d. 1905)
  • 1984 - Jackie Coogan, Amerikalı oyuncu (d. 1914)
  • 1985 - A. Kadir (İbrahim Abdülkadir Meriçboyu), Türk şair (d. 1917)
  • 1988 - Joe Besser, Amerikalı komedyen ve oyuncu (d. 1907)
  • 1990 - Dixie Dean, İngiliz futbolcu (d. 1907)
  • 1991 - Edwin H. Land, Amerikalı mucit (d. 1909)
  • 1995 - Georges J.F. Kohler, Alman biyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1946)
  • 1995 - Vladislav Listyev, Rus televizyon habercisi (d. 1956)
  • 1996 - Haydar Özalp, Türk siyasetçi ve eski Gümrük ve Tekel Bakanı (d. 1924)
  • 2000 - Özay Gönlüm, Türk saz sanatçısı (d. 1940)
  • 2006 - Harry Browne, Amerikalı politikacı ve yazar (d. 1933)
  • 2006 - Jack Wild, İngiliz oyuncu (d. 1952)
  • 2006 - Johnny Jackson, Amerikalı müzisyen (d. 1951)
  • 2006 - Peter Osgood, İngiliz futbolcu (d. 1947)
  • 2014 - Nancy Charest, Kanadalı siyasetçi (d. 1959)
Bayramlar ve Yıldönümleri
  • Muhasebeciler Günü
  • Yeşilay Haftası (1-7 Mart)
  • Deprem Haftası (1-7 Mart)
  • Girişimcilik Haftası (1-7 Mart)
  • Ardahan'ın Hanak ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
  • Mersin'in Arslanköy ilçesinin Fransız işgalinden kurtuluşu (1922)
- - - - - - - - -

01/03/1430 Selanik, Padişah II. Murad zamanında fethedildi.

01/03/1881 Rus Çarı II. Aleksandr Narodniklerce öldürüldü.

01/03/1921 Mehmet Akif'in (Ersoy) ''İstiklal Marşı'', Maarif Vekili Hamdullah Suphi Bey tarafından Mecliste ilk kez okundu.

01/03/1923 Ali Fuat (Cebesoy) tekrar TBMM ikinci başkanlığına, Erzurum mebusu Hüseyin Avni Bey (Ulaş) birinci başkan vekilliğine, Konya mebusu Musa Kâzım Efendi ikinci başkan vekilliğine seçildiler.
01/03/1923 Mustafa Kemal Paşa, TBMM'nin yeni çalışma dönemini açtı. Mustafa Kemal'in açış konuşmasını Mecliste dinleyiciler balkonundan izleyen Latife Hanım, Meclise gelen ilk kadın oldu.

01/03/1925 Anadolu Ajansı Türk Anonim Şirketi kurularak, AA şirket statüsüne kavuştu. Ahmet Ağaoğlu, AA'nın ilk Yönetim Kurulu Başkanı, Alaeddin Bey ilk Genel Müdürü oldu.

01/03/1926 1889 İtalyan Zanardelli yasası esas alınarak hazırlanan yeni Türk Ceza Kanunu TBMM'de kabul edildi. Dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat Bey TBMM'de yaptığı konuşmada yeni yasa hakkında şunları söylüyordu: " Arkadaşlar ceza kanunumuz çok serttir. Çünkü inkılap çok kıskançtır. Fakat şunu heyet-i celilenize temin edebilirim ki sertliği ile beraber ilmi bir eserdir. Bundan korkacak olanlar ve korkması lazım gelenler Türk milletinin menfaatlerine, Türk milletinin hukukuna ve inkılabına karşı tekin olmayanlardır ve bunların korkması lazımdır." Türk Ceza Kanunu yürürlüğe girdiği tarihten itibaren çeşitli tarihlerde toplam 54 kez değişikliğe uğradı. Bunlardan en önemlisi1936'daki değişikliktir.Türk Ceza Kanunu'na141. ve142. maddelerin eklenmesi bu maddelerin yürürlükten kaldırıldığı12 Nisan1991tarihine değin pek çok aydının hüküm giymesine neden oldu.

01/03/1929 İstanbul Boğazı kuzeyden gelen büyük buz kütlelerinin hücumuna uğradı. Buzların yoğunluğu yüzünden Boğaz vapurları çalışamadı.

01/03/1931 Troçki'nin Büyükada'da kaldığı Arap İzzet Paşa köşkü yandı.

01/03/1935 Atatürk 4. kez oybirliğiyle cumhurbaşkanı seçildi.

01/03/1940 Fransız yazar Pierre Louys'in, Afrodit adlı romanının Türkçe çevirisi hakkında "müstehcen yayın" gerekçesiyle dava açıldı. Bilirkişinin verdiği rapora dayanılarak toplatıldı. Duruşmada savcı bazı bölümler için, " huzuru adalette zikrinden teeddüp (yani utanma) duyduğum " dediği romanın ne gibi yararı olduğunu anlamadığını, yapıtın ebedi bir değer taşımadığını, kitabın aile yuvalarına kötü etki yapacağını ileri sürdü. Oysa, Pierre Louys'in Afrodit romanı Larousse'un 20. yüzyıl baskısına girmiş, Fransız operasında oynanmış bir eserdi. Dava1940 yılında basan ve yayanların aklanmasıyla son buldu. Davayla ilgili bir yazı yazan Sabiha Sertel "Resim tablolarını indirten, sanat eserlerini ikide bir maznun sandalyesine oturtan geri bir zihniyet eteğimizi çekiyor" dedi.
01/03/1940 Bulgaristan Mihver devletlerine katıldı.

01/03/1947 İffet Halim Oruz'un çıkardığı Kadın Gazetesi yayınlandı. Gazete1979 yılına kadar 32 yıl,1125 sayı olarak çıktı.

01/03/1948 2. Saraçoğlu hükümetinde Gümrük ve Tekel Bakanlığı yapan Suat Hayri Ürgüplü, bakanlığı sırasında yolsuzluk yaptığı iddiasıyla Yüce Divan'da yargılanmaya başladı. Basında yolsuzluk söylentileriyle ilgili yazılar çıkması üzerine Ürgüplü olayın sağlıklı biçimde soruşturulabilmesi için bakanlıkta istifa etmişti. Suat Hayri Ürgüplü, kibrit üretiminde kullanılan tutkal ve Yunanistan'a satılacak kibrit işinde,1946'daki kahve alımlarında yolsuzluk yapmakla suçlanıyordu. Yüce Divan Ürgüplü ve diğer sanıklar hakkında beraat kararı verdi.

01/03/1951 Afyon ili Sandıklı ilçesinde grip salgınından 22 kişi öldü. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Samet Ağaoğlu, Emniyet Genel Müdürlüğü'nde düzenlediği basın toplantısında Cumhuriyet Halk Partisi iktidarı döneminde devlet memurlarınca tutulan, Demokrat Parti ileri gelenlerinin kimlerle görüştüklerini, nereye gittiklerini bildiren raporların suretlerini gazetecilere dağıttı ve eski iktidarın jurnalciliği desteklediğini ileri sürdü.
01/03/1951 Hastalık ve Analık Sigortası Yasası İstanbul, Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illerinde yürürlüğe girdi.

01/03/1956 İstanbul Valiliği'ne bağlı olarak yürütülen belediye hizmetleri,1956 yılı bugün, belediye binasında yapılan bir törenle birbirinden ayrıldı. Artık tamamen bağımsız olan Belediye Başkanlığı görevi, Belediye Meclisi'nde yapılan seçim sonucunda bir yıl süreyle yine Vali Fahrettin Kerim Gökay'a verildi.

01/03/1958 1958 yılı bugün, Türk denizcilik tarihine "Üsküdar Faciası" olarak geçen deniz kazası İzmit Körfezi'nde meydana geldi. Üsküdar adlı yolcu vapuru İzmit'ten Karamürsel'e hareket etti. 293 yolcusu vardı. 26 dakika sonra Soğucak mevkiinde, hızı saatte130 kilometreyi bulan şiddetli lodosa yakalanarak battı. Vapurda kapasitesinin üstünde yolcu vardı. 76'sı öğrenci 272 kişi can verdi. Kazadan ancak 21 yolcu kurtulabildi..

01/03/1959 Kıbrıs'a dönen Makarios Kıbrıslı Rumlar tarafından büyük bir tezahüratla karşılandı.

01/03/1960 1000 siyah öğrenci ABD'nin Alabama eyaletinde ayrımcılığı protesto etti.

01/03/1963 Kürt lider Molla Mustafa Barzani, Amerikan Associated Press'e verdiği bir demeçte, Irak hükümetinin Kürdistan'a özerklik tanımaması halinde kuvvetlerini yeniden harekete geçireceğini söyledi.Barzani, Irak Başbakanı Kasım'ın devrilmesinde Kürt mücadelesinin rol oynadığını ileri sürdü. "Muhtar bir Kürt bölgesinin kuruluşuna muhalefet eden başka herhangi bir kişinin deakıbeti aynı olacaktır" dedi.

01/03/1964 Milli Birlik Komitesi'nden çıkarıldıkta sonra Ottawa Büyükelçiliği danışmanlığına atanmış olan14'lerden Orhan Kabibay, yurda dönüşünde tutuklandı.

01/03/1968 Milli Bakiye usulünü kaldıran yeni Seçim Kanunu TBMM'de kabul edildi.

01/03/1971 Ankara, Ege ve Diyarbakır Tıp fakülteleri asistanları oturma eylemine başladı.
01/03/1971 Türkiye'nin ilk çoban boykotu Konya'nın Sazgeçit köyünde başladı.
01/03/1971 Batman'da 3 bin işsiz rafineriyi işgal etti.

01/03/1974 Tiyatro sanatçısı Hüseyin Kemal Gürmen 73 yaşında öldü.

01/03/1977 Hükümet 1977'de üç kez devalüasyon yaptı. Yılın ilk devalüasyonu 'ta gerçekleşti. Sanayici ve işadamları tarafından gecikmiş bir uygulama olarak değerlendirildi. Alman Markı 50 kuruş, Amerikan Doları ise1 lira değer kazandı.

01/03/1978 Adnan Menderes'in oğlu, Adalet Partisi Aydın Milletvekili Mutlu Menderes trafik kazası sonucu öldü.

01/03/1979 Başbakan Ecevit ülkenin içinde bulunduğu bunalıma dikkat çekerek, "Ekonomiyi düzeltmek için zam şarttır" dedi.

01/03/1980 Hacı Ali Demirel ve oğlu Yahya Demirel hakkında döviz kaçakçılığı suçundan yeni bir dava açıldı. Sanıklar hakkında1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası isteniyor.

01/03/1982 Show Tv yayın hayatına başladı.
01/03/1982 Erol Toy'un, "Aydınımız, İnsanımız, Devletimiz" adlı kitabının basımı ve dağıtımı yasaklandı.

01/03/1983 Hakkari'de Bir Mevsim adlı film Berlin Film Şenliği'nde 4 ödül aldı. Berlin Film Şenliği'nde en çok ödül alan birkaç filmden biri olarak sinema tarihine geçti. Senaryosu Onat Kutlar tarafından Ferit Edgü'nün O adlı romanından uyarlanan filmin yönetmeni Erden Kıral, oyuncuları Genco Erkal, Şerif Sezer ve Erkan Yücel di.

01/03/1984 Turgut Özal'ın köprü ve barajların satılması önerisine tepkiler sürdü. DYP Genel Başkanı Yıldırım Avcı, "Mirasyediler her şeyi satarlar" dedi. HP Genel Başkanı Necdet Calp, "Ermeni terör örgütü ASALA almak istese verilecek mi ?" diye sordu. SODEP Genel Başkanı Erdal İnönü de " Devlet malını satmaya kimsenin gücü yetmeyecektir " dedi.
01/03/1984 TBMM'de sıkıyönetimin13 ilde kaldırılmasını, 54 ildeyse 4 ay süreyle uzatılması kararlaştırıldı. Başbakan Turgut Özal yaptığı açıklamada, "Olaylarda yüzde 99 azalma var. Ancak aşırı sol ve bölücü örgütler faaliyetlerine yeraltında devam ediyorlar" dedi.

01/03/1985 ''A. Kadir'' adıyla tanınan şair Abdülkadir Meriçboyu, 68 yaşında İstanbul'da öldü.

01/03/1987 Türkiye, Yunanistan'ın Bern Deklarasyonu'nu çiğneyerek Ege'nin ihtilaflı kıta sahanlığında petrol aramalarına başlaması durumunda, misillemede bulunacağı konusunda Atina'yı uyardı.

01/03/-199 Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak 3 Mart'ta, Sırp kuvvetleri, Bosna'nın kuzeyindeki Bosanki Brod'u bombaladı ve

01/03/1990 İlk özel TV kanalı Magic Box, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yayınlamaya başladı.
01/03/1990 Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın oğlu Ahmet Özal'ın da ortakları arasında olduğu ilk özel TV kanalı Magic Box, Eutelsat F 5 uydusundan test sinyali yaylnlamaya başladı.

01/03/1992 İstanbul Kuledibi'ndeki Neve Şalom Sinagogu'na bombalı saldırıda bulunuldu. Olayda bir kişi yaralandı, saldırganlardan biri yakalandı.
01/03/1992 Show-TV yayına başladı.
01/03/1992 Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak 3 Mart'ta, Sırp kuvvetleri, Bosna'nın kuzeyindeki Bosanki Brod'u bombaladı ve
01/03/1992 Bosna-Hersek, referandum sonrasında, Yugoslavya'dan ayrılarak bağımsızlık kararı aldı. Ancak 3 Mart'ta, Sırp kuvvetleri, Bosna'nın kuzeyindeki Bosanki Brod'u bombaladı ve

01/03/1994 Refah Partisi'nin merkezi Libya'da olan Uluslararası İslama Çağrı Cemiyeti'nden 500 bin dolarlık yardım aldığına ilişkin iddialar yeni bir boyut kazandı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 500 bin dolarlık çeki RP adına aldığı ileri sürülen Beşir Darçın'ın peşine düştü. Ankara Cumhuriyet Başsavcısı Nazmi Şarvan bu konuda gazetelerde yer alan haberleri ihbar kabul ederek soruşturma başlattıklarını açıkladı.

01/03/1996 Harçları protesto eden öğrenciler İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni 30 saat işgal ettiler. Eylem sonrası çıkan olaylarda100 öğrenci gözaltına alındı.
01/03/1996 Uluslararası Narkotik Kontrol Stratejisi Raporu'nda, Türkiye kara para aklayan ülkeler arasında sayıldı.
01/03/1996 Eski Gümrük ve Tekel bakanlarından Haydar Özalp öldü.

01/03/1997 İstenmeyen adam ilan edilen İran'ın Erzurum Başkonsolosu Said Zare ülkesine geri döndü. İran'da misilleme olarak Türkiye'nin Tahran Büyükelçisi Osman Korutürk ile Urumiye Başkonsolosu Ufuk Özsancak'ı istenmeyen adam ilan etti.

01/03/2000 Meclis İnsan Hakları Komisyonu üyeleri, İstanbul Küçükköy Karakolu'na yaptıkları baskında bir adet "Filistin askısı" buldu. El konulan işkence aleti Ankara'ya götürüldü.

01/03/2003 Türk Silahlı Kuvvetlerinin yabancı ülkelere gönderilmesine, yabancı silahlı kuvvetler unsurlarının 6 ay süreyle Türkiye'de bulunmasına izin verilmesine ilişkin Başbakanlık Tezkeresi, TBMM'nin kapalı oturumunda reddedildi.

01/03/2005 ''Türkler: Bir İmparatorluğun Mimarları ve Mimar Sinan'ın Dehası'' adlı fotoğraf sergisi Londra'da açıldı.
 
Top