Türk Dil Tarihi, "unutulmayacaklar"

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #1

Türk diline katkısı olmuş isimler hakkında kısa bilgiler verecegim.
geçtiğimiz yıl Izmir Kitap Fuarı'nda elime tutuşturulan Dil Dernegi'nin dergisinden alıntılayarak yazıyorum...


Ismet INÖNÜ

Türk devriminin gerçekleşlesinde ve Türkiye Cumhuriyeti'nin sağlam temeller üzerine oturtulmasında Atatürk'ün en yakın çalışma arkadaşı oldu.
Dil devriminin başarısı için ôzveriyle çabaladı. Dil devrimini hep destekledi.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #2

Samih RIFAT (1874-1932)

Dönemin tanınmış edebiyatçılarından.
Türk Dil Kurumu'nun ilk başkanı.
Dil devriminin hazırlayıcılarından.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #3

Ord. Prof. Dr. Salim Ali DILEMRE (1880-1954)

Hekim, 1936-1940 yıllarında hem öğretim üyeliği, hem de milletvekilliği yaptı.
TDK kurucu üyelerinden. Dilbilim, etimoloji üzerine çalıştı.
TDK Yayını 1945 basım tarihli, "Türkçe Hekimlik Dili Terimleri Kılavuzu" kapsamlı bir çalışma.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #4

Sadri Maksudi ARSAL (1879-1957)

Hukuk pröfesörü olan Arsal Cumhuriyet'in kurulus yıllarında Mustafa Kemal'in yakın çalışma arkadaşlarındandı.
TDK'nin yapılanmasında önemli katkıları oldu. Türk Dili adlı yapıtı M.Kemal Atatürk'ün önsözüyle çıktı. bu çalışmadan esinlenen Atatürk, TDK'nin kurulması emrini verdi.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #5

Celal Sahir EROZAN (1883-1935)

Eğitimci, ozan.
Atatürk'ün kurdugu TDK'nin 4 kurucu üyesinden biri.
1928'de Zonguldak Milletvekili seçildi. Yazı devrimini gerçekleştiren kurula katıldı, TDK'nin hayata geçmesiyle birlikte, hep savundugu dilde sadelesme eyleminin yapıcıları içinde yer aldı.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #6

Ibrahim Necmi Dilmen (1989-1945)

Edebiyat tarihçisi, dilci.

yapıtlarından bazıları :

"Türkçe Gramer" (4 cilt, 1930)

"Türk Dil Bilgisi" (2 cilt, 1936)

"Edebiyat tarihi dersleri" (1922)

Mustafa Kemal'e yeni abeceyi öğreten dilci olarak da bilinir.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #7

Ruşen Eşref ÜNAYDIN (1892-1959)

Egitimci, yazar, çevirmen, gazeteci.
Atatürk'ün kurdugu TDK'nin ilk genel yazmanı.

Kurtuluş savaşı yıllarında da Atatürk'ün yanında olan Ruşen Eşref, Türk Devrimine inanan, devrimin yaşama geçmesi için Mustafa Kemal"le birlikte yürüyen aydınlarımızdan biri...

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #8

Agâh Sırrı LEVEND (1894-1978)

Egitimci, gazeteci, TDK başkanlığı yaptı.

"Türkçesi varken, yoksa da bulma yolu varken yabancı kelimeleri kullanmak dile kıymak olur." diyen LEVEND, dilbilimin büyük emekçilerinden.

Bazı yapıtları :

Edebiyat tarihi dersleri (1934-marifet matbaası)

Yabancı Kelimeler Salgını (1957-TDK yay.)

Türk Dilinde Gelisme ve Sadelesme Evreleri (1960- TDK yay.)

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #9

Hasan Ali Yücel (1897-1961)

Egitimci, müfettiş, Milli Egitim Bakanligi yaptı.

MEB döneminde,1940 Köy enstitüleri yasaları çıkarılarak, köy okullarında görev alacak öğretmenleri yetiştirmek üzere Köy Enstitüleri kurulmaya başlandı.

pek çok klasik yapıtı Türkçe'ye çevirdi.

 

dderya

kOkOşŞ

V.I.P

• 18 Tem 2014

• #10

Dehri DİLÇİN (1901-1977)

Egitimci, derlemeci, dil araştırmacısı.

1933'te TDK'ye girdi ve emekli oldugu 1975 'e kadar Derleme ve Tarama Kolu'nda uzman olarak çalıştı.

bazı yapıtları :

Edebiyatımızda Atasözleri (Ankara-1945)

Arap alfabesine göre divan-i Lugatit Türk dizini (ankara-1957)

Ömer Asım AKSOY ile birlikte Tanıklarıyla Tarama Sözlüğü (4 kitap)

Olümünden sonra, TDK tarafından Türk Dil Onur Ödürlü verildi.