gülüşüm
Uzman
Buharlaşma yoluyla çamurdaki değişimleri gözlemleme
Araç-gereçler: Tahta çubuklar
Bir yağmur sonrasında bahçeye çıkılır ve bir tahta çubuk yardımı ile çamuru karıştırılarak çamurun derinliği, yayıldığı alanın büyüklüğü ve şekli ile ilgili ölçümler alınır ve ölçümleri belirlemek amacıyla çamurun ortasına ve etrafına çubuklar batırır. Çocuklara birkaç gün sonra çamurda ne gibi değişimler olacağı ile ilgili sorular sorulur ve tahminleri dinlenir. Birkaç gün sonra tekrar bahçeye çıkılır ve çamurdaki değişimler incelenir. Öğretmen çocuklara çamurdaki değişimlerin nedenini sorar ve buharlaşma ile çamurdaki değişimler hakkında konuşulur .
Amaç: Çeşitli nesnelerin suyu emme özelliğini gözlemleme
Araç-gereçler: Naylon, yün, pamuk vb. gibi kumaş parçaları
Öğretmen sınıfa çeşitli dokulardan oluşan kumaş parçaları getirir ve çocuklara bu kumaşlara dokunarak hangilerinin suda ıslandığında suyu çekeceği hangilerinin suyu çekmeyeceğini sorar. Bu şekilde çocuklardan kumaşları sınıflandırmalarını ister. Daha sonra çocuklardan ellerindeki kumaşlara bardaktan su boşaltarak test etmelerini ister. Testin sonucunda çocuklardan “neden bazı kumaşlar suyu çekerken bazılarının çekmediği” ile ilgili yorumları dinlenir ve yağmurlu ve karlı günlerde nasıl giyinmemiz gerektiği ile ilgili sohbet edilir.
Amaç: Suyun buharlaşmasını gözleme
Araç-gereçler: İki adet su bardağı, Lastik bant
Öğretmen sınıfa eşit boyutlarda iki bardak getirir ve bunlara eşit miktarlarda su doldurur. Suyun seviyesini belirlemek amacıyla bardakların etrafına paket lastikleri geçirilir. Daha sonra bardaklardan bir tanesini camın kenarına güneş alan bir yere diğerini gölge bir yere koyar. Öğretmen çocuklara birkaç gün sonra sularda nasıl bir değişim olacağını tahmin ettiklerini sorar ve tahminlerini resmetmelerini ister. Birkaç gün sonra sular tekrar getirilerek değişimler incelenir ve nedenleri tartışılır.
Amaç: Rüzgar gücünü gözleme
Araç-gereçler: Pinpon topu, Sulu boya, Kağıt, Fırça,
Öğretmen masanın üzerine bir kağıt yayar ve sulu boya ile boyanmış bir pinpon topunu masanın kenarına bırakır. Çocukların bir tanesini çağırarak topa üflemesini ister. Üflenilen top giderken kağıdın üzerine iz yapar ve o ize çocuğun adı verilir. Daha sonra öğretmen topu su ile yıkar ve başka bir renge daha boyar. Bu sefer başka bir çocuktan topa üflemesini ister. Çalışma çocuk sayısı kadar devam edebilir. Çalışmanın sonunda öğretmen neden topun her defasında farklı bir uzaklığa gittiğini sorar ve rüzgar gücü hakkında konuşulur.
Amaç: Rüzgar gücü ile çeşitli nesneleri hareket ettirme
Araç-gereçler: Mantar tıpa, Kağıt, Kuş tüyü, Yaprak, Kumaş parçası, Taş, Tahta parçası
Öğretmen sınıfa çeşitli ağırlıklarda nesneler getirir. Örneğin mantar tıpa, kağıt, kuş tüyü, yaprak, kumaş parçası, taş, tahta parçası gibi. Çalışmaya başlamadan çocuklardan nesneleri teker teker ellerine alarak ağırlıklarını hissetmelerini sağlar. Daha sonra çocuklardan rüzgar ile bu nesnelerden hangilerinin ne kadar uzağa gidecekleri hakkında tahminler yapmalarını ve üfleyerek bu nesneleri hareket ettirmelerini ister. Deneyin sonunda çocukların yorumlarını dinler. Çalışmanın sonunda nesneleri ağır ve hafif olarak sınıflandırmalarını isteyebilir.
Amaç:Tohumların rüzgar ile nasıl saçıldıklarını inceleme
Araç-gereçler: Bir saksı, Bahçe toprağı, Kavanoz
Saksıya bahçenin herhangi bir yerinden toprak doldurulur ve sulanır. Üzerine bir kavanoz ters çevrilerek kapatılır. Saksı güneşli bir yere konularak ve ara ara kenarlarından sulanarak çimlenmesi gözlenir. Deneyin sonunda öğretmen “tohumları biz dökmediğimiz halde nereden geldi?” diye sorar ve çocukların yorumlarını dinler.
Amaç: Mıknatısın özelliklerini öğrenme
Araç-gereçler: Mıknatıs, Ataç, Taş, Tahta, Alüminyum kaşık, Pirinç yüzük, Bakır tel, Cam
Öğretmen kum havuzuna demir ve demir olmayan bazı nesneler gömer (ataç, taş, tahta, alüminyum kaşık, pirinç yüzük, bakır tel ....gibi). Çocuklara bir mıknatıs verir ve mıknatıs yardımı ile kum içerisindeki demir olan nesneleri aramalarını ve mıknatısın tutmadıkları nesneleri bulmalarını ister. Deneyin sonunda mıknatısın tuttuğu ve tutmadığı maddeler sınıflandırılır ve mıknatısın neden bazı nesneleri tutarken bazılarını tutmadıkları tartışılır.
Amaç: Taşların özelliklerini inceleme
Araç-gereçler: Çeşitli taşlar, Büyüteç, Terazi, Plastik kutu, Karton kutu, Bez torba, Metal kutu, Çekiç
Bir çevre gezisi dönüşünde öğretmen çocuklardan taşlar toplamalarını ister. Daha sonra taşlar fen köşesine konur ve bir büyüteç yardımı ile incelenir. Taşlar büyük, küçük, yuvarlak, beyaz taşlar diye sınıflandırılır. Daha sonra fen köşesindeki bir terazi yardımı ile taşlar tartılır ve ağırdan hafife sıralanır.
Öğretmen çocuklardan taşları plastik bir kutu, karton bir kutu, bez bir torba ve metal bir kutu içerisine koyarak sallamalarını ve çıkardıkları sesleri dinlemelerini ister. Neden farklı sesler çıktığı tartışılır.Daha sonra bez torba içerisindeki taşlara çekiç ile vurularak parçalanmaları sağlanır. Torba içerisindeki taşlar masanın üzerine boşaltılır ve büyüteç yardımı ile taşlardaki değişimler incelenir. Yağmur ve rüzgarın taşları aşındırması üzerine konuşulur.
Bir Yaprağı Ölçme
ETKİNLİĞİN ADI : BİR YAPRAĞI ÖLÇME
ETKİNLİĞN TÜRÜ :FEN VE MATEMATİK ETKİNLİĞİ
YAŞ GRUBU : 4 Yaş
MATERYAL :Farklı büyüklüklerde yapraklar ve fasulye
UYGULAMA : Sınıfa her bir çocuğa yetecek kadar yaprak getirilir. Etkinliğe geçmeden önce çocuklarla yapraklar hakkında konuşulur. Ağaçların ilkbahar geldiğinde yaprak açtığı bu küçük yaprakların zamanla büyüdüğü ve sonbaharda bu yaprakların döküldüğü anlatılır. Daha sonra her çocuğa bir yaprak verilerek çocuklara bu yaprağın üzerine kaç fasulye dizebilirsiniz diye sorulur. Çocukların tahminleri bir kağıda kaydedilir. Daha sonra çocuklar yapraklarına tek tek fasulye dizerler. Eğitimci çocuklardan yaprağa dizdikleri fasulyeleri saymalarını ister. Eğitimci bu sayıları önceki tahmin kağıdının üzerine yazar ve çocuklarla beraber daha önceki tahmin sonuçları ile bu sayıların hangisinin daha az yada daha çok olduğu karşılaştırır.
Eriyen ve Erimeyen Maddeler
ETKİNLİK ADI: Eriyen Ve Erimeyen Maddeler
ETKİNLİK TÜRÜ: Fen Ve Matematik
YAŞ GRUBU: 4-5 Yaş
MATERYALLER: Un , tuz, şeker, kum, taş, pirinç, su ve plastik bardak.
UYGULAMA:Çocuklara, bazı nesnelerin suya atılıp karıştırıldığında eridiği ve bazılarının da erimediği söylenir. Suda eriyen ve erimeyen nesnelerin neler olabileceği sorulur. Çevrelerinden gözlemledikleri ve yaşantılarından edindikleri tecrübeleri dile getirmeleri için yardımcı olunur. Suya ya da başka bir sıvı içeceğin içine bir şey atıp atmadıkları, sonucunda nelerin olduğu konusunda düşünceleri alınır.
Çocuklardan , plastik bardakların içine bir miktar su koymaları istenir. Her çocuğun bir malzeme seçmesi istenir ve bu malzemenin suda eriyip erimediği sorulur. Ardından, bu malzemeyi suya katarak karıştırması sağlanır. Malzemenin aldığı şekil ve suyun aldığı renk, suyun görüntüsü ve varsa tadındaki değişiklik hakkında sorular sorulur.
Tüm maddeler sırayla denenir. Sonucu tüm sınıfın görmesi sağlanır. Etkinlik sonunda çocuklarla , hangi malzemelerin eridiği hangilerinin erimediği , eriyen maddelerin ne kadar sürede eridiği hakkında sohbet edilir. Çocuklardan , neden bazı maddelerin daha çabuk bazılarınınsa daha yavaş eridiği konusunda tahmin yürütmeleri istenir. Etkinliğin içinde saklı olan ipuçları verilerek anlamalarına yardımcı olunur.
SUYUN KALDIRMA KUVVETİ
Deneyin adı: Suyun kaldırma kuvveti
Yaş grubu :4-5 yaş
Araç ve gereçler :üç adet aynı büyüklükte plastik şişe ve kapakları, bir adet çay bardağı, 12 adet boncuk , oldukça derin bir kap ve su
Uygulama:
• Deneye geçmeden önce öğretmen çocuklarla beraber su hakkında sohbet eder. Öğretmen çocuklara “insanlar için su hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Suyu içeriz,yemek pişiririz meyve sebzeleri yıkarız, dişlerimiz ellerimizi yüzümüzü vücudumuzu temizlemekte kullanırız. İnsanlar olduğu kadar hayvanlar içi önemlidir. Hayvanların hepsinin suya ihtiyacı vardır. Ayrıca balıklar, ıstakozlar, ahtapotlar,istiridyeler gibi bazı hayvanlarda suda yaşar” diyerek su hakkında kısa bir bilgi verir.ayrıca çocuklara suyu başka nerelerde kullandıkları ve suda yaşayan diğer hayvanların neler olduğunu sorabilir.
• Daha sonra öğretmen çay bardağının içine bir tane boncuk atar ve sonra çay bardağının içini suyla doldurur. Çay bardağının içindeki suyu şişeye koyar. Daha sonra bu olayı tekrarlayarak şişenin bir tanesini tamamen doldurur diğerini yarısına kadar doldurur. Üçüncü şişeyi ise boş bırakır. Bu arada şişeleri doldururken çocuklarla beraber şişeye kaç bardak su koyduğu sayılır. Şişeleri doldurduktan sonra içindeki boncuklar sayılarak hangi şişeye kaç tane boncuk olduğu sayılır.boncuk sayısına göre hangi şişede daha az su olduğu da karşılaştırılır.
• Daha sonra derin bir kabın içine su doldurulur ve şişelerin üçüde bu suyun içine atılır. Şişelerin hangilerinin battığı hangilerinin yüzdüğü incelenir.şişelerin su dolu kabın içindeki konumları konuşulur.
• Tamamen suyla dolu olan şişenin battığı yarısına kadar su olan şişenin ve boş olan şişenin yüzdüğü ve boş olan şişenin diğerlerine göre en üstte olduğu gözlenir.
• Son olarak şişeler sudan çıkarılır ve çocuklardan şişeleri suyun içine konumlarına göre sıralamaları istenir (dibe en yakın şişeden en uzak şişeye doğru)
Çamur Nasıl Oluşur?
ETKİNLİK ADI: Çamur nasıl oluşur?
YAŞ GRUBU: 3-6
TEMA: Hava,su,toprak
MATERYALLER: Kum,su,kaşık,plastik çukur tabaklar
UYGULAMA:
Çocuklara yağmur yağdığında yada yerlerin ıslandığında toprakta neler olduğu hakkında ve su,kum ile ilgili çeşitli sorular sorulur,sohbet edilir.
Çocuklar küçük gruplara ayrılarak ve her bir çocuğa iki tane plastik tabak ve kaşık verilir.
Tabakların içleri bir miktar kum ile doldurulur.
Çocuklar kumu kaşıkla karıştırırlar. Ve kumu yakından görmeleri sağlanır.
Kuma su eklenince neler olacağı hakkında çocuklara sırayla sorular sorulur.
Her çocuğun tabağına biraz su koyulur.
Çocuklar kaşıkla su ve kumu karıştırarak kumun çamura dönüşmesini sağlarlar ve incelerler.
Çamurun nasıl oluştuğu hakkında sınıfta çocuklarla sohbet edilir
Daha sonra çocukların tabakları dışarıya konulur ve dışarıda çamur sertleşince çocuklara gösterilir.
Çamurun hava ile birleşince kuruması ile ilgili çocuklarla konuşulur.
Teknoloji Panosu Hazırlıyoruz
ETKİNLİK ADI: Teknoloji panosu hazırlama
ETKİNLİK TÜRÜ: Fen ve matematik
YAŞ GRUBU: 3-4 yaş
MATERYAL Gazetede,makas,fon kağıdı,yapıştırıcı.
UYGULAMA
Çocuklara teknoloji ile ilgili resimler gösterilir.
Çocuklara bildikleri teknolojik aletlerden bahsetmeleri istenir.
Çocuklara 4-5 kişilik gruplara ayrılır.
Kağıdın yapımında teknolojik bir evreden geçtiğinden bahsedilir.
Çocuklardan makasla gazetede gördükleri teknolojik aletleri kesmeleri istenir.
Kestikleri resimleri fon kağıtlarına yapıştırmaları istenir.
Her grup kendi gazetesini kendi yapmış olur.
Daha sonra fen doğa köşesine hazırladıkları teknoloji panoları asılır.
Etkinlik sonrası çocuklara etkinlikle ilgili sorular sorulur.
Uçan ve Uçamayan Hayvanlar
ETKİNLİK ADI: Uçan ve uçamayan hayvanlar
ETKİNLİK TÜRÜ:Fen matematik
YAŞ GRUBU: 3-4 yaş
MATERYAL: İki adet pano uçan uçamayan hayvan resimleri,bant
UYGULAMA:
Panolar, çocukların göz seviyesine uygun bir yüksekliğe asılır. Çocuklara panolardan birine uçan diğerine uçamayan hayvanların resimlerinin asılacağı açıklanır.
Çocuklarla hayvanların özelikleri hangi hayvanların uçup hangi hayvanların uçamadığı ile ilgili sohbet edilir.
Hayvanların uçmak için hangi organları kullandığı sorulur. Çocukların cevapları yazarak panoya asılır.
Çocuklara çeşitli kanatlı-kanatsız hayvan resimleri gösterilir ve bu resimleri panoya asmaları sağlanır.
Etkinlik sonunda müzik eşliğinde çocukların kuş yada kanat çırpma taklidi yaparak dans etmeleri istenir.
Elimizdeki mikroplar
ETKİNLİK ADI: Elimizdeki mikroplar
ETKİNLİK TÜRÜ:Fen matematik
YAŞ GRUBU: 3-4 yaş
TEMA: Temizlik
MATERYAL:El kremi,sim,kağıt havlu,kolonyalı mendil,sabun.
UYGULAMA:
Çocuklara mikropların elimize ve vücudumuza nasıl bulaştığını,mikropları görüp göremediğimiz vb. ile ilgili sorular sorulur. Mikropların çok küçük olduklarını ve en çok ellerimize bulaştığını görürüz diye açıklamalar yapar.
Çocukların mikropların ellerine bulaştıktan sonra nasıl çıkarıldığını deneyerek öğrenmeleri içi her birinin eline önce krem sürülür.
Daha sonra çocukların ellerine sim dökülür.
Çocuklara bu simlerin mikrop olduğunu düşünmeleri istenir. Bu mikropları ellerinden nasıl çıkaracakları sorulur. Çocuklara önce ellerini kağıt havluyla silmeleri istenir. Bunun ellerindeki tüm simi çıkaramadıklarına dikkat etmeleri istenir.
Son olarak çocukların ellerini sabun ve su ile yıkamaları istenir. Böylece ellerine bulaşan simin ne kadar kolay çıkacağına dikkat etmeleri istenir. Sabun ve suyun mikropların çoğunu temizlediklerini ve bu nedenle de her yemekten önce ve sonra ellerimizi yıkamamız gerektiğini bunun mikropları önleyeceği anlatılır.
Limon Suyunu Ütü ile Karartma
ETKİNLİK TÜRÜ: FEN MATEMATİK
YAŞ GRUBU: 3-6 YAŞ
TEMA: TEKNOLOJİ
MATERYAL
Limon yada limon suyu,su,geniş kap,kağıt,ütü.
UYGULAMA
Çocuklara teknoloji ile resimler gösterilir. Televizyon,bilgisayar,telefon,fotoğraf makinesi gibi.
Çocuklara ütünün de bir teknolojik alet olduğundan bahsedilir.
Çocuklar 4-5 kişilik gruplara ayrılır.
Her çocuk grubunun masasının ortasına derin bir kap konulur.
Bu kabın içine limon ve su karışımı konulur. Çocukların gözlemlemelerine fırsat verilir.
Gruplara kağıtlar dağıtılır.
Çocuklar ellerini suya batırır ve kağıtlara el baskısı yapılır.
Bütün çocuklar baskılarını bitirdikten sonra sırayla hepsinin kağıtlarının üstüne ütü bastırılır.
Ütü yapıldıktan sonra yapılan baskılar daha net ve sarı bir şekilde ortaya çıkar.
Çamur Nasıl Oluşur?
ETKİNLİK ADI: Çamur nasıl oluşur?
ETKİNLİK TÜRÜ: Fen ve matematik
YAŞ GRUBU: 3-6
TEMA: Hava,su,toprak
MATERYALLER: Kum,su,kaşık,plastik çukur tabaklar
UYGULAMA: Çocuklara yağmur yağdığında yada yerlerin ıslandığında toprakta neler olduğu hakkında ve su,kum ile ilgili çeşitli sorular sorulur,sohbet edilir.
Çocuklar küçük gruplara ayrılarak ve her bir çocuğa iki tane plastik tabak ve kaşık verilir.
Tabakların içleri bir miktar kum ile doldurulur.
Çocuklar kumu kaşıkla karıştırırlar. Ve kumu yakından görmeleri sağlanır.
Kuma su eklenince neler olacağı hakkında çocuklara sırayla sorular sorulur.
Her çocuğun tabağına biraz su koyulur.
Çocuklar kaşıkla su ve kumu karıştırarak kumun çamura dönüşmesini sağlarlar ve incelerler.
Çamurun nasıl oluştuğu hakkında sınıfta çocuklarla sohbet edilir
Daha sonra çocukların tabakları dışarıya konulur ve dışarıda çamur sertleşince çocuklara gösterilir.
Çamurun hava ile birleşince kuruması ile ilgili çocuklarla konuşulur.
Buz Parçaları Eritiyoruz
ETKİNLİK ADI:Buz Parçaları Eritiyoruz
YAŞ GRUBU:5-6 Yaş
MATERYALLER:Cam kavanoz,buz,pamuk,bant,streç film
UYGULAMA:
{ Uygulamaya başlamadan önce, çocuklara buz hakkında” buz sizce nasıl oluşur?, daha önce hiç buz incelediniz mi?, buzu nerelerde kullanıyoruz?” gibi sorular sorularak,konu ile ilgili deneyimleri alınır ve konuşmaları sağlanır.
{ Sohbet edilirken bir taraftan da buz parçaları çocuklara incelettirilir.
{ Daha sonra, çocuklar ikişerli gruplara ayrılır ve her gruba iki tane kavanoz verilir.
{ Gruplara verilen kavanozlardan biri, öğretmen yardımı ile pamuk ve bant ile sarılır.
{ Her kavanozun içine 3-4 tane buz parçası atılır.
{ Kavanozların ağızları streç film ile kaplanır.
{ Hangi kavanozdaki buzların daha çabuk eriyeceği hakkında konuşulur, çocukların fikirleri alınır.
{ Bir süre sonra, pamukla sarılı olmayan kavanozlardaki buzların daha çabuk eridiği gözlemlenir.
{ Pamuk ile sarılı olmayan kavanozlardaki buzların, ortamın sıcaklığından daha çabuk etkilendiği için daha çabuk eridiği, pamuk ile sarılı olan kavanozlardaki buzların ise içerideki havayı muhafaza ettiği için daha geç eridiği anlatılır.
Yoğurt Mayalıyoruz
ETKİNLİK ADI:Yoğurt Mayalıyoruz.
YAŞ GRUBU:5-6 yaş
MATERYALLER:Çocuk sayısı kadar, kaşık, kapaklı kap, örtü, ılık süt, yoğurt, kavanoz inek, keçi, koyun ve süt ve süt ürünleri ile ilgili resimler
UYGULAMA:
{ Uygulamaya başlamadan önce, çocuklara inek, keçi, koyun ve süt ve süt ürünleri ile ilgili resimler gösterilerek “sütü hangi hayvan ya da hayvanlar yapar?, sütten hangi besinleri elde ederiz?, süt ve süt ürünlerinin faydaları nelerdir?” gibi sorular sorulur.
{ Sorular sorulduktan sonra, çocuklara nasıl bir etkinlik yapılacağı anlatılır ve “ hiç annenizi ya da başka birini yoğurt mayalarken gördünüz mü?” diye sorularak konu ile ilgili deneyimleri alınır ve konu hakkında konuşmaları sağlanır.
{ Sohbetten sonra, etkinliğe geçilir ve etkinlik için gerekli olan kap, kaşık,kavanoz gibi malzemeler çocukların önüne konulur.Öğretmenlerin gözetiminde, ılık süt kaplara boşaltılır ve yoğurt ve süt kavanozda karıştırılarak maya hazırlanır.
{ Hazırlanan maya, yine öğretmenlerin gözetiminde süt dolu kaba boşaltılır.Daha sonra, kabın kapağı kapatılarak örtü ile sarılır.
{ Çocuklara da birkaç saat sonra hazırladıkları bu karışımın yoğurda dönüşeceği söylenir.
{ Mayalanan yoğurt dinlenirken, çocuklara yoğurt çeşitleri gösterilir, yoğurttan yapılan besinler ile ilgili çocukların tahminleri alınır ve bu konu hakkında sohbet edilir.
{ İkindi yemeğinde de çocukların mayaladıkları yoğurtlardan ayran yapılarak çocuklar ile beraber içilir. C.Özge MERCAN
Buharla Şişen Balon
ETKİNLİK ADI: Buharla Şişen Balon
YAŞ GRUBU: 6 Yaş
MATERYALLER: Mavi, kırmızı, sarı, beyaz balonlar, pet şişe, leğen, su, büyük çöp torbası
UYGULAMA:
Etkinliğe başlamadan önce, çocuklara “Buhar sizce nedir?, Hiç buharlaşan bir şey gördünüz mü?, Kışın dışarı soğuk olduğu zaman ısınmak için evde soba, kalorifer gibi ısınma gereçlerini yaktığımız zaman camda nasıl bir görüntü oluşuyor, hiç dikkat ettiniz mi? Hiç kaynayan çaydanlık gördünüz mü? Kaynayan çaydanlığın ucundan çıkan şey sizce ne olabilir? “ gibi sorular sorularak çocukların konu ile ilgili konuşmaları sağlanır ve konu ile ilgili deneyimleri alınır.
Sohbetten sonra etkinliğe geçilir. Önce, sınıfın orta yerine bir masa çekilir ve çocuklar etkinliği rahatça izleyebilmeleri için masanın çevresine toplanırlar. Etkinlik için gerekli olan malzemeler hazırlanır. Pet şişenin yarısına kadar soğuk su doldurulur ve ağzına bir balon geçirilir. Daha sonra, önceden kaynatılmış olan su, masanın üstündeki leğene öğretmen tarafından dikkatlice dökülür. Öğretmen sıcak suyu leğene dökerken, çocuklar masanın etrafından biraz uzak tutulmalıdır. Çocukların sıcak ve soğuğu hissetmek için pet şişedeki suya dokunabilirler ve öğretmen gözetiminde sıcak suyun üstüne ellerini tutarak buharını hissedebilirler. Yarısından biraz fazlası sıcak su ile dolu olan leğenin içine, soğuk su dolu olan pet şişe dik duracak şekilde konulur.
Pet şişeyi, sıcak su dolu leğene koyduktan sonra, balonun şişmesi beklenir. Balonun şişmesi biraz zaman alacağından, çocuklar ile sohbet edilir, balonun şişip şişmeyeceği hakkında tahminler alınır. Bir süre sonra, çevresindeki sıcak suyun etkisi ile pet şişe içinde buharlaşan su balonu yavaş yavaş şişirmeye başlar.
Deneyin sonunda çocuklara, pet şişe içindeki soğuk suyun, leğenin içindeki sıcak sudan etkilenerek buharlaştığını ve buharlaşan suyun pet şişenin ağzındaki balonu yavaş yavaş şişirdiği, balon ve pet şişe arasında bir hava alışverişi olduğu için şişmenin hızlı olmadığı ve balonun şişerken hafif bir şekilde inip kalktığı, buharlaşan bir kısım suyunda pet şişenin duvarlarına çarparak pet şişeyi buğulandırdığı, pet şişenin içindeki soğuk suyun da yine leğen içindeki sıcak su sayesinde ısındığı anlatılır.
Etkinlikten sonra, çocuklara “Hadi hepimiz birer balon olalım ve rüzgar ile birlikte minderlere savrulalım. “diyerek küçük bir geçiş etkinliği uygulanır. Öğretmen rüzgar sesi çıkartır ve çocuklar çeşitli hareketlerle minderlere yönelirler. Bu geçiş etkinliği ile çocuklar minderlere oturtturulur ve bir sonra ki etkinlik için hazırlanır.
Çocuklar minderde otururlarken öğretmen, “ Biraz önce deneyimizde buharlaşma ile balonumuzu az da olsa şişirdik, bende sizler için kendim balonlar şişirdim.” Diyerek önceden şişirilmiş mavi, kırmızı, beyaz, sarı renklerdeki balonları getirir.
Öncelikle, çocuklara model olması açısından öğretmen tarafından bir örüntü dizisi oluşturulur:
2 Mavi-3 kırmızı-4 beyaz-1 sarı-2 mavi-3 kırmızı…
Çocuklardan, oluşturulan bu örüntüyü iyice incelemeleri istenir. İncelemeden sonra “Örüntü hangi renklerden oluşuyor?, Nasıl bir sıra takip etmiş?, Örüntüde kaç tane balon var?, Balonların kaç tanesi kırmızı?, Kaç tanesi mavi?, Kırmızı balon ilk örüntü grubunda kaçıncı sırada? “ gibi sorular sorularak örüntü hakkında sohbet edilir. Daha sonra, oluşturulan örüntüden bir tane balon çıkarılır:
Mavi balon-?-kırmızı balon-kırmızı balon-beyaz balon-beyaz balon-beyaz balon-beyaz balon-sarı balon-mavi balon-kırmızı balon-kırmızı balon-kırmızı balon
Çocuklara örüntüde hangi renk balonun eksik olduğu ve nereye konulacağı sorulur.Doğru cevabı en hızlı bilen çocuktan, gelip eksik balonu doğru yere koyması istenir. Örüntü birkaç kere değiştirilerek diğer çocuklara da uygulanır.
Daha sonra, 8 mavi, 8 kırmızı, 8 beyaz, 8 sarı balon karışık olarak sınıfa yayılır. Çocuklarda eşit sayıda 4 gruba ayrılır. Her grubun bir ismi vardır: Birinci grubun adı mavi, ikinci grubun adı kırmızı, üçüncü grubun adı beyaz ve dördüncü grubun adı da sarıdır. Her grup ismi ile aynı renk olan balonları yakalamak ile sorumludur. Toplam 2 dakika süre vardır ve gruptaki her çocuk sadece 2 balon almak zorundadır.
4 grupta aynı hizada art arda sıralanır. Yani, başta grup mavi, yanında grup beyaz… gibi. Sonra, sıra başında bulunan çocuktan, grubunun renginde ve çevreye karışık halde dağılmış olan balonlardan 2 tanesini tek ayak üstünde zıplayarak bulmasını ve bulduktan sonra balonları alıp yine tek ayak üstünde grubunun yanına gelerek balonları balon torbasına atması istenir. (Büyük boy çöp torbaları, balon torbası olarak kullanılabilir.) Daha sonra, sıra ikinci çocuğa geçer. Aynı kurallar onun içinde geçerlidir. Bu arada 1 çocuk tek ayak üstünde zıplayarak balonları toplarken, diğer 3 çocukta balon torbasını tutar. 2 dakika içinde 8 tane balonu tek ayak üstünde zıplayarak en çabuk bulan ve balon torbasına atan grup oyunu kazanır.
Araç-gereçler: Tahta çubuklar
Bir yağmur sonrasında bahçeye çıkılır ve bir tahta çubuk yardımı ile çamuru karıştırılarak çamurun derinliği, yayıldığı alanın büyüklüğü ve şekli ile ilgili ölçümler alınır ve ölçümleri belirlemek amacıyla çamurun ortasına ve etrafına çubuklar batırır. Çocuklara birkaç gün sonra çamurda ne gibi değişimler olacağı ile ilgili sorular sorulur ve tahminleri dinlenir. Birkaç gün sonra tekrar bahçeye çıkılır ve çamurdaki değişimler incelenir. Öğretmen çocuklara çamurdaki değişimlerin nedenini sorar ve buharlaşma ile çamurdaki değişimler hakkında konuşulur .
Amaç: Çeşitli nesnelerin suyu emme özelliğini gözlemleme
Araç-gereçler: Naylon, yün, pamuk vb. gibi kumaş parçaları
Öğretmen sınıfa çeşitli dokulardan oluşan kumaş parçaları getirir ve çocuklara bu kumaşlara dokunarak hangilerinin suda ıslandığında suyu çekeceği hangilerinin suyu çekmeyeceğini sorar. Bu şekilde çocuklardan kumaşları sınıflandırmalarını ister. Daha sonra çocuklardan ellerindeki kumaşlara bardaktan su boşaltarak test etmelerini ister. Testin sonucunda çocuklardan “neden bazı kumaşlar suyu çekerken bazılarının çekmediği” ile ilgili yorumları dinlenir ve yağmurlu ve karlı günlerde nasıl giyinmemiz gerektiği ile ilgili sohbet edilir.
Amaç: Suyun buharlaşmasını gözleme
Araç-gereçler: İki adet su bardağı, Lastik bant
Öğretmen sınıfa eşit boyutlarda iki bardak getirir ve bunlara eşit miktarlarda su doldurur. Suyun seviyesini belirlemek amacıyla bardakların etrafına paket lastikleri geçirilir. Daha sonra bardaklardan bir tanesini camın kenarına güneş alan bir yere diğerini gölge bir yere koyar. Öğretmen çocuklara birkaç gün sonra sularda nasıl bir değişim olacağını tahmin ettiklerini sorar ve tahminlerini resmetmelerini ister. Birkaç gün sonra sular tekrar getirilerek değişimler incelenir ve nedenleri tartışılır.
Amaç: Rüzgar gücünü gözleme
Araç-gereçler: Pinpon topu, Sulu boya, Kağıt, Fırça,
Öğretmen masanın üzerine bir kağıt yayar ve sulu boya ile boyanmış bir pinpon topunu masanın kenarına bırakır. Çocukların bir tanesini çağırarak topa üflemesini ister. Üflenilen top giderken kağıdın üzerine iz yapar ve o ize çocuğun adı verilir. Daha sonra öğretmen topu su ile yıkar ve başka bir renge daha boyar. Bu sefer başka bir çocuktan topa üflemesini ister. Çalışma çocuk sayısı kadar devam edebilir. Çalışmanın sonunda öğretmen neden topun her defasında farklı bir uzaklığa gittiğini sorar ve rüzgar gücü hakkında konuşulur.
Amaç: Rüzgar gücü ile çeşitli nesneleri hareket ettirme
Araç-gereçler: Mantar tıpa, Kağıt, Kuş tüyü, Yaprak, Kumaş parçası, Taş, Tahta parçası
Öğretmen sınıfa çeşitli ağırlıklarda nesneler getirir. Örneğin mantar tıpa, kağıt, kuş tüyü, yaprak, kumaş parçası, taş, tahta parçası gibi. Çalışmaya başlamadan çocuklardan nesneleri teker teker ellerine alarak ağırlıklarını hissetmelerini sağlar. Daha sonra çocuklardan rüzgar ile bu nesnelerden hangilerinin ne kadar uzağa gidecekleri hakkında tahminler yapmalarını ve üfleyerek bu nesneleri hareket ettirmelerini ister. Deneyin sonunda çocukların yorumlarını dinler. Çalışmanın sonunda nesneleri ağır ve hafif olarak sınıflandırmalarını isteyebilir.
Amaç:Tohumların rüzgar ile nasıl saçıldıklarını inceleme
Araç-gereçler: Bir saksı, Bahçe toprağı, Kavanoz
Saksıya bahçenin herhangi bir yerinden toprak doldurulur ve sulanır. Üzerine bir kavanoz ters çevrilerek kapatılır. Saksı güneşli bir yere konularak ve ara ara kenarlarından sulanarak çimlenmesi gözlenir. Deneyin sonunda öğretmen “tohumları biz dökmediğimiz halde nereden geldi?” diye sorar ve çocukların yorumlarını dinler.
Amaç: Mıknatısın özelliklerini öğrenme
Araç-gereçler: Mıknatıs, Ataç, Taş, Tahta, Alüminyum kaşık, Pirinç yüzük, Bakır tel, Cam
Öğretmen kum havuzuna demir ve demir olmayan bazı nesneler gömer (ataç, taş, tahta, alüminyum kaşık, pirinç yüzük, bakır tel ....gibi). Çocuklara bir mıknatıs verir ve mıknatıs yardımı ile kum içerisindeki demir olan nesneleri aramalarını ve mıknatısın tutmadıkları nesneleri bulmalarını ister. Deneyin sonunda mıknatısın tuttuğu ve tutmadığı maddeler sınıflandırılır ve mıknatısın neden bazı nesneleri tutarken bazılarını tutmadıkları tartışılır.
Amaç: Taşların özelliklerini inceleme
Araç-gereçler: Çeşitli taşlar, Büyüteç, Terazi, Plastik kutu, Karton kutu, Bez torba, Metal kutu, Çekiç
Bir çevre gezisi dönüşünde öğretmen çocuklardan taşlar toplamalarını ister. Daha sonra taşlar fen köşesine konur ve bir büyüteç yardımı ile incelenir. Taşlar büyük, küçük, yuvarlak, beyaz taşlar diye sınıflandırılır. Daha sonra fen köşesindeki bir terazi yardımı ile taşlar tartılır ve ağırdan hafife sıralanır.
Öğretmen çocuklardan taşları plastik bir kutu, karton bir kutu, bez bir torba ve metal bir kutu içerisine koyarak sallamalarını ve çıkardıkları sesleri dinlemelerini ister. Neden farklı sesler çıktığı tartışılır.Daha sonra bez torba içerisindeki taşlara çekiç ile vurularak parçalanmaları sağlanır. Torba içerisindeki taşlar masanın üzerine boşaltılır ve büyüteç yardımı ile taşlardaki değişimler incelenir. Yağmur ve rüzgarın taşları aşındırması üzerine konuşulur.
Bir Yaprağı Ölçme
ETKİNLİĞİN ADI : BİR YAPRAĞI ÖLÇME
ETKİNLİĞN TÜRÜ :FEN VE MATEMATİK ETKİNLİĞİ
YAŞ GRUBU : 4 Yaş
MATERYAL :Farklı büyüklüklerde yapraklar ve fasulye
UYGULAMA : Sınıfa her bir çocuğa yetecek kadar yaprak getirilir. Etkinliğe geçmeden önce çocuklarla yapraklar hakkında konuşulur. Ağaçların ilkbahar geldiğinde yaprak açtığı bu küçük yaprakların zamanla büyüdüğü ve sonbaharda bu yaprakların döküldüğü anlatılır. Daha sonra her çocuğa bir yaprak verilerek çocuklara bu yaprağın üzerine kaç fasulye dizebilirsiniz diye sorulur. Çocukların tahminleri bir kağıda kaydedilir. Daha sonra çocuklar yapraklarına tek tek fasulye dizerler. Eğitimci çocuklardan yaprağa dizdikleri fasulyeleri saymalarını ister. Eğitimci bu sayıları önceki tahmin kağıdının üzerine yazar ve çocuklarla beraber daha önceki tahmin sonuçları ile bu sayıların hangisinin daha az yada daha çok olduğu karşılaştırır.
Eriyen ve Erimeyen Maddeler
ETKİNLİK ADI: Eriyen Ve Erimeyen Maddeler
ETKİNLİK TÜRÜ: Fen Ve Matematik
YAŞ GRUBU: 4-5 Yaş
MATERYALLER: Un , tuz, şeker, kum, taş, pirinç, su ve plastik bardak.
UYGULAMA:Çocuklara, bazı nesnelerin suya atılıp karıştırıldığında eridiği ve bazılarının da erimediği söylenir. Suda eriyen ve erimeyen nesnelerin neler olabileceği sorulur. Çevrelerinden gözlemledikleri ve yaşantılarından edindikleri tecrübeleri dile getirmeleri için yardımcı olunur. Suya ya da başka bir sıvı içeceğin içine bir şey atıp atmadıkları, sonucunda nelerin olduğu konusunda düşünceleri alınır.
Çocuklardan , plastik bardakların içine bir miktar su koymaları istenir. Her çocuğun bir malzeme seçmesi istenir ve bu malzemenin suda eriyip erimediği sorulur. Ardından, bu malzemeyi suya katarak karıştırması sağlanır. Malzemenin aldığı şekil ve suyun aldığı renk, suyun görüntüsü ve varsa tadındaki değişiklik hakkında sorular sorulur.
Tüm maddeler sırayla denenir. Sonucu tüm sınıfın görmesi sağlanır. Etkinlik sonunda çocuklarla , hangi malzemelerin eridiği hangilerinin erimediği , eriyen maddelerin ne kadar sürede eridiği hakkında sohbet edilir. Çocuklardan , neden bazı maddelerin daha çabuk bazılarınınsa daha yavaş eridiği konusunda tahmin yürütmeleri istenir. Etkinliğin içinde saklı olan ipuçları verilerek anlamalarına yardımcı olunur.
SUYUN KALDIRMA KUVVETİ
Deneyin adı: Suyun kaldırma kuvveti
Yaş grubu :4-5 yaş
Araç ve gereçler :üç adet aynı büyüklükte plastik şişe ve kapakları, bir adet çay bardağı, 12 adet boncuk , oldukça derin bir kap ve su
Uygulama:
• Deneye geçmeden önce öğretmen çocuklarla beraber su hakkında sohbet eder. Öğretmen çocuklara “insanlar için su hayatın vazgeçilmez bir parçasıdır. Suyu içeriz,yemek pişiririz meyve sebzeleri yıkarız, dişlerimiz ellerimizi yüzümüzü vücudumuzu temizlemekte kullanırız. İnsanlar olduğu kadar hayvanlar içi önemlidir. Hayvanların hepsinin suya ihtiyacı vardır. Ayrıca balıklar, ıstakozlar, ahtapotlar,istiridyeler gibi bazı hayvanlarda suda yaşar” diyerek su hakkında kısa bir bilgi verir.ayrıca çocuklara suyu başka nerelerde kullandıkları ve suda yaşayan diğer hayvanların neler olduğunu sorabilir.
• Daha sonra öğretmen çay bardağının içine bir tane boncuk atar ve sonra çay bardağının içini suyla doldurur. Çay bardağının içindeki suyu şişeye koyar. Daha sonra bu olayı tekrarlayarak şişenin bir tanesini tamamen doldurur diğerini yarısına kadar doldurur. Üçüncü şişeyi ise boş bırakır. Bu arada şişeleri doldururken çocuklarla beraber şişeye kaç bardak su koyduğu sayılır. Şişeleri doldurduktan sonra içindeki boncuklar sayılarak hangi şişeye kaç tane boncuk olduğu sayılır.boncuk sayısına göre hangi şişede daha az su olduğu da karşılaştırılır.
• Daha sonra derin bir kabın içine su doldurulur ve şişelerin üçüde bu suyun içine atılır. Şişelerin hangilerinin battığı hangilerinin yüzdüğü incelenir.şişelerin su dolu kabın içindeki konumları konuşulur.
• Tamamen suyla dolu olan şişenin battığı yarısına kadar su olan şişenin ve boş olan şişenin yüzdüğü ve boş olan şişenin diğerlerine göre en üstte olduğu gözlenir.
• Son olarak şişeler sudan çıkarılır ve çocuklardan şişeleri suyun içine konumlarına göre sıralamaları istenir (dibe en yakın şişeden en uzak şişeye doğru)
Çamur Nasıl Oluşur?
ETKİNLİK ADI: Çamur nasıl oluşur?
YAŞ GRUBU: 3-6
TEMA: Hava,su,toprak
MATERYALLER: Kum,su,kaşık,plastik çukur tabaklar
UYGULAMA:
Çocuklara yağmur yağdığında yada yerlerin ıslandığında toprakta neler olduğu hakkında ve su,kum ile ilgili çeşitli sorular sorulur,sohbet edilir.
Çocuklar küçük gruplara ayrılarak ve her bir çocuğa iki tane plastik tabak ve kaşık verilir.
Tabakların içleri bir miktar kum ile doldurulur.
Çocuklar kumu kaşıkla karıştırırlar. Ve kumu yakından görmeleri sağlanır.
Kuma su eklenince neler olacağı hakkında çocuklara sırayla sorular sorulur.
Her çocuğun tabağına biraz su koyulur.
Çocuklar kaşıkla su ve kumu karıştırarak kumun çamura dönüşmesini sağlarlar ve incelerler.
Çamurun nasıl oluştuğu hakkında sınıfta çocuklarla sohbet edilir
Daha sonra çocukların tabakları dışarıya konulur ve dışarıda çamur sertleşince çocuklara gösterilir.
Çamurun hava ile birleşince kuruması ile ilgili çocuklarla konuşulur.
Teknoloji Panosu Hazırlıyoruz
ETKİNLİK ADI: Teknoloji panosu hazırlama
ETKİNLİK TÜRÜ: Fen ve matematik
YAŞ GRUBU: 3-4 yaş
MATERYAL Gazetede,makas,fon kağıdı,yapıştırıcı.
UYGULAMA
Çocuklara teknoloji ile ilgili resimler gösterilir.
Çocuklara bildikleri teknolojik aletlerden bahsetmeleri istenir.
Çocuklara 4-5 kişilik gruplara ayrılır.
Kağıdın yapımında teknolojik bir evreden geçtiğinden bahsedilir.
Çocuklardan makasla gazetede gördükleri teknolojik aletleri kesmeleri istenir.
Kestikleri resimleri fon kağıtlarına yapıştırmaları istenir.
Her grup kendi gazetesini kendi yapmış olur.
Daha sonra fen doğa köşesine hazırladıkları teknoloji panoları asılır.
Etkinlik sonrası çocuklara etkinlikle ilgili sorular sorulur.
Uçan ve Uçamayan Hayvanlar
ETKİNLİK ADI: Uçan ve uçamayan hayvanlar
ETKİNLİK TÜRÜ:Fen matematik
YAŞ GRUBU: 3-4 yaş
MATERYAL: İki adet pano uçan uçamayan hayvan resimleri,bant
UYGULAMA:
Panolar, çocukların göz seviyesine uygun bir yüksekliğe asılır. Çocuklara panolardan birine uçan diğerine uçamayan hayvanların resimlerinin asılacağı açıklanır.
Çocuklarla hayvanların özelikleri hangi hayvanların uçup hangi hayvanların uçamadığı ile ilgili sohbet edilir.
Hayvanların uçmak için hangi organları kullandığı sorulur. Çocukların cevapları yazarak panoya asılır.
Çocuklara çeşitli kanatlı-kanatsız hayvan resimleri gösterilir ve bu resimleri panoya asmaları sağlanır.
Etkinlik sonunda müzik eşliğinde çocukların kuş yada kanat çırpma taklidi yaparak dans etmeleri istenir.
Elimizdeki mikroplar
ETKİNLİK ADI: Elimizdeki mikroplar
ETKİNLİK TÜRÜ:Fen matematik
YAŞ GRUBU: 3-4 yaş
TEMA: Temizlik
MATERYAL:El kremi,sim,kağıt havlu,kolonyalı mendil,sabun.
UYGULAMA:
Çocuklara mikropların elimize ve vücudumuza nasıl bulaştığını,mikropları görüp göremediğimiz vb. ile ilgili sorular sorulur. Mikropların çok küçük olduklarını ve en çok ellerimize bulaştığını görürüz diye açıklamalar yapar.
Çocukların mikropların ellerine bulaştıktan sonra nasıl çıkarıldığını deneyerek öğrenmeleri içi her birinin eline önce krem sürülür.
Daha sonra çocukların ellerine sim dökülür.
Çocuklara bu simlerin mikrop olduğunu düşünmeleri istenir. Bu mikropları ellerinden nasıl çıkaracakları sorulur. Çocuklara önce ellerini kağıt havluyla silmeleri istenir. Bunun ellerindeki tüm simi çıkaramadıklarına dikkat etmeleri istenir.
Son olarak çocukların ellerini sabun ve su ile yıkamaları istenir. Böylece ellerine bulaşan simin ne kadar kolay çıkacağına dikkat etmeleri istenir. Sabun ve suyun mikropların çoğunu temizlediklerini ve bu nedenle de her yemekten önce ve sonra ellerimizi yıkamamız gerektiğini bunun mikropları önleyeceği anlatılır.
Limon Suyunu Ütü ile Karartma
ETKİNLİK TÜRÜ: FEN MATEMATİK
YAŞ GRUBU: 3-6 YAŞ
TEMA: TEKNOLOJİ
MATERYAL
Limon yada limon suyu,su,geniş kap,kağıt,ütü.
UYGULAMA
Çocuklara teknoloji ile resimler gösterilir. Televizyon,bilgisayar,telefon,fotoğraf makinesi gibi.
Çocuklara ütünün de bir teknolojik alet olduğundan bahsedilir.
Çocuklar 4-5 kişilik gruplara ayrılır.
Her çocuk grubunun masasının ortasına derin bir kap konulur.
Bu kabın içine limon ve su karışımı konulur. Çocukların gözlemlemelerine fırsat verilir.
Gruplara kağıtlar dağıtılır.
Çocuklar ellerini suya batırır ve kağıtlara el baskısı yapılır.
Bütün çocuklar baskılarını bitirdikten sonra sırayla hepsinin kağıtlarının üstüne ütü bastırılır.
Ütü yapıldıktan sonra yapılan baskılar daha net ve sarı bir şekilde ortaya çıkar.
Çamur Nasıl Oluşur?
ETKİNLİK ADI: Çamur nasıl oluşur?
ETKİNLİK TÜRÜ: Fen ve matematik
YAŞ GRUBU: 3-6
TEMA: Hava,su,toprak
MATERYALLER: Kum,su,kaşık,plastik çukur tabaklar
UYGULAMA: Çocuklara yağmur yağdığında yada yerlerin ıslandığında toprakta neler olduğu hakkında ve su,kum ile ilgili çeşitli sorular sorulur,sohbet edilir.
Çocuklar küçük gruplara ayrılarak ve her bir çocuğa iki tane plastik tabak ve kaşık verilir.
Tabakların içleri bir miktar kum ile doldurulur.
Çocuklar kumu kaşıkla karıştırırlar. Ve kumu yakından görmeleri sağlanır.
Kuma su eklenince neler olacağı hakkında çocuklara sırayla sorular sorulur.
Her çocuğun tabağına biraz su koyulur.
Çocuklar kaşıkla su ve kumu karıştırarak kumun çamura dönüşmesini sağlarlar ve incelerler.
Çamurun nasıl oluştuğu hakkında sınıfta çocuklarla sohbet edilir
Daha sonra çocukların tabakları dışarıya konulur ve dışarıda çamur sertleşince çocuklara gösterilir.
Çamurun hava ile birleşince kuruması ile ilgili çocuklarla konuşulur.
Buz Parçaları Eritiyoruz
ETKİNLİK ADI:Buz Parçaları Eritiyoruz
YAŞ GRUBU:5-6 Yaş
MATERYALLER:Cam kavanoz,buz,pamuk,bant,streç film
UYGULAMA:
{ Uygulamaya başlamadan önce, çocuklara buz hakkında” buz sizce nasıl oluşur?, daha önce hiç buz incelediniz mi?, buzu nerelerde kullanıyoruz?” gibi sorular sorularak,konu ile ilgili deneyimleri alınır ve konuşmaları sağlanır.
{ Sohbet edilirken bir taraftan da buz parçaları çocuklara incelettirilir.
{ Daha sonra, çocuklar ikişerli gruplara ayrılır ve her gruba iki tane kavanoz verilir.
{ Gruplara verilen kavanozlardan biri, öğretmen yardımı ile pamuk ve bant ile sarılır.
{ Her kavanozun içine 3-4 tane buz parçası atılır.
{ Kavanozların ağızları streç film ile kaplanır.
{ Hangi kavanozdaki buzların daha çabuk eriyeceği hakkında konuşulur, çocukların fikirleri alınır.
{ Bir süre sonra, pamukla sarılı olmayan kavanozlardaki buzların daha çabuk eridiği gözlemlenir.
{ Pamuk ile sarılı olmayan kavanozlardaki buzların, ortamın sıcaklığından daha çabuk etkilendiği için daha çabuk eridiği, pamuk ile sarılı olan kavanozlardaki buzların ise içerideki havayı muhafaza ettiği için daha geç eridiği anlatılır.
Yoğurt Mayalıyoruz
ETKİNLİK ADI:Yoğurt Mayalıyoruz.
YAŞ GRUBU:5-6 yaş
MATERYALLER:Çocuk sayısı kadar, kaşık, kapaklı kap, örtü, ılık süt, yoğurt, kavanoz inek, keçi, koyun ve süt ve süt ürünleri ile ilgili resimler
UYGULAMA:
{ Uygulamaya başlamadan önce, çocuklara inek, keçi, koyun ve süt ve süt ürünleri ile ilgili resimler gösterilerek “sütü hangi hayvan ya da hayvanlar yapar?, sütten hangi besinleri elde ederiz?, süt ve süt ürünlerinin faydaları nelerdir?” gibi sorular sorulur.
{ Sorular sorulduktan sonra, çocuklara nasıl bir etkinlik yapılacağı anlatılır ve “ hiç annenizi ya da başka birini yoğurt mayalarken gördünüz mü?” diye sorularak konu ile ilgili deneyimleri alınır ve konu hakkında konuşmaları sağlanır.
{ Sohbetten sonra, etkinliğe geçilir ve etkinlik için gerekli olan kap, kaşık,kavanoz gibi malzemeler çocukların önüne konulur.Öğretmenlerin gözetiminde, ılık süt kaplara boşaltılır ve yoğurt ve süt kavanozda karıştırılarak maya hazırlanır.
{ Hazırlanan maya, yine öğretmenlerin gözetiminde süt dolu kaba boşaltılır.Daha sonra, kabın kapağı kapatılarak örtü ile sarılır.
{ Çocuklara da birkaç saat sonra hazırladıkları bu karışımın yoğurda dönüşeceği söylenir.
{ Mayalanan yoğurt dinlenirken, çocuklara yoğurt çeşitleri gösterilir, yoğurttan yapılan besinler ile ilgili çocukların tahminleri alınır ve bu konu hakkında sohbet edilir.
{ İkindi yemeğinde de çocukların mayaladıkları yoğurtlardan ayran yapılarak çocuklar ile beraber içilir. C.Özge MERCAN
Buharla Şişen Balon
ETKİNLİK ADI: Buharla Şişen Balon
YAŞ GRUBU: 6 Yaş
MATERYALLER: Mavi, kırmızı, sarı, beyaz balonlar, pet şişe, leğen, su, büyük çöp torbası
UYGULAMA:
Etkinliğe başlamadan önce, çocuklara “Buhar sizce nedir?, Hiç buharlaşan bir şey gördünüz mü?, Kışın dışarı soğuk olduğu zaman ısınmak için evde soba, kalorifer gibi ısınma gereçlerini yaktığımız zaman camda nasıl bir görüntü oluşuyor, hiç dikkat ettiniz mi? Hiç kaynayan çaydanlık gördünüz mü? Kaynayan çaydanlığın ucundan çıkan şey sizce ne olabilir? “ gibi sorular sorularak çocukların konu ile ilgili konuşmaları sağlanır ve konu ile ilgili deneyimleri alınır.
Sohbetten sonra etkinliğe geçilir. Önce, sınıfın orta yerine bir masa çekilir ve çocuklar etkinliği rahatça izleyebilmeleri için masanın çevresine toplanırlar. Etkinlik için gerekli olan malzemeler hazırlanır. Pet şişenin yarısına kadar soğuk su doldurulur ve ağzına bir balon geçirilir. Daha sonra, önceden kaynatılmış olan su, masanın üstündeki leğene öğretmen tarafından dikkatlice dökülür. Öğretmen sıcak suyu leğene dökerken, çocuklar masanın etrafından biraz uzak tutulmalıdır. Çocukların sıcak ve soğuğu hissetmek için pet şişedeki suya dokunabilirler ve öğretmen gözetiminde sıcak suyun üstüne ellerini tutarak buharını hissedebilirler. Yarısından biraz fazlası sıcak su ile dolu olan leğenin içine, soğuk su dolu olan pet şişe dik duracak şekilde konulur.
Pet şişeyi, sıcak su dolu leğene koyduktan sonra, balonun şişmesi beklenir. Balonun şişmesi biraz zaman alacağından, çocuklar ile sohbet edilir, balonun şişip şişmeyeceği hakkında tahminler alınır. Bir süre sonra, çevresindeki sıcak suyun etkisi ile pet şişe içinde buharlaşan su balonu yavaş yavaş şişirmeye başlar.
Deneyin sonunda çocuklara, pet şişe içindeki soğuk suyun, leğenin içindeki sıcak sudan etkilenerek buharlaştığını ve buharlaşan suyun pet şişenin ağzındaki balonu yavaş yavaş şişirdiği, balon ve pet şişe arasında bir hava alışverişi olduğu için şişmenin hızlı olmadığı ve balonun şişerken hafif bir şekilde inip kalktığı, buharlaşan bir kısım suyunda pet şişenin duvarlarına çarparak pet şişeyi buğulandırdığı, pet şişenin içindeki soğuk suyun da yine leğen içindeki sıcak su sayesinde ısındığı anlatılır.
Etkinlikten sonra, çocuklara “Hadi hepimiz birer balon olalım ve rüzgar ile birlikte minderlere savrulalım. “diyerek küçük bir geçiş etkinliği uygulanır. Öğretmen rüzgar sesi çıkartır ve çocuklar çeşitli hareketlerle minderlere yönelirler. Bu geçiş etkinliği ile çocuklar minderlere oturtturulur ve bir sonra ki etkinlik için hazırlanır.
Çocuklar minderde otururlarken öğretmen, “ Biraz önce deneyimizde buharlaşma ile balonumuzu az da olsa şişirdik, bende sizler için kendim balonlar şişirdim.” Diyerek önceden şişirilmiş mavi, kırmızı, beyaz, sarı renklerdeki balonları getirir.
Öncelikle, çocuklara model olması açısından öğretmen tarafından bir örüntü dizisi oluşturulur:
2 Mavi-3 kırmızı-4 beyaz-1 sarı-2 mavi-3 kırmızı…
Çocuklardan, oluşturulan bu örüntüyü iyice incelemeleri istenir. İncelemeden sonra “Örüntü hangi renklerden oluşuyor?, Nasıl bir sıra takip etmiş?, Örüntüde kaç tane balon var?, Balonların kaç tanesi kırmızı?, Kaç tanesi mavi?, Kırmızı balon ilk örüntü grubunda kaçıncı sırada? “ gibi sorular sorularak örüntü hakkında sohbet edilir. Daha sonra, oluşturulan örüntüden bir tane balon çıkarılır:
Mavi balon-?-kırmızı balon-kırmızı balon-beyaz balon-beyaz balon-beyaz balon-beyaz balon-sarı balon-mavi balon-kırmızı balon-kırmızı balon-kırmızı balon
Çocuklara örüntüde hangi renk balonun eksik olduğu ve nereye konulacağı sorulur.Doğru cevabı en hızlı bilen çocuktan, gelip eksik balonu doğru yere koyması istenir. Örüntü birkaç kere değiştirilerek diğer çocuklara da uygulanır.
Daha sonra, 8 mavi, 8 kırmızı, 8 beyaz, 8 sarı balon karışık olarak sınıfa yayılır. Çocuklarda eşit sayıda 4 gruba ayrılır. Her grubun bir ismi vardır: Birinci grubun adı mavi, ikinci grubun adı kırmızı, üçüncü grubun adı beyaz ve dördüncü grubun adı da sarıdır. Her grup ismi ile aynı renk olan balonları yakalamak ile sorumludur. Toplam 2 dakika süre vardır ve gruptaki her çocuk sadece 2 balon almak zorundadır.
4 grupta aynı hizada art arda sıralanır. Yani, başta grup mavi, yanında grup beyaz… gibi. Sonra, sıra başında bulunan çocuktan, grubunun renginde ve çevreye karışık halde dağılmış olan balonlardan 2 tanesini tek ayak üstünde zıplayarak bulmasını ve bulduktan sonra balonları alıp yine tek ayak üstünde grubunun yanına gelerek balonları balon torbasına atması istenir. (Büyük boy çöp torbaları, balon torbası olarak kullanılabilir.) Daha sonra, sıra ikinci çocuğa geçer. Aynı kurallar onun içinde geçerlidir. Bu arada 1 çocuk tek ayak üstünde zıplayarak balonları toplarken, diğer 3 çocukta balon torbasını tutar. 2 dakika içinde 8 tane balonu tek ayak üstünde zıplayarak en çabuk bulan ve balon torbasına atan grup oyunu kazanır.
