Çiçek organları ve yapıları

Suskun

V.I.P
V.I.P

1224622037ciceginkisimlari.jpg
Bitkilerin üremesini sağlayan organa çiçektir denir. Bitkinin diğer organları gibi çiçek de farklı görevleri olan değişik bölümlerden oluşur. Çiçek, dıştan içe doğru dört bölümde incelenebilir
tam_cicegin_yapisi_ve_kisimlarinin_modeli_2.jpg
Çiçeğin yeşil kısmını çanak yapraklar, renkli ve kokulu kısmını taç yapraklar oluşturur. İplik görünümündeki erkek organların ortasında şişkin, sürahi biçiminde dişi organ yer alır. Çanak ve taç yapraklar çiçeği korur. Taç yap-raklar değişik renkli ve kokuludur. Bu özelliklerinden dolayı böcekleri çekerler ve tozlaşmaya yardımcı olurlar.

Çiçeklerin büyük çoğunluğu erkek ve dişi organı birlikte taşır. Kavak ve söğüt gibi bitkilerde ise dişi ve erkek- organ ayrı ayrı çiçeklerde bulunur.

Tam bir çiçeğin organları; çiçek sapı, çiçek tablası, çanak yaprak, taç yaprak, erkek ve dişi organlar olmak üzere değişik bölümlerde incelenebilir. Çiçek sapı çiçeği dala bağlar. Sapın ucundaki geniş yere çiçek tablası denir. Diğer organlar çiçek tablasına dizilmiştir.

Erkek organ çok sayıdadır ve dişi organın çevresinde yerleşmiştir. Erkek organ, sapçık ve bunun ucunda-ki başçıktan oluşur. Başçıkta dört kese vardır. Bu keselerin içinde polen (çiçek tozu) bulunur. Kesecikler olgunlaşınca çiçek tozlan (polenler) çevreye yayılır. Dişi organ, çiçeğin tam ortasında olup çoğunlukla tektir. Dişi or-gan tepecik, dişicik borusu ve yumurtalıktan oluşur. Dişi üreme hücreleri yumurtalıkta gelişir. Yumurtalıkta yumurta hücrelerinin geliştiği bîr ya da daha fazla tohum taslağı bulunur.


Tozlaşma ve Döllenme
Çiçek tozları gelişimini tamamladıktan sonra çiçek tozlarını bulunduran kesecik patlar. Etrafa yayılan çiçek tozları rüzgâr, kuşlar, böcekler, su ve insanların etkisiyle dişi organın tepeciğine taşınır. Çiçek tozlarının çeşitli etmenlerle erkek organ başçığından dişi organın tepeciğine taşınmasına tozlaşma denir. Tozlaşma aynı çiçeğin dişi ve erkek organları arasında gerçekleşebileceği gibi farklı çiçeklerin dişi ve erkek organları arasında da gerçekleşebilir
Dişi organın tepeciğine gelen çiçek tozlan (polenler), dişi orga-nın salgıladığı kimyasal bir madde tarafından uyarılır. İçerisindeki dölleyici çekirdek (sperm) polen tüpünü oluşturur. Polen tüpü gelişerek yumurtalığa doğru uzanır. Oradaki yumurta hücresinin çekirdeği İle birleşir. Spermin yumurta hücresi ile birleşmesine döllenme denir. Döllenmiş yumurta hücresi de zigot adını alır. Zigot bölünerek çoğalır ve gelişip embriyoyu oluşturur. Yumurta çevresindeki hücreler de ge-lişerek embriyo için gerekli besin maddesini (çeneği) oluşturur
 
Top