Hipofiz veya diğer adıyla Pitüiter bez beyin tabanında sellar çukurda (sella turcica) yer alan ve sella diafram ile çevrelenmiş endokrin görevleri olan bir yapıdır.
Pitüiter bez düzenleme amaçlı homeostatik ve stimulasyon amaçlı trofik hormonlar salgılamaktadır. Fonksiyonu hipotalamus uyarımı aracılığı ile olmaktadır.
ACTH, TSH, prolaktin, growth hormon, endorfin, FSH, ve LH
Ön hipofizden salınmaktadır. Bu hormanlar üzerinde ters geri besleme mekanizması vardır. Bir hormon kanda yeterli düzeye ulaştığı zaman salınım durmaktadır.
Posterior hipofiz (nörohipofiz)
Hipotalamus ile tuberoinfundibuler yol ile ilişkisi vardır ve uyarıcı hormonlar hipofize bu yoldan sinir hücreleri aracılığı ile taşınır. Buradaki hormonlar;
* Oksitosin, hipotalamusda paraventriküler nükleusdan gelir.
* Antidiüretik hormon (ADH), hipotalamusdan supraoptik nükleusdan gelir.
İntermediate lob (Ara lob)
Bazı canlı türlerinde aktif rol oynamaktadır. Balıklarda renk değişiminde görev yapar. İnsanlarda çok ince bir yapıdadır ve melanosit stimüle edici hormon (MSH) salınımıda rol oynar.
Fonksiyonları
Hipofiz bezi hormonlarının etki gösterdiği fonksiyonlar şunlardır;
* Cücelik
* Kan basıncı
* Hamilelik ve çocuk gelişiminin bazı dönemleri
* Anne sütü salınımı
* Erkek ve kadında cinsel organ fonksiyonu
* Tiroid bezi fonksiyonları
* Besinlerin enerjiye dönüşümü .
* Su ve osmalarite regülasyonu.
