1-- Allah’a karşı büyüklenmek ve kendini yeterli görmek (Kibir): İnsan aciz bir varlıktır Başkalarıyla yardımlaşarak yaşamını devam ettirmeye çalışır Bazen kendisine tek yardımcı olarak Allah kalırKişinin kendini yeterli görmesi Allah’a ihtiyacı olmadığını söyleyerek kibirlenmesi Allah’a karşı bir ahlaksızlıktır
2-- Allah’tan ümit kesmek: İnsanın hiçbir zaman Allah’tan ümit kesmemesi her şartta ve zamanda Allah’a yönelmesi gerekir Zira Yüce Allah insanların gerçekten pişman olmaları durumunda günahlarını affedeceğini KKerim’de açıkça bildiriyor
3-- Genel Olarak Kötülük: İslam ve O’nun kutsal kitabı Kur’an-ı Kerim kötülüğü genel olarak yasaklamıştır Her türlü kötü huy ve kötü davranış yasaklanarak ahlaklı ve ideal bir toplum amaçlanmıştırBu yasaklardan bazıları şunlardır:
4-- Cimrilik:Toplumda ekonomik anlamda insanların birbirine yardımcı olmasını emreden İslam bunu engelleyen cimriliği yasaklamıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Eli sıkı olma,;büsbütün eli açık da olma, sonra kınanır, kaybettiklerinin hasretini çeker durursun (17/29)
5-- İftira: İftira atmak Kur’an’ı Kerim’in çirkin gördüğü ahlaksızlıklardandır İftira insanları birbirine düşüren toplumda huzursuzluk ve kavgaya sebep olan kötü bir fiildir Onun için İslam bunu yasaklamıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Kim kasıtlı veya kasıtsız bir günah kazanır da sonra onu bir suçsuzun üzerine atasa, muhakkak ki, büyük bir iftira ve apaçık bir günah yüklenmiş olur” (4/112)
6--Yapılan iyiliği Başa kakmak: Bir iyiliği yapınca o iyiliği ikide bir anlatıp iyilik yapılan kimseyi rencide etmekte yasaklanmıştırZira bu davranış iyilik yapılanı üzer yıpratır ve mahcup eder Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: ”Yaptığın iyiliği çok görerek başa kakma” (74/6)
7-- Başkalarını Çekiştirmek (Gıybet) :Başkalarını çekiştirerek dedikodu ve gıybet yapmayı da İslam yasaklamıştırGıybet çok çirkin bir davranıştır İnsanların yaptıkları hataları ballandırarak anlatma ve bunu açığa çıkarmayı İslam yasaklamış ve çirkin görmüştür Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Arkadan çekiştirmeyi, yüze karşı eğlenmeyi adet edinen herkesin vay haline! O ki, mal toplamış ve onu sayıp durmuştur”(104/1)
8-- Kendini Beğenmişlik (Kibir) : Kendini beğenen kibirli olan insan başkalarına değer vermez en doğru en iyi benim başkaları iyi ve doğru değildir der Bu kişi toplumda itibar görmez ve dışlanırBundan dolayı bu huydan uzak durmalıyız Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “İman edip iyi işler yapanlara Allah karşılığını tam olarak verecek ve onlara lütfundan daha fazlasını da ihsan edecektir Kulluğundan yüz çeviren ve kibirlenenlere gelince onlara acı bir şekilde azap edecektir…” (4/173)
9-- Bozgunculuk fesat Çıkarmak: Yeryüzünde huzur içinde yaşayan insanlar arasında bozgunculuk çıkarmak, huzuru bozmak, insanlar arasına kin ve nefret tohumlarını ekmek kötü bir davranıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor:
“Islah edilmesinden sonra yeryüzünde bozgunculuk yapmayınAllah’a korkarak ve rahmetini umarak dua edinMuhakkak ki, iyilik edenlere Allah’ın rahmeti çok yakındır”(7/56)
10-- Çekememezlik: İnsanların başkalarının varlığının ellerinden gitmesini istemek olan Çekememezlik yasaklanmıştır Başkalarının iyi ve güzel yönleri örnek alınmalı ,herkesin öyle olması gerektiği düşünülmelidir Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Kıskandığı vakit, kıskanç kişinin şerrinden sabahın rabbine sığınırım”(113/5)
11-- Savurganlık (İsraf) :Malını har vurup harman savurmak doğru bir davranış değildir Para benim istediğim gibi harcarım demek doğru değildir Malın insanların faydasına uygun bir şekilde harcanması gerekir Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Ey adem oğulları! Her secde edişinizde güzel elbiselerinizi giyinyiyin, için fakat israf etmeyin; çünkü Allah israf edenleri sevmez”(7/31)
12-- Adam Öldürmek: Cinayet İslam’ın yasakladığı bir fiildir Sadece insanları değil hayvan ve bitkileri bile korumayı emreden İslam adama öldürmeyi de elbette yasaklamıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Ey müminler! Bir topluluk diğer bir topluluğu alaya almasın Beklide onlar, kendilerinden daha iyidirler Kadınlar da kadınları alaya almasınlar Belki de onlar kendilerinden daha iyidirler Kendi kendinizi ayıplamayın, birbirinizi kötü lakaplarla çağırmayın İmandan sonra fasıklık ne kötü bir isimdir Kimde tövbe etmese işte onlar zalimlerdir” (49/11)
13-- Gösteriş Yapmak (Riya) : Gösteriş yaparak yapılan ibadetin bile kabul olunmayacağını bildiren Allah insanlardan her işlerinde gösterişten uzak ve samimi olmalarını ister Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Çalım satmak, insanlara gösteriş yapmak ve insanları Allah yolundan alı koymak çin yurtlarından çıkanlar kafirler gibi olmayın Allah onların yaptıklarını çepeçevre kuşatmıştır” (8/47)
14-- Zina ve Fuhuş: Toplumun ahlakını bozan, soy ve neseplerin karışmalarına vesile olan zina ve fuhuşta yasaklanmıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Zinaya yaklaşmayın Zira o bir hayasızlıktır ve çok kötü bir yoldur”(17/32)
15-- Önyargılı Olmak: Başkalarına karşı kulaktan dolma bilgilerle önyargılı olmak ve bilip bilmeden konuşmak yasaklanmıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Hakkında bilgin bulunmadığı şeyin ardına düşme! Çünkü kulak,göz ve gönül bunların hepsi ondan sorumludur”(17/36)
16-- Sarhoşluk ve Kumar: İnsanları huzursuz eden, toplumun huzurunu bozan, yuvaların yıkılmasına sebep olan içki ve kumarda kötü birer davranış olarak kabul edilmiş ve yasaklanmıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar( putlar) fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktirbundan uzak durun ki kurtuluşa eresiniz”(5/90)
17-- Dünyaya Aşırı Düşkünlük: Sadece dünyayı dikkate alarak hep bu dünya için çalışmak insanı doyumsuz yapar ve dünyada insanların hırs ile kötülük yapmalarına sebep olur Ahiretin tarlası olarak düşünülen bir dünya ise insanın hırsını frenler ve dengeli yaşamasını sağlar Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Onun için sen bizi anlamaktan yüz çeviren ve dünya hayatından başka bir şey istemeyen kimselere yüz verme”(53/29)
18-- Büyücülük ve Büyüye Başvurmak: Büyücülük yaparak insanların arasını bozmak duygularını sömürmekte kötü bir davranıştır ve yasaklanmıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Düğümlere üfürüp büyü yapan üfürükçülerin şerrinden sabahın rabbine sığınırım”(113/4)
19-- Rüşvet Almak ve Vermek: Toplumda haklıyı haksız, haksızı haklı yapan suçlunun suçunu örten, hakkı olmadan menfaat sağlayan rüşvet, insanlar arasında büyük bir haksızlık doğurduğu için yasaklanmıştır Bu konuda K Kerim’de şöyle buyuruluyor: “Mallarınızı aranızda haksız sebeplerle yemeyin Kendiniz bilip dururken, insanların mallarından bir kısmını haram yollardan yemeniz için o malları hakimlere idarecilere veya mahkeme hakimlerine vermeyin” (2/188)
