Oğuz (Türk) Boyları

wien06

V.I.P
V.I.P
ben ankara çamlıdere kazasından ım yaptığım araştırmalarda bayındır ve peçenek boylarından olduğumuz anlaşılıyor çamlıderenin içi içinde bu geçerli mi ?

bu tespitim ne kadar doğru?

yardımcı olursanız sevinirim :)

Oğuzların Bozok gurubuna mensup 12 boy Kuzey Anadolu, Üçok gurubuna mensup 12 boy da Güney Anadolu’nun çeşitli bölgelerine yerleşmişlerdir. Türkiye’ ye yerleşen en kalabalık boy, Selçukluların başında bulunduğu Kınık boyudur. Asalette birinci telâkki edilen ve Osmanoğullarının başında bulunduğu Kayılar, daha sonra Afşar ve Bayındırlar da yoğun olarak geldiler. Kınıklar özellikle Kızılırmak çevresini işgal etmişlerdir.

Oğuz aşiretleri uygun yerleşim yerlerinde iskân edildikten sonra buralara genellikle kendi soyları ile ilgili isimler vermeye başladılar. Çevredeki köylerden Kınık, İğmir, Iğdır, biraz daha ilerlerde Kızık, Çamlıdere’de Peçenek, Bayındır, Çubuk’da Çavundur, Ayaş’da Bayat gibi köyler Oğuz boyu isimlerini taşımaktadır. Bunun yanında köyün kurucusu olduğu bilinen Dervişlerin isimlerini alan, kendi köyümüz olduğu gibi Taşlı Şeyhler, Ali Dede Şeyhler, Yuva Şeyh, Otacı Şeyh köylerini sayabiliriz. Ayrıca içindeki türbeden veya Alperenlik literatüründen isim alan Erenköy, Tekke gibi köyler de var.



Oğuzlar yurt tuttukları her yere mensup oldukları boy adlarını verirlerdi.Bunun karşıtı görüş belirtenlerde olsada Tarihsel belgelerle tesbitlidir.Bu bilgiler isiginda Oguz Boylarindan olan Pecenek ve Bayindirlarin bir bölümünün Ic Anadoluda Camlidere bölgesine yerlestigini oradaki belde ve köy isimlerindende anliyoruz. Mutlaka Camlidere icinede tarihsel sürec icerisinde pecenek ve bayindir boylarindan yerlesen olmustur.
 
sevgili kardeşim sanım araştırmada kayserili bir avşar olarak ufakta olsa bir eksiklik hisettim ve o eksikliği ben tamamlayım dedim kayseri de avşar boyunda tomarza yı da eklmenizi rica edeceğim çünkü tomarzada çok yoğun avşar bulunmakta şimdiden anlayışınız için teşekür ederim ama bu çalışmanız süper olmuş bilmediğimiz çok şeyi açıklamışınız ve bukadar geniş ve değişik bir yapıya sahip olduğumuzu bilemeyecektik emeğinize sağlık
 

wien06

V.I.P
V.I.P
sevgili kardeşim sanım araştırmada kayserili bir avşar olarak ufakta olsa bir eksiklik hisettim ve o eksikliği ben tamamlayım dedim kayseri de avşar boyunda tomarza yı da eklmenizi rica edeceğim çünkü tomarzada çok yoğun avşar bulunmakta şimdiden anlayışınız için teşekür ederim ama bu çalışmanız süper olmuş bilmediğimiz çok şeyi açıklamışınız ve bukadar geniş ve değişik bir yapıya sahip olduğumuzu bilemeyecektik emeğinize sağlık

Kayseri’de Oğuz Boylarının dağılımı

AVŞAR HATTI

Kayseri’de 18. yüzyılda büyük bir Avşar göçü olduğu için, Kayseri’nin Tomarza, Pınarbaşı ve Sarız ilçelerindeki Avşarlar hep öne çıktı ve sadece bu bölgede Avşar topluluğunun olduğu zannı uyandı. Bunda haliyle diğer Avşar topluluklarının boy adlarını unutmuş olmaları da etkili oldu. Halbuki biz 12. yüzyılda Orta Anadolu’da ve Çukurova’da hareket halinde büyük bir Avşar topluluğunun varlığına dikkat çekmiştik.
İskan edilen bu konar göçer topluluklardan iki tanesi Hacı İvaz ve Salman adıyla Kayseri’de iki tane mahalle kurmuşlardı. Bu isimler onların oba adlarıdır aynı zamanda. Hacı İvaz topluluğu İncesu hattından Kayseri’ye gelip yerleşmişler; Salmanlar ise Zamantı’dan gelerek şehre yerleşmişlerdi.

Şehir merkezi dışında İncesu, Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan hattında, Hacılar’da, Develi ve Bünyan’da da Avşar toplulukları vardı. Fakat boy adları unutulduğu için 18. yüzyılda yöreye büyük bir Avşar göçü olunca bunlar unutuldu gitti. Bunları 1997 yılında “Kayseri Yöresine Yerleşen Türk Boyları ve Akraba Topluluklar” isimli kitabımda belirtmiştim.
Bugün Kayseri’de Avşar Hattı dediğimizde hemen akla Pınarbaşı- Sarız ve Tomarza ilçelerine yerleşen çok miktarda köy kuran Avşar boyunun yerleştiği yerler geliyor.

KAYSERİ’DE AVŞAR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre
1 Avşar İmanlı oymağı Pınarbaşı
2 Akça Ali Oymağı Zamantı
3 Ali Bölüğü oymağı İncesu
4 Avşar(16.yy.’da köy) Bünyan
5 Avşar (ekinlik, mezra) İncesu
6 Avşar (2 tane, mezra, ekinlik) Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan)
7 Avşar Kalesi(mezra, ekinlik) Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan)
8 Avşar Yeri (mevki adı) Hacılar
9 Avşar Potuklu (köy) Pınarbaşı
10 Avşar Söğütlü (köy) Pınarbaşı
11 Avşar Karaboğaz(köy) Pınarbaşı
12 Avşar Kuşçu (köy) İncesu
13 Büyük Avşar (köy) Sarız
14 Bahrili Avşarı oymağı Develi
15 Beğdenizli oymağı Zamantı
16 Büyük Selmanlı oymağı Kayseri merkez
17 Selman Mahallesi Kayseri merkez
18 Cingözoğlu Oymağı Pınarbaşı, Tomarza
19 Civanşir Oymağı Develi
20 Çöplü Avşarı Oymağı İncesu, Zamantı, Kayseri merkez
21 Deliler Oymağı Kayseri merkez, Pınarbaşı, Develi
22 Dodurlu oymağı Kayseri merkez, Sarız
23 Gökçeoba Oymağı Kayseri merkez
24 Hacıpaşa Oymağı Tomarza, Zamantı, Kayseri merkez
25 Halloğlu/Haliloğlu Oymağı Pınarbaşı
26 Halil Paşa Oğlu Oymağı Pınarbaşı
27 Herekçioğlu Oymağı Sarız
28 İmamkulu Oymağı Develi, Tomarza
29 İmamkulu Uşağı Zamantı
30 İvaz Hacılı Oymağı İncesu, Develi, Kayseri merkez
31 Karamanlı Yörüğü Pınarbaşı
32 Kararecep Oymağı Pınarbaşı
33 Karaşeyhli Oymağı Sarız
34 Kocanallı, Kocahallı oymağı Sarız, Tomarza, Pınarbaşı
35 Kuşlu Oymağı Zamantı
36 Muhazimoğlu Oymağı Sarız
37 Hacı İvaz Mahallesi Kayseri merkez
38 Ayvaz Hacı köyü Develi
39 Recepli Avşarı oymağı Kayseri, Develi, Yahyalı, İncesu, Zamantı
40 Bucak Avşarı Sarıoğlan
41 Sarıhanlı Oymağı Kayseri
42 Sarısindili oymağı Kayseri, Zamantı, Develi
43 Sarıvelioğlu oymağı Sarız
44 Sancaplı oymağı Zamantı
45 Selmanlı oymağı Zamantı
46 Sofu oymağı İncesu
47 Şahmetlioğlu oymağı Sarız
48 Tacirli oymağı İncesu
49 Taşlı Uşağı oymağı Zamantı, Kayseri
50 Terkeşlioğlu oymağı Sarız
51 Torunlar oymağı Pınarbaşı, Sarız
52 Türkmenliler oymağı Sarız
53 Veziroğlu oymağı Tomarza, Bünyan, Obruk
54 Avşaroğlu ailesi Gesi, Mancusun, Deliklitaş, Lalapaşa, Kendirci, Kalpaklıoğlu, Şeyh Tacettin, İsa Ağa, Eskici Yahya ve Gülük mahallleri (Kayseri)
55 Arap Hasanlı Ailesi Şeyh Tacettin Mahallesi /Kayseri
56 Avşar (16. yüzyılda mezra) Çukur /Özvatan
57 Avşar Muslu Oğlu Ailesi Cebirli /Kayseri
58 Avşar Mehmet Oğlu Ailesi Mancusun/ Kayseri
59 Avşar Hacı Mustafa Oğlu Oymağı Develi, Zamantı, Kayseri

BAYAT- BAYINDIR HATTI

17. yüzyılda yöreye yerleşen Bayat ve Bayındır boyuna mensup insanlar var. Bunlar Dulkadirli adıyla da bilinirler. Bunlar, Bünyan’ın Elbaşı, Zek, Zerezek, hattından Akkışla’ya ve Yozgat’ın Büyükkışla’ya kadar uzanan bir hat çizerler. Biz buna Bayat-Bayındır hattı diyoruz. Bu hattın ikinci kolu Talas ve Tomarza’ya doğru uzanır. Özellikle Pehlivanlıoğlu ve Kabaklı obaları Talas ve Tomarza hattına yerleştiler. Bu grup yine Dulkadirlilerden Köstere Yörüklerinin bir kolunu oluşturdular.

Bayat ve Bayındır boyundan insanlar Kayseri’de Bektaş Mahallesini kurdukları gibi Yahyalı ve Yeşilhisar hattına da yerleştiler. Bozca cemaati Yahyalı’da, Hızırcalı Cemaati Yahyalı ve Yeşilhisar’a yerleşti. Bir zamanlar Yeşilhisar’da YazıBayat isimli köyün adının geçmesi bu çerçevede dikkate değerdir.Ayrıca Yeşilhisar’da yine Bayındır isimli bir köy adına da rastlanmıştır. Kısmen Hisarcık hattında da bu boya rastlanmaktadır.

KAYSERİ’DE BAYAT BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre
1 Ağcalu oymağı Bünyan
2 Kuzugüdenli oymağı Akkışla, Tomarza
3 Bahadır Hacılı oymağı Erciyes Dağı, Hisarcık
4 Bektaş Oymağı Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan)
5 Bektaş Oğulları oymağı Zamantı, Develi
6 Bektaş Mahallesi Kayseri merkez
7 Bozca oymağı Yahyalı
8 Elbaşlı oymağı Bünyan
9 Hızırcaoğlu oymağı Yeşilhisar
10 Hızır Hacılı oymağı Yahyalı
11 Kabaklı oymağı Tomarza, Develi
12 Şamlılı oymağı Şeyh Cemaati, Kalenderhane Mahallesi, Kayseri
13 Bayatoğlu ailesi Beserek Tepe Köyü, Çörümşek, Zamantı
14 Bayatoğlu ailesi Hacı Velet cemaati, Tahir Ağa mahallesi, Kayseri
15 Evlad-ı Bayat oymağı Kayseri
16 Karalar oymağı Kayseri, Zamantı
17 Okçu oymağı Irmak kenarı (Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan)
18 Pehlivanlıoğlu aşireti Kayseri
19 Pehlivanlı oymağı Develi, Talas, Zamantı
20 Şam Bayatı Oymağı Kayseri
21 Yazıbayat Yeşilhisar

KAYSERİ’DE BAYINDIR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR

Boyu temsil eden ad Yöre
1 Bayındır (köy) Yeşilhisar
2 Bayındır (mahalle) Akkışla
3 Bayındır oymağı Kayseri

BEYDİLİ HATTI
Beydili hattı ise, 16. ve 17. yüzyılda Urfa Beylerbeyliği topraklarından hareketle bölgemize göçen Beydili boyuna mensup insanların oluşturduğu hattır. Sivas’a sınır Sarıoğlan’ın Karaözü’den başlayıp Gömeç’e ve Erkilet’in köylerine kadar uzanan hatta Beydililer oturmaktadır. Bunlardan bir parça Develi’dedir: Kuşçu Ceritleri. Bir bölümü Sarız’dadır: Badıllı adıyla da geçen Koçgiriler.

KAYSERİ’DE BEYDİLİ BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Badıllı oymağı Sarız
2 Beydili oymağı Irmak Kenarı (Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan)
3 Cerit Türkmeni oymağı Kayseri
4 Tatılı oymağı Kayseri, Sarıoğlan
5 Hadırlı /Hazırlı oymağı Yeşilhisar
6 Kara Hasanlı Ceridi Kayseri
7 Karaözü (kasaba) Sarıoğlan
8 Kuşlu Ceridi Develi
9 Kömeç /Gömeç oymağı Kayseri
10 Ceritoğlu oymağı Alagöz/Kayseri
11 Tatılıoğlu oymağı Gömeç/ Kayseri
12 Ceritli oymağı Çağşak/ Sarız
13 Gömeçli ailesi Cürcür, Kalenderhane, Kalpaklıoğlu, Hunat, Hacı İkiz, Hacı Kılıç Mahalleleri, Kayseri

SALURLAR

Başta Kayseri’de Salur adını taşıyan köy olmak üzere, Yeşilhisar, Yahyalı ve Develi hattına yerleşen Salurlu Cemaati ile parça parça değişik yerlere yerleşen Salurlular vardır. Bu kola Tekeli adını veriyorlar. Tekeliler, Erkilet’te, Bünyan Büyük Tuzhisar’da, İncesu’da (Çobansalur) ve Çukur-Felahiye hattında (Şeyhyar Salur) gözükmektedir.
Talas’ta Salur isimli bir mahalle vardı. Gayrimüslim oldukları anlaşılan bu Salurlularda şahıs adı olarak da bu isme rastlanması ilginç bir özelliktir. Ayrıca Talas’ta Salur Bayırı isimli bir mevki adı da mevcuttur.

KAYSERİ’DE SALUR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Salır (köy) Kayseri
2 Salurlu oymağı Kayseri, Develi, Yahyalı, Yeşilhisar
3 Salur Bayırı (mevki adı) Talas
4 Salur Mahallesi Talas
5 Salur mevkii Bünyan
6 Tekelioğlu ailesi Erkilet/Kayseri
7 Tekeli oymağı Büyük Tuzhisar /Bünyan
8 Tekeli oymağı Kayseri
9 Şeyhyar Salur oymağı Sarıoğlan, Felahiye, Özvatan
10 Çoban Salur(mezra) İncesu

YAZIR HATTI

Yazır boyunun en önemli merkezi İncesu. Karataşlı Yörükleri adıyla da bilinen Yazırlar, İncesu’da Bezircili, Cumalıoğlu, Halil Bahadır, Omuzu Güçlü, Sarıkürklü, Süleyman Kethüda gibi oba adlarıyla biliniyorlar. Yazır boyu Kayseri’nin çevresindeki köylerde de bir yekün teşkil ediyor. Ali dağı ve Erciyes dağı çevresi eskiden beri Yazırların göç yolu. Erkilet’te Yazırlıoğlu adıyla biliniyorlar. Yazır isimli bir köy kayıtlara geçmiştir ve 14. yüzyıldan beri biliniyor. Germir’den Gergeme’ye kadar uzanan meşhur Bezircili cemaati de bu boydan geliyor.

KAYSERİ’DE YAZIR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Bezircili Oymağı İncesu
2 Cumalıoğlu Oymağı İncesu
3 Halil Bahadır Oymağı İncesu
4 Karataşlı oymağı İncesu
5 Omuzu Güçlü oymağı İncesu
6 Sarı Kürklü oymağı İncesu
7 Süleyman Kethüda oymağı İncesu
8 Yazır (köy) Kayseri
9 Yazır (köy) Hisarcık/Kayseri
10 Yazır (mezra, ekinlik) Ali Dağı yöresi/Kayseri
11 Yazır (köy) Erciyes Dağı/ Kayseri
12 Yazırlıoğlu ailesi Erkilet /Kayseri
13 Bezircioğlu ailesi Germir/Kayseri
14 Bezircioğlu ailesi Gergeme/ Bünyan

KINIK HATTI

Kınıkların en yoğun oldukları yer Kayseri şehir merkezi ile Develidir. Çünkü, Selçuklular ve Danişmendliler yoğun bir şekilde Kınık varlığı bulunduruyorlardı. Develi’deki Cuşlu Oymağının Kınık boyundan geldiği de biliniyor. Ayrıca şehrin çevresinde Cırgalan ve Mancusun’a da Kınıkların yerleştiği anlaşılıyor. Bu iki bölgede de eski bir Yazıkınık mezra vardı. Bunun dışında Kınıkların Bünyan kolunu ise Sultanhanı ve Büyüktuzhisar’daki Alaaddinli cemaati oluşturuyor.

KAYSERİ’DE KINIK BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Alaaddinli oymağı Büyük Tuzhisar /Bünyan
2 Cuşlu oymağı Develi
3 Yazı Kınık (mezra) Cırgalan/Kayseri
4 Yazı Kınık (Mezra) Mancusun/ Kayseri
5 Kınıklı (mevki adı) Dervişağa mahallesi /Bünyan
6 Kınık geçen (köy) Pınarbaşı
7 Kınık Oğulları oymağı Kapuluca köyü, Çörümşek, Zamantı
8 Kınık Yaylası Sarız, Pınarbaşı

KAYILAR

Kayı boyunun Kayseri şehir merkezindeki yerleşimleri Karakeçili mahallesine olmuştur. 11. yüzyılda Cırlavuk’a yerleşip Kayapa Mahallesini kurdukları biliniyor.Bunun dışında 16. yüzyılda Hacılar’a Kayı boyundan bir topluluk yerleşiyor. Yalnız bu Hacılar cemaatinin sadece Hacılar ilçesinde olduğunu kabul etmek yanlış olacaktır. Bunların bir de Develi ve Yahyalı kolları mevcuttur.

KAYSERİ’DE KAYI BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Hacılar oymağı Hacılar, Develi, Yahyalı
2 Karakeçili mahallesi Kayseri merkez
3 Kayı Apa(mevki) Cırlavuk, Kayseri
4 Kayı Apa oğlu ailesi Cırlavuk, Kayseri
5 Kayınlı oymağı Cırlavuk mezraı/ Pınarbaşı

DÖĞERLER

Oğuzların Döğer boyunu Kayseri merkeze bağlı köy adı olarak görmekteyiz. Kayseri’de tespit edilen Döğerli isimli bir oymak var. Bu oymağın bir kolunu Felahiye, Özvatan ve Sarıoğlan hattında görürken diğerinin Tomarza’da Kösedöğer köyünü kurdukları anlaşılıyor.

KAYSERİ’DE DÖĞER BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Döğer (köy) Kayseri
2 Döğer (ekinlik, mezra) Irmak Kenarı, Felahiye, Sarıoğlan, Özvatan
3 Döğerli oymağı Kayseri
4 Köse Döğer (mezra) Tomarza
5 Döğer (köy) Tomarza

YIVALAR

Kayseri merkeze bağlı Yıvalı köyü ve Yuvalı ve Yuvalıoğlu adını taşıyan oymak bu Oğuz boyundan geliyor. Yıva boyuna mensubiyeti bilinen Başladık Cemaati de Kayseri’ye yerleşmiş. Başladık cemaatinin kurduğu köylerden sadece Bünyan’a bağlı Güllüce köyünü biliyoruz.

KAYSERİ’DE YIVA BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Başladık oymağı Güllüce, Bünyan
2 Yıvalı oymağı Kayseri
3 Yuvalı (köy) Kayseri
4 Yuvalıoğlu ailesi Yuvalı /Kayseri
5 Yuvalı oymağı Develi


ÇEPNİLER

Oğuzların Çepni kolu Kayseri’de Çepni Elçisi adı verilen oymağın Kayseri’ye yerleşmesiyle meydana çıkmıştır. Çepni, Çeper, Çapan gibi isimleri çeşitlenen Çepniler, genellikle Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan hattından Sivas’a kadar uzanan bir hatta yerleşikler. Bunlardan küçük bir kol da Tomarza’ya yerleşmiş ve Yazıçepni adıyla bir mezra kurmuşlardı.

KAYSERİ’DE ÇEPNİ BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Çepni Elçisi oymağı Kayseri
2 Çapanlı oymağı Irmak Kenarı, Felahiye, Özvatan, Sarıoğlan
3 Çepni Yörükleri oymağı Tomarza
4 Yazı Çepni (mezra, ekinlik) Irmak Kenarı


ÇAVUNDURLAR

Bunlar Çavundur, Çavdur, Çandır, Çavdar gibi isimler alabiliyorlar. Kayseri’de Çandır Mahallesi bu boyun adını almış. Tavlusun’da ve Sarız’da da bu boyun adına rastlanmakla beraber, Sarız’daki Çavundurların Avşarlarla karışmış olduğu anlaşılıyor.

KAYSERİ’DE ÇAVUNDUR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Çandır Mahallesi Kayseri
2 Çavdarlı Oymağı Kayseri
3 Çavdır (köy) Sarız
4 Çavdaroğlu ailesi Tavlusun/Kayseri
5 Çavdaroğlu ailesi Danacılar cemaati, Gebe İlyas mahallesi, Kayseri


YÜREĞİR

Yüreğir boyunun Bünyan’a bağlı Yüreğir isminde bir köy kurdukları biliniyor. Tarihi kaynaklar Yüreğirlilerin Karakaya köyü civarına yerleşik olduğunu gösteriyor.

KAYSERİ’DE YÜREĞİR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu Temsil eden ad Yöre
1 Üreğir/Yüreğir (köy) Kayseri
2 Üreğir/Yüreğir (Köy) Karakaya/Bünyan
3 Yüreğirli Oğlu Köyyıkan cemaati, Cafer Bey Mahallesi;
Seyfullah Efendi cemaati, Kürtler mahallesi;
Fethullah Efendi cemaati, Kürtler mahallesi


EYMİRLER

Eymir boyu, Felahiye, Özvatan ve Sarıoğlan hattında rastlanan Dündarlı cemaatinin iskanı ile dikkatimizi çekiyor. Hatta bu bölgede Eymir isimli bir köye de rastlanıyor. Eymirler Kızılırmak boylarının ilerisinde Hacı Bayram ve İnce Cemaatleri ile yeniden yerleşik hayata geçmişler. Bugünkü Bayramhacı köyü bu oymağın adını taşıyor. Erkilet’te de Dündarlı topluluğuna mensup insanlar tespit edilmiştir.

KAYSERİ’DE EYMİR BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu Temsil eden ad Yöre
1 Dündar oymağı Irmak Kenarı
2 Eymir (köy) Irmak Kenarı
3 Hacı Bayram/İnce Oymağı Kayseri
4 Dündaroğlu ailesi Erkilet/Kayseri
5 Eymir Hacı (mezra) Zamantı
6 Argun oymağı Kayseri
7 Halaçlu oymağı Kayseri
8 Bektaşlu oymağı Kayseri
9 Bahadırlı oymağı Kayseri
10 Dündar Mahallesi Kayseri


KIZIKLAR

Kızıklar, Kayseri’de ve Develi’de Kızık isimli iki ayrı köy teşkil etmişlerdir. Bunlar Bozatlı ve Pusatlı adı verilen büyük bir oymak halinde görülüyorlar. Hatta Kayseri’deki Bozatlı Paşa mahallesinin bunlarla ilgisi kurulabilir. Oturak Kızıklı adı verilen topluluğun Kayseri merkeze yerleştiği anlaşılıyor. Ayrıca Yahyalı hattındaki Mihmadlu Cemaatinin Kızık boyundan olduğu anlaşılmıştır.

KAYSERİ’DE KIZIK BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
1 Oturak Kızıklı oymağı Kayseri
2 Bozatlı oymağı Kayseri
3 Bozatlı Paşa mahallesi Kayseri
4 Kızık (köy) Kayseri
5 Kızık (köy) Develi
6 Mihmadlu oymağı Yahyalı
7 Pusatlı oymağı Tomarza
8 Kızıklı Oğlu Ailesi Hacı İkiz cemaati, Hacı Kılıç Mahallesi,
9 Kızıklı Ailesi Konuklar Mahallesi, Kayseri


KARAEVLİ

Karaevli topluluğuna mensup bir köy Kayseri’nin merkeze bağlı Karaevli köyüdür. Kültepe’nin hemen yanıbaşındaki köyün adı daha sonra ne hikmetse Karahöyük yapılmış. Yahyalı Taşhan’da da Karaevli oymağı tespit edilmiştir. Yeşilhisar ve Yahyalı hattında olduğunu bildiğimiz Musa Hacılı (Musacalı) oymağı da Karaevli’ye tabidir.

KAYSERİ’DE KARAEVLİ BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Musacalı oymağı Yeşilhisar, Kayseri
2 Karaevli oymağı Taşhan/Yahyalı
3 Karaevli (köy) Kayseri
4 Musa Hacılı oymağı Yahyalı
5 Kara Bölük Oğlu ailesi Tavlusun/Kayseri


KARKIN

Kayseri merkezde Karkın boyuna mensup insanların kurduğu bir mezra olduğu biliniyor. Ayrıca Ebiç köyünü de Karkın topluluğunun kurduğu anlaşılmıştır. Bünyan’a bağlı Girveli köyünde de Karkın boyuna mensup bir yerleşimin gerçekleştiği biliniyor.

KAYSERİ’DE KARKIN BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu tamsil eden ad Yöre
1 Karkın (mezra, ekinlik) Irmak Kenarı
2 Karkın (mezra, ekinlik) Kayseri merkez
3 Karkınoğlu ailesi Ebiç/Kayseri
4 Karkınoğlu ailesi Yemliha/Kayseri
5 Karkınoğlu ailesi Girveli/Bünyan
6 Karkınoğlu ailesi Sasık mahallesi/Kayseri


BÜĞDÜZ

Kayseri’de Hisarcık, Büyük Bürüngüz ve Küçük Bürüngüz köylerinde bu boya ait yerleşimin olduğu bilinmektedir. Hatta bu çerçevede Bürüngüz adının da Büğdüz adının “Büğündüz” biçiminden bozulduğu anlaşılmaktadır.

KAYSERİ’DE BÜĞDÜZ BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Ulu Bürüngüz(Köy) Bünyan
2 Kiçi Bürüngüz (köy) Kayseri


DODURGA

Tarih kitaplarına geçen ve Kayseri’ye yerleşen Dodur Cemaati söz konusudur. Kayseri’de bu boyun adını taşıyan bir Dodur mahallesi tespit edilmiştir. Lakin, bu mahallenin de tamamen gayrimüslim olduğu anlaşılmıştır.

KAYSERİ’DE DODURGA BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Dodurlu oymağı Kayseri
2 Dodur/ Dodurlu mahallesi Kayseri


PEÇENEK

Kayseri’de Peçenek boyundan oldukları bilinen oymaklar, Maraş Yörüklerinden olup Dulkadirli topluluğundan kopup Kayseri’ye gelen Boyacılı, Derzili ve İkiz oymakları (Kayseri merkez) ve Zamantı bölgesinde bulunan Ahsen Gazili oymağıdır.

KAYSERİ’DE PEÇENEK BOYUNU TEMSİL EDEN ADLAR
Boyu temsil eden ad Yöre
1 Ahsen Gazili oymağı Zamantı
2 Boyacılı oymağı Kayseri
3 Derzili oymağı Kayseri, Irmak Kenarı
4 İkiz oymağı Hacı İkiz Mahallesi, Hacı Kılıç/Kayseri


YAPARLU
Bu boya mensup insanların Felahiye, Özvatan çevresine yerleştikleri anlaşılıyor. Bugün Yapar, Yapan gibi isimler bu bölgede bu boya ait kalıntılardır.

İĞDİR/IĞDIR
Kayseri’de İğdir boyu ile ilgili tek ipucu 16. yüzyılda Kızılırmak boylarında (Irmak Kenarı Nahiyesi) görülen İğdir isimli köydür.

KAYNAK: S.Burhanettin AKBAŞ
 

Suskun

V.I.P
V.I.P
ÇEPNİLER
aknclar2.jpg



OĞUZ HAN ve OĞULLARI

ouz-han-ve-oullari.png

windowslivewriterepnler-fa7asema-3.jpg


AÇIKLAMA:
Oğuz Han’ın 6 oğlu vardır. Her oğlunun da 4 oğlu vardır. Oğuz Han’ın 24 torunundan ise 24 Oğuz boyu meydana gelmiştir. Bu boyların her birinin ayrı adı ve ünvanı vardır. Bütün dünyaya yayılan Oğuzlar bu 24 boya dayanmaktadır. Bozok sağ kolu, Üçok sol kolu temsil eder.


Selçuklu Devleti’nin 1040 yılında Horasan’da kurulması ve daha sonra Selçuklu Hükümdarı Alp Arslan’ın 1071 yılında Malazgirt savaşının kazanmasından sonra Anadolu kapıları Türklere açılmış ve batıya doğru göç eden Türkler Anadolu’da yurt edinmeye başlamışlardır. Yerleştikleri her yere Türkçe ad veren bu Türkmen boyları en yoğun olarak Antalya-Eskişehir Bölgesi (30,000 çadır), Kastamonu Bölgesi (100,000 çadır), İçel Bölgesi, Malatya-Maraş Bölgesi, Kuzey Suriye, Doğu ve Güneydoğu Bölgelerinde yurt tutmuşlardır. Bizim konumuz olan Çepniler ise Sinop bölgesine yerleşmişlerdir.

Tarihi kayıtlardan Karadeniz Çepnilerin bu bölgeye ne zaman geldiklerini tam olarak öğrenememekle birlikte 13.yy da bu bölgeye hâkim olduklarını ve Trabzon Rum Devleti hükümdarı Giorgi’yi mağlup edebilecek kadar da güçlü olduklarını biliyoruz.

Moğolların Anadolu’yu istilası ile ortaya çıkan bunalımlardan istifade etmek isteyen Giorgi, Karadeniz ticareti için çok büyük önem taşıyan bir limana sahip olan Sinop’u almak istemiş ve bir donanma ile 1277′de Sinop’a saldırmışsa da, kendisini gemilerle denizde karşılayan (Türkân-ı Çepni) Çepni Türkleri tarafından mağlup edilerek geri püskürtülmüştür.

Düzenli bir orduya karşı kazandıkları bu zafer, Çepnilerin o dönemde hem kalabalık hem de teşkilatlı bir topluluk olduklarının bir göstergesidir. Bu Çepnilerin Sinop bölgesine yerleştikleriyle ilgili herhangi bir delil yoktur ama bu dönemle ilgili belgelerden Türklerin sürekli olarak doğuya doğru ilerledikleri anlaşılmaktadır.

Trabzon Rum İmparatorluğun saray tarihçisi Panaretos’a göre İmparator Giorgi (1260-1280) hükümdarlığının 14. yılında yani 1280 yılında Toresion dağında Türkmenler’e tuzak düşmüştür. Panaretos, 2. Jean’ın 1297 yılında öldüğünü, onun zamanında Türklerin Halibia (Ünye yöresi) yöresini ellerine geçirdiklerini söyledikten sonra Trabzon dolaylarına kadar uzanan büyük bir istilâ hareketlerinde bulunduklarını yazar. Öyle ki çok yerler gayr-i meskûn bir duruma gelmiştir. Yukarıda da söylendiği gibi, bu Türkler veya onların çoğu büyük bir ihtimalle Çepniler ve başlarındakiler de Bayram Bey ailesidir.

İmparator 2.Aleksios (1297-1330) 1301 Eylül’ünde Giresun‘a gelip oradaki Türk beylerinden Küçük Ağa’yı ağır bir yeniliye uğratmıştır. Yine Panaretos da Bayram Bey‘in bir pazarı ele geçirdiği bildiriliyor. Bu, Ordu vilayetini fetheden ve orada beylik kuran (Bayramlu Beyliği) Bayram Bey‘e dair ilk haberdir. Bu esnada batı ucundaki Türkmenler de geniş çapta fetihlere girişmişlerdir. Bayram Bey 1332 yılında da çok sayıda asker ile Hamsi köye gelmiş ise de ağır kayıplar vererek geri dönmüştür.

1356 yılında imparator ve müverrih Panaretos batıya giderek noeli Giresun’da geçirmişler ve Yasun Burnu’nda “Epifani” kutlanmış ve orada 18 Türk öldürüldükten sonra geriye dönülmüştü. Ertesi yıl (1357) Bayram Bey‘in oğlu Hacı Emir Bey kalabalık bir asker ile Maçka yöresine kadar gelerek orayı yağma ve talan ettikten sonra geri dönmüştür.

Bu ilerleme sırasında Çepnilerin Ordu bölgesine yerleştikleri ve Bayram Bey‘in idaresinde bir beylik kurulduğu sanılmaktadır.

İmparator 3. Aleksios, 1380′de Tirebolu yöresine gelerek (Mart), Harşit çayının sağ kıyısına çok yakın yerde ve denize 5 km mesafede bulunan Bedroma kalesinden 600 kadar yayayı uzak yerlere gönderdikten sonra, yayanın kalabalık kısmı ve atlı askerle Harşit’in yukarı kısmına yürüyüp Çepnilerin kışlağına kadar gitmiş ve onların çadırlarını yıkmış, yakmış, öldürmüş ve Çepniler’in elindeki tuzakları kurtardıktan sonra geri dönüp Vakfıkebir’deki Büyük Liman’da birkaç gün kalmıştır.

Görüldüğü üzere imparator Çepnilere karşı bir öç alma seferi düzenlemiş ve onların elindeki bazı tutsakları kurtarmıştır. Anlaşılacağı gibi Çepniler muhtemelen 14.yy da kuzeye doğru ilerleyerek Kürtün yöresine ve ona komşu yerlere gelip oraları kışlak yapmışlar, yazın da kuzeydeki yeşil dağlara çıkmışlardır. Onlar ertesi yy.da kuzey ve kuzey batıya doğru ilerlemelerini sürdüreceklerdir.

Ordu bölgesini fethederek Bayramlı Beyliği‘ni kuran Bayram Bey‘in torunu ve Hacı Emir Bey‘in oğlu Süleyman Bey de 1397′lerde Giresun’u fethetmişlerdir. 15. yy başlarında kuvvetli olan bu beyliğin ne zaman ve nasıl ortadan kalktığı bilinmemektedir.

* * *

1404 yılında Timur’a giden İspanyol elçisi Clavijo, Ordu ve Giresun’un 10.000 kişilik bir orduya sahip bulunan Hacı Emir’in elinde olduğunu söyler.

I.Selim devrine ait (1515-1516) bir defterde Çepniler’in yoğun bir şekilde yaşadıkları yer ” Vilayet-i Çepni ” adı ile ayrı bir idari yöre olarak gösterilmiştir. Bu yörenin, defterdeki yer adlarından, Giresun, Torul ve Görele arasındaki saha olduğu anlaşılıyor. Özellikle Kürtün kazasına tamamen Çepniler yerleşmişlerdir.

Çepni yöresinde Ozgur, Kaya-Dibi, Kurtulmuş, Yenice-Hisar, Seyyid, Çandarlu, Alını-Yuma, Engezlü, Firuzlu, Halkalu, Yakalkan, Kilise, Kul-Çukuru, Şaban, Dikmeci, Yağmurca, Emürlü, Sarban, Uzun-Dere, Kara-Göncü, Mürsellü, Tana-Deresi, Derelü, Ak-Yuma, Karınca gibi büyük bir kısmı Türkçe adlar taşıyan kalabalık nüfuslu köyler görülmektedir. Buradaki Çepniler tamamen toprağa bağlanmışlardır. Hristiyanlar ise sahil şehirlerinde oturuyorlardı.

Trabzon’da Görele (Parabolu) kazası halkından Çepniler, yerlerini terk ederek, 1732 yılında Espiye madeni çevresindeki bölgelere yerleşmişlerdi. Bununla beraber, bir süre sonra buradan kaldırılarak eski yerlerine yerleştirilmişlerdir.

* * *

Bazı kaynaklarda, 1500′lü yılların başında, bu günkü Giresun ilimize bağlı Keşap ve Dereli ilçelerinin bulunduğu yerlerde, ‘Çepni Vilâyeti‘ isimli bir yerleşim bölgesinin varlığı yazılıdır. Çepniler’e bu sebeple Giresun ve çevresinde sıkça rastlanır.

Şebinkarahisar ve Alucra’da, Tirebolu’nun köylerinde Çepniler çoğunluktadır. Tirebolu şehir merkezinde yaşayanlar, hangi kökenden olurlarsa olsunlar, bütün köylülere ‘Çepni’ derler. O yörede, ‘Çepni‘ kelimesi, ‘köylü‘ ile özdeşleşmiştir.

Çepniler, ‘nerede düşman görürse hemen savaşa tutuşan insanlar’ olarak bilinirler. Onlar, bu özellikleri sebebiyle 1690 yılında, Avusturya Seferi’ne çağrıldılar. Savaşa katılarak başarının sağlanmasında etkili oldular.

Çepniler, tarihin bir döneminde, uzunca bir süre, Çepni olmayan etnik grupların gıpta ettiği insanlardı. Onların saygınlıkları, 19. yüzyılda doruğa çıktı. O dönemlerde bölge halkının çoğu, kendilerinin de Çepni olduğunu iddia ediyordu. Çepniler’in ünlü kabadayısı Çepni Ali, 1828-1829 Osmanlı-Rus Harbi’ne, çevresine topladığı 300 kişi ile katılmış ve Batum’a kadar giderek Ruslar’ı zarara uğratmış, ekibi ve topladığı ganimetle yurduna döndüğünde, gıpta ve hayranlıkla karşılanmıştı. Bölgede, ‘Çepni’ soyadını taşıyan pek çok aile vardır.



 
Top