ÖZEL KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVLERİ VE ÖZEL ÇOCUK KULÜPLERİ KURULUŞ VE İŞLEYİŞ ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Resmi Gazete Tarihi: 08/10/1996
Resmi Gazete Sayısı: 22781
Devlet Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM : Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişilerine ait Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüplerinin; kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esasları, izin, açılış, çalışma, personel şartları, ücret tarifeleri, denetim ve faaliyetlerini durdurma işlem ve usullerini belirlemek, çağdaş anlayışa uygun düzeyde hizmet vermelerini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik kamu kurum ve kuruluşları dışında gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine ait Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Çocuk Kulüplerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (g) bendi ile 34 ve 35 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen,
a) Genel Müdürlük: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünü,
b) İl Müdürlüğü: İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünü,
c) Kuruluş : Gerçek kişilere veya özel hukuk tüzel kişilerine ait, 2828 Sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (e) bendinin 3 nolu alt bendindeki tanıma uygun olarak fonksiyonunu yerine getiren Kreş ve Gündüz Bakımevlerini, 7 - 12 yaş grubu çocukların boş zamanlarını uygun program düzenleyerek değerlendirilen ve bu suretle bakım ve korunmalarını sağlayan Çocuk Kulüplerini,
d) Kurucu: Özel Kreş ve Gündüz Bakımevi ve Özel Çocuk Kulübü veya her ikisini bir arada açmak isteyen kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM : Kuruluş Açma İşlemleri
Başvuru ve İstenecek Belgeler
Madde 5 - Kuruluş açmak isteyen kurucular bir dilekçe ile İl Müdürlüğüne başvururlar. Kurucudan aşağıdaki belgeler istenir;
a) Nüfus cüzdanı örneği,
b) Savcılıktan alınacak Adli Sicil Sabıka Kaydı,
c) Hizmete açılmak istenen kuruluşa ait binanın adresi,
d) İkametgah İlmuhaberi,
e) Sağlık Kurulu Raporu.
Kurucularda,Sorumlu Müdür ve Grup Sorumlularında Aranacak Şartlar
Madde 6 - (Değişik madde: 05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön/1. md.)
Kuruluş açacak veya açılmış bir kuruluşu devir alacak olan kişilerde, sorumlu müdür ve grup sorumlularında aşağıdaki şartlar aranır.
a) Türkiye Cumhuriyeti uyruklu olmak,
b) Medeni hakları kullanmak ehliyetine sahip olmak,
c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçlardan dolayı hükümlü bulunmamak.
Özel hukuk Tüzel Kişileri açacağı veya devir alacağı kuruluşlar için bir temsilci gösterir. Tüzel kişilerin kuruluş binası ile ilgili hazırlayacağı belgelerin yanısıra temsilcisinden de yukarıda belirtilen gerçek kişiler için geçerli şartlar aranır.
Yetki Belgesi
Madde 7 - Kuruluş açmak isteyen kişinin 6 ncı maddede belirtilen şartlara sahip olması halinde tefriş ve donanım çalışmalarına başlayabilmesi için İl Müdürlüğünce Kuruluş Açma Yetki Belgesi verilir. Bu belge kuruluşun işletmeye açılması için alınması gerekli izin anlamında olmayıp kişinin kuruluş açabilmek için gerekli şartlara sahip olduğunu belirten belgedir.
Açılış izni İçin Gerekli Belgeler
Madde 8 - Kuruluş açacak veya açılmış bir kuruluşu devir alacak olan şahıslardan aşağıda belirtilen belgeleri ikişer nüsha olarak düzenlemesi istenir;
a) Sorumlu Müdüre Ait Belgeler
- Nüfus Cüzdanı Örneği,
- İkametgah İlmuhaberi,
- Noterden tasdikli öğrenim durumunu gösterir belge,
- Savcılıktan alınacak Adli Sicil Sabıka Kaydı,
- Sağlık Kurulu Raporu,
b) Kuruluşun açılacağı bina ile ilgili belgeler
1) Kuruluş binasının iskan durumu hakkında Belediye İmar Müdürlüğünden alınacak iskan raporu örneği,
2) Binanın bütün bölümlerini gösterir Bayındırlık Müdürlüğünden alınacak tasdikli planı ve uygunluğunu gösterir rapor,
3) Binanın, müdür odası, yatak odası, oyun odası ve mutfak gibi hizmet bölümleri ile iç tefrişatını, klozet ve lavabolarını, oyun bahçesini ve gereçlerini gösteren ikişer adet fotoğraf,
4) Binanın tapu senedi veya kira kontratosu,
5) Kuruluşun bir apartman katında veya toplu konut alanlarındaki müstakil bir binada hizmete açılması halinde, diğer maliklerin oybirliği ile verecekleri ve apartman veya toplu konut yöneticilerinden onaylı izin belgesi,
6) Yangın güvenliği yönünden İtfaiye Müdürlüğünden alınacak rapor,
7) Kuruluş için Emniyet ve Trafik Müdürlüğünden ayrı ayrı alınacak raporlar,
8) Binanın fiziki şartları ile bulunması gereken araç ve gereçlerin kuruluşa uygunluğunu gösterir İl Müdürlüğünce hazırlanacak inceleme raporu,
c) Kuruluş İç Hizmet Yönetmeliği
Açılış İzni İçin İşlemler
Madde 9 - Bir kuruluşun açılıp faaliyete geçebilmesi, aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde olur;
a) Kuruluş açma yetki belgesi alındıktan sonra üç ay içinde 8 inci maddede belirtilen Kuruluş Açma İzin Belgesi için gerekli belgeler hazırlanarak ikişer adet dosya halinde, incelenmek üzere kurucu tarafından İl Müdürlüğüne teslim edilir. Bu süre içinde kuruluşa çocuk kabulü yapılmaz. Üç ay içinde dosyalarını tamamlayamayan kurucuların kuruluş açma yetki belgeleri iptal edilir.
b) İki dosya olarak düzenlenen tüm belgelerin belirlenen esaslara uygun olması halinde, kuruluşun hizmete açılabilmesi, İl Müdürlüğünün teklifi ve Valiliğin Onayı ile gerçekleşir. Tüm belgeleri tasdik edilen dosyalardan biri İl Müdürlüğünde kalır, diğeri ise Açılış İzin Belgesi düzenledikten ve imzaladıktan sonra kurucuya imza karşılığında verilir. Açılış Onayının bir örneği Genel Müdürlüğe gönderilir.
c) Açılış izin belgesi verilen her kuruluşun işveren ve iş yerinin ismi ve yaptığı işin çeşidi, İl Müdürlüğünce bir ay içinde o yerin bağlı bulunduğu Çalışma Müdürlüğüne bildirilir.
Kuruluşa Çocuk Kabulü
Madde 10 - Valilikten açılış onayı alınıp, açılış izin belgesi düzenlenen kuruluşa çocuk kabulü yapılır ve kuruluş hizmete geçer.
Personel Çalışma İzni
Madde 11 - Personel çalışma izni aşağıdaki esaslar çerçevesinde verilir;
a) Açılış izin belgesi verilen kuruluşun kurucusu veya sorumlu müdürü, açılış izin belgesini aldığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde, kuruluşta istihdam edilecek her personel için 8 inci maddenin (a) bendinde belirtilen belgeleri ikişer nüsha halinde düzenleyerek İl Müdürlüğüne teslim eder.
b) İl Müdürlüğünce, personelin belgeleri 12 nci madde de belirtilen şartlara uygunluğu açısından değerlendirilir ve tasdik edilir.
c) Personelin belgeleri ve çalışma onayının birinci nüshası İl Müdürlüğünde, ikinci nüshası ise kuruluşta muhafaza edilir. İl Müdürlüğünce tasdik edilmeyen personel kuruluşta çalışamaz,
d) Aynı işlem yeni alınacak personel için de yerine getirilir.
e) Sorumlu Müdürün çeşitli nedenlerle izine ayrılması halinde, yerine kuruluşta bulunan, Yönetmeliğin 12 nci maddesinin (a) alt bendindeki özelliklere sahip en kıdemli meslek elemanı vekil bırakılır ve değişiklik İl Müdürlüğüne bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Kuruluş Personelinin Nitelik ve Sorumlulukları ile Çocukların Gruplandırılması
Kuruluş Personelinin Nitelik ve Sorumlulukları
Madde 12 - Kuruluş personelinin nitelik ve sorumlulukları ve personelde aranacak şartlar aşağıda gösterilmiştir.
A) Sorumlu Müdür
Kuruluşun amacına uygun olarak işleyişi ile ilgili idari konularda her türlü işlemden, kuruluştaki çocukların eğitim, bakım ve beslenmelerinin sağlık kurallarına uygun, sevgi ve ilgiye dayalı bir ortamda sağlanmasından, çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimlerine yardımcı olunmasından, onlara temel değer ve alışkanlıkların kazandırılmasından, birinci derecede sorumlu olan kuruluş müdürü, aşağıda belirtilen niteliklere sahip olmalıdır;
a) Kreş ve Gündüz Bakımevlerinde,
1) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
2) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Yüksek Öğrenim Kurumlarının Okul Öncesi Eğitimi ve Anaokulu Öğretmenliği Lisans ve Önlisans programlarından mezun olmak.
b) Çocuk Kulüplerinde,
1) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
2) İlkokul Öğretmeni unvanına sahip olmak,
c) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüplerinin bir arada açılması halinde Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
Yukarıdaki şartlara sahip bulunan kurucular aynı zamanda kuruluşun sorumlu müdürü de olabilirler.
Bir kişi, birden fazla kuruluşun sorumlu müdürü olamaz, grup sorumlusu olarak görev yapamaz ve çalışma saatleri içinde başka bir işte çalışamaz.
B) Grup Sorumlusu
Grubundaki çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal gelişimlerini sağlamak, onlara temel değer ve alışkanlıkları kazandırmak üzere gerekli faaliyetleri bir program dahilinde uygulamak, eğitim,bakım ve temizliklerinin sağlık kurallarına uygun, sevgi ve ilgiye dayalı bir ortamda yerine getirilmesine yardımcı olmakla yükümlü olan Grup Sorumlusu aşağıda belirtilen niteliklere sahip olmalıdır;
a) Kreş ve Gündüz Bakımevlerinde,
1) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi, Sağlığı ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
2) Yüksek öğrenim kurumlarından mezun olup, okul öncesi öğretmeni ünvanını almış olmak.
3) Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi mezunları ile söz konusu okullardan mezun olup, alanları ile ilgili lisans diploması almış olmak,
4) 0 - 2 yaş grubundaki çocuklar için Sağlık Meslek Lisesi mezunu hemşire olmak.
b) Çocuk Kulüplerinde.
1) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak.
2) İlkokul öğretmeni unvanına sahip olmak.
C) Çocuk Bakıcısı
Çocukların bakım ve temizlik işlerini grup sorumlusunun denetiminde yerine getirmekle yükümlü olan çocuk bakıcılarında en az ilkokul öğrenimi görmüş olma şartı aranır.
D) Ayrıca kuruluşta iş hacmine göre yemek, temizlik ve diğer hizmetler için yeterli sayıda personel istihdam edilir. Bu personel için en az ilkokul diploması ve okuryazarlık belgesi almış olma şartı aranır.
E) Kuruluşlar kendi çalışma saat ve düzenleri açısından gerekli gördükleri takdirde, yönetim ve grup sorumluluğu dışında; kendi branş dallarında istihdam edilmek üzere Sosyal Hizmetler, Psikoloji, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Müzik, Resim, Bilgisayar, Yabancı Dil ve benzeri mezunu elemanları da görevlendirebilirler. Söz konusu şahısların branşları ve görevlendirilme şekillerinin İl Müdürlüklerine bildirilmesi zorunludur.
(Ek paragraf: 05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön/2. md.) Kurucu ve kuruluşlarda görev alacak personelde, çağdaş ve Atatürk İlke ve Devrimlerine uygun, uygar, aşırılığa kaçmayacak sade bir kılık kıyafette olma şartı aranır.
F) (Değişik fıkra: 21/10/1997 - 23147 s. RG. Yön/1. md.) Kuruluşlarda görev alacak personel evrakının onaya sunulduğu tarihte, sorumlu müdür hariç tüm personelde kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşından gün almamış olma şartı aranır.
Gruplandırma
Madde 13 - Gruplandırma çocukların yaşları esas alınmak üzere genel gelişimlerine göre ve aşağıdaki esaslar çerçevesinde oluşturulur.
a) 0 - 24 aylık bebekler ve yeni yürüme çağındaki çocuklar
b) 25 - 48 aylık çocuklar,
c) 49 - 72 aylık çocuklar,
d) 7 - 12 yaşındaki çocuklar.
Gruplardaki Çocuk ve Personel Sayısı
Madde 14 - Gruplardaki çocuk ve personel sayısı aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde düzenlenir;
a) 0 - 2 yaş grubunda en çok 10 çocuk bir grup oluşturulur.
Her grup için bir grup sorumlusu ve en az bir çocuk bakıcısı görevlendirilir.
b) 2 - 6 yaş grubunda ise en çok 20 çocuk bir grup oluşturur. Her grup için en az bir grup sorumlusu ve bir çocuk bakıcısı görevlendirilir.
Özel Çocuk Kulüplerinde, sabahçı ve öğlenci çocuklara yönelik iki bölümde hizmet verilir. Gruplar en fazla 20 çocuktan oluşur. Öğretim dönemlerinde sabah ve öğleden sonra gelen çocukların toplamı bir grup için belirlenen miktarı geçemez. Her grup için bir grup sorumlusu görevlendirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Kuruluşun Durumu
Kuruluşun İskan Durumu
Madde 15 - Kuruluşun iskan yönünden taşıması gerekli özellikler şunlardır:
a) Kuruluş çocuklar için tehlike yaratmayacak, sakin ve ulaşıma elverişli bir yerde kurulmalıdır.
b) Kuruluşun, çocukların rahatça oynayabilecekleri, içinde çeşitli bahçe oyuncaklarının bulunduğu bir bahçesi olmalıdır. Binaların teras katları bahçe olarak kabul edilemez.
c) Kuruluş, bahçe içinde müstakil tek veya çok katlı bir binada kurulabileceği gibi apartmanda veya toplu konut alanlarındaki yapılarda da hizmete açılabilir. Çok katlı bir binada hizmet verilmek istenmesi durumunda, binanın zemin katının üst katları ile bağlantılı olarak kullanıma hazır hale getirilmiş olması gerekir.
d) Kuruluşun çok katlı bir binada hizmete açılması halinde, söz konusu binada çocuklar için tehlike yaratabilecek fırın, tüpgaz deposu, boya atölyesi ve benzeri bir işletmenin bulunmaması gerekir.
e) Aynı kurucu ve sorumlu müdür yönetiminde, Özel Kreş ve Gündüz Bakımevi ile Özel Çocuk Kulübünün aynı binada veya aynı bahçe içerisinde bir arada işletilmek istenmesi halinde, Kreş ve Gündüz Bakımevi ile Çocuk Kulübünün giriş ve çıkış kapılarının ayrı olması bağımsız bölüm ve dairelerden oluşması şartı aranır.
f) 0 - 2 yaş grubuna hizmet verecek bir kuruluş, bahçesi olma şartı aranmaksızın çok katlı bir binanın herhangi bir bölümünde uygunluğu saptandığı takdirde, hizmete açılabilir.
Emniyet ve Trafik Güvenliği
Madde 16 - Kuruluş emniyet ve trafik yönünden şu özellikleri taşımalıdır;
Kuruluşun bulunduğu yer, genel ahlak kurallarına uygun özellikler taşımalıdır.
Binanın bulunduğu yer, çocukların geliş - gidişlerinde trafik yönünden uygun ve emniyetli olmalıdır.
Yangından Korunma ve Isıtma
Madde 17 - Kuruluş, yangından korunma ve ısıtma sistemi açısından aşağıdaki şartlara uygun bir düzenlemeye sahip olmalıdır;
Kuruluşta, yeterli sayıda yangın söndürme cihazı ve malzemesi bulunmalı, yangın için gerekli önlemler alınmalıdır.
Kuruluşta ısıtma kaloriferle yapılmalıdır. Ancak bölgesel farklılıklar göz önüne alınarak kalorifer sisteminin kurulamayacağı yörelerde diğer ısıtma araçları kullanılabilir.
Kuruluşlarda Aranacak Diğer Özellikler
Madde 18 - Kuruluşlarda aranacak diğer özellikler şunlardır;
Kuruluşta, bir idare odası veya bölümü oluşturulmalıdır.
Oyun, yatak ve çalışma odaları bol ışık almalıdır.
Çocukların bulunduğu oda ve salonlarda, taban çocukların sağlığına zarar vermeyecek, kolaylıkla silinip temizlenebilen bir madde ile döşenmelidir.
Çocukların bulunduğu oda ve salonların duvarları kolaylıkla silinip temizlenebilen bir madde ile boyanmalı veya kaplanmalıdır.
Çocuk Kulübünde, çalışma bölümlerinin bütünü, bir dershane izlenimi yaratmayacak biçimde tefriş edilmelidir.
f) Grup odaları çocukların yaş gruplarına uygun eşyalar ve psiko - sosyal gelişimlerine yardımcı eğitim araç ve gereçleri ile donatılmalıdır.
g) Gruplarda çeşitli etkinliklerin yapılabileceği, evcilik, blok, masa oyunları, fen ve tabiat, müzik köşeleri oluşturulmalıdır.
h) Günlük faaliyetlerin sergilenebileceği bir faaliyet panosu ve malzeme dolapları bulunmalıdır.
I) Merdivenlerde çocukların güvenliğini sağlayabilecek nitelikte emniyet korkulukları bulunmalıdır.
i) Kalorifer ve diğer ısınma araçları çocuklar için tehlike yaratmayacak şekilde korunmalıdır.
j) Çocuk karyolaları en az bir kişinin rahatlıkla geçebileceği aralıkla düzenlenmeli ve emniyet altına alınmalıdır. Ranza kullanılmamalıdır. Zeminin ahşap olması ve yalıtımın iyi yapılması halinde 25 - 30 cm yüksekliğinde yaylı yer yatağı, 0 - 2 yaş grubunda ise sabit karyola kullanılmalıdır.
k) Kuruluşta, her 10 çocuğa bir tuvalet ve lavabo bulunmalı ve bunlar çocukların rahatlıkla kullanabilecekleri büyüklük ve yükseklikte olmalıdır. 2 yaşına kadar olan çocuklar için adaptör kullanılmalı, portatif tuvalet kullanılmamalıdır.
Çocuk Kulüpleri için, yaş grubuna uygun olarak, tuvaletler bölmelere ayrılmalı veya kız ve erkek çocuklar için ayrı tuvaletler kullanılmalıdır.
l) Kuruluşun yeterli büyüklükte bir mutfağı olmalı, çocukların yiyeceklerinin saklanması, hazırlanması, dağıtımı, malzemelerin temizlenmesi için uygun yerler ile gerekli araç ve gereçler bulunmalıdır. Mutfakta kullanılacak olan tencere, tabak, bardak gibi gereçlerin çelik, porselen veya cam türü malzemelerden oluşması şarttır.
m) Binanın tümünün havalandırılması için gerekli önlemler alınmalı ve mutfakta aspiratör bulunmalıdır.
n) 0 - 2 yaş grubu çocuklar için ayrı bir emekleme bölümü bulunmalıdır. Bölüm temiz, düzenli ve çocukların güvenliğini sağlayacak nitelikte olmalıdır.
o) 0 - 2 yaş grubu için ayrı bir bez değiştirme bölümü olmalı, bu bölümde kirli, temiz bez ve çamaşırlar için ayrı dolaplar bulunmalıdır.
ö) Her çocuğun özel eşyalarının konulacağı dolaplar olmalıdır.
p) Kuruluşta, yeterli sayıda ayakkabılık ve portmanto olmalıdır.
r) Kuruluşta, bir sağlık bölümü olmalı, gerekli ilaç ve ilk yardım malzemelerini içeren bir ecza dolabı bulunmalıdır.
s) Kuruluşun bahçesinde çocukların dinlenme ve oyunları için gerekli araç ve gereçler bulunmalıdır.
ş) Kuruluşun her türlü tesisatı genel hijyen kurallarını bozmayacak şekilde temiz ve düzenli olmalıdır.
Resmi Gazete Tarihi: 08/10/1996
Resmi Gazete Sayısı: 22781
Devlet Bakanlığından:
BİRİNCİ BÖLÜM : Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişilerine ait Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Özel Çocuk Kulüplerinin; kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esasları, izin, açılış, çalışma, personel şartları, ücret tarifeleri, denetim ve faaliyetlerini durdurma işlem ve usullerini belirlemek, çağdaş anlayışa uygun düzeyde hizmet vermelerini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik kamu kurum ve kuruluşları dışında gerçek kişiler ile özel hukuk tüzel kişilerine ait Kreş ve Gündüz Bakımevleri ile Çocuk Kulüplerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (g) bendi ile 34 ve 35 inci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen,
a) Genel Müdürlük: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünü,
b) İl Müdürlüğü: İl Sosyal Hizmetler Müdürlüğünü,
c) Kuruluş : Gerçek kişilere veya özel hukuk tüzel kişilerine ait, 2828 Sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (e) bendinin 3 nolu alt bendindeki tanıma uygun olarak fonksiyonunu yerine getiren Kreş ve Gündüz Bakımevlerini, 7 - 12 yaş grubu çocukların boş zamanlarını uygun program düzenleyerek değerlendirilen ve bu suretle bakım ve korunmalarını sağlayan Çocuk Kulüplerini,
d) Kurucu: Özel Kreş ve Gündüz Bakımevi ve Özel Çocuk Kulübü veya her ikisini bir arada açmak isteyen kişiyi,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM : Kuruluş Açma İşlemleri
Başvuru ve İstenecek Belgeler
Madde 5 - Kuruluş açmak isteyen kurucular bir dilekçe ile İl Müdürlüğüne başvururlar. Kurucudan aşağıdaki belgeler istenir;
a) Nüfus cüzdanı örneği,
b) Savcılıktan alınacak Adli Sicil Sabıka Kaydı,
c) Hizmete açılmak istenen kuruluşa ait binanın adresi,
d) İkametgah İlmuhaberi,
e) Sağlık Kurulu Raporu.
Kurucularda,Sorumlu Müdür ve Grup Sorumlularında Aranacak Şartlar
Madde 6 - (Değişik madde: 05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön/1. md.)
Kuruluş açacak veya açılmış bir kuruluşu devir alacak olan kişilerde, sorumlu müdür ve grup sorumlularında aşağıdaki şartlar aranır.
a) Türkiye Cumhuriyeti uyruklu olmak,
b) Medeni hakları kullanmak ehliyetine sahip olmak,
c) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolaylı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçlardan dolayı hükümlü bulunmamak.
Özel hukuk Tüzel Kişileri açacağı veya devir alacağı kuruluşlar için bir temsilci gösterir. Tüzel kişilerin kuruluş binası ile ilgili hazırlayacağı belgelerin yanısıra temsilcisinden de yukarıda belirtilen gerçek kişiler için geçerli şartlar aranır.
Yetki Belgesi
Madde 7 - Kuruluş açmak isteyen kişinin 6 ncı maddede belirtilen şartlara sahip olması halinde tefriş ve donanım çalışmalarına başlayabilmesi için İl Müdürlüğünce Kuruluş Açma Yetki Belgesi verilir. Bu belge kuruluşun işletmeye açılması için alınması gerekli izin anlamında olmayıp kişinin kuruluş açabilmek için gerekli şartlara sahip olduğunu belirten belgedir.
Açılış izni İçin Gerekli Belgeler
Madde 8 - Kuruluş açacak veya açılmış bir kuruluşu devir alacak olan şahıslardan aşağıda belirtilen belgeleri ikişer nüsha olarak düzenlemesi istenir;
a) Sorumlu Müdüre Ait Belgeler
- Nüfus Cüzdanı Örneği,
- İkametgah İlmuhaberi,
- Noterden tasdikli öğrenim durumunu gösterir belge,
- Savcılıktan alınacak Adli Sicil Sabıka Kaydı,
- Sağlık Kurulu Raporu,
b) Kuruluşun açılacağı bina ile ilgili belgeler
1) Kuruluş binasının iskan durumu hakkında Belediye İmar Müdürlüğünden alınacak iskan raporu örneği,
2) Binanın bütün bölümlerini gösterir Bayındırlık Müdürlüğünden alınacak tasdikli planı ve uygunluğunu gösterir rapor,
3) Binanın, müdür odası, yatak odası, oyun odası ve mutfak gibi hizmet bölümleri ile iç tefrişatını, klozet ve lavabolarını, oyun bahçesini ve gereçlerini gösteren ikişer adet fotoğraf,
4) Binanın tapu senedi veya kira kontratosu,
5) Kuruluşun bir apartman katında veya toplu konut alanlarındaki müstakil bir binada hizmete açılması halinde, diğer maliklerin oybirliği ile verecekleri ve apartman veya toplu konut yöneticilerinden onaylı izin belgesi,
6) Yangın güvenliği yönünden İtfaiye Müdürlüğünden alınacak rapor,
7) Kuruluş için Emniyet ve Trafik Müdürlüğünden ayrı ayrı alınacak raporlar,
8) Binanın fiziki şartları ile bulunması gereken araç ve gereçlerin kuruluşa uygunluğunu gösterir İl Müdürlüğünce hazırlanacak inceleme raporu,
c) Kuruluş İç Hizmet Yönetmeliği
Açılış İzni İçin İşlemler
Madde 9 - Bir kuruluşun açılıp faaliyete geçebilmesi, aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde olur;
a) Kuruluş açma yetki belgesi alındıktan sonra üç ay içinde 8 inci maddede belirtilen Kuruluş Açma İzin Belgesi için gerekli belgeler hazırlanarak ikişer adet dosya halinde, incelenmek üzere kurucu tarafından İl Müdürlüğüne teslim edilir. Bu süre içinde kuruluşa çocuk kabulü yapılmaz. Üç ay içinde dosyalarını tamamlayamayan kurucuların kuruluş açma yetki belgeleri iptal edilir.
b) İki dosya olarak düzenlenen tüm belgelerin belirlenen esaslara uygun olması halinde, kuruluşun hizmete açılabilmesi, İl Müdürlüğünün teklifi ve Valiliğin Onayı ile gerçekleşir. Tüm belgeleri tasdik edilen dosyalardan biri İl Müdürlüğünde kalır, diğeri ise Açılış İzin Belgesi düzenledikten ve imzaladıktan sonra kurucuya imza karşılığında verilir. Açılış Onayının bir örneği Genel Müdürlüğe gönderilir.
c) Açılış izin belgesi verilen her kuruluşun işveren ve iş yerinin ismi ve yaptığı işin çeşidi, İl Müdürlüğünce bir ay içinde o yerin bağlı bulunduğu Çalışma Müdürlüğüne bildirilir.
Kuruluşa Çocuk Kabulü
Madde 10 - Valilikten açılış onayı alınıp, açılış izin belgesi düzenlenen kuruluşa çocuk kabulü yapılır ve kuruluş hizmete geçer.
Personel Çalışma İzni
Madde 11 - Personel çalışma izni aşağıdaki esaslar çerçevesinde verilir;
a) Açılış izin belgesi verilen kuruluşun kurucusu veya sorumlu müdürü, açılış izin belgesini aldığı tarihten itibaren en geç bir ay içinde, kuruluşta istihdam edilecek her personel için 8 inci maddenin (a) bendinde belirtilen belgeleri ikişer nüsha halinde düzenleyerek İl Müdürlüğüne teslim eder.
b) İl Müdürlüğünce, personelin belgeleri 12 nci madde de belirtilen şartlara uygunluğu açısından değerlendirilir ve tasdik edilir.
c) Personelin belgeleri ve çalışma onayının birinci nüshası İl Müdürlüğünde, ikinci nüshası ise kuruluşta muhafaza edilir. İl Müdürlüğünce tasdik edilmeyen personel kuruluşta çalışamaz,
d) Aynı işlem yeni alınacak personel için de yerine getirilir.
e) Sorumlu Müdürün çeşitli nedenlerle izine ayrılması halinde, yerine kuruluşta bulunan, Yönetmeliğin 12 nci maddesinin (a) alt bendindeki özelliklere sahip en kıdemli meslek elemanı vekil bırakılır ve değişiklik İl Müdürlüğüne bildirilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM : Kuruluş Personelinin Nitelik ve Sorumlulukları ile Çocukların Gruplandırılması
Kuruluş Personelinin Nitelik ve Sorumlulukları
Madde 12 - Kuruluş personelinin nitelik ve sorumlulukları ve personelde aranacak şartlar aşağıda gösterilmiştir.
A) Sorumlu Müdür
Kuruluşun amacına uygun olarak işleyişi ile ilgili idari konularda her türlü işlemden, kuruluştaki çocukların eğitim, bakım ve beslenmelerinin sağlık kurallarına uygun, sevgi ve ilgiye dayalı bir ortamda sağlanmasından, çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimlerine yardımcı olunmasından, onlara temel değer ve alışkanlıkların kazandırılmasından, birinci derecede sorumlu olan kuruluş müdürü, aşağıda belirtilen niteliklere sahip olmalıdır;
a) Kreş ve Gündüz Bakımevlerinde,
1) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
2) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Yüksek Öğrenim Kurumlarının Okul Öncesi Eğitimi ve Anaokulu Öğretmenliği Lisans ve Önlisans programlarından mezun olmak.
b) Çocuk Kulüplerinde,
1) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
2) İlkokul Öğretmeni unvanına sahip olmak,
c) (Değişik alt bend:05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön./2. md.) Özel Kreş ve Gündüz Bakımevleri ve Özel Çocuk Kulüplerinin bir arada açılması halinde Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
Yukarıdaki şartlara sahip bulunan kurucular aynı zamanda kuruluşun sorumlu müdürü de olabilirler.
Bir kişi, birden fazla kuruluşun sorumlu müdürü olamaz, grup sorumlusu olarak görev yapamaz ve çalışma saatleri içinde başka bir işte çalışamaz.
B) Grup Sorumlusu
Grubundaki çocukların fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal gelişimlerini sağlamak, onlara temel değer ve alışkanlıkları kazandırmak üzere gerekli faaliyetleri bir program dahilinde uygulamak, eğitim,bakım ve temizliklerinin sağlık kurallarına uygun, sevgi ve ilgiye dayalı bir ortamda yerine getirilmesine yardımcı olmakla yükümlü olan Grup Sorumlusu aşağıda belirtilen niteliklere sahip olmalıdır;
a) Kreş ve Gündüz Bakımevlerinde,
1) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi, Sağlığı ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak,
2) Yüksek öğrenim kurumlarından mezun olup, okul öncesi öğretmeni ünvanını almış olmak.
3) Kız Meslek Lisesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi mezunları ile söz konusu okullardan mezun olup, alanları ile ilgili lisans diploması almış olmak,
4) 0 - 2 yaş grubundaki çocuklar için Sağlık Meslek Lisesi mezunu hemşire olmak.
b) Çocuk Kulüplerinde.
1) Sosyal Hizmet, Çocuk Gelişimi, Eğitimi ve Psikolojisi alanlarından birinde 4 yıllık yüksek öğrenim yapmış olmak.
2) İlkokul öğretmeni unvanına sahip olmak.
C) Çocuk Bakıcısı
Çocukların bakım ve temizlik işlerini grup sorumlusunun denetiminde yerine getirmekle yükümlü olan çocuk bakıcılarında en az ilkokul öğrenimi görmüş olma şartı aranır.
D) Ayrıca kuruluşta iş hacmine göre yemek, temizlik ve diğer hizmetler için yeterli sayıda personel istihdam edilir. Bu personel için en az ilkokul diploması ve okuryazarlık belgesi almış olma şartı aranır.
E) Kuruluşlar kendi çalışma saat ve düzenleri açısından gerekli gördükleri takdirde, yönetim ve grup sorumluluğu dışında; kendi branş dallarında istihdam edilmek üzere Sosyal Hizmetler, Psikoloji, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi, Müzik, Resim, Bilgisayar, Yabancı Dil ve benzeri mezunu elemanları da görevlendirebilirler. Söz konusu şahısların branşları ve görevlendirilme şekillerinin İl Müdürlüklerine bildirilmesi zorunludur.
(Ek paragraf: 05/10/2000 - 24191 s. RG. Yön/2. md.) Kurucu ve kuruluşlarda görev alacak personelde, çağdaş ve Atatürk İlke ve Devrimlerine uygun, uygar, aşırılığa kaçmayacak sade bir kılık kıyafette olma şartı aranır.
F) (Değişik fıkra: 21/10/1997 - 23147 s. RG. Yön/1. md.) Kuruluşlarda görev alacak personel evrakının onaya sunulduğu tarihte, sorumlu müdür hariç tüm personelde kadınlarda 50 erkeklerde 55 yaşından gün almamış olma şartı aranır.
Gruplandırma
Madde 13 - Gruplandırma çocukların yaşları esas alınmak üzere genel gelişimlerine göre ve aşağıdaki esaslar çerçevesinde oluşturulur.
a) 0 - 24 aylık bebekler ve yeni yürüme çağındaki çocuklar
b) 25 - 48 aylık çocuklar,
c) 49 - 72 aylık çocuklar,
d) 7 - 12 yaşındaki çocuklar.
Gruplardaki Çocuk ve Personel Sayısı
Madde 14 - Gruplardaki çocuk ve personel sayısı aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde düzenlenir;
a) 0 - 2 yaş grubunda en çok 10 çocuk bir grup oluşturulur.
Her grup için bir grup sorumlusu ve en az bir çocuk bakıcısı görevlendirilir.
b) 2 - 6 yaş grubunda ise en çok 20 çocuk bir grup oluşturur. Her grup için en az bir grup sorumlusu ve bir çocuk bakıcısı görevlendirilir.
Özel Çocuk Kulüplerinde, sabahçı ve öğlenci çocuklara yönelik iki bölümde hizmet verilir. Gruplar en fazla 20 çocuktan oluşur. Öğretim dönemlerinde sabah ve öğleden sonra gelen çocukların toplamı bir grup için belirlenen miktarı geçemez. Her grup için bir grup sorumlusu görevlendirilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM : Kuruluşun Durumu
Kuruluşun İskan Durumu
Madde 15 - Kuruluşun iskan yönünden taşıması gerekli özellikler şunlardır:
a) Kuruluş çocuklar için tehlike yaratmayacak, sakin ve ulaşıma elverişli bir yerde kurulmalıdır.
b) Kuruluşun, çocukların rahatça oynayabilecekleri, içinde çeşitli bahçe oyuncaklarının bulunduğu bir bahçesi olmalıdır. Binaların teras katları bahçe olarak kabul edilemez.
c) Kuruluş, bahçe içinde müstakil tek veya çok katlı bir binada kurulabileceği gibi apartmanda veya toplu konut alanlarındaki yapılarda da hizmete açılabilir. Çok katlı bir binada hizmet verilmek istenmesi durumunda, binanın zemin katının üst katları ile bağlantılı olarak kullanıma hazır hale getirilmiş olması gerekir.
d) Kuruluşun çok katlı bir binada hizmete açılması halinde, söz konusu binada çocuklar için tehlike yaratabilecek fırın, tüpgaz deposu, boya atölyesi ve benzeri bir işletmenin bulunmaması gerekir.
e) Aynı kurucu ve sorumlu müdür yönetiminde, Özel Kreş ve Gündüz Bakımevi ile Özel Çocuk Kulübünün aynı binada veya aynı bahçe içerisinde bir arada işletilmek istenmesi halinde, Kreş ve Gündüz Bakımevi ile Çocuk Kulübünün giriş ve çıkış kapılarının ayrı olması bağımsız bölüm ve dairelerden oluşması şartı aranır.
f) 0 - 2 yaş grubuna hizmet verecek bir kuruluş, bahçesi olma şartı aranmaksızın çok katlı bir binanın herhangi bir bölümünde uygunluğu saptandığı takdirde, hizmete açılabilir.
Emniyet ve Trafik Güvenliği
Madde 16 - Kuruluş emniyet ve trafik yönünden şu özellikleri taşımalıdır;
Kuruluşun bulunduğu yer, genel ahlak kurallarına uygun özellikler taşımalıdır.
Binanın bulunduğu yer, çocukların geliş - gidişlerinde trafik yönünden uygun ve emniyetli olmalıdır.
Yangından Korunma ve Isıtma
Madde 17 - Kuruluş, yangından korunma ve ısıtma sistemi açısından aşağıdaki şartlara uygun bir düzenlemeye sahip olmalıdır;
Kuruluşta, yeterli sayıda yangın söndürme cihazı ve malzemesi bulunmalı, yangın için gerekli önlemler alınmalıdır.
Kuruluşta ısıtma kaloriferle yapılmalıdır. Ancak bölgesel farklılıklar göz önüne alınarak kalorifer sisteminin kurulamayacağı yörelerde diğer ısıtma araçları kullanılabilir.
Kuruluşlarda Aranacak Diğer Özellikler
Madde 18 - Kuruluşlarda aranacak diğer özellikler şunlardır;
Kuruluşta, bir idare odası veya bölümü oluşturulmalıdır.
Oyun, yatak ve çalışma odaları bol ışık almalıdır.
Çocukların bulunduğu oda ve salonlarda, taban çocukların sağlığına zarar vermeyecek, kolaylıkla silinip temizlenebilen bir madde ile döşenmelidir.
Çocukların bulunduğu oda ve salonların duvarları kolaylıkla silinip temizlenebilen bir madde ile boyanmalı veya kaplanmalıdır.
Çocuk Kulübünde, çalışma bölümlerinin bütünü, bir dershane izlenimi yaratmayacak biçimde tefriş edilmelidir.
f) Grup odaları çocukların yaş gruplarına uygun eşyalar ve psiko - sosyal gelişimlerine yardımcı eğitim araç ve gereçleri ile donatılmalıdır.
g) Gruplarda çeşitli etkinliklerin yapılabileceği, evcilik, blok, masa oyunları, fen ve tabiat, müzik köşeleri oluşturulmalıdır.
h) Günlük faaliyetlerin sergilenebileceği bir faaliyet panosu ve malzeme dolapları bulunmalıdır.
I) Merdivenlerde çocukların güvenliğini sağlayabilecek nitelikte emniyet korkulukları bulunmalıdır.
i) Kalorifer ve diğer ısınma araçları çocuklar için tehlike yaratmayacak şekilde korunmalıdır.
j) Çocuk karyolaları en az bir kişinin rahatlıkla geçebileceği aralıkla düzenlenmeli ve emniyet altına alınmalıdır. Ranza kullanılmamalıdır. Zeminin ahşap olması ve yalıtımın iyi yapılması halinde 25 - 30 cm yüksekliğinde yaylı yer yatağı, 0 - 2 yaş grubunda ise sabit karyola kullanılmalıdır.
k) Kuruluşta, her 10 çocuğa bir tuvalet ve lavabo bulunmalı ve bunlar çocukların rahatlıkla kullanabilecekleri büyüklük ve yükseklikte olmalıdır. 2 yaşına kadar olan çocuklar için adaptör kullanılmalı, portatif tuvalet kullanılmamalıdır.
Çocuk Kulüpleri için, yaş grubuna uygun olarak, tuvaletler bölmelere ayrılmalı veya kız ve erkek çocuklar için ayrı tuvaletler kullanılmalıdır.
l) Kuruluşun yeterli büyüklükte bir mutfağı olmalı, çocukların yiyeceklerinin saklanması, hazırlanması, dağıtımı, malzemelerin temizlenmesi için uygun yerler ile gerekli araç ve gereçler bulunmalıdır. Mutfakta kullanılacak olan tencere, tabak, bardak gibi gereçlerin çelik, porselen veya cam türü malzemelerden oluşması şarttır.
m) Binanın tümünün havalandırılması için gerekli önlemler alınmalı ve mutfakta aspiratör bulunmalıdır.
n) 0 - 2 yaş grubu çocuklar için ayrı bir emekleme bölümü bulunmalıdır. Bölüm temiz, düzenli ve çocukların güvenliğini sağlayacak nitelikte olmalıdır.
o) 0 - 2 yaş grubu için ayrı bir bez değiştirme bölümü olmalı, bu bölümde kirli, temiz bez ve çamaşırlar için ayrı dolaplar bulunmalıdır.
ö) Her çocuğun özel eşyalarının konulacağı dolaplar olmalıdır.
p) Kuruluşta, yeterli sayıda ayakkabılık ve portmanto olmalıdır.
r) Kuruluşta, bir sağlık bölümü olmalı, gerekli ilaç ve ilk yardım malzemelerini içeren bir ecza dolabı bulunmalıdır.
s) Kuruluşun bahçesinde çocukların dinlenme ve oyunları için gerekli araç ve gereçler bulunmalıdır.
ş) Kuruluşun her türlü tesisatı genel hijyen kurallarını bozmayacak şekilde temiz ve düzenli olmalıdır.