Mülakat Teknikleri

KıRMıZı

TeK BaşıNa CUMHURİYET
V.I.P
Mülakat Teknikleri​

İş görüşmeleri, ya da yaygın adıyla, mülakat birçok insan için önemli ölçüde endişe ve stres kaynağıdır. Aslında bu endişenin büyük bölümü, süreci iyi bilmemekten ve algılama farklılıklarından kaynaklanmaktadır.

Mülakat(lar) sırasında müstakbel işvereninizle aranızda uyum olup olmadığını karşılıklı olarak araştıracaksınız. Mülakatı, sınandığınız ya da doğru yanıtları vermek zorunda olduğunuz bir sınav yerine, geleceğinizle ilgili önemli bir karar için ayırdığınız bir araştırma ve bilgilenme seansı olarak algılayın. Diğer taraftan, sahip olduğunuz bilgi, deneyim ve becerilerle işverene neler verebileceğinizi anlatmak için de iyi bir fırsattır.

Mülakatların büyük bir çoğunluğu 30-60 dakika sürdüğü için, zamanın iyi kullanılması mülakatta en dikkat edilecek hususlardan bir tanesidir.

Kendiniz Nasıl Sunuyorsunuz

Tüm iş görüşmelerinizde karşı taraf ile sağlıklı bir iletişim kurmak ve güven oluşturmak en az başarılarınız ve becerileriniz kadar önem taşır. Ne olduğunuz kadar, kendinizi nasıl sunduğunuz da sonucu etkiler. Ne istediğini bilen, kendine güvenen, iyi hazırlanmış bir aday görüşmecide iyi bir izlenim bırakır.

Vücut Dili

Görüşme sırasında sözleriniz kadar vücut diliniz de önemlidir. Duruşunuz, ses tonunuz, göz teması ve ellerinizi kullanış şeklinize dikkat etmelisiniz.

• Pozitif olun, gülümseyin
• Göz temasını koruyun; cevap hazırlamaya çalışırken fazla etrafa bakınmayın
• Vücudunuz görüşmeciye dönük olsun.
• Belli noktalarda görüşmeciyi dinlerken başınızı aşağı yukarı sallayarak takip ettiğiniz mesajını verin
• Ellerinizi saklamayın, masa üzerinde tutabilirsiniz. Kollarınızı kavuşturmayın

Davranışlar

Doğal olun; ellerinizi sıkmayın; kalem, gözlük vs. ile oynamayın; donmuş gibi ya da endişeli bir halde durmayın. Verilen kartvizitlerle oynamayın; büküp kıvırmayın. Masa başında iseniz, teşekkür edip masanın üzerine koyun, koltukta iseniz cebinize yerleştirin.

Konuşma Tarzı

Ne çok alçak, ne çok yüksek sesle konuşun. Cümle sonlarını ağzınızda kaybetmeyin. Cümleleri ezberlemiş hissi verecek monoton tonlar kullanmayın. Argodan kaçının. Sektörünüze özel terimleri, eğer sektörden biri ile konuşmuyorsanız kullanmayın. Şirketinize özel kısaltmalar ve ifadeleri açarak konuşun.


Hazırlık

Başarısız mülakatların çoğu yetersiz deneyimden değil, yetersiz hazırlıktan kaynaklanır. Mülakata çağrıldıysanız, zaten iş için gerekli belli nitelikleri taşıyorsunuz demektir. Mülakatın dinamiklerini ne kadar iyi anlarsanız, başarı olasılığınız da o kadar artar.
1. Kendinizi değerlendirme çalışmalarınızı gözden geçirin; başarılarınızı, becerilerinizi, iletişim tarzı testi sonuçlarını, araştırma bilgilerini ve özgeçmişinizi.
2. Mülakat sorularına çalışın ve vereceğiniz yanıtları hazırlayın.
3. Gideceğiniz şirketi, görüşeceğiniz kişiyi ve pozisyonu araştırın.
4. Kendi kendinize ve bir partnerle prova yapın. Ses ve/ veya görüntü kaydedin.
5. Kayıtları inceleyin. Fikir almak isteyeceğiniz yakınlarınıza/ arkadaşlarınıza da dinletin/ seyrettirin ve görüş alın.

Mümkünse, kendinizi mülakat provası sırasında videoya alın. Kendinizi rahat hissedeceğiniz biriyle çalışın. Size sanki mülakat yapıyormuşsunuz gibi sorular sorsun.


Mülakat Becerilerini Geliştirmek

Mülakat süreci ile ilgili bilgilenerek ve yeteri kadar pratik yaparak mülakatlardan iyi sonuç alabilirsiniz. Kendi kendinize ve başkalarıyla prova yapmak gerçek mülakat ortamına sizi hazırlar. İlk başta kendimizi biraz garip hissetseniz de, kısa zamanda ilerleme kaydedeceksiniz.

Görüşmede karşı taraf üzerinde olumlu bir etki bırakmak için ne yapmalısınız:

• Sözlü iletişiminizi geliştirmeli
• Mesajlarınızı görüşmeciye net olarak iletmeli
• Kariyer hedefinizi açıkca ortaya koymalı
• Vücut dilinizi iyi kullanmalı
• Defansif davranmamalı
• Görüşme sürecini karşılıklı bir bilgi alışverişi olarak görmeli


Mülakat başlangıcında görüşmeci çoğunlukla "bize kendinizden bahseder misiniz " sorusunu yöneltir. Bunun için kısa bir tanıtım hazırlayın. Kişisel bilgileri, kariyerinizin ana hatlarını ( şu tarihlerde, şu şirketlerde, şu görevde çalıştım), son olarak da yeni işinizden beklentilerinizi anlatan bir tanıtım hazırlayın.
Mülakat sırasında görüşmeci sormasa da, satır aralarında aşağıdaki konularda bilgi/ mesaj verin:

• Mülakata gittiğiniz şirket hakkındaki bilginiz ve sizin şirkete yapabileceğiniz muhtemel katkılar.
• Müstakbel çalışma arkadaşlarınızla nasıl uyum sağlayacağınız.
• Diğer adaylardan farkınız

Mülakat için İpuçları

İsim ve unvanları tam ve doğru olarak öğrenin. Mülakatta zaman zaman kişinin adını söyleyin. İtirazlara sinirlenmeden ve savunmaya geçmeden pozitif yanıtlar verin.

Mülakatta sadece yanıtlamak değil, sormak da vardır. Öğrenmek istediğiniz konuları sorun.

Eğitimli bazı mülakatçılar, sizi konuşturmak için sessizlik anlarını kullanırlar. 10 saniyelik bir sessizlik mülakatta sonsuzluk gibi gelebilir. Bu boşlukların sizde stres yaratmasına izin vermeyin; söyleceğiniz bitti ise durun, bekleyin. Mülakatçı başka bir soru soracaktır.

Mülakat yaptığınız kişilere kısa bir e-mail ile kendileri ile tanışmaktan memnuniyet duyduğunuzu belirtip, ayırdıkları vakit için teşekkür edin. Bu işlemi mülakattan sonraki 48 saat içinde yapın.
 

Çağlayağmur

👪
Süper Moderatör
İş görüşmelerinde neler sorulur?

Kendinizden bahseder misiniz?

Mülakatlarda en sık karşılaşılan sorulardandır. Kafanızda önceden hazırladığınız kısa bir ifade olmalıdır. Eğer yönlendirme olmazsa, işle alakalı kısımlarla ifadelerinizi sınırlandırın. Mülakata alındığınız pozisyonla ilgili olarak önceki işlerinizi ve yaptıklarınızı anlatın. Geçmişten günümüze doğru bir sıra takip edin.

Eski işinizden niçin ayrıldınız?

Her türlü duruma rağmen olumlu tavrınızı koruyun. Temel bir problemi asla yönetim ile ilişkilendirmeyin ve asla amirinizin, takım arkadaşlarınızın veya firmanın içsel sorunlarından bahsetmeyin. İşveren, güvenebileceği bir adayla çalışmak ister. Örneğin; değişik kariyer fırsatlarından, farklı bir şeyler yapma ihtiyacınızdan veya ileriye dönük çalışmalarınızdan bahsedebilirsiniz.

İşle ilgili olarak ne gibi deneyiminiz var?

Başvurduğunuz pozisyonla ilgili özel olarak yaptıklarınızı anlatın. Eğer özel deneyimleriniz yoksa mümkün olduğunca net bir açıklama yapın.

Bu firma hakkında neler biliyorsunuz?

Bu soru, mülakattan önce firma hakkında araştırma yapmak ve araştırmacı kişiliğinizi göstermek için iyi bir nedendir. Mevcut konumlarını, pazar içindeki değerlerini ve gelecek hedeflerini anlamaya çalışın. Bu bilgiler, sizin için her zaman artı bir puan olacaktır.

Başka hangi firmalara başvurdunuz?

Dürüst olun; fakat bu kısımda fazla zaman harcamayın. Bu iş ve bu firma için yapabilecekleriniz üzerine odaklanın. Diğer başka şeyler dikkat dağıtır.

Niçin bu firmada çalışmak istiyorsunuz?

Bu, düşündürücü bir sorudur ve cevabınızı mutlaka firma hakkında önceden yapmış olduğunuz araştırmaya dayandırın. Burada samimiyet çok fazla önemlidir ve kolaylıkla hissedilebilir. Uzun dönemdeki kendiniz için koymuş olduğunuz kariyer hedeflerinizle bağlantı kurun.

Düşündüğünüz ücret nedir?

Hoşa gitmeyen küçük bir oyundur ve ilk başta cevaplarsanız muhtemelen kaybedersiniz. Dolayısıyla, cevap vermeyin. Bunun yerine, şöyle denilebilir: “Acaba bu pozisyon için siz bir ücret aralığı söyleyebilir misiniz?” Mülakatı yapan söyleyebilir. Eğer söylemezse; bunun, işin ayrıntılarına, sunulacak kariyer ve gelişim fırsatlarına bağlı olduğunu söyleyebilir ve geniş bir aralık verebilirsiniz.

Takım çalışmasına ne kadar yatkınsınız?

Günümüzün değişen firma stratejilerine siz de ayak uydurmak zorundasınız. Artık, bireysellikten çok paylaşımcılığın ön planda olduğunu unutmayın.

Bu iş için neden uygun olduğunuzu düşünüyorsunuz?

Yaptığınız yatırımlar ve sahip olduğunuz yetkinliklerin firmanın ihtiyaçlarını nasıl karşılayabileceğini anlatın. Başka adaylarla karşılaştırma yapmayın.

Bu işten beklentiniz nelerdir?

Eğer istediğiniz işin o iş olduğunu söylerseniz, karşı tarafın güvenini kazanırsınız. Eğer bu işi belli bir süre yapıp farklı alanlara atlamak istediğinizi söylerseniz olumsuz bir etki yaratırsınız. “Uyumlu bir iş ortamı, kendimi geliştirebilmem için fırsatlar, bilgimi ve tecrübemi yansıtabileceğim bir görev” işverenin duymak isteyeceği bir yanıttır.

İş yaparken en iyi performansı göstermenizde sizi ne motive eder?

Bu, sizin kişilik özelliğiniz ile ilgilidir. Fakat iyi örnekler verin: Zorlayıcılık, başarı ve takdir edilmek.

Bana sormak istediğiniz sorularınız var mı?

Her zaman, önceden hazırlanmış sorularınız olsun. Firmada değer katacağınız alanlara, çalışma koşullarına, sizden beklenen sorumluluklara yönelik sorular olumludur.

Mülakat boyunca, soruları aşırıya kaçmadan cevaplandırın ve çok az veya fazla konuşmaktan kaçının. Firma hakkında mutlaka önceden araştırma yapın. Karşı tarafa her zaman güven vermeye çalışın. Soruları net ve akıcı bir şekilde cevaplandırın, cevap vermeden önce dikkatlice düşünün. Çalışma ve öğrenme konusunda istekli olduğunuzu gösterin. Uygun giyinin, 'İlk izlenim çok önemlidir.' sözünü asla göz ardı etmeyin. Ve mülakat sonrasında, yazacağınız kısa bir teşekkür mektubunun diğer adaylar karşısında size sağlayacağı avantajı da unutmayın.


Farklı Sorulara Hazır Olun

Artık sadece eğitim ve iş deneyimi değil, hayata ve olaylara yaklaşımınızın öğrenilmek istendiği sorular da yöneltiliyor. Kimileri 'Bu sorular işle ilgili değil. Özel hayatım da beni ilgilendirir.' dese de, her şeyin başdöndürücü bir hızla değiştiği günümüzde klasik mülakatların da tarihe karışması kaçınılmazdı. Sizinle hemen hemen aynı eğitim ve iş deneyimine sahip diğer adayları aşabilmenin yolu da burdan geçiyor. Zaten sizin özel yaşamınızın detaylarıyla değil, olaylarla nasıl başa çıktığınız öğrenilmek isteniyor. İşte bu haftanın farklı soruları:

Hayatınızın en zor dönemi ne zamandı? Nasıl atlattınız?

Çocukluğunuza dair en sevdiğiniz anıyı bizimle paylaşır mısınız?


Pek karşılaşılan bir soru olmasa da huzurlu bir çocukluk dönemi geçirip geçirmediğiniz merak edilebilir.

Geçmişte yaptığınız bir hatadan bahseder misiniz? Telafisi mümkün olabildi mi? Ne yapmıştınız?

Önceki yazıları takip edenler, bu sorunun türlü şekillerde sorulabileceğini fark etmişlerdir. Amaç aynı; güçlükler karşısında nasıl hareket ettiğinizi öğrenmek.

Bu mesleği seçmeseydiniz ne yapmak isterdiniz? Neden?

Saatin akrep ve yelkovanı 24 saat içinde kaç kez üst üste gelir?

Sizce Türkiye'nin istihdam sorunu nasıl çözülür?

Hakkınızdaki nihai kararı verdirecek sorular olmasa da Türkiye ve dünya meseleleriyle ilgilenip ilgilenmediğiniz de önemli.

Günlük işlerinizi nasıl bir düzene göre planlarsınız?

Günlük iş temposu içinde zamanınızı en çok bölen ne olur? Nasıl davranırsınız?

Üniversitede okurken (veya ilk iş deneyiminizde) keşke olmasaydı dediğiniz bir hatanızı söyleyebilir misiniz?


Hatanın ne olduğundan çok, size ne öğrettiği, ne kazandırdığı önemli. Bunu vurgulayın.

Neden bu sektörü seçtiniz (veya istiyorsunuz)? Başka sektörlerde de deneyim kazanmayı düşündünüz mü?

Mülakat hazırlığının olmazsa olmazı, sektör hakkında bilgi edinmek. Sektörde neyin sizi çektiğini, şirketle ilgili topladığınız bilgiyle de birleştirerek cevap verebilirsiniz.

Üniversitedeyken en zorlandığınız ders hangisiydi?

Hiç iş deneyimi olmayanlara eğitim süreciyle ilgili sorular gelebilir.

Ağırlıklı olarak detaylarla mı ilgilenirsiniz, yoksa genel resme mi bakarsınız?

Detaycı olup olmadığınızı şimdiden kendinize sorun, tartın.

Kendinize örnek aldığınız, yaptıklarından etkilendiğiniz hangi başarılı isimler var?

İş, sanat veya spor dünyasından (futbolcu olmasın), hayatı hakkında bilgi sahibi olduğunuz bir isim…

Sözel mi yazılı mı iletişimi tercih edersiniz?

Kimisi daha iyi konuşur, kimisi de yazılı iletişimde daha iyi hisseder kendini. Ancak iş dünyasında ikisi de gerekli. Söz konusu işin gerektirdiğine bakın.

Sözel yönünüz mü daha güçlüdür yoksa sayısal yönünüz mü?

Mühendislik gibi bölümlerden mezun olanlara sorulacak bir soru değil elbette. Başvurduğunuz iş hangisini daha çok gerektiriyorsa sizin de zaten ona uygun olmanız lazım.
 
Top