Elektromıknatıs Nedir ve Elektromıknatıs Nasıl Yapılır?
Bir telden elektrik akımı geçiyorsa burada manyetik bir alan oluşturur. İşte elektromıknatıslar bu temel kurala dayanırlar.
Bu temel prensip kullanılarak motor, selenoid, harddiskler için okuma yazma kafası, hoparlör ve daha birçok şey yapılmaktadır.
Gerçek Mıknatıslar
Elektromıknatısları incelemeden önce daima mıknatıs özelliği gösteren gerçek mıknatısları incelemekte fayda vardır.
Mıknatıslarda kuzey ve güney olmak üzere iki kutup vardır. Bir çoğumuzun bileceği gibi farklı kutuplar birbirini çeker, aynı kutuplar ise birbirini iterler.
Elektromıknatıslarda aynı özellikleri gösterirler ancak sadece üzerlerinden elektrik akımı geçtiğinde mıknatıs özelliği göstermektedirler.
Elektromıknatıslar
Bir elektromıknatısın çalışması için en temel olarak batarya gibi bir güç kaynağı ve bir telle ihtiyaç vardır. Batarya elektron üretir ve bu elektronlar telin üzerinden akar. Telden akan elektronlar bir manyetik alan oluştururlar.
Eğer daha önce bir batarya incelediyseniz + ve - olmak üzere iki kutba sahip olduğunu görmüşünüzdür. Elektronlar negatif kutupta toplanmışlardır ve eğer bir yol bulurlarsa negatif kutuptan pozitif kutba doğru akarlar. Bu akış iki kutup arasında yapılacak bir kablo bağlantısıyla yapılabilir. Bir kablo negatif ve pozitif kutuplar arasında direkt olarak bağlanırsa üç şey meydana gelecektir.
1- Elektronlar negatif taraftan pozitif kutba doğru olanca hızlarıyla akarlar.
2- Batarya kısa süre içinde bitecektir. Bu nedenle bataryanın iki ucunun birbirlerine direkt olarak bağlanması iyi bir fikir değildir. Normalde kablonun ortasında elektronları faydalı bir işte kullanmak amacıyla motor, ampul gibi cihazlar bulunmaktadır.
3- Kablo üzerinde küçük elektrik alanları oluşur. İşte bu küçük elektrik alanları elektromanyetizmanın temelini oluşturur.
Manyetik Alan
Elektrik taşıyan her kablo üzerinde manyetik alan oluşmaktadır.
Bobin
Aşağıdaki şekil bir tel etrafında meydana gelen manyetik alanı göstermektedir. Dairesel manyetik alan telin etrafında gelişir ve aşağıdaki dairesel çizgilerle gösterilir. Alan telden uzaklaştıkça zayıflar. Manyetik alanın tele dik olduğu ve yönünün elektrik akımının akış yönüne bağlı olduğu görülmektedir.
Telin etrafındaki manyetik alan dairesel ve tele dik konumda olduğu için tel üzerindeki manyetik alanı yükseltmenin en kolay yolu teli aşağıdaki gibi bir bobin halinde sarmaktır.
Örneğin tel bir çivi etrafından 10 kez dolanırsa ve bu tele enerji verilirse aynı pille düz bir tel üzerinde oluşturulabilecek elektrik alandan çok daha fazla elektrik alan üretilecektir. Bu durumda çivi bir mıknatıs gibi davranacaktır.
Bununla beraber mıknatıs özelliği sadece bataryadan elektrik akımı aktığı zaman görülecektir. Bu basit yapıya elektromıknatıs denir.
ELEKTROMIKNATIS EVDE NASIL YAPILIR
ilk önce uzun bir çivi bulun sonra bobin denilen çeşitli araçlardan çıkan küçük kablo sarımı vardır onu sökün (ne kadar uzun olursa o kadar güçlü çeker eee teller az ısınır) çiviye telleri karışık olarak sarmamalısınız çivinin en başından en sonuna doğru spiral şekilde sarmalısınız.(tel yalıtımlı olmalıdır ve tellerin iki ucunu çakmakla yakın ki yalıtımı eriyip uçları elektrik geçirsin )
Teller üst üste binebilir yalıtımlı olduğu için sorun yaşanmaz.Ve iki ucuna yaklaşık 9 volt elektrik verin ve iğneleri dahi çektiğini göreceksiniz bobin sarımını bir elektrik motorundan yani oyuncak arabalardan falan bulabilirsiniz eğer büyük kablonuz varsa onlada yapabilirsiniz ama daha az sarım olacağından daha az çeker.
ELEKTROMIKNATISIN SARIM YÖNÜ
BOBİN:
ELEKTRİK MOTORU:
DİKKATLİ BAKARSANIZ BÜYÜK MOTORUN İÇİNDE İNCE TELDEN SARIM VAR.
