Teşhis (Kişileştirme) Sanatı

Suskun

V.I.P
V.I.P
Teşhis (Kişileştirme) Sanatı

Teşhis (Kişileştirme)- İnsana ait özelliklerin insan olmayan varlıklara mal edilmesiyle gerçekleştirilen mecazlı bir anlatım özelliğidir. Bazen benzetme çoğu zaman da kapalı istiare biçiminde gerçekleştirilir.


ÖRNEKLER

"Sevincinden ağlayangülenhaykıran rüzgâr
Kalplere sevinçumut ve inanç getiriyor."

Rüzgârinsan gibi sevinmektesevincinden ağlamaktagülüp haykır maktadır.Böylece kişileştirme gerçekleştirilmiştir. Kendisine benzetilen"insan" söylenmediğigülmekağlamaksevinmekhaykırmak gibi insana ait özellikler 'benzetme yönleri' belirtildiği için kişileştirme kapalı istiare biçiminde gerçekleştirilmiştir.
"Rüzgârbir insan gibi sevincinden ağlıyorgülüyorhaykırıyordu." denirse benzeyen de kendisine benzetilen (insan) de belirtildiği için kişileştirmebenzetme şeklinde gerçekleştirilmiş olur.
"Dağ başını duman almış / Gümüş dere durmaz akar."

İkinci dizedeinsanın 'ağlama' özelliği 'dere'ye aktarılmışdere kişileştirilmiştir.Aynı zamanda kapalı istiare yapılmıştır.
"Ben öpmeden önce yanaklarını/Varsın tellertüllerduvaklar öpsün."


tellertüllerduvaklar' kişileştirilmiştir.
"Besbelli her saat artar kederi/Belki de yüreği yara dağların."

İnsana ait 'yüreği yaralı' ve 'kederli' olmak dağlara verilmiştir.
Bir yağmur başlar ya inceden ince/Bak o zaman topraktaki sevince."

'sevinmek' özelliği toprağa verilmiştir.
"Renkler başkalaştı gün ortasında/Koyu bir karanlık öptü denizi."

'öpmek' özelliği karanlığa mal edilmiştir.
"Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu'yu
Bir baştan başa selâm götürür."

'selâm götürmek' özelliği buluta verilmiştir.
"Aynalarbakmayın yüzüme dik dik
İşte yakalandıkkelepçelendik."

Şairkendisine dik dik baktıklarını söyleyerek 'aynaları' kişileştirmiştir.
"Kuşlarsenin uzak diyarlara gittiğini söylediler bana."

'Kuşlar' konuşmaktadırkişileştirme yapılmıştır.
"Konunun hassasiyeti nedeniyle kalemimin çok temkinli hareket ettiğini okurların fark etmişlerdir."

'kalem' insan gibi temkinlitedbirliölçülü hareket ediyor.
 
Top