Kişilik Nedir? Kişilik ölçülebilir mi ? Kişilik Tipleri

Suskun

V.I.P
V.I.P
-Karakter Nedir ?
-Kişilik nedir ?

-Karakter Nedir ?

Karakter, küçük yaşlardan itibaren içinde yaşanan toplumun değer yargılarının benimsenmesi ile şekillenir. İnsan, değer yargılarını aynen alıp belli durumlarda taklit etmez. Benimsediği, kendisi ile bütünleştirdiği değerleri ilgili durumlarla karşılaştıkça kendine özgü biçimde uygular. Bu tür davranışlarda ve karakter özellikleri arasında tutarlılık vardır. Örneğin insan, hem dürüst, hem yalancı olamaz.

Benimsenen değerlerle davranışlar arasında uygunluk varsa kişi karakter sahibidir. Halk arasında “özü sözü bir”, “sözü sazına uygun”, “sözünün eri” gibi deyimler, karakter sahibi insanın özellikleridir. Benimsenen değerlerle davranışlar arasında uyumsuzluğun olması, karaktersizliğinin göstergesidir. Bu tür insanların davranışlarında tutarlılık yoktur. Halk arasında da “bir sözü bir sözünü tutmaz”, “ipiyle kuyuya inilmez” gibi deyimler, “yalancı” , “sahtekâr” , “iki yüzlü” gibi terimler, bu tür insanlara duyulan güvensizliği belirtir.
Dürüstlük, hoşgörü, sabırlılık gibi özellikler karakter özelliğidir. Zeki, yete*nekli, coşkulu, içe dönük, otoriter, kavgacı, girişken gibi özellikler kişilik özelliğidir.

O halde kişilik nedir?

Kişilik, latince personality karşılığıdır Aktörlerin kullandığı maske, persona’dan gelir. Kişilik, insanın bütün ilgilerinin, yeteneklerinin, konuşma biçiminin, tavırlarının, görünüşünün ve çevresine uyum biçiminin özelliklerini kapsar. Bu bakımdan bir insanı diğer insanlardan ayıran, onu farklı yapan, insanı kendisi kılan bütün özellikleri içerir. O halde kişilik (şahsiyet) bir insanın kendine özgü özelliklerinin ortaya koyduğu hâl, hareket, tavır olarak tanımlanabilir.

İnsanın kişiliğinin parçası olan bazı etkinlikleri, tutum, davranış, görünüş vb başkalarınca gözlenip değerlendirilebilir. Kişiliğin dışa yansıyan bu yanı, objektif (nesnel) yanını oluşturur. Kişiliğin duyuş, düşünüş gibi İçsel etkinlikleri de vardır. Bunlar kişinin kendini tanıdığı, değerlerdirdiği, benlik bilincinin oluştuğu sübjektif (özel) yanını oluşturur. Kişiliğin objektif ve sübjektif görünüşleri birbirinden ayrı düşünülemez. Duyuş, düşünüş, ilgi, yetenek ve tutumlar davranış, görünüş, mimik, jest ve çevreye uyum biçimiyle dışa yansır. Yani kişilik sübjektif ve objektif görünüşlerinin bütünlüğüdür.
 

Suskun

V.I.P
V.I.P
Kişilik Nedir?

Kişilik ölçülebilir mi ?
(Fatma YAŞAR EKİCİ)

Günümüze kadar hakkında birçok fikir üretilen ve kuram oluşturulan "kişilik" kavramının değişik açılardan birçok tanımı yapılmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır:

* Kişilik; doğuştan gelen biyolojik özelliklerle çevreden gelen sosyal etmenlerin birbiri üzerine yaptığı etkinin meydana getirdiği ahenkli bir bütündür.Yani kişilik, hem kalıtsal özelliklerin hem de çevrenin bir ürünüdür.
* Kişilik; bir insanı nesnel veya öznel yanlarıyla diğerlerinden farklı kılan duygu, düşünce ve davranış özelliklerinin tümüdür.

Beden yapısının gelişmesi gibi kişilik de uzun yıllar boyu değişir. Ancak bu, sezilmesi çok zor olan, yavaş bir oluşumdur.

Kişiliğin geçirdiği değişiklikler hayat boyu devam eder; ama bu değişimlerin hızı belli bir dönemden sonra oldukça düşer. Yani, kişiliğin oturduğu yaştan sonra meydana gelen değişiklikler ufak tefek değişikliklerdir.

Kişilik ölçülebilir mi ?

Bu konu ile ilgili yapılan pek çok çalışmanın yanında Rosenman ve Friedman’ın geliştirdiği A tipi ve B tipi tutum ölçekleri kişilik hakkında bize geniş bir bilgi sunar.


A Tipi Kişilik

Coşkulu Aceleci Tezcanlı Kişilik


Bukişilik özelliğine sahip kişilerin zeki, yaratıcı düşünceye sahip, farklı olmaktan hoşlanan, kendine özgü olmak isteyen kişilerdir. Kendileri olmak isterler. Başkasının gittiği yoldan gitmek istemezler. Hayal güçleri geniş ve zengindir. Meraklıdırlar. Yeni bir şeyler öğrenmeyi severler. Araştırıcıdırlar. Kafalarına takılan her şeyi araştırırlar. Kafalarında çok fazla düşünceler, fikirler, dilekler, istekler vardır. Gelecekle ilgili pek çok plan ve projeleri vardır. Her yeni gördükleri şey onlar için yeni bir proje anlamına gelir. Bu kadar çok düşünce içinde bazen daldıkları, dikkatsizlik ve unutkanlık yaptıklarını görebiliriz. Dalgınlık, dikkatsizlik ve unutkanlıktan dolayı kayıpları olur. Bazen hayati kayıplarla bile karşılaşabilirler. Acelecidirler. Her işin hemen yerine gelmesini isterler. Beklemekte, sıraya girmekte, durmakta çok zorlanırlar. Katlanma eşikleri çok düşüktür. Kendi istediklerinin olmasını çok isterler. Başkalarının onlara emir vermesini istemezler. Çabuk sinirlenirler. Sinirlendiklerinde fazla sinirlenirler. Sinirlerini yatıştırırken çok zorlanırlar. Çabuk negatif olurlar. Yasaklanan, kısıtlanan, sınırlanan şeyleri yapmak isterler veya sınırları zorlarlar. İnatçıdırlar. Bazen bir şeyi tutturur onu mutlaka yapmak isterler. Bir konuya takılabilirler. O konu hallolmazsa hiçbir şeyin anlamı yok diye düşünürler. Bir giysiye öyle yapışırlar ki onu üstlerinden çıkartmak çok zor olur. Onu forma haline getirirler. Bir arkadaşlarına öyle bağlanırlar ki o olmadan hiçbir şey yapamayacaklarına inanırlar. Hayatlarında kolay bağımlılık geliştirebilirler. Meraklıdırlar. Üstlerine vazife olmayan her şeyi merak ederler. Hayatta hiç kullanmayacakları, yaşlarına hiç uygun olmayan pek çok şeyi merak ederler. Önceliklerini ayırt edemezler.

Yukarda saydığımız özellikler sizde bulunuyorsa bu kişilik yapısına coşkulu kişilik diyoruz. Bu tür kişilerin hem aranan, sevilen özellikleri vardır. Hem de yanlış anlaşılan, çabuk sinirlenen, kırıcı olabilen, çabuk veya kolay örselenebilen bir kişilikleri vardır. Bu kişilerin kendilerini korumaları için veya yerinde ve zamanında 'hayır' diyebilmeyi öğrenmeleri lazımdır. Sınırlarını çizebilmeyi, insanları kırmadan durdurabilmeyi öğrenmeleri gerekmektedir. Bütün bu konularda bir psikolog size yardımcı olacaktır.

B Tipi Kişilik

Sakin Sessiz Planlı Programlı Kişilik


B tipi kişilik ise sakin, sessiz planlı programlı kişilik yapısı olarak adlandırılabilir. Bu kişilik yapısındaki kişiler; ölçülü, dengeli, sistemli kişilerdir. Bir işe girişecekleri zaman herkese sormazlar ama ayrıntılı bir biçimde düşünürler ve kararlarını uygulamaya koyarlar. Çok gürültü, patırtı çıkartmazlar. Saygılı ve ölçülüdürler. Başkalarının ne diyeceğine önem verirler. Başkalarının ne diyeceğine dikkat ederler. Yaşamlarını başkalarına göre düzenlerler. Kimseyi kırmamaya çalışırlar. Saygı kurallarını hayatlarının merkez noktasına alırlar. Büyüklerini dinler, onların sözünden çıkmamaya gayret gösterirler. Bazen çok kuralcıdırlar. Kurallara körü körüne uyabilirler. Başkaları ne diyecek diye kendi mutluluklarını feda edebilirler. Bazen aşırı fedakârlık yapabilirler. Kavga gürültü olmasın diye istedikleri halde sessiz kaldıkları durumları mutsuzluk biçiminde yaşayabilirler. Çoğunlukla mutsuzlukla karşı karşıya kalabilirler. Bu tür durumlarda çaba vermek, savaşmak onlara gelebilir. Çabuk havlu atabilirler. Çabuk geri çekilebilirler. İnsanları zorlamaktan çekinirler. Hırs, tutturma, inatlaşma gibi davranışlarla daha az karşı karşıya kalırlar. Çabuk çaresizliğe kapılabilirler. Depresyon gibi rahatsızlıklar bu grupta daha sık görülebilir. Bu tür kişilik özelliğine sahip kişiler psikologdan yardım istemekte geç kalabilirler. Eğer siz bu kişilik özelliğine uyuyorsanız sorunlar ortaya çıkıp, derinleşmeden de bir psikologla görüşebilirsiniz.
 
Top